Scarlett từ Atlanta trở về Tara đã được hai tuần lễ thì một vết xước da ở chân bị nhiễm trùng và sưng tấy lên làm cô không thể nào xỏ vào giầy được. Cô phải khập khiễng đi bằng gót chân. Thấy ngón chân cái sưng vù, cô thất vọng vô cùng. Nếu vết thương của cô trở thành hoại thư như ở những người lính? Và nếu cô chết không có một bác sĩ nào? Mặc dù cay đắng, cô không muốn từ giã cõi đời này chút nào. Vả lại ai chăm nom Tara nếu cô mất đi?
Khi trở về nhà, cô đã hy vọng là ông Gérald sẽ trở lại như xưa và ông sẽ gánh vác lấy mọi trách nhiệm. Nhưng trong suốt hai tuần lễ đó, hy vọng ấy đã tan biến. Từ bây giờ, cô hiểu rằng dù thế nào, số phận của đồn điền và những người trong nhà đều dựa vào bàn tay chưa có kinh nghiệm của cô, vì ông Gérald nhân đức là thế, cứ suốt ngày như trong giấc mơ. Lúc Scarlett hỏi xin ý kiến ông, ông chỉ biết trả lời: “Con thấy thế nào là tốt thì cứ làm!” hoặc “Con hãy hỏi ý kiến của mẹ con, con mèo nhỏ của ba ạ!”
Ông sẽ không bao giờ thay đổi được, và lúc này Scarlett đã trông thấy thực tế rành rành trước mắt đành phải chấp nhận. Cô biết rằng cho đến giây phút cuối cùng, ba cô vẫn cứ tiếp tục đợi mẹ cô trở về và không ngừng rình tiếng bước chân của bà. Ông sống trong một xứ sở nào đó không có biên giới rõ ràng mà thời gian thì bị xoá và ông thấy hình như bà Ellen ở buồng bên cạnh. Cái lò xo cho tất cả cuộc sống của ông đã gãy tan tành sau cái chết của vợ và cùng với nó đã biến hết lòng tin, lòng quả cảm và sức sống tràn trề của ông. Bà Ellen là người phụ tá cho tấn kịch huyên hoang của ông Gérald. Bây giờ tấm màn đã buông xuống vĩnh viễn, người ta đã tắt đèn đi và khán giả đã đột ngột biến hết chỉ còn lại tay diễn viên già ngơ ngác trên sân khấu để đợi lời đối đáp.
Buổi sáng hôm đó, ngôi nhà lặng lẽ, trừ Scarlett, Wade và ba người ốm, tất cả mọi người đều ra đồng để bẫy con lợn cái trong đầm lầy. Cả ông Gérald cũng đã hồi lại đôi chút, ông vịn vào vai Pork lê bước trên các luống cày và còn một tay ông cầm lủng lẳng một cuộc dây. Do khóc nhiều, Carreen và Suellen đã ngủ. Ðiều này mỗi tuần xảy ra ít nhất hai lần khi các cô nghĩ đến bà Ellen. Mélanie lần đầu tiên từ khi sinh con được phép ngồi lên giường. Hai chân phủ trong một cái chăn dạ, cô bế em bé ở một tay, con cô đầu tóc hung còn con của Dilcey tóc đen và xoăn tít.
Ðối với Scarlett, sự yên lặng của Tara là không thể tha thứ được vì nó làm cô nhớ lại cánh đồng quê hoang tàn mà cô đã đi qua khi từ Atlanta trở về đây. Có đến hàng giờ hai mẹ con con bò không gây nên một tiếng động. Không một con chim nào hót. Scarlett kéo một cái ghế thấp tới cạnh cửa sổ buồng cô và phóng tầm mắt xuống con đường trước ngôi nhà, lên bãi cỏ và lên những cánh đồng hoang vắng ở đầu đường phía bên kia. Cô vén váy lên quá đầu gối và cứ ngồi như thế, cằm tỳ lên hai cánh tay để trên bờ thành cửa sổ. Trên mặt sàn bên cạnh cô để một xô nước giếng và thỉnh thoảng cô lại nhúng bàn chân nhức ngối vào đấy.
Bực mình, cô ẩy sâu cằm vào chỗ hõm của cánh tay. Ðúng vào lúc cô cần có sức khoẻ nhất thì ngón chân cái của cô lại đau. Những của nợ ấy thì chẳng bao giờ bắt được con lợn xề. Họ phải mất một tuần lễ, con lợn mẹ vẫn cứ ở ngoài. Scarlett biết là nếu cô đi theo bọn họ được, cô sẽ xắn váy lên, cầm cái dây và quăng thòng lọng vào con lợn.
Nhưng cứ cho là họ bắt được con lợn xề, sẽ ra sao khi người ta ăn hết con lợn và con của nó. Và cuộc sống sẽ cứ tiếp diễn và cái đói cũng vậy. Mùa đông sắp tới và người ta chẳng có gì cho vào miệng, ngay cả những thứ còm cõi còn lại của vườn nhà hàng xóm. Người ta không bỏ qua được những hạt đậu khô, bo bo, bột ngô, bột gạo… biết bao thứ khác nữa. Cần phải có những hạt ngô và bông để gieo trồng vào mùa xuân, ấy là chưa nói đến quần áo. Lấy tất cả những thứ đó ở đâu và trả tiền ra sao?
Scarlett đã bí mật lục soát các túi của ông Gérald và các tủ của ông để tìm tiền. Trong quá trình lục lọi, cô chỉ tìm thấy hàng chồng những biên lai của Liên bang và ba ngàn đôla Liên bang tiền giấy. “Chỉ đủ một bữa ăn tối, đồng tiền Liên bang bây giờ hầu như mất hết giá trị!” Scarlett nghĩ bụng mỉa mai. Nhưng cứ cho là cô có tiền và mua được thức ăn, làm sao mà trở về được Tara? Ngay cả nếu còn con ngựa khốn nạn mà Rhett đã ăn cắp được cũng chẳng đi đến đâu. Ôi! Những con lừa xinh đẹp đầy sức sống tung những cái đá hậu trên đồng cỏ, những con ngựa đẹp mà người ta vẫn đóng và xe, con ngựa cái xinh xinh của cô, những con ngựa con, con ngựa giống của ông Gérald lao qua bãi cỏ như một mũi tên… Ôi! Nếu có được một trong những con đó, ngay cả con lừa cái âm thầm nhất.
Nhưng cóc cần!… Khi mà ngón chân khỏi, cô sẽ đi bộ đến Jonesboro. Cuộc hành trình đó sẽ là dài nhất trong đời cô nhưng cô sẽ đi. Ngay cả nếu quân Yankees đã đốt hết cả thành phố cô cũng sẽ tìm ra một người nào đó để hỏi ta xem có thể tìm được thức ăn ở đâu. Cô trông thấy trước mặt cô bộ mặt cau có của Wade. Cô biết là con trai cô không thích khoai mài. Nó không ngừng nói và nhắc đi nhắc lại:
“Con thích một cái đùi gà, gạo và nước sốt”.
Mặt trời đang chiếu sáng khu vườn bỗng nhiên tối sầm lại. Nước mắt đã làm mờ những hình ảnh trước mắt. Scarlett để rơi đầu lên cánh tay và cố gắng không khóc. Khóc làm chi những điều vặt ấy vả lại nước mắt chỉ có ích khi muốn có được ưu thế đối với đàn ông.
Trong lúc cô đang cố gắng kìm nước mắt, cô bỗng nghe thấy có tiếng vó ngựa. Tuy thế cô cũng không ngẩng đầu lên. Trong hai tuần qua, suốt đêm ngày cô đều như nghe tiếng vó ngựa, cũng như cô tưởng nghe thấy tiếng sột soạt váy của bà Ellen. Trước khi cô có đủ thì giờ để tự nhủ: ‘Thôi, đừng có ngớ ngẩn nữa”. Tim cô đã đập rộn ràng. Cô kinh ngạc hết sức thấy rõ tiếng vó ngựa bước chậm lại và cô nghe thấy tiếng lạo xạo của cát dưới móng ngựa ở lối đi. Ðúng là một con ngựa… Anh em Tarleton hay Fontaine? Cô vội vàng ngẩng đầu lên. Ðó là một tên kỵ binh Yankees.
Như cái máy, cô vội nấp ngay đằng sau cái rèm cửa và sững sờ nhìn người đó qua tấm vải trong. Cô rụng rời như không thở được nữa.
