Danh mục: Cuốn theo chiều gió (Gone with the wind) – Margaret Mitchell – 1936
Cuốn theo chiều gió (Nguyên văn: Gone with the wind), xuất bản lần đầu năm 1936, là một cuốn tiểu thuyết tình cảm của Margaret Mitchell, người đã giành giải Pulitzer với tác phẩm này năm 1937. Câu chuyện được đặt bối cảnh tại Georgia và Atlanta, miền Nam Hoa Kỳ trong suốt thời kì nội chiến và thời tái thiết. Tác phẩm xoay quanh Scarlett O’Hara, một cô gái miền Nam đầy sức mạnh, phải tìm mọi cách để sống sót qua chiến tranh và vượt lên cuộc sống khó khăn trong thời hậu chiến. Tiểu thuyết đã được chuyển thể thành phim năm 1937.
Giữa lúc những ngày oi bức ầm ĩ của tháng Tám sắp đi qua, cuộc pháo kích bỗng nhiên ngưng bặt. Sự yên tĩnh trở lại thành phố quá đỗi bất ngờ. Những người còn ở lại gặp nhau ngoài phố không khỏi sững sờ nhìn nhau, không biết chuyện gì đã xảy ra, khó chịu dường như có một cái gì đang đe doạ. Sự yên tĩnh là lùng sau bao nhiêu ngày súng đạn nổ rền chẳng những không xoa dịu được nỗi lo, lại càng làm cho thần kinh họ căng thẳng hơn lên. Không ai hiểu nổi tại sao mấy khẩu đại bác của Yankee bỗng thôi khạc đạn. Chẳng có dấu hiệu gì khác hơn ngọi trừ hàng ngàn binh sĩ từ các chiến hào kéo về thành phố để đi xuống phía nam bảo vệ con đường sắt. Không ai biết chiến trận đang diễn ra ở đâu, nếu có và tình hình cuộc chiến ra sao.
Kể từ hôm đó, chỉ còn những tin đồn miệng. Thiếu giấy, thiếu mực, thiếu nhân công, các tờ báo đều tự đình bản ngay khi thành phố bị bao vây và tin tức chẳng lành cứ mỗi ngày một lan rộng. Bây giờ, trong không khí yên tĩnh đáng sợ đó, từng đám đông đổ xô tới Tổng hành dinh Tướng Hood dò hỏi tin tức, hoặc tụ tập đông nghẹt trước cửa nhà Bưu điện hay sở Hoả xa để chờ đón những tin lành, mong mỏi rằng sự im lặng bất ngờ của các họng trọng pháo địch quân có nghĩa là chúng đã rút lui toàn diện và quân Liên bang đang truy nã chúng trên con đường đưa tới Dalton. Nhưng chẳng có tin gì cả. Đường dây viễn thông vẫn im lim, chẳng một chuyến xe lửa nào từ phía Nam ló dạng và Bưu cục hoàn toàn bất động.
Tháng Tám mang theo bụi bặm và sức nóng nghẹt thở trườn dài trên thành phố im lìm quá bất ngờ, càng làm co những trái tim khô se, mệt mỏi càng khô se, mệt mỏi hơn. Đối với Scarlett, nàng suýt điên vì trông ngóng tin tức ở Tara nhưng cố làm ra tỉnh táo thì những ngày bị bao vây dài như vô tận, dường như từ lúc mới sinh ra nàng đã quen tiếng súng để rồi bây giờ ngơ ngác vì sự im lìm thật đột ngột. Thật ra cuộc bao vây chỉ mới ba mươi ngày. Ba mươi ngày bị bao vây! Thành phố được bao bọc bởi những công sự đất đỏ, tiếng nổ ầm ì nhàm chán của đại bác không bao giờ dứt. Những đoàn dài xe cứu thương, xe bò nhỏ máu trên đường bụi tiến về phía nhà thương, những toán phu mộ lả người lôi các xác chết chưa kịp lạnh ném xuống như những khúc củi trong các dãy huyệt đào vội vã và mỗi ngày một dài thêm. Chỉ mới ba mươi ngày!
Tính chung, kể từ khi quân đội rút khỏi Dalton chỉ mới tròn bốn tháng. Bốn tháng! nhớ lại ngày xa xôi đó, Scarlett tưởng mình như đang sống ở một thế giới khác. Ồ không. Chắc chắn là chưa đủ bốn tháng. Nhưng đó là cả một cuộc đời.
Bốn tháng trước! Mới bốn tháng trước, Dalton, Resaca, núi Kennesaw đối với Scarlett là những địa danh nằm trên thiết lộ. Bây giờ là những bãi chiến, những chiến trường tuyệt vọng để từ khi Johnston lui quân về Atlanta. Và bây giờ, suối Cây Đào, Decatur, Ezra Church và suối Utoy không còn những địa danh thắng cảnh. Nàng không còn là những địa danh của những thắng cảnh. Nàng không thể nào tưởng nổi lại các nơi đó là những làng mạc yên lành, có nhiều người quen niềm nở, có cây xanh bóng mát vào những lúc nàng dùng bữa ngoài trời với các sĩ quan đẹp trai bờ con suối chầm chậm chảy.địa danh đó cũng là những chiến trường và những bãi cỏ xanh mềm dịu mà nàng đang ngồi lên, đã bị nghiền nát bởi các bánh xe cảu các cỗ đại bác, bị giẫm bấy bởi những bàn chân chiến đấu xáp lá cà, lưỡi lê chống lưỡi lê và thây người ngã gục… Và các dòng suối bây giờ đã đỏ ngòm còn đậm hơn cả màu đất cảu Georgia. Người ta bảo, suối Cây Đào đã biến thành đỏ tía sau khi quân Yankee vượt qua. Suối Cây Đào, Decatur, Ezra Church, suối Utoy không còn là những địa danh. Chỉ còn là tên của những nấm mồ,nơi bạn bè vùi thây, tên của các bụi cây hoang dại và những khju đất, tên của bốn hướng mà Sherman cố đánh vào và Hood mãnh liệt đánh ra.
Cuối cùng, tin tức từ phía nam đưa tới và đối với Scarlett đó là những tin kinh khiếp. Tướng Sheman đang cố chọc thủng phòng tuyến thứ tư và trở lại đánh vào con đường sắt ở Jonesboro. Quân Yankee tập trung đông đảo ở vùng này, không phải là những vụ đụng độ lẻ tẻ mà là những trận cường tập. Và hàng ngàn quân miền Nam từ chiến tuyến rút về đương đầu. Và đó là nguyên cớ của sự yên tĩnh bất ngờ trong thành phố Atlânt.
Nhớ tới Tara ở quá gần Jonesboro, Scarlett hoảng lên:
“Tại sao lại là Jonesboro? Tại sao chúng cứ phải đánh vào Jonesboro? Sao chúng không chọn một nơi nào khác trên đường sắt?”.
Luôn cả tuần, nàng không được tin tức nào từ Tara gửi tới và bức thư ngắn gọn sau cùng của Gerald càng làm nàng sợ hơn. Em nàng, Careen, đã tới thời kỳ bệnh nặng, thật nặng. Bây giờ, Careen còn sống hay đã chết? Ồ, tại sao mình không trở về ngay từ khi thành phố bị bao vây, dẫu có Melanie hay không?
Đã có nhiều cuộc chạm súng ác liệt lại Jonesboro – điều đó ai cũng biết – nhưng hiện tình thắng bại ra sao chẳng người nào rõ. Lại thêm những tin đồn bất lợi càng làm cho Atlânt hoang mang hơn. Cuối cùng, một quân bưu viên từ Jonesboro về cho biết là quân Yankee đã bị đẩy lùi. Nhưng chúng cũng đã đột kích được vào thị xã, đốt cháy nhà ga, cắt đứt đường dây viễn thông và phá huỷ ba dặm đường sắt trước khi rút lui. Công binh đang hoạt động ngày đem để sửa chữa nhưng cũng phải mất một thời gian khá lâu. Vào thời kỳ đó, muốn thay thế một đoạn đường sắt không phải là chuyện dễ, nhất là những vật gì bằng sắt.
Vậy là quân Yankee không tới được Tara. Người mang tin cho Tướng Hood đã xác nhận với Scarlett như thế. Y đã gặp ông Gerald ở Jonesboro sau trận chiến, ngay trước khi về Atlanta và ông Gerald đã nhờ y chuyển giúp một lá thư cho nàng.
Nhưng ba tới Jonesboro làm gì? Người đưa tin trẻ tuổi bối rối trả lời. Ông Gerald đi tìm một quân y sĩ để mời về Tara. Đứng dưới nắng ngoài mái hiên, Scarlett vửa ngỏ lời cám ơn người đưa thư vừa cảm thấy rụng rời. Vậy là Careen sắp chết. Mẹ nàng đã hết phương cứu chữa nên cho nàng đã phải đi tìm bác sĩ. Và trong khi người đưa thư phóng ngựa như bay trong vầng bụi đỏ, Scarlett run rẩy bóc thư ra. Cả miền Nam đã hoàn toàn khan hiếm giấy nên Gerald đã phải viét giữa hai hàng chữ trên lá thư mà con gái ông đã viết cho ông. Scarlett khó nhọc mới đọc ra.
“Con của ba,
Mẹ con và hai em đều bị thương hàn. Bệnh của cả ba đều trầm trọng nhưng ba hy vọng là sẽ khỏi. Mẹ con yêu cầu ba dặn con là chẳng nên về lúc này, dầu bất cứ trường hợp nào, để tránh cho con và thằng Wade khỏi bị lây. Mẹ con gửi lời thăm con và mong muốn con cầu nguyện cho người”.
Cầu nguyện cho người! Scarlett chạy vội lên phòng và quỳ xuống bên giường thành tâm cầu nguyện. Nàng không đọc những lời cầu kinh theo thông lệ ma cứ lặp đi lặp lại mãi những ý nghĩ của đáy lòng “Lạy Đức Mẹ, cầu xin cho mẹ con đừng chết! Con sẽ là kẻ tốt nếu mẹ con không chết! Cầu xin cho mẹ con khỏi bệnh!”.
Suốt cả tuần sau, Scarlett cứ đi đi lại lại trong nhà, nóng nảy như một con thú bị thương. Nàng sốt ruột đợi chờ những tin tức mới, giật mình mỗi khi nghe tiếng võ ngựa từ xa và chạy vụt xuống thang lầu mỗi lần có tiếng gõ cửa của những người lính ghé qua, nhưng chẳng có tin nào từ Tara đưa tới. Từ Atlanta tới nhà nàng chỉ cách có hai mươi lăm dặm nhưng xa vời như có một đại lục cách ngăn.
Thư từ vẫn còn gián đoạn, chẳng ai biết rõ quân mình và quân địch đang ở đâu. Chẳng một ai biết gì hơn là hàng ngàn người của hai đạo quân xám và xanh đang quần thảo nhau ở một nơi nào đao giữa Atlanta và Jonesboro. Không một tin tức nào từ Tara tới.
Scarlett đã chứng kiến quá nhiều sự nguy hiểm đến tính mạng do bệnh thương hàn gây ra nên thừa hiểu thời gian một tuần là cả một vấn đề đáng sợ. Mẹ nàng đang bệnh, có thể đang hấp hối thế mà nàng còn ở Atlanta sống trong tuyệt vọng với một người đàn bà chửa và hai đoàn quân thù nghịch nhau đã ngăn cách nàng với Tara. Nàng không thể tưởng tượng nổi là mẹ mình có thể lâm bệnh đượcc! Bà chưa bao giờ bị bệnh. Tất cả mọi người khác đều có thể bệnh nhưng Ellen thì không bao giờ. Chính là bà đã chữa trị cho biết bao người bị bệnh. Bà làm cho họ bình phục thì sao chính bà lại bệnh? Scarlett muốn về nhà ngay. Nàng mong muốn được về Tara như đứa bé khao khát được tới một nơi xa lạ thần tiên.
Quê nhà! Ngôi nhà trắng nằm dài với những bức màn trắng phất phới bên cửa sổ, với những bụi xã trục thảo trước sân ong bướm dập dìu, với thằng bé da đen ngồi trên thềm xua đuổi bầy gà vịt khi chúng toan giẫm lên những luống hoa, với những cánh đồng yên tĩnh trải dài hàng dặm bông vải trắng xoá đưới nắng mặt trời! Quê nhà ơi!.
Phải chi nàng trở về nhà ngay từ lúc cuộc bủa vây bắt đầu cùng một lúc với vao người lánh nạn! Như vậy là nàng đã đem được Melanie theo an toàn từ nhiều tuần trước. Hàng ngàn lần, nàng thầm rủa:
“Trời ơi, con Melanie ôn dịch! Tại sao nó chẳng chịu về Macon với cô Pitty? Đố là chỗ của nó, có bà con họ hàng của nó chứ không phải của mình? Mình có phải là thân quyến của nó đâu. Tại sao nó cứ đeo dính mình? Nếu nó chịu đi Mecon thì mình đã về với mẹ mình rồi. Ngay lúc này, ngay lúc này đây, mình vẫn còn có cơ hội thuận tiện để về nhà dầu cho trên đường về có quân Yankee, nếu không phải lo cho một đứa bé sắp sửa sinh. Có thể tướng Hood sẽ cho mình một toán hộ vệ. Tướng Hood, ông ta là người tốt và mình biết là ông ta có thể cho mình một toán hộ vệ và một lá cờ hữu chiến để đi qua mặt trận. Nhưng vẫn phải bị ở lại để chờ đứa bé ra đời… Mẹ ơi, Mẹ đừng chết Mẹ ơi!… Sao đứa bé đó vẫn chưa chịu lọt lòng? Mình phải gặp bác sĩ Meade ngay để xem ông ta có cách gì làm cho Melanie sinh sớm hơn không… Được như vậy là mình có thể trở về… nếu có một toán hộ vệ. Theo ông Meade thì Melanie sinh rất khó. Trời ơi, nếu nó chết! Melanie chết và Ashley… Không, không nên nghĩ vậy. Nghĩ vậy là không tốt. Nhưng Ashley… Không, mình không nên nghĩ tới chuyệ đó bởi vì có lẽ chàng đã chết. Nhưng chàng đã bắt mình phải hứa trông nom Melanie. Nhưng nếu mình không săn sóc Melanie chết mà Ashley vẫn còn sống… Không không nên nghĩ tới chuyện đó. Nghĩ thế là có tội. Mình đã hứa với Chúa là sẽ trở thành người tốt nếu Chúa không để cho mẹ mình chết. Ôi, phải chi mình được trở về… được đi khỏi nơi đây… đến bất cứ chỗ nào”.
Thành phố đã có lần nàng yêu mến nhất đời bây giờ trông ghê tởm quá với cái không khí im lìm của nó. Atlanta không còn là nơi nhộn nhip mà nàng đã từng sống những giờ phút mê say. Bây giờ nó giốn như một đô thị đang bị bệnh dịch hoành hành, quá im lìm và đầy đe doạ sau những ngày vang rền tiếng trái phá. Trong những lần bị pháo kích, người ta cảm thấy nguy hiểm nhưng đồng thời cũng khích động được phần nào. Nhưng sự yên tĩnh đột ngột chỉ làm cho lòng người khiếp hãi thôi. Thành phố bị ám ảnh… ám ảnh bởi sợ sệt, bởi sự bất an không biết sẽ tới lúc nào và chỉ sống bằng kỉ niệm. Những binh sĩ đi qua trông mệt lả như những tay đua đang vận dụng toàn lực để chạy về mức đến mặc dầu đã biết mình thua cuộc.
Những ngày cuỗi tháng Tám, tin đồn cho biết là một trận chiến ác liệt khôngkém trận Atlanta đang diễn ra ở một nơi nào đó về phía nam. Atlanta hồi hộp trông ngóng kết quả chiến trường đến nỗi chẳng còn một ai cười đùa được nữa. Bây giờ mọi người đều biết những gì mà quân đội đã biết rõ từ hai tuần trước…. là Atlanta đang ở bước đường cùng và nếu con đường sắt đi Macon bị chiếm, Atlanta thất thủ ngay.
Sáng mùng một tháng Chín, Scarlett thức giấc với một cảm giác lo âu sợ sệt, nỗi lo sợ mà nàng đã mang vào giấc ngủ đêm qua. Còn ngây ngủ, nàng cố nhớ lại: “Đêm qua, trước khi lên giường mình đã lo sợ chuyện gì? Phải rồi, trận đánh giữa đôi bên đêm qua. Nhưng bên nào thắng? Nàng vội vã ngồi dậy, tim lại nặng như chì với lo âu.
Không khí buổi sáng vẫn nặng nề, báo hiệu một cơn nóng cháy da vào buổi trưa. Con đường trước ngõ trải dài trong im lặng. Không một chiếc xe đi qua. Không một toán quân nào làm dấy bụi đỏ mù. Cũng không có giọng nói nhừa nhựa của bọn da đen trong bếp của các nhà lân cận, không có tiếng động dĩa muỗng chuẩn bị cho một bữa điểm tâm. Tất cả đều đã đi rồi, chỉ còn lại bà Meade và bà Merriwether nhất định không chịu xuống Macon lánh nạn. Ngay cả ở hai nhà đó, Scarlett cũng chẳng nghe có một tiếng động nào. Dài theo con đường xuống tận phía xa, khu vực thương mại cũng im lim, cửa hàng và văn phòng đều kín cửa vì bao nhiêu đàn ông ở đó đều đang cầm súng chống địch.
Sự yên tĩnh sáng nay còn đầy đe doạ hơn bất cứ sáng nào của tuần trước. Scarlett hấp tấp xuống giường, bước vội tới cửa sổ, không cần phải gỡ hay vươn vai như thường lệ. Nàng mong mỏi được nhìn thấy một người quen. Nhưng con đường hoàn toàn trống vắng. Lá cây vẫn còn xanh thẳm nhứng đã khô se, phủ đầy bụi đỏ và hoa cỏ không người chăm sóc đã úa tàn thảm hại. Trong khi đứng nhìn vẩn vơ, Scarlett bỗng chú ý tới một tiếng rền vang từ mãi đằng xa, nghe như tiếng ở chân trời báo hiệu một con dông.
“Mưa” thoạt tiên nàng nghĩ thế và là người từng sống ở đồng quê nàng mong mỏi ngay “Mình đang cần có mưa”. Nhưng rồi chỉ trong khoảng khắc, nàng nhận thức ra: “Mưa? Không phải. Đó là tiếng đại bác gầm!”.
Tim đập mạnh,nàng nghiêng mình ra cửa sổ nhìn quanh cố tìm ra tiếng gầm đó thuộc phương nào. Nhưng tiếng rền quá xa xôi,nàng không rõ từ đâu tới. “Lạy trời cho đó là ở Merietta hay Dacatur hoặc suối Cây Đào nhưng đudừng phải từ phía nam vọng lại!” Nàng bám chặt hơn vào bệ cửa, cố lắng nghe và tiếng rền như đã dội to hơn. Và lại từ phía nam vọng lại.
– Betsy đâu?
– Con không biết. Không thấy tới.
Scarlett sang phòng Melanie, mở cửa nhìn vào căn buồng ngập tràn ánh nắng. Melanie nằm trên giường với chiếuc áo ngủ, mắt thâm quầng đang nhắm lại, khuôn mặt trái tim sưng vù lên, thân thể gầy còm, bụng phìng lên trông ghê tởm. Với ác ý, nàng thầm mong cho Ashley nhìn thấy vợ giữa lúc này. Trước măt Scarlett, Melanie trông còn ghê tởm hơn bất cứ người đàn bà chửa nào khác.
Melanie bỗng mở mắt và mỉm cười hiền dịu.
Nàng khó nhọc lăn nghiêng qua một bên:
– Vào đi em. Chị đã dậy từ sáng sớm, cứ nằm suy nghĩ mãi. Chị có chuyện này muốn nói với em.
Scarlett bước vào ngồi lên chiếc giường chói nắng. Melanie yếu ớt nói:
– Em, chị buồn lắm khi nghe tiếng đại bác sáng nay. Có phải là hướng Jonestoro không em?.
Scarlett chỉ ậm ừ, tim nàng lại đập mau vì lại nhớ ra sự lo sợ lúc nãy.
– Chị biết là em khổ tâm lắm. chị biết là em có thể đã về nhà tuần qua khi nghe tin bác gái bệnh, nếu không phải vì lo cho chị. Có phải vậy không?
Scarlett đáp cộc lốc:
– Phải.
– Scarlett, em quá tốt với chị. Không một đứa em gái nào có thể hiền dịu và can đảm như em. Vì vậy mà chị thương em. Chị rất buồn là đã để em khó nhọc.
– Đừng nói dại, Melly. Chị không thể chết đâu. Người đàn bà nào cũng tưởng mình sẽ chết lúc sinh con ra. Chính tôi cũng vậy.
– Không, chị biết em không hề sợ, không sợ bất cứ gì. Em nói vậy để làm yên lòng chị thôi. Chị không sợ chết mà chỉ sợ để con lại bơ vơ, nếu Ashley còn… Scarlett, hứa với chị là sẽ nuôi đứa bé nếu chị chết. Được vậy là chị yên tâm. Cô Pitty thì quá già còn Honey và India thì lại hiền quá… chị chỉ muốn em nuôi nó thôi. Hứa với chị đi, Scarlett. Nếu nó là con trai, em sẽ làm cho nó được giống
Ashley, và nếu là con gái thì… hãy làm cho nó giống em.
Scarlett đứng phắt lên:
– Quái dị chưa! Có gì đâu mà chị cứ nói tới chuyện chết?
– Xin lỗi em, Nhưng hãy hữa với chị, chắc chỉ nội hôm nay thôi. Chắc chắn nội hôm nay thôi. Hứa đi em!.
– Được rồi, tôi hứa.
Scarlett không khỏi sững sờ nhìn Melanie và hoang mang tự hỏi “Chị ta có điên không mà chẳng biết mình quá lo lắng, yêu thương Ashley? Hay là biết mà vẫn làm như không để cho mình buộc lòng phải chăm sóc đứa con của Ashley?” Những câu hỏi đó sắp vọt ra khỏi miệng nhưng rồi lại tan biến trên môi khi Melanie cầm lấy tay nàng áp vào má mình một lúc lâu. Vẻ bình tĩnh lại trở vè trong ánh mắt nàng.
– Sao chị biết là mình sẽ sinh nội hôm nay?
– Từ sáng tới giờ chi cứ nghe đau nhói luôn… nhưng cũng không đau dữ lăm.
– Thật hả? Tại sao chị không kêu tôi liền để tôi sai con Prissy đi mời bác sĩ Meade?
– Không khoan đã em. Ông ấy đang bận rộn, mọi người đều bận rộn. Em chỉ nhắn là mình có thể nhờ tới ông ấy trong ngày nay. Em cho bà Meade hay luôn và mời bà tới chơi với chị. Chắc chắn bà
Meade rõ lúc nào cần tới bác sĩ.
– Thôi, đừng có lo cho người khác mãi. Chị cũng cần bác sĩ như tất cả những người đang nằm ở nhà thương. Tôi sẽ cho mời ông ấy tới ngay.
– Khoan, em. Có khi phải mất trọn ngày chờ đợi. Chị không muốn bác sĩ phí thì giờ trong khi bao nhiêu chiến sĩ hết sức cần bàn tay của ông ấy. Em chỉ nên cho mời bà Meade thôi.
Sau khi cho mang điểm tâm lên Melanie, Scarlett sai Prissy đi mời bà meade rồi ngồi ăn với Wade. Nhưng hôm nay nàng ăn chẳng thấy ngon. Thần kinh đang căng thẳng vì biết Melanie sắp tới giờ sinh và vì tiếng đại bác rền vang, nàng nuốt không trôi. Trái tim quả là kỳ quái, trong một lúc nó đập thật bình thường, rồi đột ngột đập thật mau và thật mạnh làm nàng buồn nôn. Nước bắp nấu đặc quánh dính ở cổ họng như keo. Chưa bao giờ nước bắp ngô nấu chung với khoai mỡ để thay thế cà-phê làm nàng ngán như lúc này. Không đường cũng chẳng có kem, thức uống đắng như mật gấu vì chỉ được nấu với đường thẻ. Mới hớp có một ngụm, nàng vội đẩy chiếc tách ra. Chẳng cần biết lý do gì khác, chỉ một việc quân Yankee làm cho nàng không có cà-phê uống với đường và kem cũng đủ cho nàng thù ghét chúng.
Wade tỉnh táo hơn mọi khi. Ngày thường nó rất ghét phải uống nước bắp vào buổi sáng. Nó lặng lẽ nuốt từng muỗng cháo nàng đút cho rồi ực một hớp nước để dễ nuốt trôi. Đôi mắt màu nâu của nó mở to và tròn như đồng đô-la, theo dõi từng cử động của nàng. Ăn xong, nàng đưa nó ra sân sau, và khi thấy nó chập chững băng qua sân cỏ đến nơi để đồ chơi nàng mới yên lòng.
Nàng đứng lưỡng lự ở chân cầu thang. Đáng lý nàng phải nên ngồi bên cạnh Melanie để làm cho người chị chồng quên đi những thử thách cam go sắp đến nhưng nàng chán quá. Tại sao trong suốt những ngày qua, Melanie lại chon hôm nay để sinh! Và để nói tới chuyện chết chóc!
Ngồi phịch xuống chân cầu thang và cố chấn tĩnh lại, nàng tự hỏi không biết trận đánh hôm qua ngã ngũ ra sao và cả trận hôm nay nữa. Thật lạ lùng làm sao khi một trận đánh quy mô chỉ cách có vài dặm đường mà nàng không biết diễn tiến ra sao! Và thật lạ lùng khi cái thành phố và trận đánh đang diễn ra ở đâu đó mãi tít về phía nam. Bây giờ không còn tiếng chân rầm rập cảu quân tăng viện, không còn tiếng xe cứu thương, không còn những thương binh loạng choạng tìm đường về. Nàng tự hỏi tại sao trận đánh lại dời qua mặt nam thành phố và tạ ơn Thượng đế là mình đã không có mặt ở đó. Phải chi mọi người – trừ bà Meade và bà Merrewether – đừng tản cư khỏi vùng này. Nàng có cảm giác bị bỏ rơi và cô độc. Ước gì bác Peter còn ở lại để đánh xe lên Bộ chỉ huy nghe ngóng tin tức cho nàng. Phải chi không có Melanie, nàng sẽ chạy xuống phố để tự mình dò la tin tức. Nhưng nàng không thể đi đâu được trước khi bà Meade tới. Bà Meade! Ủa! tại sao bà ta chưa tới? Còn Prissy đâu?