Ðó là một tên đồ sộ, vẻ như chết treo. Có thể nói là nó đè bẹp cái yên ngựa dưới sức nặng của mình, bộ râu đen cẩu thả, tua tủa ra tứ phía trên cái áo vét xanh không cài khuy. Nó có hai con mắt sát vào nhau đang bình tĩnh nghiên cứu ngôi nhà dưới cái vành mũ cát két đội rất nghiêm chỉnh. Nó xuống ngựa không vội vã và buộc ngựa vào một thanh gỗ thường dùng vào việc đó.
Thế là Scarlett lấy lại được hơi thở nhưng một cách tàn nhẫn và đau đớn như một cú đấm vào dạ dày. Một tên Yankees. Một tên Yankees. Với một khẩu súng tay dài đeo ở đùi, cô chỉ có một mình trong nhà, một mình với ba người phụ nữ và hai đứa bé sơ sinh.
Trong lúc người đó từ lối đi đi lên không vội vã, tay để lên bao súng, cặp mắt tròn nhỏ của hắn tìm tòi bên phải bên trái, một mớ hình ảnh hỗn độn tập hợp trong óc Scarlett như trong ống kính vạn hoa. Cô nhớ lại tất cả những gì bà Pitty đã kể cho cô nghe, những câu chuyện về những người phụ nữ bị tấn công, những cái cổ họng bị chặt, những ngôi nhà bị cháy, những đứa trẻ bị lưỡi lê xiên vì chúng khóc, tất cả những sự khiếp đảm không thể tả được ấy đều chứa đựng trong một câu “Yankees!”
Trong cơn kinh hoàng, động tác đầu tiên của cô là chạy trốn vào trong một cái tủ đứng. Rồi cô nghĩ đến chui xuống gậm giường, cuối cùng cô có ý nghĩ điên cuồng là lao xuống cầu thàng phía sau để vừa chạy vừa kêu về phía đầm lầy. Bất cứ thế nào cũng phải thoát khỏi tên Yankees này. Thế là cô nghe thấy hắn thận trọng bước lên các bậc thềm rồi đi vào buồng dưới nhà và vào lúc đó cô hiểu là lối rút của cô bị cắt đứt rồi. Quá kinh hoàng, cô nghe thấy tên địch đi từ buồng này sang buồng khác. Càng tiến lên hắn càng nhận thấy ngôi nhà bị bỏ trống, bước chân hắn đã mạnh dạn hơn. Bây giờ hắn đã đến buồng ăn, chỉ một lát nữa hắn sẽ vào đến bếp. Ðột nhiên một cơn điên căng phồng ngực Scarlett, một cơn điên tàn nhẫn mà cô cảm thấy như bị một nhát dao găm vào tim và sự sợ hãi lập tức nhường bước cho cơn thịnh nộ. Trong bếp! Trên miệng lò có để hai cái nồi, một cái đầy khoai tây đã chín, một cái đầy các thứ rau phải vất vả mang từ Mười hai cây sồi và từ nhà Mac Intosh về. Bữa ăn chiều chỉ đủ cho hai người, đó là tất cả những gì đang chờ đợi chín cái dạ dày lép kẹp. Từ nhiều giờ nay, Scarlett cố giữ mình không xuống, chờ cho mọi người về đủ. Và nghĩ là tên Yankees sắp ăn mất bữa ăn còm cõi ấy, cô run người vì tức giận.
Quỷ tha tất cả bọn chúng đi. Chúng sà vào như những con châu chấu và ra đi để lại nạn đói phía sau. Và kìa chúng lại trở lại để cướp đi nốt chỗ còn lại ít ỏi. Cái dạ dày trống rỗng của Scarlett thắt lại. Lạy Chúa. Tên Yankees này ít ra cũng không còn thời cơ để ăn cướp nữa.
Cô rút chiếc giày vẹt gót và chạy chân không đến bên cái bàn của cô, không cảm thấy đau nữa. Cô kéo nhẹ cái ngăn kéo phía trên và lấy ra khẩu súng tay nặng của Charles mà cô đã mang từ Atlanta về, khẩu súng đó Charles chưa dùng lần nào. Cô lục trong cái túi da treo ở trên tường cạnh thanh gươm lấy mồi lửa, cô đặt nó vào chỗ bằng một bàn tay chẳng run tí nào. Im lặng và nhanh nhẹn, cô đi qua hành lang và xuống cầu thang, một tay vịn vào thành cầu còn tay kia cầm khẩu súng áp chặt vào đùi để giấu nó trong nếp váy.
“Ai?” Tên Yankees kêu lên bằng giọng mũi. Và Scarlett dừng lại ở giữa cầu thang, mạch máu cô đập mạnh ở lỗ tai làm cô nghe không rõ lắm câu “Dừng lại không tao bắn!”
Tên Yankees đã đứng trên ngưỡng cửa buồng ăn, đang lấy đà như muốn chồm lên. Một tay hắn cầu khẩu súng, tay kia cái hộp đồ khâu trong có chứa một cái đê bằng vàng, một cái kéo chuôi vàng và một cái hộp đựng kim nhỏ bằng vàng. Scarlett cảm thấy chân mình lạnh giá đến tận đầu gối nhưng cơn giận làm bỏng mặt cô. Cái hộp đồ khẩu của bà Ellen đang ở trong tay thằng kia. Cô muốn kêu lên:
“Bỏ nó ra, bỏ nó ra, đồ…!” nhưng không sao nói được. Cô chỉ có thể nhìn trừng trừng vào mặt hắn qua thành cầu thang và quan sát sự thay đổi đang diễn ra trên mặt hắn, từ vẻ căng thẳng cục cằn chuyển sang một nụ cười nửa khinh bỉ nửa quyến rũ.
– Vậy là có người hả? Hắn vừa nói vừa cất khẩu súng vào bao và tiến đến tận phía dưới Scarlett. Một mình thôi à, cô em xinh đẹp?
Nhanh như chớp, Scarlett giương khẩu súng lên qua thành cầu thang và chĩa thẳng vào bộ mặt râu ria và ngơ ngác của hắn. Trước khi hắn kịp đưa tay lên bao súng, cô bóp cò. Cái giật lại làm cô lảo đảo đồng thời tiếng nổ âm vang trong tai cô cùng với mùi hắc của thuốc súng đâm vào mũi cô. Thằng địch ấy ngã ngửa ra và nằm thẳng cẳng trong phòng ăn mạnh đến nỗi làm rung cả đồ đạc. Cái hộp rơi khỏi tay hắn làm vãi các thứ ra xung quanh. Chả cần nhận thức điều cô vừa làm, Scarlett xuống cầu thang cúi người xuống thằng Yankees và quan sát mặt hắn: một lỗ thủng máu me ở chỗ mũi, hai con mắt lờ đờ bị thuốc súng làm cháy.
Trong lúc cô nhìn như vậy, hai dòng máu bắt đầu chảy xuống sàn, một từ lỗ mùi, một từ phía sau đầu. Phải, hắn chết rồi. Không còn nghi ngờ gì nữa. Cô đã giết một người đàn ông.
Khói cuồn cuộn bay lên trần nhà và hai dòng suối đỏ lớn dần dưới chân cô. Trong một thời gian, không thể nào biết được là bao lâu, cô đứng đó không cử động và trong cảnh im lặng và nóng của buổi sáng mùa hè hôm đó, mọi tiếng động, mọi hương thơm hình như có một sự quan trọng thái quá, những tiếng đập không đều trong trái tim cô, tiếng lào xào nhè nhẹ của lá cây mộc lan, tiếng kêu xa xa của một con chim ngoài đầm lầy, mùi hương dịu dàng của hoa bay vào qua cửa sổ.
Cô đã giết chết một người, cô cũng khó tránh cảnh con thú bị săn đuổi cùng đường, cô không thể chịu được tiếng rú của con lợn bị người ta chọc tiết hay tiếng kêu của một con thỏ bị sa bẫy. “Một tội giết người!” cô bối rối nghĩ. “Ta đã phạm một tội giết người. Ôi. Việc này không thể nào lại xảy ra cho ta!” Mắt cô nhìn xuống đất, nhìn vào bàn tay lông lá đặt ngay cạnh cái hộp đồ khâu và bỗng nhiên cô nhận thức được về cuộc sống và cô tràn ngập một niềm vui hung dữ của con hổ cái. Chỉ một chút nữa cô dận gót chân vào vết thương đang há hốc để được cảm thấy niềm vui thú thấy máu nóng áp vào bàn chân trần của mình. Cô đã bắt đầu báo thù cho Tara… báo thù cho bà Ellen.
Trên gác có một tiếng bước chân hối hả nhưng do dự. Rồi ngừng một lát lại tiếp tục nhưng lần này yếu hơn, chậm hơn và điểm theo tiếng lích kích của một vật bằng kim loại. Scarlett ngẩng đầu lên và trông thấy Mélanie đứng trên đầu cầu thang. Cô chỉ mặc độc cái áo sơ mi rách bươm và bàn tay yếu ớt của cô cầm thanh kiếm của Charles. Mélanie đưa mắt liếc nhìn toàn bộ cảnh tưởng từng chi tiết một, cô trông thấy cái xác mặc áo lính màu xanh nằm dài trong một vũng máu, cái hộp đồ khâu, Scarlett chân không, nét mặt như đất, tay cầm khẩu súng ngắn.
Mélanie không nói một câu, nhưng cặp mắt cô gặp mắt Scarlett. Bộ mặt cô bình thường dịu dàng là thế lúc này đượm một niềm kiêu hãnh tàn bạo, nụ cười của cô bày tỏ sự đồng tình và một niềm vui man rợ hoà hợp chặt chẽ với những tình cảm hỗn độn trong lòng Scarlett lúc này.
“Nhưng… nhưng… cô ấy cũng giống mình. Scarlett nghĩ bụng. Cô ấy thông cảm với mình. Cô ấy cũng sẽ làm như mình!”
Xúc động, cô nhìn Mélanie mảnh khảnh và lảo đảo mà từ trước đến nay cô chỉ có ác cảm và coi khinh. Lúc này trong lòng Scarlett nảy nở một tình cảm mến phục và thân thương đấu tranh với niềm căm ghét vợ Ashley. Trong lúc sáng suốt, cô nhìn thấy rõ dưới giọng nói đáng yêu và cặp mắt chim câu của Mélanie còn có vấn đề khác, một lưỡi kiếm mỏng mà không có gì bẻ gãy được, đồng thời cô cũng hiểu là trong mạch máu của Mélanie cũng có dòng máu anh hùng.
– Scarlett! Scarlett! Suellen và Carreen đồng thanh yếu ớt kêu lên từ trong phòng riêng của các cô.
Ðến lượt Wade cũng thét lên: ‘Cô, cô!” Mélanie lập tức để một ngón tay lên môi rồi để thanh gươm xuống một bậc thang, cô khó nhọc đi qua hành lang để mở cửa phòng các cô gái:
– Ðừng sợ các em ạ. Cô nói bằng giọng đùa cợt và khá to để dưới nhà cũng có thể nghe thấy được. Chị Scarlett mang súng của đức ông chồng ra cạo rỉ chẳng may chạm phải cò và viên đạn bay ra. Chị ấy sợ quá suýt nữa chết đấy… Nào Wade, mẹ cháu vừa mới bắn một phát súng của ba cháu, khi nào cháu lớn mẹ cháu sẽ cho cháu bắn!
“Nói dối khiếp thật! Scarlett nghĩ bụng và khâm phục. Ta chả thế nào mau lẹ được như thế. Nhưng nói dối để làm gì? Cần phải cho mọi người biết việc ta vừa mới làm chứ”.
Cô lại quan sát một lần nữa cái xác. Cơn giận dữ đã tan mất và cô bắt đầu ghê sợ và hai đầu gối cô run lên. Mélanie lại xuất hiện trên đầu cầu thang, cô ta bám vào thành và bắt đầu lần xuống.
– Về buồng nằm đi, cô muốn tự sát hay sao?
Scarlett nói nhưng Mélanie gần như trần truồng cắn chặt môi lần từng bước một và cuối cùng cũng xuống được đến dưới nhà. Cô thì thầm.
– Chị Scarlett này, phải mang nó đi. Phải đem hắn đi chôn. Có thể không phải chỉ có mình hắn và nếu người ta tìm hắn ở đây. Cô vịn vào cánh tay Scarlett.
– Chỉ có một mình hắn thôi. Tôi đã nhìn qua cửa sổ và không thấy ai khác. Có lẽ là một thằng đào ngũ.
– Dù cho hắn chỉ có một mình, không nên để cho ai biết chuyện này. Bọn nô lệ có thể bàn tán xôn xao và thế là người ta sẽ đến bắt chị. Chị Scarlett, chúng ta phải đem giấu hắn đi đâu trước khi người của chúng ta từ đầm lầy về.
Ðược kích thích bởi giọng nói lo lắng của Mélanie, Scarlett bắt đầu suy nghĩ.
– Tôi có thể chôn hắn ở một góc vườn nơi Pork đào lấy thùng rượu. Ðất ở chỗ ấy mềm lắm. Nhưng tôi làm sao mà vác được hắn ra tận đấy?
– Chúng ta mỗi người lôi một chân. Mélanie quả quyết tuyên bố,
Scarlett không thể không khâm phục cô em chồng.
– Sức của cô không đủ để kéo một con mèo. Ðể tôi kéo. Cô về nằm nghỉ đi, kẻo lại ốm lại thì chết. Nếu cô không nghe, chính tôi sẽ vác cô lên buồng nằm.
Bộ mặt tái mét của Mélanie nở một nụ cười duyên dáng:
– Chị tốt quá, chị Scarlett. Mélanie nói và hôn má chị. Nếu chị kéo nó đi được, em sẽ lau chùi và sắp xếp thứ tự trước khi mọi người về. Thế rồi, chị Scarlett…
– Thật hả?
– Thế chị cho lục túi hắn là bất lương sao? Có thể hắn có thứ gì ăn được.
– Tôi không tin, Scarlett phản đối và thấy khó chịu vì cô đã không nghĩ ra việc đó trước. Cô cầm lấy cái túi rết của hắn, còn tôi lục túi áo.
Kinh tởm cúi xuống xác chết, cô cởi khuy áo hắn và lần lượt lục các túi.
– Trời ơi, cô nói và giơ một cái ví dày cộm bọc trong một cái giẻ. Mélanie này… chắc là đầy tiền.
Mélanie không trả lời nhưng đột nhiên ngồi xuống đất, tựa lưng vào tường.
“Mélanie nhìn này! Mélanie nhìn đã nào!”
Mélanie nghe lời và cặp mắt cô mở to ra. Cô trong thấy một tập giấy bạc, những tờ giấy bạc của nước Mỹ nền xanh, lẫn lộn cả những tờ giấy bạc của Liên bang và ở giữa chúng có một đồng tiền vàng sáng chói, đồng mười đôla và hai đồng đôla nữa cũng bằng vàng.
– Thôi, chị đừng đếm vào lúc này vội, Mélanie khuyên Scarlett, chúng ta không có đủ thì giờ đâu.
– Cô phải biết là số tiền này có nghĩa là chúng ta sắp có cái ăn.
– Vâng, em biết. Nhưng lúc này không có thời gian. Chị hãy kiểm tra các túi khác còn em cái túi rết này.
Scarlett ghê tởm phải bỏ cái ví xuống. Những triển vọng sáng sủa mở ra trước mắt cô… tiền, con ngựa của tên Yankees… thức ăn. Nói tóm lại là Ðức Chúa Trời đã cung cấp những thứ cần thiết cho nhân loại và còn tạo ra nhiều biện pháp kỳ lạ để có những thứ đó. Cô ngồi xuống và nhìn cái ví mỉm cười. Có gì ăn rồi! Mélanie giật lấy cái vì và nói:
– Nhanh lên chị.
Hai túi quần không có gì ngoài một mẩu nến, một con dao tồi, một túi thuốc lá và một mẩu dây. Mélanie lôi trong túi rết ra một gói cà phê nhỏ mà cô cứ hít mãi như thể là một thứ nước hoa hảo hạng. Mặt thất sắc, cô lôi trong cái túi ra một bức chân dung cô gái nhỏ bằng hột xoàn, một cái bàn chải bằng ngọc thạch, hai cái vòng lớn đeo tay bằng vàng có đính những dây vàng nhỏ, một cái đê bằng vàng, một cái chén bạc cho trẻ con, cái kéo thêu bằng vàng, một cái nhẫn kim cương và một đôi hoa tai ở mỗi đầu có một hạt kim cương.
– Một thằng ăn cắp! Mélanie kêu lên giọng nghẹn ngào. Chị Scarlett, đúng nó đã ăn cắp tất cả những thứ này.