Nàng đứng bật dậy bước ra thềm nhà sốt ruột chờ đợi. Nhưng nhà ông Meade lại năm ngay một khúc quanh trong bóng mát của con đường nên nàng không nhìn được gì cả. Một lúc sau, nàng mới thấy Prissy về một mình, nó chẳng có vẻ gì gấp rút, làm như còn rất nhiêu thì giờ rảnh rỗi. Vừa đi nó vừa xoay xoay chiếc váy, săm soi điệu bộ của mình. Lúc con Prissy vừa mở cỏng, Scarlett hét lên:
Con Prissy kéo dài từng tiếng một cách thích thú như muốn cho thấy tầm quan trọng trong câu chuyện của nó.
– Thưa bà, con bếp nói bà Meade đi từ sáng sớm vì cậu Phil bị bắn t’úng. Bà đánh xe đi với ông già Talbot và Betsy để chở cậu Phil về. Con bếp nói bị thương nặng lắm. Bà Meade không tới được đâu.
Bọn da đen bao giờ cũng hãnh diện được làm như kẻ báo tin buồn.
Scarlett trừng mắt nhìn Prissy cố dằn giận:
– Được rồi, đừng có đứng chết cứng ở đó. Chạy mau tới nhà bà Merriwether mời bà tới đây hoặc nói bà ấy gửi bà vú tới cũng được. Mau lên.
– Họ cũng không có ở nhà nữa, bà Sca’lett. Lúc nãy con ghé chơi với bà vú nhưng ở đó cũng đi hết ‘ồi. Nhà khoá cửa, chắc đang ở bệnh viện.
– À, tại vậy mày mới đi lâu chứ gì! Hễ tao bảo đi đâu mày chỉ được đi tới đó và đừng có ghé chơi với ai hết nghe chưa. Đi ngay tới…
Nàng ngừng lại, suy nghĩ. Những người còn lại trong số quen biết, còn ai có thể giúp mình? Bà Elsing! Cố nhiên là bà ta chẳng ưa gì nàng nhưng bà ta rất quý mến Melanie.
– Tới nhà bà Elsing nói rõ cho bà ấy biết mọi chuyện rồi xin bà ấy vui lòng đến đây. Nè Prissy, nghe rõ tao nói. Bà Melanie sắp sinh và cần có mặt mày. Tới đó xong là phải trở về nghe chưa?
– Dạ!
Prissy quay mình, đủng đỉnh như rùa. Scarlett hét:
– Mau lên.
– Dạ.
Con bé đi mau hơn đôi chút trong khi Scarlett quay mặt vào. Nàng lại đắn đo trước khi lên lầu với Melanie. Nàng phải tìm cách giải thích tại sao bà Meade không tới được vì nàng không thể báo tin Phil bị thương nặng có thể làm Melanie bấn loạn thêm. Thôi được, nàng sẽ tìm cách nói khác đi.
Vào phòng Melanie nàng thấy mâm đồ ăn vẫn còn nguyên. Melanie mặt trắng bệch đang nằm nghiêng một bên giường.
– Bà Meade đang bận ở nhà thương. Nhưng bà Elsing sẽ tới bây giờ. Chị thấy có đau lắm không?
– Không đau lắm. Scarlett, lúc sinh Wade em phải chịu đau bao lâu?
Scarlett trấn an:
– Không tháy gì cả. Tổi đang ở ngoài sân thì chuyển bụng mau đến không kịp vào nhà. Mammy cho đó là một chuyện đáng xấu hổ… y như bọn đàn bà da đen.
– Chị cũng mong được giống như phụ nữ da đen.
Melanie cố mỉm cười nhưng cơn đau kéo tới làm nàng nhăn mặt lại.
Scarlett nhìn xuống hông Melanie, cái hông quá hep, không mảy may hy vọng cho đứa bé ra đời được dễ dàng, nhưng nàng cũng cố trấn an:
– KHông đến nỗi nào đâu!
– Chị biết không dễ dàng đâu em. Chị sợ lắm. Có phải… có phải bà Elising sắp tới không?
– Chút nữa thôi. À, để tôi xuống nhà dưới tìm nước lạnh lau mình cho chị. Bữa nay trời nóng quá.
Scarlett cố kéo dài việc lấy nước được lúc nào hay lúc đó, cứ vài phút nàng lại chạy ra cửa ngóng chừng Prissy. Chẳng thấy bóng con bé đâu, nàng đành lên lầu lau mình và chải đầu cho Melanie. Gần một giờ sau, mới có tiếng chân cảu con be kéo lê ở dưới đường. Thò đầu qua cửa sổ, nàng thấy Prissy đang thong thả đi, vừa uốn éo vừa gục gặc đầu như đang nghe một chuyện gì thích thú.
“Có ngày mình phải trừng trị con mọi đen này mới được!” Scarlett bực dọc nghĩ thầm rồi chạy xuống nhà dưới.
– Bà Elsing còn ở nhà thương. Bà bếp nói có cả đống lính bị thương mới được xe lửa chở tới hồi sáng sớm. Bà bếp phải nấu cháo cho họ. Bà còn nói…
– Nó nói gì mặc nó.
Scarlett ngắt lời, tim đập thình thịch:
– Thay yếm ngực, rồi tới bệnh viện ngay. Tao sẽ viết cho bác sĩ Meade vài hàng, nếu không có ông ta ở đó, mày đưa bác sĩ Jones hay bác sĩ nào cũng được. Lần này nếu mày còn chậm như rùa nữa, tao lột da cho coi.
– Dạ.
– Hỏi thử người ta cai tin tức ra sao. Nếu họ không biết thì ra nhà ga hỏi mấy người thợ máy trong chuyến xe thư chở thương binh. Hỏi xem có đánh nhau ở Jonesboro hoặc gần đó không.
– Chúa ơi, bà Sca’lett! Quân Yankee chưa vô tới Ta’a phải không?
Prissy khóc ầm lên, tiếng khóc của nó làm cho nàng bực thêm.
– Im ngay! Bà Melanie nghe được bây giờ. Đi thay yếm ngực rồi đi cho mau!
Con Prissy hấp tấp chạy ra nhà sau trong khi Scarlett viết vội vài hàng trê bìa bức thư của Gerald gửi cho nàng sau cùng. Đây la mảnh giấy duy nhất còn lại ở trong nhà. Khi gấp lại, nàng đọc mấy chữ của Gerald: “Má con… thương hàn…không vì lý do gì để về nhà…”, nàng muốn oà ra khóc. Nếu không vì Melanie, nàng sẽ về nhà ngay lúc này, dẫu phải đi bộ.
Prissy cầm thư phóng chạy như bay. Scarlett lên lầu, cố nghĩ cách nói dối để giải thích tại sao bà Elsing không tới. Nhưng Melanie không hỏi một câu nào, nàng đang nằm ngửa mặt thật bình thản, dịu dàng. Scarlett tạm thấy yên lòng.
Nàng ngồi xuống và cố tìm chuyện vẩn vơ để nói, nhưng nghĩ tới Tara và việc quân miền Nam có thể bị thảm hại nàng lại nghe đau nhói. Nàng tưởng tượng Ellen đang hấp hối và quân Yankee đang ùa vào Atlanta, thiêu huỷ tất cả tàn sát mọi người. Trong lúc đó, tiếng vọng làn són dồn dập đầy sợ hãi. Cuối cùng nàng không nói một lời nào, đành nhìn đăm đăm qua khung cửa con đường nắng gắt với những chiếc lá bui bặm im lìm trên cây. Melanie cũng im lặng, nhưng từng lúc lại nhăn nhó vì đau đớn.
Sau mỗi lần nhăn mặt, Melanie lại nói: “Cũng chẳng đau nhiều lăm”, Scarlett biết chị chồng nói dối. Nàng muốn nghe Melanie rên la hơn là im lìm như vậy. Nàng biết cần phải an ủi Melanie, nhưng nàng cũng chẳng tìm được một lời an ủi nào. Tâm trí nàng đang rối nát vì những nỗi khổ riêng. Mỗi lần nhìn gương mặt nhăn nhó vì đau đớn của Melanie, Scarlett lại hỏi tại sao trong số những người trên trái đất này, không phải ai khác mà lại chính là nàng bắt buộc ở bên cạnh Melanie trong khi nàng là kẻ thù ghét Melanie, là người chi rmong nhìn thấy Melanie chết. Scarlett đột nhiên hoảng sợ, lòng mê tín dị đoan nhắc nàng nhớ kẻ nào mong người khác chết sẽ chịu nhiều bất hạnh, cũng như những kẻ hay nguyền rủa. Mammy thường bảo những kẻ hay nguyền rủa sẽ đem tới tai ương cho nhà mình. Nàng hấp táp cầu nguyện cho Melanie đừng chết và cố tìm chuyện để nói nhưng t ât cả những gì nàng nói đều không mạnh lạc. Cuối cùng Melania đặt bàn tay nóng hỏi lên bàn tay nàng:
– Đừng cố gắng nói nữa em. Chị biết em đang lo lắng nhiều. Chị xin lỗi đã làm phiền em.
Scarlett im lặng nhưng nàng không thể nào ngồi yên. Nàng phỉ làm gì nếu bác sĩ không tới hoặc Prissy không về kịp? Bước tới cửa sổ nàng nhìn xuống đường, rồi quay lại ngồi xuống. Rồi nàng lại bật đứng lên, tới khung cửa sở mặt đường đối diện.
Một giờ qua, rồi một giờ nũa trôi theo. Giữa trưa, trời nóng cháy và không gió. Melanie càng lúc càng đau nhiều hơn. Tóc nàng đã ướt mồ hôi và chiếc áo ngủ dính từng màng vào da. Scarlett yên lặng lau mặt cho chị chồng nhưng không ngớt lo âu. Chúa ơi, nếu đứa bé chui ra trước khi bác sĩ tới. Rồi mình sẽ phải làm gì? Nàng chẳng biết chút gì về việ đỡ đẻ. Đó chính là điều nàng lo lắng suốt mấy tuần qua. Nàng đã trong cậy vào con Prissy để giải quyết tình hình nếu bác sĩ không tới. Prissy biết rành chuyện đó. Nó đã lặp đi lặp lại nhiều lần như vây. Nhưng co Prissy đâu? Sao nó chưa về? Sao bác sĩ không tới? Nàng lại bước ra cửa sổ nhìn xuống. Nàng cố lắng nghe và đột nhiien băn khoăn không hiểu tịa sao mình tưởng tượng hay là tiếng đại bác đã càng lúc càng gần hơn. Nếu đúng là tiếng đại bác nhỏ dần thì là họ đã đánh nhau gần Jonestoro hơn và điều này có nghĩa là…
Sau cùng, nàng cảm thấy con Prissy từ đầu phố cắm cổ chạy như bay về,nàng vội chồm người ra cửa sổ. Prissy vừa nhìn lên thây nàng, miệng nó toác ra định la to. Nhận rõ nét kinh hoàng của nó, nàng sợ Melanie sẽ bất an nếu để nó kêu to một hung itn nào đó. Scarlett vội đưa ngón tay lên môi ra dấu bảo im, rồi xoay người lại:
– Để tôi đi lấy nước mát hơn cho chị.
Nhìn khuôn mặt thảm não và đôi mắt thâm quầng cảu Melani, nàng cố mỉm cười rồi hấp tấp bước ra, cẩn thận khép cửa lại. Prissy đang ngồi thở hổn hển dưới chân cầu thang:
– Họ đang đánh nhau ở Jonesbo’o bà Scarlett ạ! Họ nói quân mình thua ‘ồi. Chúa ơi, có chuyện gì cho má còn và Poke không? Chúa ơi, quân Yankee sẽ làm gì chúng ta nếu họ t’àn vô đây, bà Sca’lett ? Chúa ơi…
Scarlett bụm miệng con bé lại.
– Trời ơi, có ngậm miệng lại không!.
Trời, nếu quân Yankee tới thì sẽ làm sao đây… Chuyện gì sẽ xảy ra cho Tara? Nàng cố xua đuổi ý tưởng đó. Nếu còn nghĩ tới chắc nàng không khỏi kêu khóc như con Prissy.
– Bác sĩ Meade đâu? Chừng nào ông ấy tới?
– Con không gặp!
– Cái gì?
– Ổng không ở nhà thương. Bà Me’wether với bà Elsing cũng không. Một người đàn ông nói với con ‘ằng bác sĩ ở ngoài nha ga để coi sóc lính bị thương đem từ Jonesbo’o về, nhưng bà Sca’lett ơi, con không dám tới đó đâu, người ta chết đầy ở đó.
– Còn mấy bác sĩ khác?
– Lạy chúa, thưa bà, không ai chịu đọc thư của bà. Họ làm việc như điên, một ông bác sĩ mắng con: “Đi chỗ khác đứng làm bận ‘ộn tao. Sinh đẻ cí gì t’ong khi có hàng khối người sắp chết. Tìm một bà mụ nào đó giúp cho”. ‘ồi con đi hỏi thăm tin tức như lời bà dặn, họ cho con hay là “Đang có đánh nhau ở Jonesbo’o và con…
– Mầy nói bác sĩ Meade đang ở nhà ga?
– Dạ, ông ấy…
– Nè, nghe cho rõ đây. Tao đi tìm bác sĩ Meade và mày phai ngồi bên cạnh bà Melanie, làm theo lời sai biểu của bà ấy. Và nếu mày hó hé cho bà ấy biết người ta đang đánh nhau, tao sẽ tống cổ mày xuống phía nam nghe chưa? Cũng không được nói tại sao mấy ông bác sĩ khác không tới được. Nghe rõ chưa?
– Dạ nghe ‘õ.
– Lau nước mắt và xuống múc một thau nước khác lên lau mình cho bà ấy. Nói với bà Melanie là tao đi mời bác sĩ Meade.
– Bà ấy gần sinh ‘ồi hả?
– Tao không biết. Tao ngại vậy nhưng không rõ lắm. Mày phải biết hơn tao chớ. Thôi làm việc đi.
Scarlett lấy chiếc nón rơm rộng vành trên bàn độ lên. Nàng nhìn vào gương và tự nhiên đưa tay vén mấy lọn tóc lên. Sự sợ hãi lan ra mấy đầu ngón tay lạnh ngắt trong khi người nàng ướt đẫm mồ hôi. Nàng hấp tấp ra khỏi nhà. Trời nắng làm mắt nàng hoa lên. Lúc bước xuống đường Cây Đào, mạch máu hai bên thái dương của nàng vẫn còn giật mạnh vì sức nóng. Từ cuối vọng lại tiếng ồn ào rầm rĩ. Vừa tới nhà gia đình Leyden, nàng đã thở hổn hển vì chiếc áo nịt quá chật, nhưng nàng không giảm bớt tốc độ. Tiếng ồn ào càng lúc càng to hơn.
Từ ngôi nhà của gia đình Leyden đến Ngã Năm, con đường đã lúc nhúc người, xôn xao như tổ kiến vỡ. Bọn hắc nô chạy ngược chạy xuôi trên đường, mặt đầy vẻ kinh sợ. Dưới mái hiên, trẻ con ngồi khóc nghêu ngao. Con đường chật nghẹt xe nhà binh, xe cứu thương, chở đầy thương binh và xe nhà chất đầy rương tủ, bàn ghế. Một số binh sĩ phóng ngựa như bay trên đường đến Tổng hành dinh Tướng Hood. Ngay trước cửa nhà Bonnell, lão Amos ghìm dây cương, trân trối nhìn nàng:
– Bà chưa đi à, bà Sca’lett? Chúng tôi sắp đi ngay bây giờ. Bà chủ đang chất đồ vào ‘ương.
– Đi? Đi đâu?
– Có t’ời mới biết, thưa bà. Đi đâu cũng được. Quân Yankee sắp tới đây.
Nàng chạy vọt đi quên cả lời chào tạm biệt lão da đen. Quân Yankee sắp tới. Nàng dừng lại ở tiểu giáo đường Wesley lấy lại hơi thở và đợi cho tim bớt đập mạnh. Nếu không tự trấn tĩnh, nàng đã ngất đi. Giữa lúc đang bám trụ đèn nghỉ mệt, nàng chợt thấy một sĩ quan đang từ Ngã Năm phóng ngựa tới. Không nghĩ nghợi gì thêm, nàng chạy nhào ra đường, vẫy tay:
– Dừng lại! Xin dừng lại một chút.
Viên sĩ quan gò cương quá mạnh khiến con ngựa nhảy dựn lên hai chân trước trong không khí. Tuy quá mệt mỏi và có việc cấp bách nhưng y vẫn dở chiếc nón xám chào nàng:
– Bà cần chi?
– Xin ông vui lòng cho biết có đúng là quân Yankee sắp tới không?
– Thưa bà, có thể là như vậy.
– Ông biết chắc chứ?
– Thưa bà, chúng tôi vừa nhận một điện khẩn từ Jonesboro gửi về.
– Ở Jonesboro! Có chắc không?
– Thưa quả vậy. Đây không phải lúc để nói dối, thưa bà. Điện văn do Tướng Hard gửi, cho biết: “Tôi đã bại trận và đang rút lui”.
– Ồ, chúa ơi!
Khuôn mặt sặm nắng của viên sĩ quan thản nhiên nhìn xuống. Y đội nón lên.
– Chết chưa, xin ông nán thêm một chút! Chúng tôi phải làm sao đây?
– Thưa bà, tôi không biết phải nói gì. Quân đội đang chuẩn bị rút khỏi Atlanta.
– Rút đi và để mặc chúng tôi cho bọn Yankee?
– Chắc không còn cách gì hơn.
Bị thúc vào hông, con ngựa chồm tới như một cái lò xo. Scarlett đứng trơ lại giữa đường, bụi đỏ phủ đầy tới cổ chân. Quân Yankee tới. Quân ta rút lui. Quân Yankee tới. Mình phải làm gì đây? Chạy đi đâu? Không, mình không thể chạy đâu được cả. Melanie dang nằm trên giường chờ giờ sinh. Ồ, tại sao đàn bà phải đẻ con? Nếu không vì Melanie mình sẽ đem Wade và Prissy trốn vào rừng, quân Yankee không thể tìm ra. Nhưng nàng không thể đem Melanie vào rừng được. Không, bây giờ không được. Ồ, phải chi chị ta đẻ sớm hơn, hôm qua chẳng hạn, thì có lẽ mình sẽ tìm được một chiếc xe cứu thương nào đó để cùng chạy trốn ở một nơi nào đó. Nhưng bây giờ… mình phải tìm bác sĩ Meade mời ông về nhà. Chắc ông ta có cách làm cho đứa bé ra đời sớm hơn.
Nàng kéo váy lên và chạy mau, nhịp chân như nhắc nhở: “Quân Yankee tới! Quân Yankee tới”. Ngã Năm đã chật ních người cuống cuồng chạy ngược chạy xuôi, xe bò, xe cứu thương, xe tư nhân chở đầy nhóc thương binh làm nghẽn cả lối đi. Tiếng ồn ào huyên náo như tiếng sóng vỡ bờ.
Rồi một cảnh tượng quái dị thưòng hiện ra trước mắt. Nhiều đám đàn bà hỗn loạn từ phía sở Hoả xa đổ lên, người nào cũng vác đùi thịt hoe muối trên vai. Lũ trẻ hấp tấp chạy theo, lưng mang những thứ thùng mật ong nặng trĩu. Đám thiếu niên kéo lê những túi bắp và khoai tây. Một ông cụ nặng nề đẩy một thùng bột trên xe cút kít. Đàn ông, đàn bà, trẻ con da đen và da trắng, mặt khẩn trương, hấp tấp kéo từng bao, từng hộp thực phẩm… quá nhiều thức ăn đủ dùng cho cả năm. Bỗng đoàn người nép sang hai bên để nhường chỗ cho một cỗ xe ngựa. Bà Elsing đứng thẳng người trên chiếc xe bốn bánh mui trần, tay cầm cương, tay cầm roi ngựa. Đầu trần, mặt tái met, mái tóc hoa râm sút xổ bay phất phới phía sau, bà quất ngựa lia lịa trông như một hung thần. Bà vú bị xe xóc lắc lư ở băng sau, một tay ôm chặt hộp thịt heo, trong khi tay còn lại và hai chân cố giữ chặt một chồng bao, hộp chất đầy tràn. Bao đựng đậu khô bị rách làm đậu rơi vãi trên đường. Scarlett gào to tên bà nhưng tiếng ầm ĩ của đám đông dìm mất giọng nàng và chiếc xe vọt qua như điên.
Trong một lúc khá lâu, nàng vẫn không sao hiểu được việc gì xảy ra, rồi sực nhớ kho quân lương dưới nhà ga, nàng chợt hiểu là quân đội mở kho cho dân chúng tự do lấy được món nào hay món đó trước khi quân Yankee tràn tới.
Nàng chen vàô đám đông đang lúc nhúc tại Ngã Năm và hấp tấp băng qua một khu phố ngắn để tới nhà ga. Nhìn qua đoàn xe cứu thương ngổn ngang và lứp mây bụi, nàng đã thấy mấy bác phu khiêng cáng khom xuống khiêng lên hối hả. Lạy chúa, xin cho con sớm tìm ra bác sĩ Meade. Lúc đi vòng qua khách sạn Atlanta, nhìn thấy toàn diện sân ga và con đường sắt, nàng đứng sựng lại, hãi hùng.
Hàng trăm thương binh được đặt nằm sát vào nhau trên đường ray, trên lề đường, dưới mui xe. Một số đã cứng đờ nhưng phần đoong vẫn còn vật mình, rên siết dưới ánh nắng cháy da. Khắp nơi, từng bầy ruồi nhặng vo vo quanh các thương binh, bu đen vào mặt mũi. Đâu đâu cũng có dấu máu, có băng đỏ, có tiếng rên rỉ gào thet vì đau đớn. Mùi mồ hôi, mùi mãu, mùi thân người bẩn thỉu, mùi phân người bốc lên trong hơi nóng, hắt vào mũi làm nàng muốn nôn mửa ngay tại đó. Nhân viên cứu thương chạy qua chạy lại giữa đám người nằm dưới đất, giẫm cả lên thân người vì các thương binh được săp sát vào nhau. Những người bị giẫm phải lặng lẽ nhìn lên, chờ tới phiên mình được mang đi.
Scarlett lùi lại, hai tay vội vàng bưng miệng vì cảnh thấy sắp mửa ra. Nàng không thể bước tiếp được nữa. Nàng đã nhìn thấy nhiều thương bệnh binh tại bệnh viện, tại sân nàh cô Pitty sau trận suối Cây Đào, nhưng chưa bao giờ nàng chứng kiến cảnh những thân hình bê bết máu nằm phơi dưới ánh mặt trời thiêu đốt. Quả là một địa ngục gồm đủ cả sự đau đớn, mùi hôi thối, tiếng rên rỉ và hối hả… hối hả và hối hả. Quân Yankee sắp tới! Quân Yankee sắp tới!
Nàng co rút hai vai, bước xuống đám người, nhìn vào những thân hình còn đang đứng thẳng để tìm bác sĩ Meade. Nhưng nàng thấy không thể nào vừa đi vừa tìm ra ông Meade được vì nếu không cẩn thận nàng sẽ đạp nhầm những binh sĩ đáng thương kia. Nàng vén váy lên, nàng cố len lỏi đến một toán người đang điều khiển phu khiêng cáng.
Nhiều bàn tay nóng sốt bấu lấy nàng và khàn khàn rên rỉ: “Nước, bà ơi! Vui long cho chút nước!”
Mồ hôi đổ ròng trên má trong khi nàng cố giựt váy ra khỏi những bàn tay thảm khổ kia. Nếu lỡ giẫm phải một người nào đó, có lẽ nàng sẽ ngã ra bất tỉnh. Nàng tiếp tục bước qua những người chết, những người mắt đã lạc thần, tay ôm chặt vêt thương nơi bụng, máu đã khô cứng trên quân phục, những người râu bê bết máu hoặc những người bị bể cằm cố kêu lên những tiếng: “Nước, nước!”. Nếu không sớm tìm ra bác sĩ Meade, chắc nàng sẽ điên lên. Nhìn nhóm người đứng dưới mui xe, nàng cố kêu thật to:
– Bác sĩ Meade! Có bác sĩ Meade đó không?
Một người tách nhóm bước ra nhìn nàng. Chính bác sĩ Meade. Ông đã cởi bỏ áo choàng, tay áo xắn lên gần tới vai. Áo sơ-mi và quần của ông bê bết máu nhưu một gã đồ tể, cả chòm râu điểm bạc của ông cũng vậy. Mặt ông đã say nhừ vì mệt moi nhưng giọng ông vẫn bình tĩnh và rõ ràng lúc nhận ra Scarlett:
– May quá, có cháu đây rồi. Bác đang cần người phụ lực đây.
Nàng ngơ ngác nhìn ông một lúc rồi thừ người buông váy xuống. Vạt áo phủ lên một thương binh khiến y phải yếu ớt quay đầu đi cho khỏi ngộp. Sao ông ta nói thế?
– Mau lên con! Tới đây!
Scarlett kéo váy lên, cố vượt qua những lớp người nằm dưới đất đến bên ông Meade. Nàng nắm lấy tay ông, cánh tay đã run lên nhưng nét mặt vẫn thản nhiên.
– Kìa bác sĩ! Bác sĩ phải tới ngay. Melanie sắp có con.
Ông nhìn nàng như chẳng biết nàng muốn nói gì. Một thương binh nằm dưới chân nàng, gối đầu lên hộp khẩu thần, nhăn nhó cười.
– Họ sẽ làm ngay mà.
Scarlett không nhìn xuống mà chỉ lắc mạnh tay ông Meade:
– Melanie… Đứa bé…Bác si, ông phải tới ngay. Chị ấy…Chị.. ấy..
Tuy không phải lúc cần giữ kẽ, nhưng nàng cũng khó nói toạc ra trước hàng trăm người lạ.
– Chị ấy đau dữ lăm. Bác sĩ tới giùm cho!
– Một đứa bé? Trời ơi!.
Ông Meade hét lên, mặt nhăn rúm lại vì giận dữ và thù hận, không phải thù hận Scarlett hay một người nào mà chính là thù hận cái thế giới bất cứ lúc nào cũng có chuyện không phải lúc xảy ra.
– Cháu điên hả? Bác không thể rời những người này. Hàng trăm người đang hấp hối. Bác không thể bỏ mặc họ để lo cho một đứa bé. Tìm một người đàn bà nào khác đi. À, cứ tìm vợ bác.
Nàng há miệng định giải thích vì sao bà Meade không thể đến, nhưng kịp thời ngậm lại. Bác sĩ Meade không hay biết con ông bị thương! Nàng tự hỏi chẳng biết ông còn đứng lại đây dkhi biết tin đó hay không, nhưng có một cái gì cho nàng biết dù Phil có hấp hối, ông cũng vẫn ở lại đây cấp cứu cho đa số thay vì chỉ cho một người.
– Không, ông phải đến ngay, bác sĩ Meade! Ông đã nói rằng Melanie sinh khó mà.
Có phải nàng, Scarlett, đang thực sự đứng ngay giữa cái địa ngục này, gân cổ hét to những lời bất nhã không?
– Chị ấy sẽ chết nếu bác sĩ không tới.
Ông Meade giựt mạnh tay ra và hét lớn lên như từ nãy tới giờ ông chẳng hiểu nàng nói những gì.
– Chết? Phải! Tất cả bọn họ đều phải chết… tất cả những người này, Không có băng, không thuốc tê, khoong ký sinh, không thuốc mê. Chúa ơi! Nếu còn một chút á phiện một chút xíu thôi cho những người nặng nhất. Nếu còn một chút thuốc mê. Bọn Yankee sa địa ngục! Bọn Yankee sa địa ngục
– Cho bọn chúng xuống địa ngục luôn!
Người nằm dưới chân Scarlett phụ hoạ rồi nhe răng cười. Scarlett bắt đầu run rẩy, nước mắt trào ra vì sợ hãi. Bác sĩ không chịu đi. Melanie chết mất, nàng cũng mong được chết theo luôn. Bác sĩ không tới.
– Chúa ơi, bác sĩ! Tôi van ông!
Bác sĩ Meade cắn môi, mặt ông điềm tĩnh lại:
– Cháu bác sẽ cố gắng… Bác không hứa chắc. Nhưng bác sẽ cố. Khi nào những người này băng bó xong. Quân Yankee sắp tới và quân ta rút khỏi thành phố. Bác không biết chúng sẽ đối xử ra sao với thương binh. Không còn chuyến xe lửa nào nữa. Đường Macon vừa bị chiếm… Nhưng bác sẽ cố gắng. Về ngay đi. Đừng làm bận tâm bác. Đẻ con cũng không có gì rắc rỗi lắm đâu. Chỉ cột cuống rốn là xong…
Ông quay đi khi người tuỳ phái vừa khều tay, rồi bắt đầu hò hét ra lệnh, chỉ trỏ hết người này sang người khác, người đàn ông dưới chân nhìn nàng như chia xẻ nỗi buồn. Scarlett hấp tấp vượt qua các thương binh và trở lại đường về. Vậy là bác sĩ không tới. Nàng phải xoay xở lấy. Tạ ơn Chúa, con Prissy cũng khá rành về chuyện đỡ đẻ. Hơi nóng làm đầu nàng như nhức buốt, mồ hôi ướt đẫm chiếc áo lót. Hai chân và cả trí não bắt đầu tê cứng lại, tê cóng như gặp ác mộng, muốn nhắc chân để chạy àm không được. Đường về như bất tận.
Rồi đầu nàng lại vang dội điệp khúc: “Quân Yankee sắp tới!”. Tim bỗng đập mạnh, nàng cảm thấy tay chân dã hết tê. Nàng chen vào đám người đông nghẹt ở Ngã Năm, lề đường hẹp không còn chỗ trống, nàng phải đi ra ngoài. Từng toán quân bụi bẩn mệt mỏi vượit qua. HÌnh như tất cả họ đều râu ria xồm xoàm, súng đeo vai, hấp tấp đi. Những chiếc xe kéo đại bác lăn qua, lính đánh xe không ngớt dùng roi da quất vun vút lên mình mấy con gầy trơ xương. Xe quân nhu, mui vải rách bươm, lộc cộc vượt qua những vêt lún. Kỵ binh nối tiếp nhau phóng rút đi tung bụi mù trời. chưa bao giờ Carlett thấy quá nhiều binh sĩ cùng mộtlúc nhu thế cả. Rút lui! Rút lui! Quân đôii đang rút khỏi thành phố.
Đoàn quân vội vã ép nàng lên lề đường đã chật ních người và nàng chợt ngửi thấy mùi rượu bắp rẻ tiền. Một đám phụ nữ đang tụ tập gần đường Decatur, mặc toàn quần áo loè loẹt, đeo nữ trang rực rỡ, trát phấn thoa son như ngày hồi trông mới trái ngược làm sao. Phần đông bọn họ cũng như nghứng quân nhân đang ôm choàng họ đều say khướt. Scarlett chợt thấy một mái tóc đỏ rực, Belle Walting. Ả cười sặc sụa mùi rượu, bám vào một quân nhân cụt tay đang nhảy nhót lảo đảo.
Qua khỏi Ngã Năm, đám người thưa dần đi. Scarlett xắn váy lên và bắt đầu chạy. Tới gần tiểu giáo đường Wesley, nàng đã tụt hơi và cảm thấy đau nhói ở bụng. Chiếc áo nịt như muốn cắt đôi lồng ngực, nàng ngồi xuống bậc thềm nhà thờ, hai tay ôm đầu cho tới khi lấy lại được hơi thở. Phải chi nàng thở được sâu hơn. Phải chi tim nàng đừng đập thình thịch như tiếng trống. Phải chi còn lại một người nào trong cái thành phố cuồng loạn có thể giúp đỡ nàng.
Có bao giờ nàng tự xoay xở đau. Luông luôn có sẵn người làm thay cho nàng, săn sóc nàng, che chở và bảo vệ nàng. Thật khó tin khi nàng phải chịu cảnh ngộ khó khăn này. Không có một người ban, không còn một người láng giềng và nhiều gia nhân đảm dang, hăng hái. Và bây giờ trong lúc câp bách không còn ai bên canh. Thật là phi lý khi nàng phải chịu cô đơn, sợ hãi và xa nhà như thế. Về nhà! Phải chi nàng đang ở nhà, dầu có bọn Yan kee ở đó hay không cũng mặc. Về nhà! Dầu Ellen đang lâm bệnh. Nàng chỉ mong đựoc nhìn khuôn mặt dịu hiện của Ellen, đựoc Mammy loạng choạng đứng lên, tiếp tục đi. Tới gần nhà, nàng đã thấy Wade đứng bám vào cổng chính. Thấy nàng mặt nó nhăn lại, nó chìa một ngón tay bị dập dơ bẩn rồi khóc thút thít:
– Đau! Đau quá!
– Nín đi! Không, tao đánh bây giờ. Ra nhà sau chơi trò nấu ăn đi và đừng có lên đây.
– Wade đói lăm!
Nó vừa nói vừa đưa ngón tay đau vào miệng.
– Kệ mày, đi ra sân sau và
Ngước lên, nàng thấy Prissy đang lo lắng thò đầu ra cửa sổ trên lầu, mặt tái mét. Scarlett ra dấu bảo nó xuống rồi bước vào. Lột nón ném lên bàn, nàng đưa lưng bàn tay lau mồ hôi trán. Có tiếng cửa trên lầu mở và tiếp theo là tiếng rên đau đớn như tiếng rên của người sắp chết. Prissy phóng xuống thang từng ba bậc một.
– Bác sĩ có tới không?
– Không, ông ấy không tới được.
– Chúa ơi, bà Sca’lett, bà Melanie đau dữ lắm.
– Bác sĩ không tới được. Không một ai tới được. Phải lo chuyện đỡ đẻ và tao sẽ tiếp cho.
Prissy há hốc miệng, lưỡi líu lại. Không dám nhìn Scarlett, nó vừa đưa chân cọ xát nền nhà vừa vặn vẹo mình.
– Đừng làm bộ làm tịch nữa. Chuyện gì vậy?
– Con bé da đen lùi lại chân thang.
– Chúa ơi…
Nó trợn mắt lên tỏ vẻ sợ sệt và xấu hổ.
– Cái gì vậy?
– Chúa ơi! Mình cần phải có bác sĩ. Con… Con… thưa bà Sca’lett con chẳng biết chút gì về chuyện đỡ đẻ.
Scarlett chới với như mất thở trước khi cơn giận bùng lên. Prissy khom mình định luồn qua vọt chạy nhưng Scarlett đã túm được nó.
– Con mọi đen láo toét… Mày nói vậy nghĩa là sao? Mày đã nói mày biết đỡ đẻ kia mà. Thật ra là thế nào? Nói cho tao biết ngay.
– Thưa bà Sca’lett, con nói láo! Con không hiểu sao con dám nói láo với bà như vậy. Con chỉ mới thấy người ta đẻ có một lần, ‘ồi má con không cho con coi nữa.
Thấy Scarlett trừng mắt con bé lùi lại cố vùng vẫy để thoát thân. Trong một lúc, nàng không tin đó là sự thật. Nhưng khi nhận rõ con Prissy chẳng biết chút gì về vụ sinh đẻ, nàng giận điên lên. Cả đời, chưa bao giờ nàng đánh một người nô lên, nhưng bây giờ, nàng, bàn tay mỏi nhừ, chỉ biết có tát và tát mãi. Prissy rống lên. Nó kêu la vì sợ hơn vì đau đớn. Nó bắt đầu nhảy loi choi cố thoát khỏi bàn tay bấu chặt như gọng kềm của Scarlett.
Tiếng rên rỉ trên lầu bỗng ngưng bặt, rồi tiếng Melanie thều thào vọng xuống:
– Scarlett! Phải em đó không? Lên đây với chị mau!.
Scarlett bỗng buông tay Prissy ra, co bé ngồi thụp xuống chân cầu thang rên rỉ. Nàng đứng yên một lúc, nhìn lên lầu, nghe tiếng rên liên tục. Nàng đứng đó, tưởng chừng như một gánh nặng nề vừa quàng vào cổ mình, rồi đèo theo cả một gánh nặng, quá nặng ngay khi nàng vừa nhấc chân đi.
Nàng cố nhớ những việc mà Ellen và Mammy đã làm khi nàng sinh Wade nhưng trong cơn đau đẻ, nàng đã quên nhiều, tất cả chỉ như một màn sương. Nàng chỉ nhớ lờ mờ một vài điều và hấp tấp ra lệnh cho Prissy:
– Đi đốt lửa và giữ cho trong ấm bao giờ cũng có nước nóng. Ròi tìm cho tao hết tât cả khăn lau còn sót lại trong nhà và một cuộn chỉ. Rồi lấy cho tao cây kéo. Đừng có nói với tao là tìm không ra. Lấy hết đem lên cho thật mau. Lẹ lên!
Nàng kéo con Prissy bật lên và xô nó chúi nhủi về phía nhà bếp. Rồi ưỡn ngực tới, nàng bước lên lầu. Bây giờ còn một việc khó khăn nhất là làm sao nói cho Melanie biết là nàng và con Prissy tự lo lấy việc đỡ đẻ.
Chưa có buổi chiều nào dài, nóng nực và nhiều ruồi đến vậy. Mặc dù Scarlett luôn tay quạt, từng đàn ruồi vẫn quấy nhiễu Mélanie. Scarlett đã đau cả tay vì phải phe phẩy tấm lá cọ rộng, nhưng những cố gắng của cô vô tác dụng vì đuổi rồi ở mặt thì nó lại đậu xuống chân làm cho Mélanie phải kêu lên kèm theo những cái vẩy chân nhẹ: “Ôi, đề nghị chị quạt cho em dưới chân”.
Căn phòng mờ tối, Scarlett đã buông rèm cửa xuống để ngăn sức nóng và ánh nắng chiếu vào. Một vài điểm sáng to như đầu kim chứng tỏ vải đã có lỗ thủng và một vệt nắng bao quanh những bức rèm. Trong phòng nóng đến nỗi Scarlett ướt đẫm mồ hôi và mỗi lúc một dính thêm. Prissy ngồi nép trong một xó cũng đổ mồ hôi từng giọt và toát ra một thứ hơi buồn nôn. Nếu không sợ nó chuồn đi mất, Scarlett đã đuổi nó ra ngoài…
Mélanie không ngừng xoay sang phải, sang trái. Ðôi khi cô cố ngồi dậy rồi lại nằm xuống. Lúc đầu, cô còn cố kiềm nước mắt, cắn môi đến chảy máu và Scarlett cũng căng thẳng chẳng kém gì Mélanie đã phải thốt lên giọng khô khan:
– Mélanie, không nên can đảm quá. Cứ hét lên, la lên nếu cần. Không còn ai khác nghe thấy đâu mà sợ.
Vào cuối buổi chiều, Mélanie không còn can đảm được nữa. Cô rên rỉ, đôi lúc hét lên những tiếng xé phổi. Những lúc như vậy, Scarlett phải lấy hai tay bị lỗ tai lại, vùng vẫy tứ phía và mong chết đi được. Dù phải làm bất cứ việc gì còn hơn phải đứng đấy, tay chân bị bó chặt, chờ đợi mãi chẳng thấy đứa bé ra đời. Chờ đợi, chờ đợi mãi. Theo như cô biết, quân Yankees đã đến phố Năm Fourches rồi.
Cô hết sức hối hận đã không lắng nghe những câu chuyện mà các bà có chồng nói khẽ với nhau về vấn đề sinh đẻ. Nếu cô chịu khó nghe, nếu cô quan tâm đến những vẫn đề ấy, cô sẽ biết Mélanie khi nào sinh. Cô còn nhớ mang máng đã nghe thấy bà Pitty nói về một người bạn của bà, sau khi đau đẻ trong hai ngày đã bị chết vì không sinh được. Nếu Mélanie ở trong tình trạng đó, trong hai ngày… Nhưng Mélanie mỏng manh quá, không đủ sức chịu đựng hai ngày như thế. Nếu đứa bé không ra được, cô ta sẽ chết mất. Và trong trường hợp ấy, nếu Ashley còn sống, cô, Scarlett làm thế nào mà nói được với chàng về cái chết của Mélanie… sau khi đã hứa sẽ chăm sóc cho cô?
Lúc lên cơn đau dữ dội, Mélanie còn muốn nắm lấy tay Scarlett, nắm chặt như muốn bóp gãy vậy. Sau một giờ, bàn tay của Scarlett sưng lên và tê buốt như không cử động được nữa. Thế là cô nghĩ ra sáng kiến buộc hai đầu khăn mặt dài vào với nhau và buộc cả vào chân giường rồi đưa cho Mélanie chỗ nối. Mélanie bám chặt vào đấy như muốn xé toạc chúng ra. Suốt cả buổi chiều, tiếng kêu của cô như một con thú đang giẫy chết dưới đáy bẫy. Ðôi khi cô buông khăn mặt ra, xoa hai tay vào nhau một cách mệt mỏi và nhìn chằm chằm vào Scarlett bằng hai con mắt nở ra và đau đớn.
“Chị nói với em đi! Chị nói với em đi!” Cô thều thào và Scarlett huyên thuyên cho đến khi cô lại bám lấy khăn mặt và tiếp tục quằn quại.
Căn phòng tối chỉ còn là ẩm ướt, đau khổ và ruồi vo vo. Thời gian trôi đi quá chậm làm Scarlett quên mất cả những gì đã xảy ra lúc buổi sáng. Cô có cảm giác như chưa hề rời bỏ căn phòng tối tăm và trong đó người ta phải đổ mồ hôi. Mỗi khi Mélanie rú lên, Scarlett cũng muốn bắt chước và chỉ khi cắn chảy máu môi cô mới kìm được và không bị ngập chìm vào một cơn điên loạn. Wade leo lên cầu thang trên đầu ngón chân rồi nép vào một xó cửa rên: Con đói quá mẹ ơi!…
Scarlett đứng lên nhưng Mélanie lại nghẹn ngào nói:
– Ðừng rời em, chị ơi. Không có chị ở đây em không thể chịu được đâu.
Scarlett sai Prissy xuống bếp nấu cháo ngô cho Wade ăn. Còn cô, sau cái buổi chiều hôm nay không bao giờ còn thấy đói nữa.
Chiếc đồng hồ để trên lò sưởi không chạy nữa làm Scarlett mất ý thức về thời gian. Tuy nhiên, thấy mặt trời bớt nóng và những điểm sáng nhỏ ở tấm rèm bớt sáng, cô liền vén rèm lên và nhìn ra ngoài. Cô ngạc nhiên thấy ngày đã tàn và mặt trời như một cái đĩa đỏ ối đã xuống thấp ở đường chân trời. Cô tưởng tượng là từ giờ trở đi nhiệt độ lúc nào cũng khắc nghiệt như lúc buổi trưa. Cô tự hỏi một cách tuyệt vọng ngoài thành phố ra sao. Binh sĩ đã rút hết chưa? Quân Yankees đã đến chưa? Quân Liên bang rút lui không xảy ra trận đánh chứ? Cô đau lòng nghĩ tới quân Liên bang có quá ít để chống lại với quân của Sherman được chăm sóc tốt hơn. Sherman! Quỷ Satan cũng không làm cô sợ đến vậy. Nhưng cô không có đủ thì giờ để mà suy nghĩ. Mélanie khát nước, muốn có một chiếc khăn mặt lanh để lên trán, muốn được người ta quạt, người ta đuổi ruồi đang bám vào mặt cô.
Sau hoàng hôn, Prissy xuất hiện như một bóng ma và đốt một ngọn đèn. Mélanie cảm thấy yếu hơn. Cô không ngừng gọi Ashley. Cô hình như đang mê sảng và sau cùng Scarlett có một ý muốn dã man làm nghẹt những tiếng kêu ấy dưới một cái gối. Dù sao thì ông bác sĩ cũng có thể sắp đến. Hy vọng lại nở trong lòng và Scarlett liền sang Prissy chạy sang nhà bà Meade xem hai ông bà có nhà không.
– Nếu ông bác sĩ không có nhà, hỏi bà Meade xem cần phải làm thế nào. Mời được bà đến thì tốt.
Prissy đi rồi, Scarlett nhìn theo nó xuống đường. Một lúc lâu sau nó trở về một mình.
– Suốt cả ngày ông bác sĩ không về nhà. Ông phải đi với binh lính. Thưa cô Scarlett, cậu Phil chết rồi.
– Chết rồi?
– Vâng, Prissy đáp với vẻ quan trọng. Talbot, người đánh xe nói với con như thế. Cậu đã bị một viên đạn…
– Mặc cậu.
– Con không nom thấy bà Meade đâu. Cookie nói là bà còn đang rửa cho cậu và chuẩn bị chôn cất trước khi bọn Yankees đến. Cookie nói là tai hoạ lớn quá, cần phải để một con dao dưới giường nằm của bà Meade để cắt nó làm đôi.
Scarlett muốn tát cho Prissy một cái về việc đưa cái tin ấy nhưng lúc đó Mélanie mở mắt và thều thào:
– Chị ơi… quân Yankees đang đến à?
– Không đâu, Scarlett quả quyết nói. Prissy là một đứa nói dối.
– Thưa vâng, đúng thế. Prissy nhiệt liệt nhận.
– Chúng đang đến đấy. Mélanie thều thào và vùi mặt vào gối. Từ đó tiếng nghẹn ngào tiếp tục thốt lên. Khổ thân thằng bé! Khổ thân thằng bé! Và sau một lúc im lặng: Ôi, chị Scarlett, chị không nên ở đây nữa. Chị nên đi đi, mang Wade đi đi.
Những lời nói của Mélanie chỉ là phát ngôn những ý nghĩ của Scarlett nhưng chúng chỉ làm cho Scarlett điên tiết và sự xấu hổ, hèn nhát lộ trên mặt.
– Ðừng có mà ngu ngốc thế. Tôi không sợ. Cô cần phải biết là tôi sẽ không bỏ cô.
– Chị nên làm thế. Em sắp chết đây.
Và Mélanie lại rên rỉ.
Sờ soạng như một bà già, Scarlett bám chặt vào thành cầu thang như sợ ngã. cô lần từng bước đi xuống cầu tháng tối om. Chân nặng chình chịch, run rẩy vì mệt mỏi, mình đầy mồ hôi lạnh, cô rùng mình. Cô tiến lên không còn sức đến tận hàng hiên và ngồi xuống bậc đầu tiên. Cô tựa lưng vào cái cột và run rẩy lần cởi một nửa cái coóc-xê. Ðêm lạnh và Scarlett nhìn vào đêm tối.
Tất cả thế là xong, Mélanie không chết và thằng bé kêu như một mèo con đang được Prissy tắm cho lần đầu tiên. Mélanie đang ngủ. Làm sao mà cô ta có thể ngủ được sau cơn ác mộng ấy, sau sự tra tấn ấy. Những tiếng rú, những sự chăm sóc ngu dốt ấy chỉ làm đau thêm hơn có tác dụng. Tại sao cô ta không chết? Scarlett biết nếu là mình sẽ không qua nổi. Khi đã xong tất cả, Mélanie thì thầm câu gì khẽ quá, làm Scarlett phải cúi xuống mới nghe được câu: “Cảm ơn!” Thế rồi cô ngủ thiếp đi. Làm sao mà cô ta có thể ngủ được? Scarlett quên mất là mình cũng đã ngủ sau khi sinh Wade. Cô quên hết cả. Tâm trí cô hoàn toàn trống rỗng. Cả thế giới nữa cũng chỉ là hư không. Cuộc sống không tồn tại trước ngày vô tận này và sau đó cũng sẽ không tồn tại, chỉ còn có ban đêm nặng nề và nóng bức, chỉ còn có hơi thở ầm ầm và kiệt sức của cô, chỉ còn có mồ hôi lạnh toát chảy từ hai bên nách cô xuống thắt lưng, từ hai bên đùi xuống đầu gối, thứ mồ hôi sền sệt, dính dính và lạnh toát.
Cô lắng nghe tiếng thở của mình. Nó có một nhịp điệu nặng nề bị đứt đoạn bởi những tiếng nức nở nhưng cặp mắt của cô vẫn ráo hoảnh và nóng bỏng như không bao giờ còn chứa được nước mắt nữa. Từ từ, nặng nhọc, cô vén cái váy nặng nề lên đến tận đùi. Lần lượt cô có cảm giác nóng rồi lạnh. Cô thấy hình như toàn thân cô dính sát lại. Không khí ban đêm làm cho tay chân cô mát lạnh. Cô nghĩ một cách đen tối đến lời nói của bà Pitty sẽ ra sao nếu bà nhìn thấy cô xắn cao váy dưới hàng hiên này, nhưng mặc kệ. Cô mặc kệ tất cả. Thời gian đã ngừng bước rồi. Hoàng hôn có lẽ vừa mới kết thúc, lúc này có lẽ đã quá nửa đêm. Scarlett chẳng biết gì cả và cũng chẳng quan tâm đến.
Cô nghe tiếng chân bước trên gác và nghĩ thầm: “Con Prissy đáng nguyền rủa!” Cặp mắt cô díp lại và có một thứ giống như giấc ngủ đè nặng lên cô. Rồi một lúc lâu sau trong bóng tối hoàn toàn, Prissy đến tìm cô:
– Thưa cô, chúng ta vừa làm được một việc tốt đẹp quá. Con tin chắc là mẹ con chẳng thể làm hơn được.
Scarlett nhìn nó trong bóng tối, mệt quá chẳng buồn mắng nó, trách nó, đánh nó nữa Cách thức nó khoe khoang một thành tích nó không hề có, cái vụng về hoàn toàn vô tác dụng của nó trong những lúc gay go nhất; cái kéo nó đã để không đúng chỗ, cái chậu nước nó đã làm đổ xuống giường, đứa trẻ sơ sinh nó đã đánh rơi. Thế mà bây giờ nó đến ca tụng công lao của nó. Thế mà bảo là bọn Yankees muốn giải phóng cho những kẻ nô lệ. Sự nghiệp của chúng vĩ đại thế đấy.
Không nói một lời, Scarlett ngồi lại vị trí cũ bên cái cột. Prissy đoán biết thái độ của chủ, nó liền chuồn mất. Sau một lúc lâu lấy lại được nhịp thở và tinh thần đã dịu lại, Scarlett nghe thấy trong phố nổi lên những tiếng nói ồn ào, tiếng bước chân của một đoàn đông người từ phía bắc tới. Quân lính. Scarlett từ từ đứng lên, buông váy xuống mặc dù cô biết chẳng ai nom thấy cô trong bóng tối. Khi họ đi qua nhà như những cái bóng ma, Scarlett gọi họ:
– Các ông ơi!
Một cái bóng tách ra khỏi đám đông và lại gần hàng rào.
– Các ông đi đấy à? Các ông bỏ chúng tôi sao?
Cái bóng như nhấc mũ lên và một giọng bình tĩnh nói:
– Thưa bà vâng! Ðúng thế. Chúng tôi là những người cuối cùng bảo vệ pháo đài cách một dặm về phía bắc.
– Thưa bà vâng. Xin bà hiểu cho. Quân Yankees đang đến.
– Các ông Vậy là quân đội rút lui thật sự?
Quân Yankees đến. Scarlett quên mất việc đó. Họng cô bỗng nhiên se lại và cô không còn khả năng nói gì thêm nữa. Cái bóng đi ra nhập vào các bóng khác và tiếng bước chân giảm dần trong đêm tối.
“Quân Yankees đến! Quân Yankees đến!” Quân lính dậm chân theo nhịp đó trên dọc đường và cứ tới mỗi một nhịp, tim cô lại nảy lên. Quân Yankees đang tới.
Prissy chạy đến nép vào người Scarlett và lắp bắp:
– Cô ơi, bọn Yankees sắp đến. Bọn chúng sẽ giết hết chúng ta. Bọn chúng sẽ cắm lưỡi lê và bụng chúng ta. Bọn chúng…
– Câm mồm đi.
Nghĩ đến những vấn đề ấy cũng đã đủ khiếp đảm rồi huống chi còn phải nghe nói bằng cái giọng lắp bắp. Scarlett nổi một cơn khiếp sợ nữa. Có thể làm được gì bây giờ? Làm sao có thể trốn đi được? Tìm sự giúp đỡ ở đâu bây giờ? Tất cả bạn bè đều đã bỏ cô.