– Tất nhiên rồi. Và khi tới đây, nó cũng hy vọng ăn cắp được của ta thứ gì nữa.
– Em lấy làm mừng chị đã giết được nó. Bây giờ nhanh lên nào. Chị kéo nó đi.
Scarlett cúi xuống, hai tay nắm lấy hai chiếc giầy ống của hắn và hết sức kéo. Sao mà nặng thế và sao cô bỗng nhiên thấy mình yếu hẳn đi. Nếu cô không lôi được nó đi thì sao? Quay lưng lại phía xác chết, hai tay cô cầm hai cẳng của nó và gò người xuống kéo. Cái xác lay chuyển, cô ghì cứng. Trong lúc hăng say cô quên hẳn cái chân đau nhưng một cái nhức buốt ác liệt lôi cô về với thực tế. Cô nghiến răng lại và tỳ hết trọng lượng người lên gót chân. Mồ hôi cô vã ra. Cô kéo xác chết qua suốt hàng lang, để lại đằng sau đó một vệt máu.
– Nếu máu chảy ra sân, chúng ta sẽ không thể nào tẩy hết được vết, Scarlett nói trong một hơi thở ngắn. Mélanie, đưa cái áo sơ mi của cô đây để tôi bọc đầu hắn. Thấy Mélanie đỏ ửng mặt lên, cô nói tiếp: Ðừng có mà ngốc, tôi không thèm nhìn cô đâu. Nếu tôi có một cái váy trong hoặc một cái quần, tôi sẽ dùng nó ngay.
Co quắp vào bức tường, Mélanie lột cái áo rách rưới ra và sau khi đã quẳng nó cho Scarlett không nói một lời nào, cô cố gắng che đậy sự trần truồng của mình.
– Cảm ơn chúa, tôi không có tính cả thẹn ấy. Scarlett vừa nói nhỏ vừa quấn cái áo rách vào đầu xác chết.
Tiến hành bằng những bước nhảy nối tiếp, tùy theo chân cô cho phép, cuối cùng cô cũng kéo ra tới được hàng hiên trông ra sân. Và tới đó, cô dừng lại để lau mồ hôi. Cô quay lại và trông thấy Mélanie ngồi quay lưng vào tường, cô lấy hai đầu gối gày còm che cặp vú trần. “Lúc này mà còn vẽ chuyện thế kia, sao Mélanie ngốc thế?” Scarlett khó chịu lẩm bẩm. Dù sao… dù sao thì Mélanie đã phải dậy hơi sớm sau khi đẻ, lại còn tìm cách đến cứu cô với một vũ khí quá nặng đối với sức khoẻ. Làm được thế là phải có can đảm lắm, thứ can đảm đã được tôi luyện trong đêm ghê gớm ở Atlanta và trong cuộc hành trình dài trở về Tara. Cũng cùng là thứ can đảm không phô trương, mà tất cả những người nhà họ Wilker đều có, một thứ đức tính mà Scarlett không hiểu nhưng bất đắc dĩ phải kính nể. Cô thét lên:
– Ði lên buồng nằm. Cô sẽ chết toi nếu không chịu lên, cứ để đấy, sau khi chôn xong tôi sẽ lên lau.
– Chị cứ mặc em, Mélanie đáp với giọng dịu dàng và ghê rợn nhìn vũng máu.
– Thôi được, nếu chết thì đừng có trách đấy nhé. Nếu người nhà chúng ta về, trước khi tôi làm xong việc, cô tìm cách giữ họ lại trong nhà và nói là con ngựa tự nhiên đến, không biết từ đâu nhé.
Mặt trời buổi sáng chiếu vào Mélanie đang run lẩy bẩy và khi cái đầu của người chết va xuống từng bậc thềm một, Mélanie phải lấy hai tay bịt lỗ tai lại để khỏi phải nghe tiếng động thảm khốc ấy.
Chẳng ai hỏi con ngựa từ đâu đến. Sau trận chiến cuối cùng họ đã mất quá nhiều nên có được con ngựa họ quá sung sướng. Tên Yankees được đặt vào trong cái hố mà Scarleet đã đào dưới lùm cây.
Không một con ma nào chui ra ngoài nấm mồ tạm thời ấy để đến ám ảnh Scarlett trong những đêm dài quá mệt không ngủ được. Chẳng thấy sợ hãi mà cũng chẳng hối hận khi nghĩ đến người chết, cô cũng lấy làm lạ vì cô biết là chỉ một tháng trước đây, cô không thể nào có khả năng làm được việc đó. Một thiếu phụ rất trẻ với những lúm đồng tiền, những hoa tai kêu lanh canh, với nét mặt hơi khiếp sợ, thế mà dám bắn nát mặt một tên đàn ông và chôn hắn xuống một cái hộ tự mình đào lấy. Scarlett không thể nào kìm được một nụ cười ghê sợ nghĩ đến nỗi kinh hoàng của những người biết được chuyện đó.
“Ta sẽ không nghĩ đến nữa, một hôm Scarlett tự tuyên bố. Thế là xong và xong thật rồi và ta sẽ lố bịch biết bao nếu đã không giết nó. Nhưng dù sao… ta cũng đã hơi thay đổi từ khi trở về Tara. Nếu không ta chẳng dám làm”.
Cô không tìm cách đào sâu làm gì nhưng trong đáy lương tâm, mỗi khi cô phải giải quyết một vấn đề khó khăn, cô thường tự nhủ để có thêm can đảm: “Ta đã phạm tội giết người thì việc này ta có thể làm được”.
Cô đã thay đổi nhiều hơn cô tưởng và cái vỏ cứng nhỏ thành hình trong cô từ ngày cô nằm úp mặt xuống đất trong khu vườn ở Mười hai cây sồi, bắt đầu dày dần lên.
Bây giờ đã có một con ngựa, Scarlett có thể tìm hiểu xem láng giềng của cô ra sao. Từ ngày về, cô đã hàng nghìn lần tự hỏi: “Phải chăng chúng ta là những người độc nhất còn lại trong địa hạt này? Tất cả những người khác đã chết cháy trong nhà? Hay họ tản cư sang Macon?” Cô hầu như sợ hãi biết được sự thật chừng nào mà còn hiện lên trong trí óc cô cảnh hoang tàn ở Mười hai cây sồi và ở nhà Mac Intosh hoặc ngay cả ở nhà Slattery. Tuy nhiên, thà biết được cái tồi tệ nhất còn hơn là cứ ngồi đó mà đặt những câu hỏi. Cô quyết định trước tiên là đến nhà Fontaine, không phải vì họ là láng giềng gần nhất mà vì cô có thể tìm được ông bác sĩ già cho Mélanie. Cô ta chưa lại được sức, vẫn quá yếu và xanh xao làm Scarlett lo ngại.
Do đó, ngay sau khi chân cô đã khá bình phục để có thể sỏ được vào đôi giày vải, cô lên ngựa của tên Yankees, một chân để vào cái bàn đạp đã được rú ngắn lại, còn chân kia để lên yên theo kiểu nữ kỵ sĩ, cô băng qua các đồng ruộng tiến về đồn điền Mimosas mà cô cho là đã thành tro bụi.
Ngạc nhiên và vui mừng, cô trông thấy ngôi nhà màu vàng hiện ra trước mắt cô như nó vẫn xuất hiện trước kia giữa một khóm cây mimôza. Sung sướng đến chảy nước mắt, cô trông thấy ba bà Fontaine từ trong nhà chạy ra, reo mừng và ôm hôn nhau thắm thiết.
Tuy nhiên, sau khi đã xong phần đón tiếp thân mật, lúc mọi người đã ngồi vào phòng ăn, Scarlett khẽ rùng mình. Bọn Yankees chưa xong đến Mimosas vì đồn điền này ở cách xa đường cái, do đó nhà Fontaine vẫn giữ được súc vật và lương thực. Nhưng Mimosá bị bao bọc bởi những không khí im lặng kỳ lạ như ở Tara và ở khắp các miền xung quanh. Ngoài bốn người đàn bà phục vụ trong nhà, tất cả nô lệ đều trốn hết vì sợ hãi quân Yankees. Không một người đàn ông nào trừ đứa con nhỏ Joe của Sally mới vừa thoát khỏi quấn tã. Chỉ có ba người đàn bà trong căn nhà lớn đó: bà già Fontaine đã ngoài 70 tuổi, người con dâu suốt đời được gọi là “bà Trẻ” dù đã quá 50 và Sally chưa quá 20. Ba người đàn bà ấy sống rất xa với hàng xóm láng giềng, không có ai bảo vệ nhưng nếu họ có sợ họ cũng chẳng dám bộc lộ. “Có lẽ vì Sally và bà Trẻ quá sợ bà Già”, Scarlett nghĩ vậy. Bản thân Scarlett cũng rất sợ bà Già vì bà có con mắt tinh đời và giọng lưỡi sắc sảo, trước kia Scarlett cũng đã có dịp nếm phải.