Ðột nhiên cô nghĩ đến Rhett Butler và nỗi lo sợ biến mất. Tại sao cô không nghĩ đến anh ta sáng nay. Cô ghét Rhett nhưng anh ta thông minh và không sợ quân Yankees. Vả lại anh ta vẫn còn trong thành phố. Tất nhiên cô căm giận anh ta đến chết được. Trong lần gặp cuối cùng vừa qua anh ta đã nói những câu không thể tha thứ được. Nhưng trong một tình thế như lúc này có thể bỏ qua được. Rồi anh ta lại còn có ngựa và xe. Ôi, tại sao cô không nghĩ đến anh ta sớm hơn. Anh ta có thể đem tất cả đi khỏi cái nơi đáng nguyền rủa này, đem họ đi khỏi bọn Yankees, đi đến bất cứ nơi nào.
Scarlett quay lại Prissy và bảo nó:
– Mày có biết thuyền trưởng Butler ở đâu không? ở khách sạn Atlanta phải không?
– Thưa cô vâng, nhưng…
– Không nhưng gì hết, đi ngay tới đó, chạy nhanh hết sức vào. Bảo ông ta tao cần gặp ông. Tao muốn ông đến đây ngay cùng với ngựa và xe của ông. Nói với ông về đứa bé mới sinh. Nói với ông là tao muốn ông đưa chúng ta ra khỏi đây. Ði đi, nhanh lên.
Scarlett đứng lên và đẩy mạnh Prissy.
– Lạy Chúa. Thưa cô, con sợ đêm tối lắm. Thế ngộ nhỡ bọn Yankees tóm được con thì sao?
– Chạy nhanh lên, mày có thể đuổi kịp những người lính vừa mới đi qua đây và họ không để bọn Yankees bắt mày đâu. Nhanh lên.
– Con sợ lắm. Thế nếu ông thuyền trưởng không có ở khách sạn thì sao?
– Thì hãy hỏi thăm ông ta ở đâu. Mày không biết hỏi sao? Nếu ông ta không ở khách sạn thì mày đến các tiệm nhảy ở phố Décatur. Ðến nhà người đẹp Watling. Ði tìm khắp nơi. Ðồ ngu, mày không hiểu là nếu mày không đi nhanh lên và không tìm được ông ta thì bọn Yankees sẽ đến và tóm được chúng ta.
– Thưa cô, mẹ con sẽ giết con mất nếu biết là con vào một tiệm nhảy hay nhà ô uế.
– Nếu mày không đi, chính tao sẽ giết mày. Mày chỉ cần đứng ở ngoài đường và gọi hoặc mày chỉ cần hỏi thăm một người nào có ở đó. Ði nhanh lên.
Thấy Prissy vẫn còn nhùng nhằng và vẫn như đóng đinh tại chỗ, Scarlett đẩy nó làm nó chúi đầu lao xuống các bậc thềm.
– Nếu mày không chịu đi tao sẽ đem mày bán cho bọn lái buôn ở Louisane và mày sẽ không bao giờ còn gặp mẹ mày nữa, không bao giờ gặp những người mày quen biết nữa và tao sẽ bảo họ cho mày ra đồng làm việc.
– Trời ơi, thưa cô Scarlett…
Bị cái đẩy mạnh của chủ, nó lao đầu xuống các bậc thềm. Có tiếng lích kích mở cửa, Scarlett kêu lên: “Chạy nhanh lên nhé, đồ ngu”. Cô nghe tiếng Prissy phóng như nước đại và tiếng chân của nó biến mất trên mặt đất mềm.
Scarlett O’ Hara không đẹp, nhưng nam giới ít nhận ra điều đó mỗi khi bị cuốn hút bởi sự duyên dáng của nàng, như trường hợp hai anh em song sinh Tarleton . Khuôn mặt nàng là một sự kết hợp hài hoà giữa những đường nét kiều diễm của mẹ, người quý tộc miền duyên hải thuộc dòng dõi Pháp, và những góc cạnh thô kệch của người cha Ái Nhĩ Lan, da dẻ hồng hào. Tuy thế, đó là khuôn mặt ưa nhìn với cằm thon, hàm nở rộng. Đôi mắt xanh biếc của nàng được viền bởi những hàng nở rộng. Đôi mắt xanh biếc của nàng được viền bởi những hàng mi dài rậm uốn cong vút . Bên trên đôi mắt đó là hai vệt mày chênh chếch vạch thành hai đường nghiêng đậm nét trên làn da trắng trong của hoa mộc lan- màu da mà phụ nữ miền Nam vô cùng quý trọng và cẩn thận giữ gìn bằng những chiếc nón rộng vành, mạng che mặt và bao tay để chống lại ánh nắng gay gắt của xứ Georgia.
Ngồi với Stuart và Brent Tarleton dưới bóng mát của mái hiên Tara, đồn điền của cha nàng, giữa một chiều nắng tháng Tư năm 1861, Scarlett là hiện thân của hình ảnh yêu kiều Chiếc áo mới bằng sa- tanh có điểm hoa xoè rộng mười một thước trên những viền đai, xứng hợp hoàn toàn với đôi giày da bê thuộc màu xanh mà cha nàng vừa mua từ Atlanta Chiếc áo làm nổi bật tột cùng cái vòng eo bốn mươi hai phân rưỡi, vòng eo thon mảnh nhứt của địa hạt xứ Georgia, và chiếc yếm bó sát vừa vặn để lộ bộ ngực tròn trịa của một thiếu nữ 16 tuổi ? Tuy nhiên, dẫu tà áo đã được khép kín quanh, dẫu mái tóc láng mịn đã được búi gọn đúng vẻ trang nghiêm, và dẫu hai bàn tay trắng nhỏ đã được xếp tréo trên đùi, Scarlett cũng không che giấu nổi con người thật sự của nàng trên khuôn mặt cố giữ nét đoan trang, đôi mắt màu lam vẫn không ngớt lóng lánh ánh nhiệt cuồng, bướng bỉnh và khát sống, tương phản rõ rệt với cái vẻ bề ngoài cố làm ra thuỳ mị. Phong cách của nàng là kết tinh những lời khuyên dạy của mẹ và kỷ luật nghiêm khắc của mammy, nhưng đôi mắt vẫn là mắt của riêng nàng.
Mỗi người một bên Scarlett, hai anh em sinh đôi nhàn nhã ngồi trên ghế, vừa nói cười, vừa lơ đãng nhìn ánh nắng chiếu xuyên hai ly rượu ngọt bạc hà to tướng, và hững hờ bắt tréo đôi chân dài mang giày ống cao tới gối, cuồn cuộn nhưng bắp thịt rắn chắc của người quen sống trên lưng ngựa. Cùng 19 tuổi, cùng cao 1m85, xương dài thịt chắc, hai anh em cùng giống nhau như hai bành bông vải, cũng những khuôn mặt sạm nắng, cũng tóc đỏ hoe, cũng ánh mắt tươi vui ngạo nghễ, cũng mặc một loại áo màu xanh và quần kỵ mã màu hột cải.
Bên ngoài, nắng chiều chiếu nghiêng xuống khoảnh sân, ném những tia sáng chói chang lên hàng cây dương đào với từng chùm hoa trắng trên bối cảnh xanh um. Ngựa của 2 anh em song sinh được cột ngoài mã lộ, 2 con cao lớn bộ lông hung đỏ không khác gì tóc chủ. Vơ vẩn quanh chân ngựa là một lũ chó mảnh khảnh, hung hăng, đang gầm gừ nhau, và bất cứ lúc nào cũng theo sát Stuart với Brent. Xa hơn 1 chút, dường như để ra điều quý phái, một con chó lông lốm đố đen nằm gác mõm lên hai chân trước, nhẫn nại đợi chủ trở về dùng bữa tối.
Giữa đàn chó, đôi ngựa và hai anh em song sinh nảy sinh 1 mối thân tình còn sâu đậm hơn cả mối tình của những kẻ luôn khắng khít bên nhau. Tất cả đều cuờng tráng, vô tư, lành lặn duyên dáng và dũng cảm, hai gã con trai cũng hung hăng như ngựa họ, hung hăng và nguy hiểm nhưng đồng thời cũng ngoan ngoãn với những ai khéo xử.
Mặc dầu đuợc sinh trưởng giữa cuộc sống dễ dãi ở đồn điền, được săn sóc hầu hạ từ lúc bé nhưng cả 3 khuôn mặt duới mái hiên không có gì uể oải hay mềm yếu. Họ vẫn có đủ nghị lực và sự mẫn tiệp của dân quê đã từng quen sống ngoài trời và không một mảy may bận trí bởi những điều nhạt nhẽo trong sách vở. Cuộc sống ở hạt Clay ton, miền Bắc Georgia hãy còn mới mẻ và có phần sống sượng so với trình độ ở các hạt Augusta, Savannah và Charleston. Người miền Nam kỳ cựu và nghiêm trang nhất thường nhìn dân sống ở cao nguyên Georgia với con mắt khinh thường, nhưng ở đây tại miền Bắc Georgia, vấn đề thiếu sót những điểm cầu kỳ trong nền giáo dục cổ điển chẳng có gì đáng cho là xấu hổ, miễn là người đàn ông có đủ khả năng để thực hiện những việc thích nghi. Và trồng bông vải, cuỡi ngựa hay bắn giỏi, khiêu vũ nhẹ nhàng, biết hầu chuyện nữ giới một cách lịch thiệp và biết uống ruợu như một khách hào hoa là tất cả những gì đáng kể.
Về các phương diện đó, hai anh em Tarleton tỏ ra xuất sắc, lại còn vượt bực hơn với sự bất lực rõ ràng về chuyện không thể thâu thập nổi bất cứ những gì chứa đựng trong sách vở. Gia đình họ quá giàu, nuôi nhiều ngựa và nhiều nô lệ hơn bất cứ ai trong toàn hạt, nhưng cả hai thì lại ít học hơn bất cứ người Cracker(người da trắng nghèo khổ ở miền Nam Hoa Kỳ) nào chung quanh. Đó là lý do chánh yếu đã khiến cho Stuart và Brent nhàn hạ giết thì giờ ở cổng đồn điền Tara vào buổi chiều tháng Tư này. Họ vừa bị trục xuất ra khỏi Đại học Georgia, trường đại học thứ tư trong vòng 2 năm đã đuổi họ ra khỏi cửa, và anh em của họ là Tom và Boyd cũng bỏ học, cùng về, bởi vì họ không thể tiếp tục ở lại nơi đã từng thẳng tay xử tệ với hai anh em song sinh. Đối với Stuart và Brent thì lần bị đuổi học sau cùng này chỉ là một trò đùa, và Scarlett, kể từ khi rời khỏi nữ học xá Phayetteville, không buồn lật qua một trang sách nào nữa cả, cũng cho đó là một điều thú vị. Nàng nói:
− Tôi biết 2 anh bất cần chuyện đuổi học, cả anh Tom cũng vậy. Nhưng chẳng biết anh Boyd sẽ ra sao? Anh ấy hiếu học, nhưng hai anh lại làm cho anh ấy lần lượt phải bỏ học ở Virginia, Alabama, South Carolina, và bây giờ tới Georgia. Cứ cái đà này, chắc chẳng bao giờ anh ấy tốt nghiệp đuợc.
Brent hững hờ:
− Ồ, có gì đâu . Anh ấy có thể học luật tại văn phòng thẩm phán Parmalee ở Phayetteville. Vả lại, chuyện cũng chẳng có gì quan trọng. Đằng nào thì bọn này cũng phải trở về trước khi hết học trình.
− Sao vậy ?
− Chiến tranh chớ còn sao nửa Cô bé khờ, chiến tranh sắp sửa bùng nổ bất cứ khi nào. Cô tưởng có đứa nào trong bọn này sẽ chịu đi học trong khi chiến tranh diễn ra, phải không?
Scarlett khó chịu:
− Các anh dư biết là không có chiến tranh mà chỉ nói cho có chuyện thôi. Nếu có thì tại sao anh Asley Quilkes và ba anh ấy nói với ba tôi là mấy ông đặc uỷ của mình tại Hoa Thịnh Đốn tuần tra đã đi tới một thoả hiệp với ông Lincoln về chánh sách Liên Bang. Vả lại, bọn Yankee quá sợ mình thì làm sao dám đánh. Nhứt định là không có chiến tranh đâu, tôi chán nghe chuyện đó lắm rồi.
Cả 2 anh em song sinh đều bất bình kêu lên dường như họ đã bị đánh lừa:
− Không có chiến tranh!
Và Stuart tiếp ngay:
− Có chớ, cưng ơi, nhứt định sắp có chiến tranh. Có lẽ bọn Yankee vẫn sợ mình, nhưng qua cái lối Đại tướng Beauregard nã đại bác đẩy bật chúng ra khỏi căn cứ Sumter, chúng bắt buộc sẽ phải đánh trả nếu không muốn cả thế giới coi chúng là những tên khiếp nhược. Tại sao, Liên bang…
Scarlett mím môi, bực tức:
− Nếu các anh nói tới “chiến tranh” một lần nữa, tôi sẽ vào nhà và đóng cửa lại ngay. Chưa bao giờ tôi chán nản tiếng nào hơn tiếng “chiến tranh” ngoại trừ tiếng “phân ly”. Hết sáng tới trưa và tối, ba không ngớt nói chuyện chiến tranh, và bao nhiêu khách tới nhà cũng bô bô nói về chuyện căn cứ Sumter, về quyền lợi của các Tiểu bang và ông Abe Lincoln đến nổi tôi chán ngấy muốn hét lên. Rồi bọn con trai cũng nói vậy và nhắc chuyện bộ đội xưa cũ của họ. Cứ vậy mà mùa xuân này chẳng có một hội hè nào cho ra đám, bởi vì bọn con trai chẳng có gì để nói khác hơn. Tôi hết sức bằng lòng Georgia đã chờ đến qua lễ Giáng Sinh mới ly khai, nếu không thì mấy cuộc vui dịp Giáng Sinh đều hỏng cả. Nếu các anh lặp lại lần nữa tiếng “chiến tranh” là tôi vào nhà ngay.
Scarlett sẽ làm đúng như đã nói vì rằng nàng không thể chấp nhận được bất cứ một câu chuyện nào mà trong đó nàng không phải là chủ đề. Tuy vậy, nàng vẫn mỉm cười trong khi nói, cố làm cho đồng tiền ở má lúm sâu thêm, và chớp nhanh hàng mi đen rậm như cánh bướm. Đúng như nàng mong mỏi, cả hai đều thoả thích và vội vàng xin lỗi đã làm người đẹp mất vui. Họ không hề buồn phiền chút nào về việc nàng không thích thú nghe chuyện của mình. Chiến tranh là việc của đàn ông chớ không phải của nữ giới, và họ xem thái độ của nàng như một dấu hiệu hiển nhiên của nữ tính .
Sau khi đưa hai người bạn trai ra khỏi câu chuyện nhàm chán về chiến tranh, Scarlett kéo vấn đề trở lại hiện tình của họ.
− Hai anh bị đuổi học, bác gái có nói gì không?
Hai anh em sanh đôi làm ra lúng túng, nhớ lại thái độ của bà mẹ ba tháng trước khi họ bị trục xuất khỏi Đại học Virginia.
Stuart đáp:
− Ơ, bả chưa kịp nói gì cả. Tom và tụi này rời nhà lúc sáng sớm trước khi bả dậy, Tom thì đi qua chơi bên gia đình Phontaine còn tụi này đi thẳng lại đây.
− Đêm qua, lúc mấy anh về tới, bác cũng không nói gì sao?
− Đêm qua, tụi này gặp vận may. Ngay trước khi bọn này về con ngựa giống mà má đặt mua ở Kentucky tháng trước được đưa tới, và cả nhà náo động lên. Đúng là con ngựa phi thường, Scarlett. Cô phải nói với ba cô qua xem cho biết… dọc đường nó cắn thằng nài và đạp nhầu hai thằng hắc nô mà má sai ra đón ở ga xe lửa Jonesboro. Và ngay trước khi bọn này về tới, nó đã phá tan hoang tàu ngựa và suýt giết chết con Straquberry, con ngựa nòi già của má. Lúc tụi này về tới, má đang ở ngoài tàu ngựa với cả một bịch đường để nhử nó và đã thành công không mấy khó. Mấy đứa hắc nô thì đeo cứng trên xà tàu ngựa, mắt đứng tròng, bọn nó sợ dữ lắm, còn má thì nhỏ to bên tai con thú làm như là bạn cũ. Trong khi đó, con ngựa đứng yên ăn đường của bà già đút cho. Chưa có ai trị ngựa bằng má. Và vừa thấy mặt tụi này, má hét lớn :
“Trời ơi! Bốn đứa mày lại về nhà làm gì nữa đây? Tụi bây còn độc hại hơn bịnh dịch ở bên Ai cập!”. Vậy là con ngựa bắt đầu khịt khịt và chồm lên. Bà già lại hét : “Đi hết ngay! Bộ tụi bây không thấy con ngựa cưng của tao bực mình đó sao? Sáng mai tao sẽ hỏi tội cả lũ”. Không chần chờ gì nữa, cả bọn đi ngủ, và sáng nay, tụi này đi sớm trước khi bà già thức dậy, để anh Boyd ở lại xoay xở .
− Theo các anh thì bác gái có đánh anh Boyd không?
Cũng như tất cả những người khác trong hạt, Scarlett không lạ gì chuyện bà Tarleton nhỏ thó thường trừng trị các con bà bằng cách dùng roi ngựa quất tưới vào lưng họ mỗi khi nhận thấy đó là điều hữu hiệu nhứt.
Beatrice Tarleton là một phụ nữ luôn luôn bận rộn nhứt, dưới tay bà chẳng những có trọn một đồn điền bông vải rộng lớn, cả trăm hắc nô và 8 đứa con, lại còn thêm cả một trại nuôi ngựa to nhứt xứ. Là người nóng tánh, bà rất dễ nổi cơn thịnh nộ với những chuyện xằng bậy thường xuyên của 4 cậu con trai, và cho rằng thỉnh thoảng nện cho họ một trận đòn cũng chẳng có gì tai hại, mặc dầu đối với ngựa và bọn hắc nô, bà tuyệt đối cấm bất cứ ai sử dụng roi vọt.
Stuart kiêu hãnh với chiều cao hơn một thước tám của mình:
− Nhứt định là bà già không đánh anh Boyd. Chưa bao giờ anh Boyd bị đòn nhiều cả bởi vì anh là con trưởng mà cũng là đứa đẹt nhứt trong bọn. Bởi vậy tụi này mới để ảnh ở lại để nói rõ cho bà già hiểu. Thiên địa ơi, đáng lẽ má đừng đánh tụi này nữa mới phải. Hai đứa này đã 19 tuổi rồi và anh Tom cũng 21 tuổi, vậy mà bà làm như cả đám mới lên sáu.
− Ngày mai bác gái có cỡi con ngựa mới đi dự dã yến bên gia đình Quilkes không?
− Bà già tính vậy nhưng ba nói là nguy hiểm lắm. Dầu sao thì bọn con gái cũng phải đi dự tiệc như một mệnh phụ, phải đi bằng xe đàng hoàng.
− Mong sao ngày mai đừng mưa. Suốt cả tuần, gần như ngày nào cũng có mưa. Chẳng có gì chán hơn là một dạ yến lại biến thành một bữa tiệc trong nhà.
Stuart làm ra vẻ thông thạo:
− Không có mưa đâu và trời sẽ ấm như tiết tháng sáu. Nhìn mặt trời lặn kia thì biết. Tôi chưa thấy có mặt trời nào đỏ rạng như vậy bao giờ. Muốn biết thời tiết, chỉ có việc xem mặt trời lặn ra sao.
Họ cùng nhìn ra những mẫu đất mới cày thuộc đồn điền bông vải của ông Gerald dài mút mắt tới tận chân trời đỏ thẫm . Phía sau như!ng ngọn đồi bên kia sông Phlink mặt trời đang lặn từ từ giữa một vùng sắc đỏ tía trộn lẫn vào nhau, sức nóng của một ngày tháng tư cũng trở nên mát dịu .
Tiết xuân đã đến sớm hơn thường lệ với những trận mưa rào ấm áp, với những chùm hoa hồng đào nở rộ và những cành dương đào rải trắng sao hoa trên mặt đầm, u tối ở dãy đồi xa. Mặt đất đã cày gần xong và vầng hào quang đỏ thắm của mặt trời tưới nhuộm những luống cày mới trở của miền đất đỏ xứ Georgia. Đất mới còn ẩm ướt phơi mình như lắng đợi hột bông vải gieo vào, trổ sắc hồng trên đầu luống cát và biến thành màu châu sa, màu đỏ thắm và nâu sậm trong lòng luống. Ngôi nhà sở bằng gạch tô vôi trắng trông như một hòn đảo giữa một biển son đang chuyển động, một vùng biển với những đợt sóng xoáy lốc, xoay tròn bỗng dưng như dừng sửng lại giữa lúc các đầu sóng màu hồng vừa vỗ tới bờ. Ở đây không có loại đường cày thẳng tắp như thường thấy ở những cánh đồng đất sét vàng thuộc vùng bình nguyên trung bộ Georgia hay ở vùng đất đen lầy phù sa miền duyên hải. Vùng đồi núi thoai thoải miền Bắc Georgia là nơi lưỡi cày vạch thành hàng triệu đường cong để giữ cho đất màu mỡ khỏi chuồi tuột xuống lòng sông rạch. Đó là một vùng đất đỏ hoang sơ, đỏ như màu máu, sau các cơn mưa phai như gạch nung vào mùa nắng, và đó cũng là vùng sản xuất loại bông vải tốt nhứt thế giới. Đó là một miền gồm toàn những ngôi nhà trắng xinh xinh, những cánh đồng lặng lẽ và những dòng nước lờ đờ, nhưng đó cũng là một miền có lắm sự tương phản giữa ánh nắng chói chan và bóng mát dày đặc. Những vùng trống trải của đồn điền với hàng dặm dài bông vải ngửa mặt chào đón ánh mặt trời ấm áp, hiền hoà và sung mãn . Nhưng chung quanh đồn điền là những khu rừng già, đầy bóng tối và tươi mát dù dưới sức nắng của những ngày oi ả nhứt, những khu rừng huyền bí với đôi chút âm hiểm, cùng ngàn thông xao động với tất cả nhẫn nại muôn đời dường như lúc nào cũng hắt ra những lời đe doạ theo gió thoảng: “Ta đã từng chiếm giữ các người. Hãy coi chừng! Hãy coi chừng! Ta vẫn có thể tái chiếm những gì đã mất”.
Ngồi dưới mái hiên, cả ba người trẻ tuổi vẳng nghe tiếng chân thú nện trên mặt đất, tiếng khua leng keng của yên cương và tiếng cười the thé vô tư của đám hắc nô trên đường từ đồng áng trở về. Từ trong nhà thoảng vọng ra tiếng nói nhẹ nhàng của mẹ Scarlett, bà Ellen O’Hara, gọi đứa nữ tì da đen phụ trách việc mang giỏ đựng chìa khóa của bà. Giọng chát chúa trẻ con đáp lại: “Thưa bà, vâng”, và có tiếng bước chân đi ra cửa sau, tiến lần về phòng xông khói nơi bà Ellen sắp sửa chia khẩu phần cho những nô lệ vừa về tới. Có tiếng khua tô dĩa và tiếng muỗng nỉa bằng bạc chạm nhau trong khi Pork, người hầu cận trung tín của Tara sắp đặt bữa ăn tối.
Nghe những tiếng động sau cùng đó, bọn Stuart biết là đã tới giờ phải về nhà. Nhưng họ lại ngán phải chạm trán với bà mẹ nên cứ dần dà mãi với hy vọng sẽ được Scarlett mời dùng bữa . Brent nói:
− Nầy, Scarlett. Tôi muốn nói chuyện ngày mai. Không phải vì tụi này ở xa, chẳng hay biết gì về buổi dạ yến và cuộc khiêu vũ mà bọn này không có quyền nhảy thật nhiều đêm mai. Chắc cô chưa hứa với bọn họ, phải không?
− Chưa sao được! Làm sao tôi biết trước là tất cả các anh cùng trở về? Không lẽ tôi phải giữ vai trò ngồi chơi xơi nước để đợi các anh.
Cả hai cùng cười phá lên:
− Cô mà ngồi chơi xơi nước à?
− Cưng ơi, cưng phải cho tôi được cùng nhảy bản luân vũ đầu tiên và dành cho Stu bản cuối cùng, và phải ngồi ăn tối chung với tụi này. Bọn mình sẽ ngồi ở bệ thang và bắt Mammy Jincy đoán số mạng.
− Tôi không thích những lời bói toán của Mammy Jincy đâu. Bà ấy bảo tôi sắp kết hôn với một anh chàng tóc đen huyền, râu mép cũng đen và dài sọc. Tôi không ưa mấy anh chàng tóc đen nổi.
Brent nhăn nhó:
− Như vậy là cưng ưa mấy thằng tóc đỏ, phải không? Nào, hứa với tụi này đi, hai bản luân vũ và bữa ăn tối.
Stuart chêm vào:
− Nếu chịu hứa, tụi này sẽ cho nghe một chuyện bí mật .
Scarlett kêu lên, tò mò như một đứa bé:
− Sao? Chuyện gì vậy?
− Có phải đó là chuyện mình mới nghe ở Atlanta ngày hôm qua không, Stu? Nếu là chuyện đó, mầy nhớ là tụi mình đã hứa không được nói lại .
− Ừ, cô Pitty có dặn vậy .
− Cô gì?
− Cô biết mà, đó là Pittypat Hamilton, cô ruột của Charles và Melanie Hamilton ở Atlanta, có họ với Ashley Quilkes.
− Biết rồi, và đó cũng là một bà gái già ngốc nghếch nhứt mà tôi chưa từng thấy trong đời.
− Ừ, hôm qua khi bọn này tới Atlanta đợi chuyến xe về nhà thì xe cô ấy đi ngang qua nhà ga và dừng lại nói chuyện với bọn này. Cô ấy cho biết là giữa cuộc khiêu vũ đêm mai người ta sẽ loan báo một lễ đính hôn.
Scarlett thất vọng:
− Tưởng gì chớ chuyện đó thì biết rồi. Chính thằng cháu đần độn của bà ta là Charlie Hamilton sẽ đính hôn với con Honey Quilkes. Mấy năm nay ai cũng biết là bọn nó rồi có ngày sẽ lấy nhau, mặc dầu Charles không mấy sốt sắng về chuyện đó .
Brent hỏi:
− Cô cho là nó đần độn hả ? Giáng sinh năm rồi, chính cô đã để cho nó đeo dính một bên.
Scarlett thờ ơ nhún vai:
− Làm sao cản được? Trông y như một đứa lại cái .
Stuart ra chiều đắc thắng:
− Nhưng có phải là lễ hỏi của hắn đâu. Đây là chuyện của Ashley Quilkes và chị của thằng Charlie tức là cô Melanie.
Mặt Scarlett không đổi sắc nhưng môi nàng trắng lợt ra – giống như kẻ vừa lãnh một quả đấm bất ngờ, vừa giữa lúc kinh động vẫn chưa hiểu việc gì xảy ra – đó là khuôn mặt của nàng khi nhìn sững Stuart và anh chàng này không bao giờ bận tâm phân tách, cho rằng Scarlett chỉ quá ngạc nhiên thôi và cảm thấy vô cùng thích thú.
− Theo cô Pitty thì người ta muốn để sang năm mới loan báo vì Melly không được mạnh khoẻ, nhưng với tất cả những tin đồn dồn dập về chiến tranh, cả hai gia đình cũng nghĩ là nên cho thành hôn càng sớm càng tốt. Do đó mà có lời loan báo đêm mai giữa buổi tiệc. Rồi đó, Scarlett, tụi này đã tiết lộ hết rồi, bây giờ cô phải hứa cùng ngồi ăn chung với tụi này đi.
Scarlett trả lời như người máy:
− Vâng, tôi hứa.
− Và tất cả những bản luân vũ?
− Tất cả.
− Điệu quá! Chắc chắn là đám con trai khác nhảy dựng lên mà tức.
Brent nói:
− Có tức cũng chẳng sao. Chỉ hai đứa mình là cũng đủ đối phó rồi. Nầy, Scarlett, ngồi với tụi này luôn bữa dã yến sáng nữa nghe.
− Cái gì?
Stuart lặp lại lời đề nghị:
− Cố nhiên.
Hai anh em sanh đôi mặt sáng rỡ nhìn nhau nhưng không khỏi ngạc nhiên đôi chút . Mặc dầu vẫn tự xem mình là những kẻ thích hợp nhứt với Scarlett nhưng chưa bao giờ họ được hưởng những ân huệ dễ dàng thế cả . Thông thường nàng để cho họ van lơn, nài nỉ hết lời trong khi nàng vẫn lửng lơ chẳng chịu chẳng không, cười cợt khi họ dỗi hờn và lạnh lùng khi họ phát cáu. Và bây giờ nàng đã hiển nhiên hứa dành cho họ trọn ngày mai – ngồi bên cạnh nhau trong dã yến, cùng nhảy tất cả các bản luân vũ (và họ sẽ làm mọi cách cho tất cả các bản nhạc đều toàn một điệu luân vũ) và tiếp họ giữa tiệc tối. Vậy là bị đuổi khỏi Đại học cũng chẳng có gì đáng tiếc.
Với sự thành công bất ngờ, cả hai phấn khởi thêm, họ tiếp tục lân la, bàn đến chuyện dã yến và buổi dạ vũ, nói về Ashley Quilkes và Melanie Hamilton, thỉnh thoảng ngắt lời nhau, bông đùa và cười cợt với nhau nhưng cũng không quên nói gần nói xa một cách lộ liễu về ước vọng được mời ở lại ăn tối . Cứ thế mãi một lúc khá lâu, họ mới nhận ra là Scarlett gần như chẳng nói năng gì cả . Không khí đã có phần đổi khác . Hai anh em song sanh chẳng biết rõ vì sao, nhưng biết rõ là cảm giác hăng say của họ đã tan biến cùng với buổi chiều . Scarlett dường như không chú ý mấy đến những gì họ nói, mặc dầu vẫn ứng đáp phải lẽ . Mơ hồ nhận thấy có một điều gì mà họ không thẻ hiểu ra đã làm ngăn trở và gây chán nản, cả hai cố ở nán thêm lúc nữa, rồi miễn cưỡng đứng lên nhìn đồng hồ tay.
Mặt trời đã xuống thấp trên các cánh đồng mới cày và hàng cây cao bên kia dòng sông đã biến thành những bóng đen. Chim én liệng mau như những lằn tên ngang qua sông, từng đàn gà vịt, gà tây vênh váo và núng na núng nính từ ngoài đồng kéo trở về trong hỗn loạn.
Stuart gọi to: “Jeems!” Và chỉ trong khoảnh khắc, một gã da đen cao lớn trạc tuổi họ hộc tốc chạy vòng ngôi nhà tiến thẳng ra nơi cột ngựa. Jeems là người hầu riêng của hai anh em, và cũng như đàn chó, gã theo sát chủ khắp nơi. Gã cũng là bạn nô đùa của họ từ thuở nhỏ, và được giao đứt cho họ khi cả hai ăn mừng sinh nhật từ năm mười tuổi.
Vừa thấy bóng anh chàng da đen, đàn chó nằm trong bụi cỏ vụt đứng lên ngóng chủ. Hai anh em Tartleton nghiêng mình chào, bắt tay và cho Scarlett biết là họ sẽ sang nhà Ashley vào sáng sớm để chờ nàng. Rồi cả hai cũng phóng bước ra nơi cột ngựa, nhảy phóc lên yên, phía sau anh chàng Jeems theo bên gót. Họ cho ngựa sải mau trên con đường đổ dốc giữa hai hàng cây bách hương, vừa phất nón vừa hò hét vói lại Scarlett.
Sau khi cho ngựa rẽ qua một khúc quanh trên con đường đầy bụi vừa khuất khỏi Tara, Brent cho ngựa dừng trước lùm cây dương đào, Stuart cũng dừng theo, và gã da đen cho ngựa đứng lại cách mấy bước phía sau. Được nới lỏng dây cương, mấy con thú vươn cổ gặm cỏ non mùa xuân, và đàn chó lúc nào cũng kiên nhẫn, lại cùng nằm bệt xuống mặt đất đầy bụi đỏ mịn màng, ngước nhìn một cách thèm muốn những con én liệng vòng trong buổi hoàng hôn, Khuôn mặt chất phát của Brent hiện rõ nét băn khoăn với đôi chút bất bình .
− Nầy, mầy có nghĩ rằng đáng lẽ con bé phải mời mình ở lại ăn không?
Stuart đáp:
− Tao cũng nghĩ vậy. Tao chờ cho nó lên tiếng nhưng nó chẳng nói, mầy thấy thế nào ?
− Tao không nghĩ gì cả. Có điều tao thấy đúng ra là nó phải mời mình. Dầu sao đây cũng là hôm đầu tiên bọn mình trở về và nó đã không gặp mình từ lâu rồi. Với lại bọn mình còn có cả khối chuyện để nói với nó.
− Theo tao thì ngay lúc mình vừa tới nó mừng ra mặt.
− Tao cũng thấy vậy .
− Và rồi, khoảng nửa giờ sau, nó bỗng lặng thinh làm như bị nhức đầu.
− Tao cũng nhận thấy như vậy nhưng lúc đó thì không để ý. Theo mầy thì con nhỏ bị chuyện gì?
− Có biết gì đâu. Bộ mầy tưởng bọn mình có nói gì xúc phạm đến nó hả?
Cả hai cùng suy nghĩ giây lát .
− Tao cũng không thể nghĩ ra gì cả. Vả lại, mỗi lần Scarlett nổi sùng là ai cũng thấy rõ ngay. Nó không thèm tự kềm chế giống như một vài đứa khác.
− Đúng, nhờ vậy mà tao thích nó. Lúc nổi giận là nó nói toạc hết ra, không làm ra vẻ lạnh nhạt hay oán hận. Chắc có lẽ mình đã làm hoặc nói gì đó khiến nó không nói chuyện nữa và trông như bị bệnh. Tao dám chắc là con nhỏ rất hài lòng khi thấy bọn mình tới và đã có ý định mời bọn mình ăn tối.
− Chẳng biết là có phải tại tụi mình bị đuổi học không?
− Trời, không phải đâu. Đừng ngu quá vậy. Nó vẫn cười giỡn khi bọn mình cho biết. Chẳng những thế, nó cũng bất cần chuyện học hành không khác bọn mình .
Brent quay người lại, gọi:
− Jeems!
− Dạ .
− Mầy có nghe tụi tao nói chuyện với Scarlett không?
− Dạ không, thưa cậu B’ent. Sao cậu cho rằng tôi dám dọ dẫm người da trắng?
− Trời ơi, dọ dẫm! Bọn da đen tụi mầy thì có chuyện gì là không biết . Nầy, thằng láo, chính mắt tao thấy mầy núp gần bên thềm trong cụm lài bên cạnh bờ tường . Đâu, mầy cho biết coi bọn tao có nói gì làm phật ý cô Scarlett… hay làm cho cô ấy tức giận không?
Thế là gã Jeems bỏ luôn màn kịch tỏ ra không hề nghe lén. Gã nhíu đôi mày đen sậm:
− Dạ không, tôi không nghe hai cậu nói gì làm cho cô giận. Cô ấy hết sức bằng lòng khi gặp lại hai cậu, cô nói huyên thuyên như con chim, nhưng tới khi hai cậu kể chuyện cậu Ashley và cô Melly Hamilton thì cô ngồi sửng làm như con chim nhỏ nhìn thấy diều hâu bay trên trời .
Hai anh em song sinh nhìn nhau, gật đầu, nhưng chẳng hiểu ra sao cả .
Stuart lên tiếng trước:
− Thằng Jeems nói đúng. Nhưng tao cũng không hiểu tại sao. Ông ơi! Ashley có nghĩa gì với nó đâu, chỉ là một người bạn. Nó có mê gì thằng Ashley, chỉ có bọn mình là nó khoái.
Brent gật đầu:
− Mầy có nghĩ là có lẽ Ashley không cho nó biết trước chuyện loan báo đêm mai nên nó nổi giận. Đã là bạn cũ thì nó cần được biết trước khi mọi người đều hay. Con gái thì đứa nào cũng coi việc biết trước những chuyện đó là quan trọng.
− Ừ, có thể là như vậy. Nhưng có ăn thua gì khi người ta không cho hay trước. Đó là chuyện cần giữ kín để tạo một sự bất ngờ vui vẻ, và người đàn ông có quyền giữ riêng chuyện cưới hỏi của họ chớ, phải không? Bọn mình có lẽ cũng không biết nếu cô của Melly không nói ra. Nhưng phần Scarlett thì phải biết chuyện đó phải xảy ra. Từ nhiều năm nay ai cũng biết, dòng họ Quilkes và Hamilton luôn luôn gả cưới những người trong họ. Người nào cũng biết là Ashley sẽ cưới Melly một ngày nào đó, cũng như Honey Quilkes sắp kết hôn với em của Melly là thằng Charles.
− Thôi, tao chịu thua. Nhưng tao vẫn khó chịu vì con nhỏ không mời mình ở lại ăn tối. Tao thề là tao không muốn về nhà giờ này để nghe má tụng về chuyện bị đuổi học.
− Có lẽ giờ này anh Boyd đã làm dịu được bà già. Anh ấy già mồm lắm, lúc nào cũng có thể làm bà già nguôi giận.
− Đồng ý, nhưng Boyd phải mất nhiều thì giờ. Ảnh phải nói quanh co cho tới khi má không rõ là chuyện gì nữa cả và bảo ảnh bớt nói lại để giữ giọng trong khi thực tập làm luật sư. Nhưng tao lo là ảnh chưa tìm ra chỗ đúng lúc. Tao cá với mầy là má vẫn còn xúc động nhiều về con ngựa mới về, đến nỗi không nhận ra là bọn mình đã trở về . Rồi, tới tối nay khi ngồi vào bàn ăn, thấy anh Boyd… Và trước khi bữa ăn kết thúc, má vẫn hét ra lửa. Và có thể là tới 10 giờ đêm, trước khi anh Boyd nói cùng má là tụi mình chẳng đứa nào còn mặt mũi nếu cứ ở lại trường, sau khi ông Viện trưởng mắng tao và mầy xối xả. Và cho tới nửa đêm, anh Boyd mới có thể chọc tức được má khiến má giận ông Viện trưởng, và hỏi anh Boyd sao không bắn ông ta. Không, tụi mình không thể về nhà trước nửa đêm. Hai anh em buồn bã nhìn nhau. Họ bất chấp ngựa hoang, họ dám dây huyên náo và bất bình cho những người láng giềng, nhưng họ lại kinh hoảng trước lời lẽ nhiếc móc của người mẹ tóc đỏ, cũng như ngọn roi ngựa mà bà không ngần ngại quất vào mông họ.
Brent đề nghị:
− Hay là mình sang nhà Quilkes. Ashley và bọn con gái chắc sẵn sàng mời ăn.
Stuart vẫn băn khoăn:
− Không, đừng qua đó . Họ còn bận lo các món ăn trong buổi dã yến ngày mai, vả lại …
Brent nói mau:
− Ồ, tao quên mất. Thôi, không qua đó .
Họ thúc ngựa và đi bên nhau trong yên lặng một lúc lâu, một thoáng ngại ngùng hiện ra trên đôi má nâu sậm của Stuart. Hè năm rồi, Stuart vẫn theo tán tỉnh India Quilkes với sự đồng ý của gia đình hai bên và của cả toàn hạt. Người trong hạt cho rằng tính tình trầm lặng của India có thể sẽ làm cho anh chàng bớt nóng nảy hơn. Tất cả đều mong như thế với bất cứ giá nào. Stuart có lẽ cũng thành hôn rồi nếu Brent không bất mãn. Brent cũng mến India nhưng cho rằng cô ta quá tầm thường và nhạt nhẽo, và anh ta không thể yêu India được chỉ vì còn muốn chơi thân với Stuart. Đó là lần đầu tiên, hai anh em bất đồng ý kiến, và Brent đã giận Stuart sao lại để mắt tới một thiếu nữ mà anh ta cho là chẳng có điểm nào đặc sắc.
Rồi, mùa hạ năm rồi, tại một cuộc hội thảo chính trị giữa khu rừng sồi ở Jonesboro, cả hai bỗng cùng để ý tới Scarlett O’Hara. Họ đã biết nàng từ nhiều năm, và ngay từ lúc bé, Scarlett đã là bạn thân thiết nhứt của họ vì nàng cũng biết cỡi ngựa và trèo cây không kém họ. Nhưng bây giờ, trước sự ngạc nhiên của họ, Scarlett đã biến thành một thiếu nữ thanh lịch đã tới tuổi trưởng thành, và là một thiếu nữ kiều diễm nhứt đời.
Lần đầu tiên họ để ý tới ánh mắt xanh biếc và linh hoạt của nàng cười, đến đôi tay và đôi chân nhỏ nhắn cùng vùng eo thon. Những nhận định của họ khiến Scarlett cười dòn tan, và tự nghĩ rằng nàng đã coi hai anh em mình như những kẻ xuất sắc, họ đâm ra tự đánh giá cao hơn.
Đó là ngày đáng ghi nhớ nhứt trong đời hai anh em song sinh. Về sau, mỗi lần nhắc lại, họ cứ mãi tự hỏi tại sao không nhận ra bóng sắc của Scarlett sớm hơn. Chẳng bao giờ họ tìm ra một câu trả lời chính xác, bởi vì câu trả lời đó, Scarlett chẳng nói ra, bởi vì hôm đó, nàng quyết tâm làm hai anh em chú ý tới mình . Nàng tự nguyện là không bao giờ chấp nhận bất cứ một người đàn ông nào yêu một phụ nữ khác hơn mình, và khi thấy sự thân mật của Stuart và India tại buổi hội thảo, nàng không chịu nổi. Không riêng với Stuart, nàng còn quăng lưới cả Brent với tất cả quyết tâm làm cho họ mê mệt mình. Và bây giờ, cả hai đều đã yêu nàng, India và Litty Munroe ở Lovejoy, cô gái mà Brent đã từng theo ve vãn, đều bị quên lãng . Rồi người thua cuộc sẽ làm gì, nếu Scarlett chọn một trong hai anh em, đó là điều mà họ không bao giờ nghĩ tới. Họ chỉ có việc phải qua cầu khi chiếc cầu hiện ra trước mắt. Ngay hiện thời, họ cũng hài lòng như nhau vì cùng chấm một cô gái, bởi vì giữa họ không hề có vấn đề ganh tị. Tình trạng đó khiến cho người láng giềng vô cùng thích thú, nhưng lại gây phiền muộn cho bà mẹ vì bà không thích Scarlett.
Bà nói:
− Rồi bọn bây sẽ biết nếu con nhỏ quỉ quái đó lấy một trong hai đứa bây. Không chừng nó sẽ lấy cả hai và chừng đó, bọn bây chỉ có nước dọn qua Utah nếu bọn Mormons chịu chấp nhận – nhưng đó là điều còn nghi ngờ – Tất cả những cái gì làm cho tao buồn nhứt là có ngày tụi bây say mèm và nổi ghen với nhau vì cái bị thịt, khuôn mặt và hai con mắt xanh lè đó, rồi bắn giết nhau. Nhưng dầu sao, đó cũng không phải là một ý nghĩ xấu.
Từ sau ngày dự cuộc hội thảo, Stuart đâm ra ngượng ngùng mỗi khi đối diện với India. Tình trạng đó không phải do India phiền trách hay tỏ dấu bằng ánh mắt hay cử chỉ là đã biết rõ sự thay đổi đột ngột của anh ta rồi. Nàng vẫn tỏ ra quá thanh lịch. Nhưng Stuart thì vẫn có mặc cảm phạm tội và bối rối trước mặt nàng. Anh ta biết là chính mình đã làm cho India yêu mình và cô nàng vẫn còn yêu, do đó, anh ta tự thấy là mình không xứng đáng. Anh vẫn thương nàng sâu đậm và trọng nể nàng qua phong cách dịu dàng, qua trình độ học vấn và tất cả những đức tính quí giá của nàng. Nhưng khốn nỗi, nàng vẫn cứ tái mét và xoàng xĩnh mãi mãi bên cạnh bóng sắc tươi sáng và bản chất phong phú của Scarlett. Bất cứ lúc nào người ta cũng đọc được ý nghĩ của India một cách dễ dàng, nhưng với Scarlett thì khó mà đoán được chút gì. Chỉ bao nhiêu đó cũng làm cho đàn ông thú vị lắm rồi.
− Thôi, mình qua Cade Calvert ăn tối đi. Scarlett cho biết là Cathleen vừa từ Charleston về. Có thể cô ta biết thêm được chút ít tin tức về căn cứ Sumter.
− Cathleen thì chẳng biết gì đâu. Tao cá hai ăn là một con nhỏ cũng không biết có căn cứ nằm trong hải cảng ở đó, đừng nói là biết đến chuyện có đầy nhóc quân Yankee cho tới khi mình đẩy bật chúng đi. Tất cả những gì mà cô ta biết là những cuộc khiêu vũ đã được tham dự, và mấy thằng nhân tình vớ được.
− Đúng vậy, nhưng nghe nó bí ba bí bô cũng vui tai. Ngoài ra, mình còn có chỗ để ẩn trú chờ khi má đi ngủ.
− Được rồi. Tao thích Cathleen và muốn nghe nó nói về chuyện Caro Rhett cùng những người quen biết khác ở Charleston. Nhưng dầu có bị đày xuống địa ngục, tao cũng khó ngồi chung bàn ăn lần nữa với bà mẹ kế người Yankee của cô ta.
− Đừng nặng lời, Stuart, bà ta là người tốt.
− Tao có ác ý gì với bà ta đâu. Tao thương hại bà ta, nhưng tao không thích những kẻ làm cho mình thương hại họ. Bà ta, lúc nào cũng rối rít, săn đón, cố làm cho khách được thoải mái, cuối cùng chỉ nói và làm toàn những chuyện không phải chỗ . Bà ta làm tao muốn đứt thần kinh luôn. Và cho rằng người miền Nam toàn là những kẻ man rợ. Có lần bà ta nói với má như vậy. Bà ta sợ người Nam lắm. Hễ lúc nào mình tới là bà ta sợ điếng hồn. Trông bà ta không khác một con gà mái ốm đứng co ro trên ghế, mắt trợn trừng trắng dã, sẵn sàng kêu hoảng và đập cánh dầu chỉ với một tiếng động thật nhẹ.
− Mầy không nên trách bà ta. Chính mầy đã bắn vào chân thằng Cade.
− Hôm đó tao say quá, nếu không tao đâu có làm vậy . Mà thằng Cade có thù hận gì đâu. Cả Cathleen, Raiphord và ông Calvert cũng không nói gì . chỉ có cái bà mẹ ghẻ Yankee đó là la ầm lên, mắng tao là quân mọi rợ và cho rằng người lịch sự không thể nào sống yên được với người Nam kém văn minh.
− Hừ, mầy không thể trách bả . Bả là người Yankee, không quen với những hành vi mã thượng . Vả lại, dù sao thì mầy cũng đã bắn thằng con ghẻ của bả.
− Mẹ kiếp, đó không phải là lý do để mắng chửi tao. Mày là con đẻ của má, nhưng má có la ầm ĩ vậy đâu khi mầy bị thằng Tony Phontaine bắn vào chân? Không, bà già chỉ cho mời lão bác sĩ Phontaine đến băng bó và còn hỏi cái gì đã làm cho thằng Tony bắn không trúng. Má lại đoán chừng vì rượu cho nên nó đã nhắm không trúng mục tiêu. Mầy có nhớ là thằng Tony Phontaine lúc đó giận vô kể không? Cả hai anh em cùng cười vang dội.
Brent nói với tất cả tình thương mẹ:
− Má thật là cừ khôi. Mình có thể luôn luôn tin tưởng ở má để làm đúng và khỏi phải lúng túng trước mặt những kẻ khác.
− Đúng, nhưng đêm nay, lúc mình về, má vẫn thừa khả năng làm mình bối rối trước mặt ba và đám con gái . Brent, tao đoán là tụi mình hết đi Âu châu được rồi. Má nói là nếu mình bị đuổi học lần nữa, thì hết được đi du lịch.
− Hừ, mình cóc cần, phải không? Có gì để xem ở Âu châu đâu? Tao cá là mấy người ngoại quốc đó chả có gì mà ngay ở Georgia này mình không có. Tao cá là ngựa họ không nhanh bằng ngựa mình, con gái không đẹp hơn, và tao dám chắc là họ không thể có được loại Whisky bằng lúa mạch nào đương nổi với rượu của ba.
− Ashley Quilkes bảo là họ có cả khối hí viện và phòng hoà nhạc. Ashley thích Âu châu. Anh ta cứ nói tới luôn.
− Hừ … Mầy đã biết dòng họ Quilkes ra sao rồi mà. Họ say mê âm nhạc, sách vở và sân khấu. Má cho biết đó là do nội tổ của họ gốc Virginia. Má bảo là xứ Virginia rất say mê những thứ đó.
− Mặc họ . Cứ cho ta một con ngựa giỏi để cỡi và rượu ngon để uống, gái đẹp để ve vãn, một cô khác lẳng lơ để đùa giỡn là mọi người mặc tình ôm lấy Âu châu của họ … Không được du lịch thì ăn nhằm gì. Thí dụ như lúc này mình đang ở Âu châu và chiến tranh xảy ra thì sao? Làm sao mình về sớm kịp? Đánh giặc còn sướng hơn đi Âu châu nhiều.
− Tao cũng nghĩ vậy, ngày nào … Ê, Brent, tao biết chỗ mình có thể tới kiếm ăn rồi . Bây giờ mình băng qua đầm tới chỗ của Able Quynder, cho anh ta biết là cả bốn đứa đều về tới và sẵn sàng tập quân sự.
Brent reo mừng:
− Ý kiến hay. Bọn mình còn biết thêm tất cả các tin tức liên quan tới Bộ đội và coi họ đã chọn màu sắc nào cho quân phục.
− Nếu quân phục giống của bọn Zouave thì dù có bị đày xuống địa ngục, tao cũng không nhập ngũ . Mặc cái thứ quần đỏ rộng thùng thình đó, tao sẽ giống hệt một tên lại cái . Trông nó có vẻ như là quần lót bằng nỉ đỏ của đàn bà.
Gã hắc nô nói xen vào:
− Bộ mấy cậu tính sang nhà ông Quynde’ hả ? Tới đó không có gì ăn đâu. Thằng bết chết ‘ồi mà ổng cũng chưa mua được đứa mới, Bây giờ là một con mẹ làm việc ngoài đồng vô nấu ăn, tụi da đen cho biết con mẹ đó nấu ăn tồi nhứt nước.
− Coi kìa, sao không mua một đứa làm bếp khác ?
− Mấy người da t’ắng nghèo cặn bã đó làm sao mua nổi người da đen? Ở nhà không khi nào có hơn được bốn đứa.
Giọng nói của Jeems biểu lộ rõ sự khinh thường. Địa vị xã hội của nó được kể như được bảo đảm vì họ Tarleton có cả trăm nô lệ, và cũng như tất cả các hắc nô ở những đồn điền lớn, nó khinh miệt các nông gia nghèo chỉ có vài đứa tớ.
Stuart giận dữ:
− Tao đập chết mầy bây giờ. Đừng dở giọng gọi Able Quynder theo kiểu đó. Ông ta nghèo nhưng không phải là cặn bã. Và dầu có bị đày xuống địa ngục, tao cũng nhứt định không để cho một kẻ nào, dầu đen hay trắng, chạm tới ông ta. Trong khắp hạt này, chẳng có người nào hơn ông ta nổi, nếu không thì tại sao được Bộ đội tuyển chọn làm Thiếu Uý?
Jeems vẫn không ngại nét mặt hầm hừ của chủ:
− Cái này thì thiệt là không hiểu nổi, đáng lẽ phải lựa sĩ quan t’ong các người giàu thay vì lựa đám cặn bã ở đầm lầy.