Các bà đã không gắn bó với nhau vì quan hệ máu mủ, lại thêm tuổi tác quá chênh lệch, nhưng họ vẫn gắn bó với nhau do tính tính và gian nan giống nhau. Cả ba đều mặc tang phục, cả ba đều tiều tuỵ, buồn nản, bận rộn, cả ba đều chứa chấp một nỗi đắng cay không để bộc lộ trên nét mặt, không phàn nàn, tuy nhiên cũng thấy qua nụ cười và những lời chào đón của họ. Ðiều này cũng dễ hiểu. Nô lệ của họ đều trốn đi hết, đồng tiền không có giá trị, chồng của Sally và Joe đã bị giết ở Getsburg, và cả bà Trẻ nữa cũng goá chồng vì người bác sĩ thứ hai của họ Fontaine đã chết vì kiết lỵ ở Vicksburg. Hai người con trai khác Alex và Tony ở đâu đấy ở Virginie và chẳng ai biết còn sống hay chết rồi. Còn ông bác sĩ già Fontaine đã ra đi cùng với đội kỵ binh của Wheeler.
– Và cái lão già điên rồ ấy, bà Già nói, đã 73 tuổi rồi mà vẫn còn cố gắng làm ra vẻ thanh niên…
– Các bà có biết chút tin gì về Atlanta không? Scarlett hỏi sau khi mọi người đã ngồi yên đâu đấy. ở Tara hoàn toàn không có tin tức gì.
– Ðó là tình hình chung đấy cháu ạ. Bà Già tuyên bố và cầm đầu câu chuyện theo thói quen. Chúng tôi đây cũng ở một khoảng cách như cháu. Chúng tôi không biết gì ngoài việc cuối cùng rồi Sherman cũng chiếm được thành phố.
– Vậy là ông ta cũng đã tới được đấy? Bây giờ ông ta đang làm gì? Người ta đánh nhau ở đâu?
– Làm sao mà ba người đàn bà ở sâu trong quê này biết được về tình hình chiến tranh, báo chả có, thư từ thì không? Bà Già nói giọng chua chát. Một con đàn bà nô lệ nói với một tên nô lệ là đứa đã gặp một tên nô lệ khác đi Jonesboro về, ngoài bảo là quân Yankees đã ở Atlanta chỉ để cho người ngựa của chúng nghỉ ngơi, nhưng có đúng thế không? Ai mà biết được? Ôi, không thể nào chỉ vì để nghỉ ngơi sau khi đã giao chiến với chúng ta.
– Thì suốt thời gian đó cháu cũng ở Tara mà, bà Trẻ ngắt lời. Ôi, tôi giận mình quá vì không biết cưỡi ngựa. Nhưng ở đây cũng có biết bao nhiêu là việc sau khi bọn nô lệ trốn đi cả. Tôi không thể nào vắng mặt được. Lẽ ra tôi cũng phải để thời gian lại thăm cháu, tôi đã không làm tròn bổn phận một người láng giềng tốt. Nhưng chúng tôi cũng đã nghĩ là quân Yankees đã đốt cháy Tara như đã đốt Mười hai cây sồi và nhà Mac Intosh và cha mẹ cháu đã đi Macon cả. Chúng tôi cũng không nghĩ là cháu đã trở về, Scarlett ạ.
– Thật là khó mà nghĩ khác được khi bọn nô lệ của ông Gérald đến đây mắt nhớn nhác, nói là quân Yankees sắp đốt Tara, bà Già nói tiếp.
– Và chúng tôi đã cho là… Sally bắt đầu nói.
– Ðể cho bà nói, bà Già ngắt lời. Phải, chúng nói là quân Yankees đã thiết lập doanh trại xung quanh Tara và bố mẹ cháu chuẩn bị đi Macon. Và buổi tối hôm ấy, chúng tôi có trông thấy lửa rực sáng ở phía
Tara lâu đến hàng giờ làm cho bọn nô lệ ở đây khiếp sợ bỏ chạy hết. Cái gì cháy vậy?
– Bông của chúng tôi trị giá 150 ngàn đôla. Scarlett giọng cay đắng nói.
– Cũng còn mừng là ngôi nhà không việc gì. Bông cháu còn có thể trồng lại được, nhưng ngôi nhà thì khó lòng xây dựng lại được. Bông cháu đã bắt đầu hái chưa?
– Chưa ạ, vả lại phần lớn ruộng bông bên chúng cháu đều bị tàn phá. Cháu cho là dù có hái cũng không được qúa ba kiện, và cho là hơn thế nữa cùng dùng để làm gì? Tất cả bọn nô lệ đã chuồn cả rồi, lấy ai mà đi hái?
– Trời ơi, tất cả bọn nô lệ đã đi hết và không có ai để hái bông. Bà Già nhắc lại câu nói của Scarlett và liếc nhìn cô với vẻ chế nhạo. Vậy những bàn tay xinh đẹp của cháu và các em cháu dùng để làm gì?
– Cháu? Hái bông? Scarlett hoảng sợ kêu lên như thể câu gợi ý của bà Già như một tội ác quỷ quái. Như một con nô lệ ngoài đồng? Như một trong những đứa da trắng nghèo khó? Nhưng những mụ vợ của Slattery?
– Nghèo khó? Cháu nói hay nhỉ. Dĩ nhiên là thế hệ này quá mềm yếu, đàn bà đều như những bà lớn. Ðể tôi nói cho cháu nghe, hồi tôi còn con gái, bố tôi đánh bạc hết cả tiền. Tôi sẽ không xấu hổ sử dụng bàn tay của tôi một cách lương thiện, lao động ngoài đồng cho đến khi cha tôi có đủ tiền để mua nô lệ. Tôi đã sử dụng cái cuốc, tôi đã hái bông và tôi sẽ còn bắt đầu nếu cần. Tôi có cảm tưởng là còn cần đấy. Nghèo khó. Cháu thấy thế à?
– Ôi, thưa mẹ, bà con dâu can thiệp, việc ấy lâu rồi. Ðiều kiện sống không còn giống nhau. Thời gian thay đổi hết.
– Thời gian không bao giờ thay đổi nếu là vấn đề lao động lương thiện. Tôi lấy làm xấu hổ cho mẹ cháu, Scarlett, nghe thấy cháu nói là lao động lương thiện làm giảm giá trị con người. Khi Adam cuốc đất và Eva dệt…
Ðể lái câu chuyện, Scarlett vội hỏi:
– Thế còn nhà Tarleton và nhà Calvert? Nhà họ có bị đốt không? Mọi người có đi Macon không?
– Quân Yankees không đến được nhà Tarleton. Cũng như chúng tôi, ở đấy xa đường cái quá. Nhưng chúng đến nhà Calvert. Chúng cướp hết súc vật, gia cầm và bắt bọn nô lệ đi theo chúng… Sally bắt đầu nói, nhưng bà già lại ngắt lời:
– Chao ôi. Chúng hứa với tất cả bọn nô lệ gái là đi theo chúng sẽ có quần áo lụa và hoa tai vàng. Cathleen Calvart đã kể với tôi là một số lính đã ra đi với những ả điên rồ ngồi đằng sau lưng ngựa. Cuối cùng là những ả điên rồ ấy được cái gì nếu không là những đứa bé da nâu và tôi có thể nói là máu Yankees làm thay đổi nòi giống.
– Ôi, thưa mẹ!
– Ðừng có mà ngốc thế. Chúng ta đều là những người đàn bà có chồng cả rồi phải không nào? Và có Trời biết là chúng ta đã từng nom thấy những đứa con lai như thế.
– Tại sao chúng không đốt nhà Calvert?
– Nhờ những lời van xin của người vợ hai Calvert và của Hilton người quản lý gốc Yankees, bà Già nói và bà vẫn tiếp tục gọi người nữ quản gia cũ là “người vợ hai” mặc dù bà cả đã chết từ hai mươi năm nay.
“Chúng tôi là những ủng hộ Liên Hiệp. Bà Già mỉa mai. Cathleen kể là hai người đã thề sống thề chết là cả nhà Calvert đều là người Yankees. Và ông Calvert đã chết cho Mục đích. Và Raidford đã bị giết ở Gettysburg, và Cade đang ở Virginie với quân đội. Cathleen nói là cô ta nhục nhã quá, mong cho chúng đốt nhà. Cô ta nói là Cade sẽ ra sao khi cậu trở về nhà biết được tin này. Nhưng làm sao được, đó là điều sẽ xảy ra khi một người đàn ông lấy vợ là Yankees… chẳng có tự hào, chẳng có mạt vận, bọn chúng chỉ nghĩ đến thoát thân… Làm sao mà Tara không bị đốt hả Scarlett?”
Scarlett định thần lại một lúc trước khi trả lời câu hỏi. Cô biết câu hỏi sẽ là: “Ông bà ra sao? Bà mẹ thân yêu của cô ra sao?” Cô biết là cô không thể nói với những người đàn bà này mẹ cô đã chết. Cô biết là nếu cô cho họ biết tin ấy, họ sẽ xót thương cho nỗi đau khổ của cô, cô sẽ lại chảy nước mắt, cô sẽ lại khóc đến phát ốm. Và cô không thể cho phép cô khóc. Từ lúc trở về cô chưa được thực sự khóc và cô biết là một khi dòng thác đã mở thì trôi băng theo cả lòng can đảm bấy lâu nay giữ gìn. Nhưng lúc đưa con mắt cuống quýt nhìn những bộ mặt thân thiết xung quanh cô, cô cũng biết là nếu cô im không nói đến cái chết của bà Ellen, họ sẽ không bao giờ tha thứ cho cô. Bà Già có cảm tình đặc biệt với mẹ cô, và rất ít người trong địa hạt được bà chú ý đến.
– Nào, nói đi, bà Già nói và không ngừng nhìn cô. Cháu không có gì nói cho chúng tôi nghe à?
– Có ạ. Các bà và chị cũng biết là cháu trở về sau hôm xảy ra chiến tranh. Quân Yankees đã rút đi cả. Ba cháu… ba cháu nói là… ông đã yêu cầu được họ đốt nhà vì Suellen và Carreen bị sốt thương hàn quá nặng không thể mang đi được.
– Ðây là lần đầu tiên tôi nghe nói quân Yankees cũng có biết điều đôi chút, bà Già tuyên bố như thể bà lấy làm tiếc nghe nói tốt cho bọn xâm lược. Và bây giờ các cô nhỏ thế nào rồi?
– Các em cháu đã khá rồi. Chúng gần như bình phục nhưng còn rất yếu – Scarlett trả lời rồi thấy đôi môi bà Già mấp máy như muốn hỏi câu mà cô rất sợ. Cô vội đề cập đến vấn đề khác. Cháu tự hỏi không biết các bà ở đây có thể cho chúng cháu vay được một chút gì để ăn không? Quân Yankees đã tàn phá hết của chúng cháu như giặc châu chấu. Nhưng nếu các bà đã phải đi đến hạn chế khẩu phần, xin cứ thành thật cho cháu biết và…
– Cháu cứ bảo Pork đánh xe bò sang đây vì chúng tôi sẽ chia cho một nửa số gạo bột và mỡ chúng tôi có. Chúng tôi cũng sẽ cho thêm mấy con gà. Bà Già nói và nhìn Scarlett bằng con mắt sắc sảo.
– Ôi, thế thì nhiều quá. Thành thật cháu…
– Không cần nói. Tôi không muốn nghe gì cả. Vậy hàng xóm láng giềng để làm gì?
– Bà tốt quá làm cháu không thể… bây giờ cháu xin phép về, mọi người đang mong cháu.
Ðột nhiên, bà Già đứng lên nắm cánh tay Scarlett.
– Hai người ở lại đây, bà ra lệnh và đẩy Scarlett ra ngoài hiên phía sau nhà. Bà có hai câu muốn nói với cô bé này. Scarlett giúp bà bước xuống thềm.
Bà Trẻ và Sally chào khách và hứa sẽ đến thăm. Hai người sốt ruột muốn biết bà già nói gì với Scarlett nhưng họ không bao giờ có thể biết được trừ phi họ dám hỏi thẳng bà. “Các bà già khó tính lắm” bà Trẻ thì thầm với Sally khi họ đã bắt đầu khâu vá.
Scarlett cầm dây cương ngựa và hơi lo lắng. Bà Già nhìn thẳng vào mắt Scarlett nói:
– Thế nào, có gì không ổn ở Tara? Cháu giấu điều gì trong đầu?
Scarlett nhìn cặp mắt sắc sảo của bà Già và hiểu là cô có thể nói sự thật mà không sợ nhỏ một giọt nước mắt. Không ai có thể khóc trước mặt bà Già Fontaine nếu không được phép của bà.
– Mẹ cháu mất rồi. Cô đáp một cách đơn giản.
Bà Già nắm chặt lấy cánh tay cô làm cô đau và mắt bà chớp chớp những ánh vàng.
– Bị bọn Yankees giết à?
– Mẹ cháu chết vì thương hàn. Chết… trước hôm cháu về.
– Ðừng nghĩ đến đấy nữa cháu ạ, bà Già nói giọng mệnh lệnh và Scarlett thấy cổ họng bà thắt lại. Thế còn ba cháu?
– Ba cháu… ba cháu không được như trước.
– Cháu nói thế là thế nào? Nói đi. Ba cháu ốm à?
– Một sự chấn động… kỳ lắm… ba cháu không còn…
– Ðừng nói với bà là ba cháu không được như trước. Cháu muốn nói là ba cháu bị loạn trí có phải không?
Nghe thấy sự thật được biểu lộ một cách trực tiếp như thế thật nhẹ cả người. Bà Già thật nhân đức không bộc lộ với cô một mối thiện cảm làm rơi nước mắt. Cô đột ngột đáp:
– Vâng ạ, ba cháu bị loạn óc. Ba cháu cứ như người có ảo tưởng và đôi khi hình như lại không nhớ là mẹ cháu đã mất. Ôi, thưa bà, cháu không thể nào chịu đựng được thấy ba cháu kiên nhẫn chờ đợi mẹ cháu trở về. Ba cháu trước đây không có lòng kiên nhẫn của một đứa trẻ. Nhiều khi, sau khi đã nghe ngóng mãi, ông vùng đứng lên, đi ra ngoài nghĩa địa. Thế rồi ông lê lết trở về, mặt giàn giụa nước mắt và không ngừng nhắc lại với cháu cho đến khi hét lên: “Scarlett, mẹ con chết thật rồi. Mẹ con chết thật rồi”, cứ như thể là nói với cháu lần đầu tiên. Cũng có đôi khi, trong đêm khuya, cháu nghe thấy ba cháu gọi mẹ cháu. Cháu trở dậy nói với ông là mẹ cháu đang đi thăm một đứa bé nô lệ ốm. Và thế là ông nổi giận vì mẹ cháu cứ phí công hao sức vì người khác. Làm cho ông nằm lại được thật khó khăn.
Ba cháu cứ như đứa trẻ. Ôi, sao mà cháu muốn có được bác sĩ Fontaine ở nhà thế. Cháu biết là ông có nhiều tác động với ba cháu. Thế rồi Mélanie cũng cần phải có bác sĩ. Sau khi đẻ, cô ấy vẫn chưa lại được sức như bình thường.
– Mélanie, đẻ con? Nó ở nhà cháu à?
– Vâng.
– Mélanie có thể làm được gì ở nhà cháu? Làm sao nó không đi Macon với bà cô nó và những người họ hàng khác? Bà không thể nào tưởng được là cháu quý nó đến thế mặc dù nó là em chồng cháu. Nào, kể cho bà nghe cả câu chuyện đi.
– Thưa bà câu chuyện này dài lắm. Bà có muốn vào nhà ngồi không?
– Bà có thể đứng được. Vả lại, nếu cháu kể chuyện cháu trước mặt kẻ khác, chúng sẽ than thở làm phiền cháu. Nào bà nghe đây.