− Ông ta không phải là cặn bã, mầy nghe rõ chưa? Bộ mầy muốn so sánh ông ta với tụi da trắng cặn bã như Slattery hả ? Able không giàu, vậy thôi. Ông ta là một nông gia ít đất, không phải là chủ một đồn điền lớn, nhưng đó không phải là cái cớ để bất cứ đứa da đen nào xúc phạm tới ông ta. Bộ đội, người ta biết rõ chuyện phải làm. Đội kỵ binh đã được thành lập 3 tháng trước, ngay trong ngày xứ Georgia tách ra khỏi liên bang, và cũng kể từ đó, các tân binh được huấn luyện gấp rút cho chiến tranh. Mặc dầu không thiếu những đề nghị, đội quân vẫn chưa có danh hiệu . Mỗi người đều có một ý kiến riêng và cứ muốn cho đó là ý kiến hay, cũng như mỗi người đều có một quan điểm riêng về màu sắc và kiểu quân phục . “Đoàn mèo rừng của Clayton”, “Những kẻ nuốt lửa”, “Kỵ binh miền Bắc Georgia”, “Đoàn quân Zouave”, “Các tay súng trường nội địa” (mặc dầu Bộ đội chỉ được võ trang súng lục và gươm dáo chớ không hề có súng dài), “Những người xám của Clayton”, “Đơn vị Máu và Sấm sét”, “Những kẻ gan lì”, … ngần ấy danh hiệu đều có người khăng khăng binh vực . Trong khi chờ đợi quyết định, mọi người đều gọi tổ chức là Bộ đội, và danh hiệu đó thế rồi tồn tại luôn.
Sĩ quan được các đoàn viên đề cử lên, vì rằng không một ai trong hạt có được chút ít kinh nghiệm về quân sự, ngoại trừ một vài cựu chiến binh đã từng dự các trận chiến Mễ Tây Cơ và Seminole, ngoài ra Bộ đội không bao giờ chấp nhận cho một cựu chiến binh cầm đầu họ, nếu người đó không được họ mến chuộng và tin cậy . Mọi người đều thích bốn gã con trai của họ Tarleton và ba anh chàng của nhà Phontaine, nhưng buộc lòng không thể chọn vì đám Tartleton uống rượu mau say, còn đám Phontaine thì dễ nổi máu sát nhân. Ashley Quilkes được cử làm Đại uý nhờ có biệt tài kỵ mã, và tinh thần trầm tĩnh của chàng có thể nêu gương sáng trong quân ngũ để duy trì kỷ luật. Raiphord Calvert được đề bạt chức Trung uý, vì được mọi người mến chuộng, phần Able Quynder, con một người làm nghề sập bẫy ở ao đầm, thì được làm Thiếu uý.
Able là một chàng khổng lồ, dốt đặc nhưng thông sáng, tốt bụng trọng tuổi hơn các thanh niên khác, và cũng sử xự hết sức thanh lịch trước mặt nữ giới. Trong Bộ đội ít người chú ý tới địa vị xã hội. Phần lớn ông bà và cha mẹ họ đều xuất thân từ thành phần nông dân nghèo khó, rồi mới dựng được cơ nghiệp đồ sộ như ngày nay. Hơn nữa, Able là tay súng thiện xạ nhứt trong Bộ đội, có thể bắn trúng phóc con mắt của một chú sóc ở cách xa khoảng bảy mươi thước, ngoài ra y lại còn thấu đáo tất cả nghệ thuật sống ngoài trời như nhóm lửa dưới mưa, theo chân thú và tìm ra mạch nước. Bộ đội thán phục chân tài đó, đã thế họ lại còn ưa thích y nên Able được đưa lên hàng sĩ quan. Y nhận lấy vinh dự ấy một cách đứng đắn, không tự kiêu, dường như cho đó là một chuyện cố nhiên. Tuy thế, các bà chủ sở và các nô lệ đồn điền không chịu quên rằng Able là kẻ thuộc dòng hạ lưu, mặc dù chồng con và chủ họ không lưu tâm tới điều đó.
Mới đầu, Bộ đội chỉ tuyển mộ riêng biệt con cái của các chủ sở, mỗi người tự sắm ngựa lấy, tự mua võ khí, quân trang, quân dụng và người theo hầu. Nhưng ở hạt Clayton chưa thành hình được bao lâu, làm gì có được nhiều chủ điền giàu có, bởi thế muốn có được một đoàn quân hùng mạnh, người ta phải gọi thêm tân binh trong đám con cái nông dân nghèo, thợ săn thú ở rừng sâu, các tay bẫy sập ở ao đầm, những người Cracker, và trong một số ít trường hợp, cả những người da trắng nghèo khổ, với điều kiện nếu họ khá hơn chút ít đối với người trong giới họ.
Những binh sĩ thuộc hạng sau này cũng nao nức được đánh quân Yankee không kém gì những làng giềng giàu có hơn. Rồi vấn đề khó khăn về tài chánh được nêu lên, chỉ một ít nông dân nghèo là có ngựa . Công việc đồng áng toàn là nhờ cả vào loại la, ít khi có hơn được bốn con. Họ không thể hy sinh những con la đó cho quân ngũ, dầu rằng Bộ đội chịu chấp nhận, nhưng đó là chuyện hoàn toàn không ai nghĩ tới . Riêng những người da trắng nghèo khổ, có được một con la cũng đã khá lắm rồi. Phần các thợ săn trong rừng rậm, những người sống bằng bẫy sập, thì chẳng có ngựa mà cũng chẳng có la. Họ chỉ sống toàn là nhờ vào thú săn hay bẫy được rồi mang đi bán, nên quanh năm có khi chẳng được 5 Mỹ kim tiền mặt . Việc sắm ngựa và quân phục vượt quá tầm tay họ . Nhưng họ cũng kiêu hãnh ghê gớm về sự nghèo khó của mình, chẳng khác gì những ông chủ đồn điền tự đắc về sự nghiệp lớn lao, và họ nhứt định không đón nhận bất cứ những gì được coi như lòng từ thiện của những láng giềng giàu có . Do đó, để giữ được sĩ diện của mọi người, đồng thời cũng nhằm tăng cường sức mạnh cho Bộ đội, cha của Scarlett, các ông John Quilkes, Buck Munroe, Jim Tarleton, Hugh Calvert, nói chung là mỗi chủ sở to lớn trong hạt, ngoại trừ người duy nhứt là Angus Mac-in-tosh, đều đóng góp tiền bạc để lấp bằng sự khiếm khuyết của Bộ đội, cả ngựa lẫn người . Chung cuộc là mỗi chủ nhân đồn điền đồng ý xuất tiền sắm quân trang, quân dụng cho con cái của họ và một số thanh niên khác, nhưng vấn đề quan trọng là phải dàn xếp thế nào để cho những người nghèo chịu nhận lãnh mà danh dự không bị tổn thương.
Mỗi tuần, Bộ đội tập hợp hai lần tại Jonesboro để thao luyện và cầu nguyện chiến tranh tới sớm . Mặc dầu chưa mua được đầy đủ ngựa, những kẻ có sẵn ngựa vẫn tới thao dượt trên cánh đồng phía sau pháp đình và diễn tập điều mà họ cho là kỹ thuật chiến đấu của kỵ binh, bụi cát tung bay mù mịt giữa những tiếng reo hò khản cổ và những cánh tay vun vút múa các thanh kiếm từ đời chiến tranh Cách Mạng vừa được tháo gỡ ở phòng khách xuống . Những người chưa có ngựa thì ngồi ở lề đường, trước cửa hiệu Bullard, nhìn theo đồng đội, vừa nhai thuốc lá vừa kể chuyện phiêu lưu mạo hiểm, hoặc thi đua bắn súng. Bất cứ người đàn ông nào ở miền Nam cũng không cần phải tập bắn, vì họ đều được sanh trưởng với khẩu súng trên tay, và các cuộc săn bắn thường xuyên đã biến họ thành những tay thiện xạ.
Từ những ngôi nhà rộng lớn của chủ đồn điền, tới các căn lều lụp xụp ở ao đầm là cả một sự khác nhau về vũ khí . Nào là những khẩu súng săn nạp đạn thượt dạo nào còn mới, nào những cây súng nạp đạn ở đầu nóng đã bắn hạ nhiều tên da đỏ vào thời kỳ tân khai xứ Georgia, những khẩu súng lục đã được sử dụng từ năm 1812 trong các trận chiến Seminol và Mễ tây cơ, súng cán bạc dùng để song đấu, súng bỏ túi, súng hai nòng và một vài cây súng trường mới tinh của Anh quốc, với bá gỗ bóng láng .
Các buổi tập dượt luôn luôn được chấm dứt ở các quán rượu nơi Jonesboro và cho tới lúc chiều tối thì nhiều vụ ấu đả xảy ra đến nổi các sĩ quan phải vất vả lắm mới tránh cho họ khỏi bị thương tích, trước khi quân Yankee có thể gây cho họ. Chính trong một của những cuộc xô xát đó mà Stuart Tarleton đã bắn Cade Calvert và Tony Phontaine bắn Brent. Hai anh em song sinh đang ở nhà, sau khi mới bị trục xuất khỏi Đại học Virginia, ngay lúc Bộ đội được thành lập và họ đã hăng hái gia nhập ngay, nhưng sau vụ bắn nhau, hai tháng trước bà mẹ lại bắt họ vào Đại học quốc gia và phải ở luôn tại đó. Họ buồn bực vì không được dự vào những dịp náo nhiệt qua các buổi tập luyện và nhận thấy rằng chuyện học hành thật là vô bổ, chỉ mong sao được cưỡi ngựa, hò hét và bắn súng với các bạn.
Brent nhắc lại:
− Thôi, mình băng đồng qua nhà Able đi. Mình vượt qua lòng rạch của ông O’Hara và đồng cỏ của nhà Phontaine là tới nơi trong chốc lát.
Jeems vẫn cố chống:
− Qua đó họ chỉ cho mình ăn toàn ‘au cải và thịt chuột ‘ừng thôi.
Stuart nhíu mày:
− Còn mầy thì chẳng được ăn cóc gì . Mầy phải trở về nói cho má tụi tao hay là tụi này không ăn tối .
Jeems kêu hoảng:
− Không, tôi không đi đâu. Không, nhứt định không. Tôi không muốn bị bà Beet’iss ném ‘a ngoài . T’ước hết, bà hỏi tại sao tôi để hai cậu bị đuổi nữa . Kế nữa, bà hỏi tại sao tôi không đem hai cậu về tối nay để bà nện . Rồi bà nhảy tới chụp tôi như con vịt chụp con bọ và đổ hết lỗi cho tôi. Nếu hai cậu không dẫn tôi theo qua nhà ông Able Quynder, thì tôi sẽ ở trong rừng suốt đêm và sẽ bị lính tuần chộp đầu. Thà bị bắt còn sướng hơn là bị bà Beet’iss vồ khi bà nổi xung.
Hai anh em song sinh nhìn nét mặt cương quyết của gã da đen, vừa do dự vừa bực tức .
− Điên khùng như nó thì dễ bị lính tuần bắt lắm, mà như vậy là má sẽ có chuyện để chế nhạo thêm mấy tuần. Tao quả quyết là bọn da đen còn rắc rối hơn ai hết . Lắm lúc tao nghĩ bọn chủ trương bãi bỏ chế độ mãi nô có lý.
− Để thằng Jeems gánh chịu những gì chính mình phải chịu là không tốt . Mình phải đem nó theo. Nầy thằng mọi khùng mặt dày mày dạn kia, nếu mầy lỡ lời hay làm bộ làm tịch trước đám hắc chủng của ông
Quynder, và nói bóng nói gió là nhà mình luôn luôn ăn gà quay và đùi heo muối trong khi họ chỉ được ăn thỏ và chuột rừng thôi, thì tao… Tao sẽ nói cho bà biết. Và tụi tao cũng không cho mầy đi theo đánh giặc.
− Làm bộ làm tịch gì? Tôi mà phải cần lên mặt với lũ da đen rẻ tiền đó à? Thưa cậu, không đâu. Tôi là người đàng hoàng, lịch sự mà. Bà Beet’iss dạy tôi cách xử sự cũng như đã dạy hai cậu.
Stuart chép miệng:
− Rất tiếc là bà già đã uổng công với cả ba. Thôi đi.
Anh ta thúc đinh giày vào hông ngựa khiến nó nhảy vọt qua một cách dễ dàng bức rào chắn giữa con lộ và đồn điền đất mềm của ông O’Hara. Brent phóng ngựa theo và kế đó là Jeems, nhưng gã da đen phải ôm ghì lấy bờm ngựa. Jeems không thích nhảy rào, nhưng nó buộc lòng phải phóng qua những bức rào cao hơn để luôn luôn theo sát chủ . Giữa lúc ba thầy trò băng qua những luống cày đỏ sậm đi xuống triền đồi để tới lòng sông trong màn đêm buông xuống, Brent bỗng nói to với em:
− Ê, Stu! Mầy có thấy là đáng lý con Scarlett phải mời mình ở lại không?
Những tia nắng ban mai rực rỡ chảy tràn qua kẽ lá trên đầu làm Scarlett thức giấc. Trong một lúc, người bị tê cóng vì phải nằm bó rọ, nàng không biết mình đang ở đâu. Ánh nắng chói chang, sàn xe cứng như đá khiến người nàng ê ẩm. Cảm thấy có vật gì nằng nặng đang đè lên đùi, nàng cố gượng dậy và nhận ra đó là Wade, nó gối đầu ở đùi nàng ngủ vùi. Hai bàn chân bẩn của Melanie gần như chạm vào mặt Scarlett, con Prissy cuộn mình như một con mèo đen dưới tấm ván làm chỗ ngồi, ép giữa nó và Wade là đứa bé sơ sanh.
Rồi chợt nhớ lại tất cả, nàng nhổm dậy mau và lật đật nhìn quanh. Tạ ơn Chúa, không bóng dáng một tên Yankee nào quanh đó. Chúng không thấy được nơi ẩn náu của nàng. Bây giờ nàng hoàn toàn nhớ rõ, nhớ cuộc hành trình bắt đầu khi tiếng chân Rhett tắt dần, một đêm dài vô tận với con đường đen như mực lởm chởm đá xanh và hang hố, nhớ những lúc bánh xe lọt xuống khe nước khiến nàng và con Prissy phải kéo nó lên bằng tất cả sức lực của những kẻ chạy trốn vì sợ hãi. Nàng rùng mình nhớ lại những lúc đang cho con ngựa ngoan cố băng đồng hay vượt rừng thì bỗng nghe có tiếng chân binh sĩ tới gần mà không biết đó là bạn hay thù…nàng còn nhớ những khi tê tái lo sợ bị lộ tung tích vì một tiếng ho, một cái hắt hơi hoặc tiếng nấc của Wade.
Ồ, trên con đường tối đen, người đi qua trông như những bóng ma, không tiếng động nào ngoài tiếng chân trên đất mềm, tiếng leng keng của hàm thiếc ngựa và tiếng vật dụng bằng da kêu sột soạt. Kinh khủng làm sao khi con ngựa bệnh hoạn lại trở chứng đúng lúc những khẩu đại bác dã chiến và kỵ binh ào ạt vượt qua. Họ đi sát một bên nhóm người đang ngồi nín thở trên xe , gần đến đỗi Scarlett duỗi tay ra là có thể chạm vào người họ, có thể ngửi mùi mồ hôi hăng nồng.
Sau cùng, khi đến gần Rough và Ready nàng vẫn thấy vài đốm lửa trại lập lòe nơi vị trí của những thành phần còn lại trong đơn vị cản hậu của tướng Steve Lee. Họ đang đợi lịnh rút lui. Scarlett phải cho xe đánh một đường vòng cung cách đó một dặm trên cánh đồng cho tới khi những ánh lửa mất hút phía sau. Và rồi, bị lạc đường trong bóng tối, nàng không tìm thấy con đường mòn quen thuộc. Cho đến lúc tìm ra nó, thì con ngựa đã gục ngã giữa càng xe, không cử động, không đứng dậy nổi dầu nàng và con Prissy cố nắmlấy dây cương lôi kéo.
Scarlett phải tháo con vật ra và ê ẩm cả người, nàng chui vào nằm duỗi chân phía sau xe. Nàng nhớ mang máng trước khi vừa nhắm mắt hãy còn nghe tiếng Melanie van xin như một lời xin lỗi:
– Scarlett, làm ơn cho chị chút nước.
Nàng trả lời: “Ở đây không có nước” và ngủ thiếp luôn trước khi mấy tiếng đó thoát ra khỏi miệng. Bây giờ trời đã sáng tỏ, cảnh vật thật yên tĩnh, cây cỏ vẫn xanh mướt với những đốm nắng vàng. Không tăm dạng một người lính ở quanh đó. Scarlett đói lả và khát khô cổ họng, mình mẩy đau như dần. Nàng ngạc nhiên tự hỏi mình, Scarlett O’Hara, bao giờ cũng nằm ngủ trên những tấm nệm lông êm ái, dưới những tấm mền len, lại có thể ngủ như một con thợ gặt trên một miếng ván cứng như vậy hay sao?
Mắt chói lòa vì nắng, nàng suýt nghẹn thở vì quá sợ khi quay nhìn Melanie. Melania nằm im lìm và tái mét khiến Scarlett nghĩ người chị chồng mình đã chết. Melanie giống như người chết, mặt nhăn nheo, mái tóc đen sút sổ, rối bù. Nhưng khi thấy ngực Melanie còn phập phồng, Scarlett mới tin là Melanie đã thoát chết đêm qua.
Nàng che mắt nhìn quanh. Vậy là bọn nàng đã ngủ đêm dưới lùm cây trong sân của một ngôi nhà, trước mắt là con đường nhỏ trải sỏi uốn cong dẫn tới một con đường lớn có trồng bách hương.
“Ủa, nhà của họ Mallory đây mà”. Nàng sung sướng nghĩ tới sắp được gặp người quen và được giúp đỡ.
Nhưng một sự im lặng chết chóc phủ xuống đồn điền. Luống hoa, sân cỏ đều bị nghiền ra từng mảnh, vó ngựa, vết xe và vết chân người đã cày tung mặt đất lên. Scarlett nhìn về phía ngôi nhà, thay vì một ngôi nhà cũ kỹ làm bằng gỗ sơn trắng, nàng chỉ thấy còn trơ lại cái nền đá hoa cương hình chữ nhựt và hai ống khói bằng gạch nám đen sừng sững vươn mình lên tàng cây lá cháy thành than. Scarlett rùngmình, Tara có cùng một tình trạng vậy không? Bị thiêu rụi thành bình địa và im lìm chết chóc?
“Đừng nghĩ tới chuyện đó ngay lúc này, đừng bận tâm chuyện đó. Mình sẽ lại hoảng sợ cuống cuồng lên”. Nhưng dù cố tự chủ, tim nàng vẫn đập thật mau, mỗi nhịp đập như nhắc nhở vang rền: “Về nhà! Mau lên! Về nhà! Mau lên!”.
Họ phải tiếp tực con đường về Tara. Nhưng trước hết, phải tìm vài món gì để ăn và nước, đặc biệt là nước. Scarlett lay con Prissy dậy. Con bé tròn xoe mắt:
– Chúa ơ! Bà Scarlett, con tưởng lúc tỉnh dậy là đã trên Đất Hứa (*” rồi chớ.
– Còn xa lắm, chưa chết đâu.
Scarlett vừa trả lời vừa vuốt lại mái tóc. Mặt mày và thân thể nàng đã có mùi ẩm mồ hôi. Cả người nàng dơ bẩn, đầy bụi bặm và nhơ nhớp. Quần áo đã nhăn nhúm, nhàu nát vì mặc ngủ. Chưa bao giờ nàng cảm thấy nhức nhối dữ dội như lúc này, mỗi cử động lại làm nàng đau nhói lên. Nàng nhìn xuống, thấy Melanie đang mở mắt ra, đôi mắt của một người bệnh với những quầng thâm, trong khi vành môi nứt nẻ gượng thều thào:
– Nước!
Scarlett ra lịnh:
– Dậy mau, Prissy. Ra giếng tìm một ít nước.
– Không được đâu bà Scarlett! Ở đây chắc có ma. Chắc có người chết ở ngoài đó.
– Được rồi, để tao biến mày thành ma. Có chịu xuống không?
Rồi chẳng buồn cãi vã thêm với con bé, Scarlett lóng cóng leo xuống xe.
Bây giờ nàng sực nhớ tới con ngựa. Chúa ơi! chắc nó đã chết đêm qua! Nó có vẻ gần tắt thở khi nàng tháo dây cương ra. Nàng chạy vòng trước xe, thấy nó đang nằm nghiêng một bên. Nhưng con ngựa hãy còn sống…nó đang thở khó nhọc, mắt mở hé, lờ đờ nhưng vẫn sống. Thế là được, chỉ cần một chút nước là nó sẽ phục hồi ngay. Prissy rên rỉ xuống xe và rụt rè bước theo Scarlett tới con đường trồng bách hương. Đằng sau cảnh đổ nát, khu gia cư sơn trắng của bọn nô lệ im lặng như tờ, tất cả đều hoang vắng bên dưới những lùm cây chung quanh. Nàng tìm thấy cái giếng ở giữa khu gia cư đó và cái nền đá ám khói, mái che vẫn còn nguyên và gàu múc chìm sâu dưới nước. Scarlett kéo dây lên và khi gàu nước long lanh được đem lên, nàng kê miệng vào uống ừng ực, làm nước đổ tung tóe trên người.
Nàng uống mãi tới lúc con Prissy sốt ruột:
– Bà Scarlett, con cũng khát.
Scarlett nhớ ra người khác cũng đang cần nước như mình.
– Tháo sợi dây thừng ra và đem cái gàu tới xe cho họ uống. Xong rồi tới phiên con ngựa. Mày nghĩ xem bà Melanie có cho con bú được không? Nó đói lắm rồi.
– Chúa ơi, bà Scarlett, bà Melly không có sữa đâu. Bà ấy không bao giờ có sữa được.
– Sao mày biết?
– Con thấy nhiều người giống bà ấy rồi.
– Đừng lên mặt với tao. Nội chuyện đỡ đẻ hôm qua cũng đủ biết rồi. Thôi lẹ lên. Tao còn phải đi kiếm cái gì ăn.
Scarlett tìm mãi mới thấy còn vài trái táo trong vườn. Binh sĩ đã qua đây nên trên cây không còn sót một trái nào. Những trái tìm được dưới đất đều hư thúi. Nàng bọc trong váy những quả còn tốt nhất và quay trở lại, chân lại đau nhói vì vài viên sỏi lọt vào giày. Tại sao không nghĩ tới việc chọn một đôi giày chắc hơn? Tại sao chẳng mang theo chiếc nón rộng vành? Tại sao không mang thức ăn theo? Nàng đã cuống cuồng như một người điên. Nàng ngỡ là Rhett sẽ chu toàn tất cả.
Rhett! Nàng lợm giọng, nhổ nước miếng xuống đất. Nàng ghết hắn lạ lùng! Sao hắn đê tiện đến thế! Vậy mà nàng đã để yên cho hắn hôn…gần như thích thú nữa là khác. Đêm qua nàng đã mất cả hồn vía. Còn Rhett mới bỉ ổi làm sao!
Lúc trở lại, nàng chia táo cho mọi người, phần còn lại nàng cất phía sau xe. Con ngựa đã đứng lên được. Dưới ánh sáng ban ngày trông nó càng thảm hại hơn. Xương hông và xương sườn lòi cả ra còn lưng thì đầy vết lở loét. Lúc chạm vào người nó để buộc dây cương, nàng bất giác lùi lại rồi tới khi tra hàm thiếc, Scarlett mới thấy con vật chẳng còn một cái răng nào. Nó già cỗi như núi non! Đã ăn cắp, tại sao Rhett không chịu ăn cắp một con ngựa khá hơn.
Nàng lên chỗ ngồi và quất cành đào lên lưng ngựa. Con vật mệt nhọc cất bước. Nhưng ra tới đường nó lại đi chậm hơn, Scarlett nghĩ là mình có thể đi bộ còn dễ dàng và mau chóng hơn nó. Ôi, phải chi nàng không có bổn phận chăm sóc Melanie, Wade, thằng bé sơ sanh và con Prissy! Nàng sẽ về tới nhà mau hơn nhiều! Đúng vậy, nàng sẽ chạy thẳng về nhà, chạy thật mau để sớm gặp lại Tara và gặp mẹ. Nàng chỉ còn cách nhà mười lăm dặm là cùng, nhưng với tốc độ của con ngựa già này chắc phải mất cả ngày mới tới, vì thường phải ngừng lại cho nó nghỉ mệt. Cả ngày! Scarlett nhìn con đường đỏ nắng chói chang trước mặt, con đường bị cắt nát bởi vết bánh xe đại bác và xe cứu thương. Phải trải qua nhiều giờ nữa nàng mới biết được Tara còn đứng vững hay không và Ellen có còn đó không. Phải phơi mình hàng giờ giữa cái nắng nung người tháng chín mới chấm dứt được hành trình.
Thấy Melanie đang nhắm mắt để khỏi bị chói nắng, nàng mở quai nón và ném cho con Prissy:
– Úp lên mặt bà ấy để bà khỏi bị chói mắt.
Và khi cảm thấy đầu mình nóng rát, nàng nghĩ thầm “Hết họm nay là da mình sẽ nám như vỏ trứng gà sao!” Cả đời, chưa bao giờ nàng ra nắng mà không nón hoặc mạng che, chưa bao giờ cầm cương mà chẳng đeo găng để che chở da tay. Vậy mà bây giờ nàng lại phải phơi đầu dưới nắng trong một chiếc xe cũ nát với một con ngựa tiều tụy, người đói khát, dơ bẩn nhễ nhại mồ hôi và phải vượt qua một vùng hoang dã với con ngựa chạy chậm như rùa. Chỉ mới vài tuần trước, nàng còn sống trong cảnh an toàn, bình thản. Và cách đây chẳng bao lâu, nàng và mọi người khác đều nghĩ rằng Atlanta không bao giờ thất thủ, Georgia không bao giờ bị xâm lăng. Nhưng cụm mây nhỏ ở hướng Tây Bắc cách nay bốn tháng đã mang đến cơn dông và biến thành bão lốc, quét sạch thế giới của nàng, hất tung nàng ra khỏi cuộc sống êm đềm và quăng nàng xuống cái vùng hoang vu ma quái này. Liệu Tara còn đứng vững không? Hay Tara cũng đã bị trận cuồng phong đang thổi qua vùng Georgia quét sạch?
Nàng quất roi lên lưng con ngựa đang mệt lả cố giục nó chạy mau hơn đến nỗi mấy cái bánh xe ọp ẹp nhồi lắc người trên xe nghiêng ngả như những kẻ say.
Mùi tử khí lẩn quất đâu đây. Dưới ánh sáng nhàn nhạt buổi chiều, những cánh đồng quen thuộc và khu rừng trở nên xanh thẫm và im lìm, một sự im lìm kỳ lạ làm Scarlett sợ hãi. Mỗi khi vượt qua một ngôi nhà hoang vắng, vết đạn lỗ chỗ, một cột ống khói đứng sừng sững như người lính gác trên đám gạch vụn, Scarlett lại càng sợ hãi hơn. Từ đêm qua tới giờ nàng chưa thấy một người hoặc một con vật sống. Xác người, thây ngựa nằm la liệt trên đường, tất cả đều sình chướng và đầy ruồi nhặng. Không còn cảnh gia súc lô nhô trong những đồng cỏ xa xa, không một tiếng chim kêu, không một hơi gió lay động lá cây. Chỉ còn tiếng chân ngựa uể oải lộc cộc trên đường và tiếng khóc oa oa của đứa bé sơ sanh thỉnh thoảng phá tan sự im lặng nặng nề.
Khung cảnh đồng quê như đang bao trùm bởi một vẻ đẹp rợn người. Những khu rừng quen thuộc như đang lúc nhúc bóng ma. Đã có hàng ngàn người chết trong trận đánh gần Jonesboro. Họ đang nằm rải rác trong những khu rừng bất động dưới nắng chiều ma quái, cả bạn lẫn thù, nhìn nàng ngồi trên chiếc xe ọp ẹp với những con mắt đẫm máu và đầy bụi đỏ…những con mắt nhòe nhoẹt, ghê khiếp.
Scarlett thì thào: “Má ơi! Má ơi!”. Phải chi có Ellen bên cạnh. Phải chi nhờ phép lạ nào đó, Tara vẫn còn nguyên để nàng có thể đánh xe lên con dốc hai bên trồng cây rồi chạy vào nhà. Nàng sẽ gặp lại khuôn mặt ân cần dịu dàng của mẹ, để tìm lại bàn tay dịu dàng nhiều lần trấn an nàng, để bám lấy váy mẹ và vùi đầu vào đó. Mẹ nàng biết rõ việc phải làm.Bà sẽ cứu Melanie và đứa con thoát chết. Bà sẽ xua đuổi những bóng ma và những lo sợ với giọng nói điềm tĩnh của bà: “Suỵt! suỵt!” Nhưng mẹ nàng đang đau có lẽ đang hấp hối.
Scarlett quất roi vun vút. Phải đi mau hơn nữa! Chiếc xe đã mất cả một ngày nóng bức trên con đường vô tận này rồi. Đêm sắp tới và họ lại sắp bơ vơ giữa những khung cảnh chết chóc này. Nàng siết dây cương chặt hơn với đôi tay phồng dộp và tàn nhẫn quất roi lia lịa lên lưng ngựa, mặc dầu cứ mỗi cử động là tay nàng lại nhức buốt lên.
Ước gì nàng đang ở trong vòng tay ân cần của Tara, của Ellen và trút phứt cái gánh nặng đang đè trên đôi vai non nớt của nàng đi…một người đàn bà sắp chết, đứa hài nhi yếu ớt, thằng con rụt rè của chính nàng và con hầu da đen lúc nào cũng cuống quýt, tất cả đều trông cậy vào sức lực, vào sự dẫn dắt của nàng, tất cả đều trông cậy vào sự can đảm mà nàng không có, vào cái sức mạnh mà nàng đã mất mát từ lâu.
Con ngựa kiệt sức đến nỗi không còn phản ứng nào với làn roi và sợi dây cương nhưng nó cũng cố kéo lết cỗ xe, chân vấp mãi vào đá và lảo đảo như sắp gục ngã đến nơi. Nhưng rồi khi chiều xuống, họ đã bước vào phần chót của cuộc hành trình dài đăng đẳng. Quanh theo đường mòn, chiếc xe chạy vào đường chánh. Một dặm nữa là tới Tara!
Trước mắt họ là hàng rào cây hỗ nhĩ đánh dấu địa sản của họ McIntosh. Đi thêm một đoạn, Scarlett cho ngựa dừng lại ngay trên con đường hai bên trồng cây sồi dẫn vào nhà của lão Angus McIntosh. Nàng mở to mắt nhìn sâu vào hai hàng cổ thụ. Tất cả đều tối tăm không một ánh đèn nào trong nhà cũng như trong khu gia cư của bọn nô lệ. Tới lúc mắt đã quen bóng tối nàng mới lờ mờ thấy cái khung cảnh ghê rợn quen thuộc suốt ngày nay…hai cột ống khói, giống như hai tấm thạch bia khổng lồ nhô lên giữa sàn nhà của từng thứ hai đã đổ nát và những vuông cửa sổ không đèn giống như những đôi mắt mù lòa.
Scarlett gân cổ kêu to:
– Ê! Ê! Có ai trong đó không?
Con Prissy hoảng hốt chụp lấy tay Scarlett mắt nó trợn trừng vì sợ hãi.
– Bà ơi! Bà đừng kêu nữa! Biết đâu có cái gì t’ong đó chui ‘a.
Scarlett giựt mạnh dây cương, thúc ngựa chạy tới. Cảnh điêu tàn của biệt thự McIntosh đã làm tiêu tan mối hy vọng cuối cùng. Những đồn điền nàng đi qua trong ngày đều hoàn toàn bị thiêu rụi, đổ nát, hoang vu. Tara còn nửa dặm và cũng nằm trên trục tiến quân. Chắc Tara cũng bị san bằng! Chắc nàng sẽ nhìn thấy một đống gạch nám khói, ánh sao chiếu mờ trên những bức tường không có mái che. Ellen và Gerald đi mất, mấy đứa em gái cũng đi theo. Mammy và bọn hắc nô cũng không còn, họ đi đâu chỉ có trời mới biết…rồi cả Tara cũng nằm trong cảnh im lặng ghê rợn ấy.
Tại sao lại lao mình vào chuyến đi rồ dại này, chuyến đi vượt ngoài sự tưởng tượng của nàng, lại còn mang theo Melanie và đứa con của chị ta? Thà ở lại Atlanta chịu chết còn hơn là chịu cực khổ dưới ánh mặt trời thiêu đốt, trên chiếc xe bò lắc lư để rồi chết đi giữa sự im lặng hoang tàn của Tara. Nhưng Ashley đã phó thác Melanie cho nàng. “Săn sóc dùm chị em”. Ôi, cái ngày chàng hôn nàng để ra đi vĩnh viễn thật là một ngày thơ mộng hòa lẫn xót xa. “Nhớ săn sóc dùm cho chị ấy! Hứa với anh đi!” Và nàng đã hứa. Tại sao lại hứa để bây giờ giữa lúc Ashley đã biệt tích, nàng bị ràng buộc gấp đôi? Dầu kiệt sức, nàng cũng vẫn thù ghét Melanie, thù ghét cái giọng khóc như mèo ngao của đứa bé sơ sanh. Nhưng nàng đã kết ước rồi và bây giờ họ đang trông cậy vào nàng, ngay Wade và con Prissy cũng vậy, và thế là nàng phải phấn đấu để bảo vệ họ tới khi vẫn còn hơi thở. Nàng có thể để họ ở lại Atlanta, gởi Melanie vào bệnh viện và bỏ mặc chị ta ở đó. Nhưng nếu như vậy, nàng sẽ không còn mặt mũi nào nhìn Ashley ở đời này hoặc đời sau để nói với chàng là mình đã bỏ mặc vợ con chàng chết bơ vơ giữa những người xa lạ.
Ôi, Ashley! Anh đang ở đâu đêm nay, trong khi em cùng vợ con anh đang vất vả trên con đường rùng rợn này? Anh có còn sống và có nhớ đến em qua song cửa ngục tù Rock Island không? Hay là anh đã chết vì bệnh đậu mùa nhiều tháng qua rồi, và thân xác đã rã dần dưới dãy mộ huyệt đài cùng hàng trăm quân nhân miền nam khác?
Một tiếng động trong bụi rậm gần đó khiến Scarlett hoảng kinh. Prissy gào thét ầm ĩ và nằm mẹp dưới sàn xe, đè lên đứa bé sơ sanh. Melanie cựa quậy yếu ớt, đưa tay tìm con, còn Wade cúi gập người xuống, quá sợ đến không còn khóc nổi. Rồi bụi rậm bên cạnh đó khua răng rắc dưới móng chân nặng nề của con vật và một tiếng rống bi thảm vang lên. Scarlett vẫn run giọng vì sợ hãi:
– Ủa, một con bò cái mà. Đừng ngốc quá, Prissy. Mày đang đè đứa nhỏ và làm cho bà Melanie với Wade lo sợ kìa.
Prissy vẫn giấu mặt bên thùng xe, rên rỉ:
– Ma đó bà ơi.
Thong thả quay lại, Scarlett quất nhánh cây dùng làm roi lên lưng con bé da đen. Quá kiệt sức và quá sợ, nàng không thể dung tha sự nhu nhược của kẻ khác.
– Ngồi lên, đồ ngu, không tao đánh nữa bây giờ.
Miệng không ngớt tru tréo, con Prissy ngóc đầu lên nhìn qua thành xe, quả nhiên đó là một con bò cái, màu lông đỏ trắng đang mở to mắt sợ sệt nhìn bọn họ. Nó lại rống lên như đang bị đau đớn lắm.
– Chắc nó bị thương. Tiếng rống không như mấy con bò khác.
Con Prissy vừa bình tĩnh một chút đã vọt miệng:
– Chắc nó bị căng sữa, nó đang cần vắt sữa ‘a. Con đoán chắc là con bò của bà McIntosh do bọn đầy tớ dẫn vào ‘ừng t’ốn để quân Yankee không bắt được.
Scarlett quyết định mau:
– Mình đem nó theo. Vậy là có sữa cho đứa nhỏ rồi.
– Dắt bò theo làm gì, bà Scarlett? Không đem theo được đâu. Mấy con bò không được vắt sữa kịp, vú nó căng lên ‘ồi nở ‘a. Bị vậy mà nó mới ‘ống lên.
– Mày biết nhiều quá hả? Xé cái váy lót của mày ra rồi buộc con bò phía sau xe.
– Bà Scarlett, bà biết con không còn một cái váy nào t’ong cả tháng nay và dù cho còn cái khác đi nữa, con cũng không dám đụng đến nó đâu. Con cũng sợ nó lắm.
Scarlett buông dây cương và kéo váy lên. Chiếc váy lót bên trong là món trang phục cuối cùng, đẹp và nguyên vẹn mà nàng còn giữ lại được. Nàng mở dây lưng cho nó tuột xuống chân và cầm lên. Rhett, trong chuyến vượt phong tỏa lần chót, đã từ Nassau mang về cho nàng một số hàng và đăng-ten, Scarlett phải mất cả tuần mới may xong. Không đắn đo, nàng đưa chiếc váy lên miệng dùng răng xé nhỏ thành nhiều miếng và run rẩy ráp nối lại thành một sợi dây dài rồi bảo con Prissy:
– Buộc đầu này vô sừng nó
Nhưng con Prissy vẫn ương ngạnh:
– Bà chủ ơi, con sợ bò cái lắm. Chưa bao giờ con đụng vào nó. Con đâu có phải bọn nô lệ làm việc ngoài đồng. Con làm việc nhà mà.
– Mày chỉ là một con mọi cái đần độn. Ba tao mua mày chỉ tốn tiền vô ích. Nếu còn nhấc tay lên nổi là tao quất mày một trận nên thân.
Nàng chợt nghĩ “Nữa, mình lại gọi “con mọi cái”, má sẽ không bằng lòng” Con Prissy trợn tròn mắt lên. Nó nhìn vẻ mặt cương quyết của Scarlett rồi quay sang ngắm con bò đang kêu rống thê thảm. Thấy Scarlett không có gì nguy hiểm bằng con bò, nó cứ bám chặt vào thành xe không nhúc nhích.
Scarlett mệt nhọc leo xuống xe, mỗi cử động tay chân nàng lại nhức buốt lên. Không phải chỉ một mình con Prissy mới sợ bò, Scarlett cũng rất ngán mấy con bò cái. Ngay những con thật hiền từ, đối với nàng cũng dường như hiểm ác. Nhưng bây giờ không phải là lúc sợ hãi vẩn vơ trong khi có nhiều nguy cơ lớn đang rình rập chung quanh. Rất may là con vật thật hiền lành. Có lẽ sự đau đớn đã làm nó thân thiện với con người hầu tìm sự giúp đỡ. Lúc Scarlett buộc một đầu dây vào sừng, con vật vẫn không có thái độ đe dọa nào. Xong xuôi nàng cố buộc đầu dây còn lại vào phía sau xe. Lúc quay lại ghế ngồi, nàng cảm thấy sức lực biến đi đâu mất và lảo đảo. Nàng phải bám vào thành xe mới đứng vững.
Melanie chợt mở mắt thấy Scarlett đứng bên liền thì thào:
– Tới nhà rồi hả em?
Nhà! Nước mắt nàng trào ra. Nhà! Melanie có biết đâu quanh đây chẳng còn nhà cửa nào cả và cả bọn đang lạc loài trong một thế giới hoang vu. Scarlett cố lấy giọng dịu dàng:
– Chưa đâu chị, nhưng cũng sắp tới rồi. Em vừa bắt được con bò cái, sẽ có sữa cho chị và cho đứa bé.
Melanie yếu ớt đưa tay rờ thằng con:
– Tội nghiệp con tôi.
Phải cố gắng lắm, Scarlett mới leo lên nổi chỗ ngồi và cầm lại dây cương. Con ngựa vẫn gục đầu, không cất bước. Scarlett tàn nhẫn quất roi lên mình nó, thầm mong Chúa sẽ tha thứ cho nàng cái tội đã hành hạ một con vật đang kiệt sức. Nếu Chúa không chịu thì cũng đành vậy thôi.
Hơn nữa, Tara đang ở phía trước mặt, chỉ một phần tư dặm đường nữa là con ngựa có ngã quỵ thì cứ ngã. Sau cùng con vật cũng từ từ lê bước, chiếc xe cót két chuyển mình, theo sau là con bò, cứ mỗi bước lại rống lên khổ não. Tiếng kêu thảm thiết của con bò làm Scarlett điên đầu, có lúc nàng muốn ngừng xe lại và mở dây cho nó. Con bò cái này còn giúp ích được gì khi Tara chẳng còn lại một ai? Nàng không dám vắt sữa và nếu cố làm, nó sẽ đá nàng tan xác vì không chịu được đau. Nhưng tốt hơn là cứ giữ con vật lại. Dầu sao đây cũng là một chút gì thuộc quyền sở hữu của nàng giữa lúc này.
Mắt Scarlett mờ nhòa khi chiếc xe vừa tới chân đồi và trên kia chính là Tara. Tim nàng bỗng se thắt lại. Con ngựa già lọm khọm làm sao leo nổi dốc? Ngày xưa, ngồi trên lưng một con ngựa chạy mau như tên bắn, nàng chẳng coi con dốc này vào đâu cả. Thế nhưng không hiểu tại sao, từ khi xa rời nó lần chót tới giờ, nàng bỗng thấy nó như đứng dựng lên.
Nặng nề leo xuống xe, Scarlett nắmlấy dây cương và ra lịnh:
– Leo xuống Prissy, mang thằng Wade xuống theo, ẵm nó hay dắt nó đi cũng được. Thằng bé thì đặt bên cạnh bà Melanie.
Wade chợt òa khóc:
– Tối lắm…tối lắm…Wade sợ lắm má ơi!
– Thưa bà Scarlett, con không đi nổi. Chân con sưng phồng hết ‘ồi. Wade với con cũng đâu có nặng và…
– Xuống ngay! Nếu không tao lôi cổ mày xuống bây giờ. Chứng đó tao sẽ bỏ mày ở lại đây. Mau lên!
Con bé rên rỉ nhìn trừng trừng vào những tàng cây giao nhánh hai bên đường…những tàng cây như đang tiến lại gần để vồ lấy nó nếu nó bước ra khỏi chiếc xe. Nhưng rồi nó cũng buộc lòng đặt đứa bé sơ sanh bên cạnh Melanie, lập cập leo xuống và quay lại bồng thằng Wade xuống theo. Thằng bé vẫn khóc và không chịu rời con bé da đen.
– Mày lớn rồi nghe Wade. Còn khóc là tao tát, nghe không?
Và nàng bực tức nghĩ “Tại sao Thượng đế lại bày ra đám con nít làm chi…hoàn toàn vô ích, chỉ biết khóc la luôn miệng và cứ bắt người ta lo lắng”. Hỡi ơi, nàng đã sanh ra nó! Nếu đừng lấy Charles Hamilton thì đâu đến nỗi.
Con Prissy bấu chặt tay nàng:
– Bà Scarlett đừng vô Ta’a. Không còn ai ở đó đâu. Họ đi hết ‘ồi. Không chừng chết hết…Má con và tất cả mọi người khác…
Bừng giận vì đó cũng chính là âm vang của ý nghĩ mình, Scarlett hất con bé da đen ra:
– Đưa thằng Wade cho tao rồi ngồi đây để tao vô một mình.
– Không! Không!.
– Vậy thì câm miệng lại.
Con ngựa mới chậm chạp làm sao! Nước dãi nó nhỏ ròng ròng xuống tay nàng. Scarlett nhớ mang máng những lời hát mà nàng và Rhett đã hợp ca Chỉ còn vài hôm lang thang nữa… Nàng chợt nghĩ ra: “Chỉ còn vài bước…Chỉ còn vài bước lang thang nữa…” Xe từ từ leo dốc. Trước mặt họ sừng sững trong đêm là khu rừng sồi của Tara. Scarlett hấp tấp rảo mắt tìmmột ánh đèn. Tara tối như bưng! Nàng rợn người lên: “Họ đi hết cả rồi! Họ đi hết cả rồi!”
Nàng lôi con ngựa vào lối đi trải sỏi, hàng bách hương giao nhánh trên đầu dìm sâu bọ vào bóng tối. Scarlett nhìn chầm chậm về phía trước…Có phải chính mắt nàng đang trông thấy đó không? Hay là sự mệt mỏi đã đánh lừa? Màu gạch trắng của Tara mập mờ trong bóng đêm. Nhà của nàng! Nhà của nàng! Những bức tường sơn trắng thân yêu với những tấm màn cửa sổ bay phấp phới, với hàng hiên rộng rãi…Tất cả trước mắt nàng là cảnh thực? Hay bóng đêm khoan dung đã giấu nàng cái cảnh tượng ghê rợn như nơi nhà McIntosh?
Con lộ nhỏ như dàn hàng dặm nữa trong khi con ngựa dầu bị lô kéo vẫn cứ chậm như rùa. Scarlett nóng nẩy dò dẫm bóng đêm. Mái nhà dường như vẫn còn nguyên vẹn. Thật vậy sao? Không có thể nào như vậy được? Chiến tranh chẳng từ bỏ gì cả, sao nó lại có thể buông tha cho Tara?
Khi cảnh vật đã hiện rõ hơn đôi chút, Scarlett cố lôi con ngựa đi mau hơn. Những bức tường trắng hiện trông đã rõ ràng. Không một vết cháy nám. Tara thoát nạn! Nhà mình đây rồi! Scarlett buông dây cương và chạy ào tới như muốn ôm chầm lấy những bức vách thân yêu. Bỗng một bóng người lờ mờ hiện ra dưới mái hiên và dừng lại ở bậc thềm. Tara không hoang phế! Vẫn còn người ở!
Tiếng kêu mừng rỡ chợt nghẹn lại trong cổ họng. Ngôi nhà vẫn tối tăm và cái bóng kia vẫn đứng yên. Tại sao lạ vậy? Tara còn nguyên vẹn, nhưng nó cũng bị bao trùm bởi cái im lặng ma quái như tất cả những nơi nàng đã đi qua. Bóng người chợt di động. Mệt mỏi và khập khễnh, cái bóng bước xuống thềm. Nghi đó là cha mình, Scarlett hối hả lên tiếng:
– Ba đó phải không? Con đây…Katie Scarlett đây. Con vừa về tới.
Gerald lê chân bước tới im lặng như một người mộng du. Đến sát một bên, ông nhìn Scarlett như tưởng là trong mơ. Ông sờ soạng vai con, bàn tay run bần bật, run như một kẻ vừa tỉnh cơn ác mộng. Dường như phải cố gắng lắm ông mới nói được thành lời:
– Con gái. Con gái của ba.
Rồi ông im lặng. Scarlett ngẩn ngơ: “Sao thế này…Ba mình lẩm cẩm rồi sao!” Vai Gerald chĩu xuống, nét mặt ông xa vắng, không còn một chút dáng dấp hùng dũng, dồi dào sinh lực của Gerald ngày cũ nữa. Và mắt ông, đối với Scarlett cũng lấm la lấm lét như mắt Wade. Cha nàng đã già khọm và tiêu tan tất cả nghị lực.
Tự nhiên Scarlett hoảng kinh bởi những nguyên do không xác định, nàng chỉ đứng giương mắt nhìn cha, những câu hỏi dồn dập tới nhưng chết lịm trên môi. Từ trong xe bỗng có tiếng khóc oa oa và Gerald dường như tỉnh táo lại. Scarlett mau mắn nói:
– Đó là Melanie và con chị ấy. Melanie đau nặng lắm, con mang chị ấy về theo.
Gerald buông tay con gái và đứng thẳng lên. Ông chậm rãi bước tới chiếc xe với dáng điệu mơ hồ của một gia chủ chào đón khách, với giọng nói như vọng lại từ một quá vãng xa xôi:
– Cháu Melanie!
Melanie thều thào nghe không rõ.
– Cháu Melanie, đây là nhà cháu. Twelve Oaks đã bị thiêu hủy. Cháu ở lại đây với bác. Nhớ tới những cơn đau mà Melanie phải chịu đựng trong ngày và đêm qua, Scarlett nhớ ngay tới bổn phận mình. Nàng trở lại thực tế ngay, Melanie và đứa bé sơ sanh phải được đem vào một chỗ nằm êm ái hơn.
– Phải ẵm chị ấy vào. Chỉ đi không nổi.
Có tiếng chân vội vã và một bóng người đen đúa nhô ra dưới mái hiên. Pork đang chạy xuống thềm nhà và kêu ầm lên:
– Cô Scarlett! Cô Scarlett!
Scarlett nắm lấy tay bác Pork, một phần tử dính liền vào đời sống Tara, cũng quý mến những viên gạch như dãy hành lang mát rượi. Nước mắt người lão bộc rơi xuống tay nàng khi ông ta sờ nắn người nàng:
– Cô về ‘ồi, sung sướng quá, thật là…
Prissy òa khóc và nói lảm nhảm:
– Pork! Pork! Ba ơi!
Riêng thằng Wade, trước sự yếu đuối của người lớn, nó bạo dạn lên:
– Wade khát nước.
Scarlett vội nắm phần chủ động:
– Bà Melanie và con bà ấy đang nằm trong xe. Pork, bác mang bà ấy lên lầu thật cẩn thận và cho bà ấy nằm trong phòng ngủ dành cho khách. Prissy ẵm đứa bé và dắt thằng Wade vào trong nhà lấy nước cho nó uống. Mammy còn đây không? Gọi bà ấy cho tôi.
Phấn lhởi vì giọng điệu oai vệ của Scarlett, Pork bước lại cỗ xe mò mẫm đàng sau ghế ngồi. Melanie bật kêu đau đớn khi Pork vừa xốc nàng lên khỏi tấm nệm mà nàng đã nằm suốt nhiều giờ qua. Rồi nằm gọn trong cánh tay lực lưỡng của Pork, đầu nàng buông thõng xuống vai lão bộc. Prissy tay ẵm đứa nhỏ, tay dắt Wade bước lên thềm. Mấy ngón tay rướm máu của Scarlett nóng nẩy bấu lấy tay cha:
– Cả nhà bình yên chớ, ba?
– Mấy em con đang bình phục.
Im lặng chụp tràn! Và trong sự im lặng đó, một ý nghĩ kinh hoàng đến đỗi không thể diễn đạt bằng lời đang thành hình trong đầu Scarlett. Không, nàng không thể nói ra lời. Scarlett cố nuốt, cố nuốt vào và cổ họng nàng chợt khô cứng lại. Có phải đó là câu trả lời cho sự bí ẩn kinh khiếp nằm trong yên lặng của Tara không? Và như để giải đáp câu hỏi đang lởn vởn trong đầu con, Gerald nói:
– Má con…
Ông chỉ nói tới đó rồi nín bặt.
– Còn…má con?
– Má con chết hôm qua.
Nắm chặt tay cha, Scarlett cảm thấy lối đi qua gian tiền sảnh dù đang tối đen, cũng thật là quen thuộc! Nàng tránh được những chiếc ghế lưng cao, cái giá súng trống rỗng và tủ chén chân nhọn hoắc nhô ra ngoài có thể làm thủng chân. Chính bản năng đã dẫn lối nàng tới gian phòng nhỏ phía sau nhà, nơi Ellen thường ngồi chiết tính những bảng kế toán dài dằng dặc. Chắc chắn khi nàng bước vào, mẹ nàng vẫn còn ngồi bên bàn giấy, bà sẽ nhìn lên, đặt cây viết lông xuống và bước đến gặp đứa con gái mệt mỏi trong tiếng sột soạt của lớp váy và mùi hương thoang thoảng. Ellen không thể chết, dầu ba nàng không ngừng lặp đi lặp lại như con vẹt chỉ với mỗi một câu: “Má con chết hôm qua…má con chết hôm qua…má con chết hôm qua”.
Scarlett ngạc nhiên nhận thấy mình chẳng có một xúc động nào, không một xúc cảm nào ngoại trừ sự mệt mỏi đang xiềng trói tay chân nàng lại với một sợi xích sắt nặng nề và cơn đói làm gối nàng run lẩy bẩy. Nàng sẽ nghĩ tới chuyện của mẹ sau. Ngay lúc này cần phải đặt mẹ ra khỏi trí óc, nếu không, nàng sẽ lầm bầm ngây dại như Gerald hoặc khóc nhề nhệ như thằng Wade.