Bằng một giọng hổn hển, Scarlett bắt đầu kể lúc bị bao vây và Mélanie có mang, trong quá trình cô kể dưới con mắt thấu suốt của bà Già không lúc nào ngừng nhìn cô, cô tìm được những từ, những từ mà cô cần có để nói lên sự ác liệt và khiếp đảm của tình hình mà cô đã được tham gia. Cô nhớ lại tất cả, cái nóng chết người của ngày đứa bé ra đời, nỗi kinh hoàng dày xé, cuộc chạy trốn, Rhett bỏ đi. Cô nói đến cảnh tối tăm kinh hoàng của ban đêm, những khó lửa trại có thể chỉ cho ta thấy địch hay ta, những cái lò sưởi hãi hùng mà cô đã trông thấy lúc trời dạng sáng, người và ngựa chết dọc hai bên đường đi, về cái đói, về nỗi hãi hùng lo cho Tara bị đốt cháy.
“Cháu cho là nếu cháu trở về được đến nhà, gần mẹ cháu, mẹ cháu sẽ trông nom cháu và cháu có thể thoát bỏ gánh nặng của cháu. Trên dọc đường, cháu nghĩ là cháu đã được biết cái tồi tệ nhất có thể xảy ra cho cháu, nhưng khi biết là mẹ cháu đã mất, cháu mới hiểu rõ thế nào là tệ hại nhất”.
Cô cúi mặt xuống chờ bà Già nói. Im lặng quá lâu làm cô tự hỏi không biết bà có thông cảm được nỗi thống khổ của cô không. Sau cùng bà cất tiếng nói đầy êm dịu, hơn cả từ trước đến nay cô được nghe.
– Cháu ạ, đối với người phụ nữ biết trước được cái gì tồi tệ nhất có thể xảy đến cho mình là không tốt đâu bởi vì sau đó không còn gì lớn đáng lo nữa. Và đối với một người phụ nữ không còn sợ gì nữa là một điều rất xấu. Cháu tưởng là bà không hiểu được vấn đề cháu đã kể… những gian lao mà cháu đã trải qua? Có chứ, bà rất hiểu. Khi bà cũng trạc tuổi cháu, bà đã phải tham gia vụ nổi dậy của những người Creek, đúng sau khi tàn sát pháo đài Mims. Phải – bà nói giọng xa xắm – bà trạc tuổi cháu, vì cách đây cũng chừng năm mươi năm. Phải, bà đã nấp được vào bụi cây, bà trông thấy nhà bà cháy, bà trông thấy những người da đỏ lột da đầu các anh chị em bà. Bà chỉ còn một hy vọng, nằm im và cầu cho ánh lửa cháy không soi sáng chỗ bà trốn. Thế là chúng bắt được mẹ bà và giết mẹ bà ở cách chỗ bà nấp có mười lăm mét, sau đó cũng bị lột da đầu. Và để được tin chắc là mẹ bà đã chết thật rồi, một tên da đỏ quay lại và lấy rìu bổ vỡ sọ. Bà… bà là con cưng của mẹ và phải chứng kiến tấn thảm kịch đó. Ðến sáng, bà lên đường lần về cơ sở gần nhất, cách đó chừng ba mươi dặm. Bà phải đi đường trong ba ngày, qua các đầm lầy và qua những toán người da đỏ. Sau đó người ta tưởng là bà phát điên. Chính ở đó bà đã gặp bác sĩ Fontaine. Ông chăm sóc bà. Cháu thấy không, cách đây đã năm mươi năm rồi, và kể từ đó bà không còn biết một điều gì, không còn biết sợ ai, bởi vì đã được biết tất cả những gì là tồi tệ nhất có thể xảy ra. Sự không biết sợ ấy đã mang lại cho bà không ít những điều chán ngán và đã lấy đi của bà một phần hạnh phúc không nhỏ. Thượng đế muốn là người đàn bà phải rụt rè, nhút nhát và sợ sệt, và ở một người đàn bà không biết sợ là cái cái gì không tự nhiên. Scarlett, cháu hãy luôn luôn giữ lấy điều gì làm cho mình sợ, đúng như cháu giữ lấy vấn đề để yêu đương.
Giọng bà lắng xuống và bà im lặng, cái nhìn trở về một nửa thế kỷ trước, ngày mà còn còn biết sợ. Scarlett có vẻ sốt ruột. Cô tưởng là bà Già sẽ chứng minh cho cô biết là bà hiểu và có thể chỉ cho cô biết một biện pháp để giải quyết những vấn đề mà cô đang mắc mứu. Nhưng noi theo kinh nghiệm của những người già, cô bắt đầu nói sang những vấn đề xa xưa và xảy ra trừ trước khi sinh những người nghe, những vấn đề chẳng quan hệ đến ai.
Bà Già đột nhiên nói:
– Thôi về đi cháu, kẻo ở nhà lại lo lắng. Cho Pork đến đây với một chiếc xe bò, ngay buổi chiều nay. Và chớ có tưởng là cháu sẽ trút được gánh nặng của cháu. Không thể được đâu. Bà biết mà.
Mùa hè năm ấy kéo dài đến tận cuối tháng Mười. Một năm đó và là những ngày đẹp cho những người ở Tara. Thời kỳ gian khổ nhất đã qua rồi. Từ nay họ có một con ngựa. Họ đã có những quả trứng tráng cho bữa điểm tâm và mỡ rán bữa ăn chiều thay vì ăn mãi khoai mài, những củ lạc, những quả táo khô, có khi vào dịp lớn họ được ăn cả gà quay. Cuối cùng rồi cũng bắt được con lợn nái và đàn con của nó, nó vùng vẫy vui vẻ trong chuồng. Nhiều khi những con lợn con kêu lên những tiếng chói tai nhức óc nhưng tóm lại là một tiếng dễ chịu. Khi nào mùa đông đến, người ta có thể thịt lợn tươi cho những người da trắng và bộ lòng cho da đen. Trong suốt mùa rét, sẽ có đủ thịt ăn.
Cuộc đến thăm nhà Fontaine đã củng cố tinh thần cho Scarlett nhiều hơn cô tưởng. Chỉ một việc biết mình có láng giềng, một số bạn bè và họ hàng còn sống sót trong cuộc khủng hoảng vừa qua đủ để xoá bỏ cảm giác bị bỏ rơi và sự cô đơn đã đè nặng lên cô mấy tuần lễ đầu sau khi trở về nhà. Thế rồi nhà Fontaine và Tarleton ở ngoài phạm vi hoạt động của chiến tranh đã tỏ ra rất rộng lượng chia sẻ những thứ họ còn. Phong tục của địa hạt là giúp đỡ lẫn nhau giữa các láng giềng và họ không bao giờ nhận một xu của Scarlett. Họ nói là chắc chắn cô cũng sẽ làm thế với họ và cô sẽ bù lại bằng vật chất vào vụ mùa năm sau nếu Tara lại bắt đầu sản xuất được.
Vậy là từ nay Scarlett đã có thực phẩm nuôi cả nhà. Cô có một con ngựa, cô có tiền và đồ nữ trang lấy của tên Yankees đào ngũ. Nhưng thứ mà cô cần cấp thiếp là quần áo. Cô biết rằng nếu cử Pork đi về phía Nam để mua quần áo thì quá liều lĩnh vì con ngựa là cái mồi bọn Yankees thèm khát và cả quân Liên bang. Nhưng dù sao cô cũng có đủ tiền để mua sắm đồ mặc và Pork có thể là sẽ không bị bắt ở dọc đường. Phải, thời kỳ khó khăn nhất đã qua rồi.
Các buổi sáng thức dậy, Scarlett cảm ơn Chúa đã cho trời xanh và thời tiết ấm áp, vì mỗi ngày đẹp trời sẽ làm chậm lại vấn đề phải mặc quần áo ấm. Và mỗi một ngày nắng ấm lại được chất thêm một ít bông trong những cái lều trống của bọn nô lệ, nơi duy nhất còn lại có thể chứa được bông hái về. Những cánh đồng bông sản xuất được nhiều hơn dự tính cả Scarlett và của bọn Pork. Rất có thể được bốn kiện và mấy cái lều sắp sửa đầy.
Ngay sau lời nhận xét nghiêm khắc của bà Già Fontaine, Scarlett không hề nghĩ đến tham gia vào việc hái bông. Không thể tưởng được, cô, một người quý phái, một bà lớn bây giờ là chủ Tara, lại làm việc ngoài đồng. Ðiều đó hạ cô xuống ngang hàng với mụ Slattery tóc rối bù và đứa con gái mụ là Emmie. Cô nghĩ dùng những người da đen để hái bông còn bản thân cô và mấy đứa em đang lại sức trông nom công việc trong nhà; nhưng cô lại vấp phải một tinh thần đẳng cấp còn gay go hơn của cô. Pork, bà Má và Prissy mới nghe nói đến ra đồng làm việc đã chu chéo lên rồi. Họ viện cớ họ là những người đầy tớ làm việc trong nhà chứ không phải là những người cày ruộng. Ðặc biệt bà Má tuyên bố kịch liệt là bà đã nhận được sự giáo dục trong đại gia đình Robillard, trong phòng của cụ cố và bà ngủ trên một cái đệm cỏ dưới chân giường cụ. Chỉ có Dilcey là không nói câu nào, chị trừng trừng nhìn con gái Prissy làm nó phải khó chịu.
Scarlett cứ làm ngơ trước những lời kêu ca ấy và đẩy tất cả ra đồng. Nhưng bà Má và Pork làm chậm chạp quá và không ngớt kêu ca đến nỗi Scarlett phải cho về bếp và phái Pork đi cây cá và bẫy thú. Hái bông thì không xứng với Pork nhưng đi săn và đi câu thì hắn làm tốt.
Sau sự việc này, Scarlett thử dùng hai cô em và Mélanie nhưng cũng không hơn. Một giờ ở ngoài trời, làm việc tích cực, Mélanie làm việc rất nhanh và rất chính xác nhưng sau đó cô lặng lẽ ngất đi và phải nằm mất tám ngày. Suellen cau có và khóc giả vờ, cũng làm ra vẻ ngất nhưng bị Scarlett hắt cho một gáo nước lạnh, cô ta tỉnh ngay và nhổ phì phì như con mèo. Cuối cùng cô dứt khoát tuyên bố không làm nữa.
– Em không muốn làm ngoài đồng như một con nô lệ thế này. Chị không thể bắt buộc em được. Chị hãy nghĩ mà xem, nếu bạn bè em biết và nếu… nếu Kennedy biết… Ôi, nếu mẹ trông thấy thế này…
– Suellen, nếu còn gọi mẹ một lần nữa thì chị sẽ cho một gậy. Scarlett kêu lên. Mẹ còn làm việc vất vả hơn bất cứ một nô lệ nào trong đồn điền, em cũng biết đấy, cô tiểu thư hay làm dáng ạ.
– Không đúng thế. Dù sao thì mẹ cũng không làm việc ngoài đồng và chị đừng ép nữa. Em sẽ nói với ba và ba sẽ cấm em không được làm.
– Này, đừng có quấy rầy ba về những chuyện cỏn con ấy, Scarlett kêu lên vừa bực tức vừa sợ tiếng thét của ông Gé rald.
– Em, em sẽ giúp chị. Carreen ngoan ngoãn can thiệp vào. Em sẽ làm việc cho cả hai chị. Chị cũng biết đấy, chị Suellen chưa khoẻ lắm, chưa phơi nắng được đâu.
– Cảm ơn, em bé yêu quý của chị
Scarlett nói đồng thời lo âu nhìn đứa em. Carreen có nước da trắng hồng của bông hoa mùa xuân nhưng giờ đây không có một sắc hồng nào trên má, nhưng bộ mặt nghĩ ngợi của cô vẫn giữ được vẻ mỹ miều của nụ hoa hé nở. Cô hết sức thầm lặng từ khi khỏi ốm. Cô biết là bà Ellen đã mất, Scarlett trở nên hung dữ, thế giới đã thay đổi và chỉ lao động tích cực mới thích hợp. Nhưng bản chất mảnh mai của Carreen không thích hợp với sự thay đổi. Cô không hiểu được việc gì đã xảy ra, cô đi như người mơ ngủ và làm đúng như người ta yêu cầu. Cô mảnh dẻ, lúc nào cũng tỏ ra có thiện ý, vâng lời và sẵn sàng giúp đỡ. Lúc nào Scarlett để cho cô rảnh rang, cô lại lần tràng hạt và cầu nguyện cho mẹ cô và Brent Tarleton. Scarlett không nghĩ là cái chết của Brent Tarletton lại quan trọng với Carreen đến vậy và nỗi buồn của cô khó mà nguôi được. Ðối với Scarlett, Carreen vẫn là “cô bé”, quá trẻ để có một vết thương trong tim.
Lưng bị gãy do cúi quá nhiều, bàn tay thì chai lại, Scarlett chỉ mong có một đứa em gái vừa có nghị lực của Suellen vừa có tính tốt của Carreen.
Quả nhiên Carreen mang hết nỗ lực ra làm việc nhưng sau một giờ cố gắng, người ta thấy rõ là Carreen không có khả năng làm việc chứ không phải Suellen. Thế là Scarlett buộc lòng phải cho nốt Carreen về nhà. Trong những dãy hàng cây dài, lúc này chỉ còn có Dilcey và Prissy làm việc với cô. Prissy làm việc như cầm chừng. Nó uể oải và luôn miệng than phiền cái lưng, đôi chân, những cơn đau ngấm ngầm, kiệt lực hoàn toàn, cho đến khi mẹ nó phải vớ lấy một cành bông làm roi vụt cho nó thét lên. Sau đó nó làm việc có khá lên một chút và tránh không đứng gần tầm tay mẹ nó.
Còn Dilcey làm việc không ngừng, lặng lẽ như một cái máy. Scarlett lưng đau như dần, hai vai mỏng nhừ vì phải vác cái bị bông, cô nghĩ có được Dilcey quý như vàng. Một hôm cô nói: “Dilcey, đến khi nào thời kỳ tốt đẹp trở lại, tôi sẽ không bao giờ quên công lao của chị. Chị rất xứng đáng”.
Dilcey không mỉm cười cũng không vặn vẹo người như những nô lệ khác thường làm khi được khen. Chị chỉ quay bộ mặt nghiêm trang về phía Scarlett và nói:
– Cảm ơn cô. Ông Gérald và bà Ellen đã đối xử với tôi rất tốt. Ông Gérald đã mua cả cháu Prissy về để cho tôi khỏi buồn và tôi không thể nào quên được… Tôi lai da đỏ và người da đỏ không bao giờ quên những người đã đối xử tốt với mình. Tôi rất xấu hổ về con Prissy của tôi, chẳng được việc gì. Nó có vẻ da đen chính cống như bố nó, lười kinh khủng.
Mặc dù khổ tâm về việc phải nhờ đến người khác và mặc dù kiệt sức vì bản thân phải lao động, Scarlett cũng được phấn khởi dần lên từ khi các lều cứ từ từ đầy chặt bông. Từ bông như toát ra thứ gì đó làm yên tâm hơn, làm khoẻ ra. Chính bông đã đem lại sự thịnh vượng cho Tara cũng như toàn miền Nam, và Scarlett, người miền Nam chính cống nghĩ rằng những cánh đồng đất đỏ sẽ cứu sống Tara và miền Nam.
Tất nhiên là lượng bông ít ỏi mà cô đã hái được không là bao nhưng cũng là đáng kể. Nó sẽ mang lại một ít tiền Liêng bang và số tiền nhỏ đó sẽ giúp cô giữ lại những tờ giất bạc xanh và vàng ở trong ví của tên Yankees cho đến khi nào thật cần dùng đến. Ðến mùa xuân sáp tới, cô sẽ cố gắng xin lại chính phủ Liên bang Sam Lớn và những người da đen khác đã bị trưng dụng và nếu chính phủ từ chối không cho họ trở về, cô sẽ sử dụng đến số tiền của Yankees để thuê những nô lệ của láng giềng. Ðến mùa thu tới, cô sẽ trồng thứ này, thứ kia. Cô sẽ thẳng tấm lưng mệt mỏi và nhìn ra những cánh đồng mà mùa thu đã làm cho nâu xạm, cô sẽ nhìn thấy mạnh mẽ và xanh thẳm vụ mùa sang năm.
Mùa xuân tới. Vào mùa đó có thể chiến tranh sẽ kết thúc và thời kỳ tốt đẹp sẽ trở lại. Liêng bang dù có thăng hay không, chắc chắn là thời gian tốt đẹp hơn. Tất cả đều tốt đẹp hơn là thường xuyên bị quân đội bên này hay bên kia đột kích. Khi nào chiến tranh kết thúc, một đồn điền sẽ cho phép được làm ăn sinh sống lương thiện. Ôi, nếu chiến tranh kết thúc là người ta có thể gieo trồng và chắc chắn là có thu hoạch.
Từ nay người ta có quyền hy vọng. Chiến tranh sẽ không tồn tại vĩnh viễn. Scarlett đã có một ít bông, có lương thực, có một con ngựa và một món tiền. Phải, thời kỳ khốc liệt đã qua rồi.