Pork bước xuống thang gác tối om, hấp tấp tới bên Scarlett như một con thú đang lạnh sà vào nơi lửa ấm. Scarlett hỏi:
– Đèn đâu? Sao để nhà tối om như vậy, Pork? Bác đem nến ra cho tôi.
– Chúng nó lấy hết nến ‘ồi, cô Scarlett, chỉ còn lại một ngọn để dùng khi tìm đồ vật ‘ớt t’ong bóng tối, nhưng nó cũng gần hết ‘ồi. Mammy phải dùng một miếng giẻ nhúng mỡ heo để làm đèn săn sóc cho
hai cô Ca”een và Suellen.
Scarlett ra lịnh:
– Đem khúc đèn cầy còn lại ra đây, để trong phòng của má tôi…trong phòng làm việc đó.
Pork đi mau vào phòng ăn và Scarlett mò mẫm trong bóng tối để đi vào căn phòng nhỏ rồi buông mình trên trường kỷ. Tay Gerald vẫn còn nắm chặt trong tay nàng. Bàn tay ông như của người bất lực tìm sự che chở, tìm nơi trông cậy như bàn tay vừa là của một đứa bé, vừa là của một ông lão gần đất xa trời. Nàng lại nghĩ thầm: ” Ba đã lẩm cẩm rồi, chỉ còn là một ông lão suy nhược” và mơ hồ tự hỏi tại sao mình không mấy quan tâm điều đó. Gian phòng lập loè ánh sáng khi Pork bước vào với một ngọn nến trên đĩa. Tất cả cảnh vật bỗng hồi sinh, chiếc trường kỷ siêu vẹo, cái tủ đựng hồ sơ cao gần đụng trần nhà, cái ghế chạm trổ tinh vi của Ellen, những ngăn kéo đầy ắp giấy tờ còn mang nét chữ xinh xắn của mẹ nàng, tấm thảm lót cũ rách…tất cả…tất cả…đều còn nguyên vẹn tình trạng cũ, chỉ riêng Ellen là không có ở đây, Ellen với mùi hương ướp quần áo thoang thoảng và cái nhìn dịu dàng của đôi mắt xếch. Scarlett nghe hơi đau ở trái tim dường như não cân đã bị tê liệt bởi một vết thương sâu hoắm, nàng cố làm cho cơn đau đó không bừng dậy mãnh liệt hơn. Nàng không thể để chúng nghiền nát mình bởi vì hãy còn một quãng thời gian dài đăng đẳng trước mặt để đau thương. Bây giờ thì không! Xin Chúa đừng để con đau đớn lúc này!
Nhìn vào khuôn mặt nhợt nhạt của Gerald, lần đầu tiên trong đời nàng thấy cha nàng không cạo râu và trên làn da hồng hào trước kia bây giờ đã phủ đầy râu bạc. Pork đặt dĩa nến trên giá và bước tới cạnh nàng. Scarlett thầm nghĩ nếu là một con chó, hẳn bác sẽ đặt mõm lên gối nàng chờ đợi vuốt ve.
– Pork, bao nhiêu hắc nô còn ở lại?
– Cô Scarlett, quân hắc nô phản phúc ấy đã bỏ t’ốn hết, một số đi theo quân Yankee và…
– Thế còn lại bao nhiêu?
– Còn tôi và Mammy. Bà ấy phải săn sóc hai cô nhỏ cả ngày. Còn Dilcey nữa, nó cũng đang ở bên cạnh hai cô. Chúng tôi ba người.
“Chúng tôi ba người”, trong khi ngày xưa có tới hàng trăm. Scarlett ngước đầu lên thật khó khăn vì cổ đau rần. Nàng tự hiểu cần phải kềm giữ giọng nói cho chững chạc. Và nàng ngạc nhiên khi nghe tiếng nói của mình thật lạnh lùng, thật tự nhiên dường như chiến tranh chưa bao giờ tới và chỉ cần một cái vẫy tay là nàng sẽ có mười tên hắc nô chạy tới hầu.
– Pork, tôi đói lắm. Còn gì ăn không?
– Thưa cô không, chúng cướp hết ‘ồi.
– Nhưng ở sau vườn?
– Chúng cho ngựa giẫm nát hết t’ơn.
– Còn mấy luống khoai mỡ?
Đôi môi dầy cộm của Pork dường như nở một nụ cười khoan khoái.
– Thưa cô Scarlett, tôi đâu có quên khoai mỡ. Tôi chắc vẫn còn, quân Yankee chưa bao giờ thấy khoai mỡ, chúng tưởng đó là ‘ễ cây và…
– Trăng sắp lên cao rồi. Bác đi ra ngoài đào vài củ đem nướng cho tôi. Không còn bắp, không còn đậu khô, không còn gà à?
– Dạ không còn. Con gà nào chúng không nuốt được tại đây thì chúng bắt đem theo.
– Chúng…chúng…chúng…Thế không lúc nào chấm dứt những việc làm bắt đầu bằng chữ “chúng” hay sao? Đốt nhà, giết người thế chưa đủ hay sao? Chúng còn phải làm cho đàn bà, trẻ con và bọn hắc nô bơ vơ để rồi chết đói cả hay sao?
– Cô Scarlett, tôi còn mấy t’ái táo Mammy chôn dưới đất. Hôm nay chúng tôi chỉ ăn táo không.
– Vậy đem cho tôi trước khi đi đào khoai. Và này Pork…tôi…tôi thấy mệt lả ra rồi. Trong hầm rượu còn chai rượu chát nào không? Rượu cất bằng trái cơm xôi cũng được.
– Ồ, cô Scarlett, hầm ‘ượu là nơi bọn chúng xuống t’ước nhứt.
Scarlett muốn nôn mửa vì vừa đói vừa buồn ngủ lại thêm mệt mỏi. Nàng phải bám vào lưng ghế chạm hoa hồng để ngồi cho vững.
– Không còn rượu chát.
Nàng lẩm bẩm, nhớ lại những hàng rượu dài vô tận trong hầm. Nàng chợt nghĩ tới một chuyện:
– Pork, vậy còn rượu bắp trong cái thùng gồ sồi ba tôi chôn ở dưới gốc cây đậu khấu thì sao?
Lại một nụ cười mờ ảo hiện ra trên gương mặt đen đúa, một nụ cười khoái trá và thán phục.
– Cô Scarlett, cô tài quá. Tôi cũng không quên cái thùng đó. Nhưng ‘ượu đó không ngon đâu, mới chôn có một năm mà, hơn nữa, đàn bà uống ‘ượu mạnh không tốt.
Bọn da đen cứ ngu xuẩn mãi! Chúng chẳng tự mình nghĩ được điều gì khá hơn. Vậy mà quân Yankee muốn giải phóng chúng.
– Tôi và ba tôi uống một chút cũng không sao. Mau lên Pork, đào nó lên rồi đem cho tôi hai cái ly, vài miếng bạc hà và đường, tôi muốn pha một ly cốc-tai..
Pork lộ vẻ bất mãn:
– Cô Scarlett, mấy tháng nay Ta’a không còn đường, chúng đã cho ngựa giẫm nát bụi bạc hà và đập bể hết mấy cái ly ‘ồi.
Nếu Pork nói “chúng” một lần nữa chắc mình điên lên mất, không làm sao chịu nổi. Scarlett nói lớn:
– Được rồi, bác lấy rượu mau đi. Uống không cũng được.
Nhưng khi Pork quay đi, Scarlett tiếp ngay:
– Khoan đã, còn nhiều chuyện mà tôi không biết giải quyết ra sao. À này, tôi có mang về một con ngựa và một con bò, con bò cần được vắt sữa ngay, còn con ngựa bác tháo ra và cho nó uống nước. Nói
Mammy trông nom con bò cái. Bảo bà ấy vắt sữa nó ngay. Con bà Melanie sẽ chết nếu không có gì cho nó bú và … Pork ngập ngừng:
– Bà Melly không…không thể?
– Bà Melly không có sữa!
” Chúa ơi, má mà nghe mình nói câu này chắc bà xỉu mất”
– Thưa cô Scarlett, vậy thì Dilcey của tôi sẽ nuôi đứa con của bà Melly. Vợ tôi vừa mới sanh, nó có đủ sữa cho hai đứa bú.
– Bác vừa có con nữa sao, Pork?
“Trẻ con…trẻ con, tại sao Thượng đế sanh ra trẻ con lắm thế? Ờ mà không, Thượng đế đâu có tạo ra chúng. Chỉ có lũ người điên khùng mới sanh con mãi”
– Dạ một đứa t’òn quây hà. Nó…
– Lên nói Dilcey để mấy em tôi nằm đó. Để tôi lo cho chúng. Bảo vợ bác lo ngay cho đứa nhỏ và cho bà Melly. Nhắc Mammy trông nom con bò và cho con ngựa vào chuồng.
– Đâu còn chuồng ngựa, cô Scarlett. Chúng lấy làm củi đốt hết ‘ồi.
– Đừng kể với tôi những chuyện của “chúng” nữa. Nhớ nhắc Dilcey săn sóc mẹ con bà Melanie. Còn bác, Pork, đi đào rượu lên, sau đó lấy khoai mỡ cho tôi.
– Nhưng cô Scarlett, tôi không có đèn.
– Bộ dùng đuốc không được sao?
– Dạ không còn đuốc, cô Scarlett, chúng…
– Bác làm sao thì làm nhưng phải đào cho mau, lẹ lên.
Pork bước mau ra vì thấy Scarlett đã bắt đầu gắt gỏng. Còn lại một mình với Gerald, nàng đặt tay lên đùi cha, thấy bắp thịt đùi ông không còn đầy đặn như ngày xưa, nghĩ tới phải làm một cái gì để kéo ông ra khỏi tình trạng ngây ngô này…nhưng nàng không thể hỏi chuyện về mẹ được. Từ từ rồi nó sẽ tới, lúc nàng có thể chịu đựng được.
– Ba, tại sao chúng không đốt Tara?
Gerald nhìn con như không nghe rõ và Scarlett phải lặp lại. Gerald thẫn thờ:
– Tại sao…chúng dùng nhà mình làm bộ chỉ huy.
– Quân Yankee…trong nhà mình?
Scarlett cảm thấy những bức tường thân yêu của nhà mình đã bị chúng làm dơ bẩn. Đây là một ngôi nhà thánh thiện vì Ellen đã sống trong đó và quân Yankee…quân đó…lại vào đây.
– Đúng vậy đó con. Ba thấy khói ở Twelve Oaks bốc lên ở bên kia sông trước khi chúng tới đây. Nhưng Honey và India cùng bọn hắc nô đã lánh nạn về Macon trước, vì vậy nhà mình cũng không lo cho bọn nó lắm. Còn gia đình mình thì không thể đi Macon được. Mấy em con bệnh nặng lắm…còn mẹ con…chúng ta không thể rời nơi đây. Bọn hắc nô trốn hết…ba cũng không biết chúng đi đâu. Chúng còn ăn cắp luôn mấy cỗ xe và mấy con la. Mammy, Dilcey và Pork…chúng không đi. Mấy em con…má con…không thể đi đâu được.
– Phải, phải.
“Ba đừng nên nhắc tới mẹ. Ông có thể nói tới những chuyện khác. Dầu ông có bảo là Sherman dùng căn phòng này, căn phòng làm việc của mẹ nàng để làm bộ chỉ huy cũng được miễn là đừng nhắc tới Ellen”
– Bọn Yankee xua quân xuống Jonesboro để cắt thiết lộ. Và bọn chúng tràn ngập vùng này…hàng chục ngàn…và hàng ngàn đại bác, chiến mã. Ba đón chúng ở bậc thềm…
“Ồ, ba mình thật oai dũng”. Scarlett thầm nghĩ, Gerald đã nghinh đón quân thù ngay trước cửa Tara như có cả một đạo quân ở phía sau chứ không phải một đoàn quân thù trước mặt.
– Chúng bảo ba nên đi khỏi nhà vì chúng sẽ thiêu hủy chỗ này. Ba nói cứ việc đốt nhà đi, nhà ta vẫnkhông đi đâu hết…mấy em con…má conđang…
– Rồi sao?
” Tại sao ông cứ phải nhắc mãi tới Ellen?”
– Ba cho chúng biết nhà ta có người bị bệnh thương hàn và không có ai có thể rời đây đựoc. Ba bảo chúng cứ thiêu sống cả nhà đi. Ba không đi đâu cả…không làm sao rời Tara được…
Giọng Gerald kéo dài rồi tắt hẳn. Ông lặng lờ nhìn và những bức tường chung quanh. Scarlett đã hiểu. Bao nhiêu tổ tiên Ái Nhĩ Lan đang đứng sau lưng Gerald, những người đã chết vì vài sào đất, đã chiến đấu tới cùng hơn là rời bỏ quê hương, rời bỏ nơi sinh sống, cày bừa, thương yêu nhau và sanh con đẻ cái.
– Ba bảo chúng cứ việcthiêu sống ba người đàn bà bệnh hoạn luônđi. Không ai đi đâu hết. Viên sĩ quan trẻ tuổi là…là một người thanh nhã.
– Một tên Yankee thanh nhã? Làm sao được ba?
– Đúng là một người thanh nhã, con. Hắn phóng ngựa đi và quay về với một viên Đại úy và một bác sĩ giải phẫu, người này khám bệnh cho các em…và má con.
– Ba để cho một tên Yankee khốn kiếp vô phòng của má và mấy em con sao?
– Hắn có nha phiến con à. Mình có chút nào đâu. Hắn đã cứu chữa các em con. Suellen bị xuất huyết. Hắn đã hết sức chạy chữa cho. Và khi hắn báo cáo trong nhà mình có người đau…chúng không đốt nhà nữa. Chúng vào đây, một ông tướng nào đó và bộ tham mưu chen chúc cả vào. Chúng chiếm hết các chỗ trừ phòng bệnh. Và tụi lính…
Gerald ngừng lại, quá mệt nên không nói thêm được nữa. Phải cố gắng lắm ông mới nói tiếp được:
– Chúng hạ trại quanh nhà khắp các nơi, trong đồng bông vải, trong rẫy bắp. Trong tầm mắt hoàn toàn nhuộm màu xanh dương. Đêm đó chúng đốt hàng ngàn ngọn lửa trại. Chúng chặt phá hàng rào, chuồng gà vịt, chuồng ngựa và nhà xông khói để lấy củi nấu ăn. Chúng giết hết mấy con bò cái, heo, gà và luôn cả bầy gà lôi của ba nữa. Gerald quý bầy gà lôi lắm, vậy mà cũng không thoát khỏi tay quân Yankee.
– Chúng đoạt hết mọi thứ, ngay cả mấy khung hình…một số bàn ghế, đồ sứ…
– Còn đồ bạc?
Pork và Mammy đem mấy món đồ bạc giấu ở đâu đó…chẳng biết có phải ở dưới giếng hay không…Ba chẳng còn nhớ ở đâu nữa. Rồi chúng dùng nơi này làm nơi xuất quân…từ Tara…Thật là ầm ĩ, tiếng vó ngựa, tiếng chân sầm sập. Và sau đó là tiếng đại bác ở Jonesboro ầm ĩ như sấm…mấy emcon cũng nghe được dầu đang đau nặng. Tụi nó cứ luôn miệng “Ba ơi, làm ngưng tiếng sấm đi ba”
– Còn má con? Bà có biết quân Yankee ở trong nhà mình không?
– Má con…má con không biết gì nữa hết.
– Tạ ơn Chúa.
“Mẹ nàng đã không biết được. Bà không hề biết, không hề nghe tiếng quân thù ở nhà dưới, không hề nghe tiếng súng ở Jonesboro, không hề biết rằng mảnh đất yêu quý của bà đã bị quân Yankee dày xéo”
– Ba cũng ít thấy bọn chúng vì mãi ở trên lầu săn sóc các em và má con, chỉ thường gặp viên bác sĩ trẻ tuổi đó. Y thật tốt và rất tốt. Sau khi bận rộn cả ngày với thương binh, y quay lại đây và ngồi cạnh giường bệnh. Y còn đem tới một số thuốc men và nói với ba là khi y lên đường thì em con sẽ khỏi bệnh nhưng còn má con…má con gầy yếu quá, hắn nói thế…má con khó chịu đựng nổi. Y cho biết bà đã tận dụng hết khả năng của mình rồi…
Giữa sự im lặng bao trùm theo đó, Scarlett tưởng tượng tới hình ảnh của mẹ nàng trong những ngày sau cùng, một nguồn sức dẻo dai của Tara, luôn luôn săn sóc, làm việc không nghỉ ngơi, không ăn uống để cho người khác được yên giấc, được sống no.
– Rồi chúng lên đường…chúng ra đi.
Gerald im lặng một lúc rồi sờ soạng tay con gái:
– Ba rất mừng khi thấy con trở về.
Có tiếng lục đục ở thềm nhà sau. Tội nghiệp Pork, con người đã quen chùi chân trước khi vào nhà trong bốn chục năm qua, ngay cả lúc này cũng vẫn không quên. Bác bước vào, xách theo hai chiếc bình bằng vỏ bầu khô, mùi rượu mạnh nồng nặc bốc lên nhay trước khi bác ta qua cửa.
– Tôi đã làm đổ một ít, cô Scarlett. Chiết rượu từ thùng ra mấy cái bình nhỏ như vầy không phải dễ.
– Không sao đâu, cám ơn bác.
Scarlett vớ lấy cái vỏ bầu ẩm ướt trong tay Pork, nàng nhăn mũi vì mùi rượu nồng nặc.
– Uống một chút đi ba.
Vừa nói nàng vừa đưa bầu rượu cho cha rồi cầm lấy cái bầu thứ hai. Gerald ngồi dậy, ngoan ngoãn như một đứa bé uống ừng ực. Nàng trao bình nước cho cha nhưng Gerald lắc đầu. Lúc nàng cầm bầu rượu nơi tay cha và đưa lên miệng, Gerald nhìn theo với đôi chút trách móc trong ánh mắt. Scarlett vắn tắt giải thích:
– Con biết đàn bà quý phái không được uống rượu mạnh. Nhưng hôm nay con không còn là người quý phái nữa. Ba, con còn nhiều việc phải làm đêm nay.
Scarlett hít một hơi dài rồi nghiêng bình nốc thật mau. Chất rượu nóng cháy từ cổ họng xuống tới dạ dày làm nàng choáng váng và ứa nước mắt ra. Nàng lại đưa bầu rượu lên miệng.
– Katia Scarlett, đủ rồi con. Con không quen rượu mạnh đâu.
Từ lúc về nhà tới giờ, Scarlett mới nghe lại được giọng nói đầy oai lực của cha. Nàng cười nhăn nhó:
– Say à, con còn mong cho được say. Con muốn say để quên hết mọi chuyện.
Scarlett uống tiếp, một luồng hơi nóng xuyên vào huyết quản, lan tràn khắp người nàng và mấy đầu ngón tay tê rần lên. Ngọn lửa đang đốt cháy cơ thể nàng mới dễ chịu làm sao! Hình như nó đã chọc thủng được các lớp băng giá đang bao bọc tim nàng và cảm thấy sức mạnh đang hồi phục. Nhìn vẻ mặt cau có của Gerald, nàng vỗ nhẹ vào gối ông và cố gượng cười ranh mãnh như ngày xưa, nụ cười mà cha nàng rất thích:
– Làm sao say được ba? Con gái của ba mà. Bộ con không thừa hưởng cái tửu lượng mạnh nhứt của hạt Clayton sao?
Trước vẻ mặt tinh ranh của con, dường như Gerald mỉm cười. Men rượu chắc cũng đã thấm vào ông. Scarlett lại đưa bầu rượu cho cha:
– Ba uống một hớp nữa rồi con sẽ để ba lên lầu ngủ.
Scarlett ngừng ngang. Tại sao, tại sao nàng dùng cái lối nói với thằng Wade…để nói với cha mình. Vậy là bất kính. Nhưng thấy cha đang theo dõi lời mình , Scarlett nói thêm:
– Con sẽ đỡ ba vào giường và đưa rượu ba uống…ba uống hết bầu cũng được. Ba cần phải ngủ, con đã về đây rồi, ba đừng lo lắng gì cả. Ba uống đi.
Gerald ngoan ngoãn uống thêm một ngụm nữa rồi Scarlett đỡ ông đứng dậy.
– Pork!
Pork một tay cầm bầu rượu, một tay đỡ Gerald. Scarlett cầm đèn và cả ba cùng lên lầu. Căn phòng mà Suellen và Carreen đang nằm dưỡng bệnh chung trên một giường xông ra mùi khen khét của giẻ xe tròn nhúng mỡ để làm đèn. Không khí nặng nề trong phòng với mùi hôi hám do các cánh cửa sổ khép kín suốt ngày cùng mùi thuốc men làm cho Scarlett muốn ngất đi. Bác sĩ đã dặn đừng để gió lọt vào phòng bệnh, nhưng khi vào đây nàng mở toang cả ba cánh cửa sổ ra cho hương lá sồi và mùi đất lùa vào. Nhưng gió chỉ xua đi được một ít mùi bệnh hoạn đã đông đặc lại trong phòng hết tuần này sang tuần khác.
Carreen và Suellen bây giờ quá xanh xao hốc hác và ngủ không yên giấc. Đôi lúc choàng tỉnh, cả hai nằm trợn trừng miệng lẩm bẩm trên chiếc giường lớn mà trong những ngày còn mạnh khoẻ và sung sướng chúng thường hay nằm tỉ tê tâm sự với nhau. Trong góc phòng là một cái giường trống, cái giường nhỏ chân cong kiểu Pháp mà Ellen đã mang từ Savannah về và cũng là giường bệnh của bà.
Scarlett ngồi bên cạnh giường, ngây người nhìn hai đứa em. Rượu mạnh đã bắt đầu có hiệu lực với dạ dày trống rỗng của nàng. Đôi lúc nàng thấy như hai đứa em lùi ra thật xa, thu nhỏ lại và những tiếng lảm nhảm của chúng nghe như tiếng vo ve của côn trùng. Rồi chúng lại hiện ra thật lớn, xông vào người nàng nhanh như tốc độ ánh sáng. Scarlett cảm thấy sự mệt mỏi như xâm nhập vào xương tủy. Nàng chỉ muốn nằmlăn ra ngủ vùi.Phải chi nàng có thể cứ nằm ngủ cho đến khi Ellen đến lay nhẹ cánh tay nàng và nói: “Trưa rồi, Scarlett. Con không nên lười quá vậy”. Nhưng chẳng bao giờ nàng có thể sống lại trong cảnh đó. Phải chi Ellen còn sống hay còn một người nào lớn tuổi, nhiều kinh nghiệm hơn nàng và không hề biết mệt mỏi để nàng nương tựa. Phải chi còn một người nào để nàng gục đầu trên gối,một người gánh vác giùm nàng cái gánh nặng trên vai.
Cửa nhẹ nhàng mở ra và Dilcey lách vào, một tay ẵm đứa con của Melanie, tay còn lại bưng bầu rượu bắp. Trong ánh đèn lờ mờ, Dilcey trông ốm hơn lúc trước, màu da đỏ càng hiện rõ ra, lưỡng quyền nhô cao, sống mũi diều hâu nhọn hoắt và nướcda màu đồng như sáng bóng hơn. Cái áo vải chúc bâu phai màu đang hở nút để lộ bộ ngực đồ sộ cũng màu hung hung. Đứa con của Melanie đang rúc đầu vào ngực Dilcey như một con mèo con bị lạnh chui đầu vào khoảng da bụng ấm áp của mẹ. Scarlett lảo đảo đứng dậy cầm tay Dilcey:
– Dilcey còn ở lại thật là một điều hay.
– Thưa cô, làm sao tôi có thể theo cái quân mọi phản phúc ấy khi ba cô đã có lòng thương mua tôi và con nhỏ Prissy về nhà này và má cô đã hết sức tử tế với tôi.
– Ngồi xuống đi Dilcey, thằng nhỏ bú được không? Còn bà Melanie thế nào?
– Thằng nhỏ chẳng đến nỗi nào, nó chỉ quá đói thôi, tôi có đủ sữa nuôi. Không thưa cô, bà Melanie đã hồi tỉnh ‘ồi. Bà ấy không chết đâu, cô đừng lo. Tôi đã từng thấy nhiều người đen lẫn trắng giống y như bà ấy. Bà Melanie chỉ quá mệt vì lo lắng cho đứa nhỏ. Nhưng tôi đã làm bà ấy yên lòng, tôi có cho bà uống chút ‘ượu còn lại trong cái bầu này và bà đã ngủ ‘ồi.
Thế là rượu bắp đã giúp ích cả nhà. Scarlett nghĩ chẳng biết có nên cho thằng Wade uống một chút xem nó có ngừng nấc không. Melanie không chết và khi Ashley trở về…Nếu chàng chẳng trở về…Không, đừng nên nghĩ tới chuyện ấy lúc này. Còn rất nhiều chuyện để suy nghĩ, để gỡ rối, để quyết định. Uớc gì mình khỏi trả cái món nợ của mình mãi mãi! Scarlett đứng bật dậy khi nghe có tiếng cót két đều đặn phá tan sự im lặng bên ngoài.
– Mammy đang lấy nước để lau mình cho hai cô. Họ cần được lau ‘ửa nhiều.
Dilcey vừa giải thích vừa đặt bầu rượu xuống bàn, giữa cái ly và mấy lọ thuốc. Scarlett phì cười. Có lẽ thần kinh nàng đã bắt đầu hỏng nên tiếng trục quay giếng cũng có thể làm nàng giựt mình. Dilcey bình thản nhìn Scarlett cười, gương mặt chị ta vẫn trơ trơ nhưng Scarlett biết Dilcey đã hiểu . Nàng ngồi lọt thỏm người trong ghế. Phải chi nàng có thể cởi áo nịt ra, cái cổ áo đang làm khó chịu và đôi giày còn kẹt đầy cát sỏi đã làm phồng rộp chân nàng. Tiếng cót két của cái rỏ rẻ càng lúc càng chậm lại khi dây thừng đã thu ngắn vào, mỗi tiếng kêu là gàu nước lên gần mặt giếng hơn. Mammy sắp vào đây với nàng…Mammy của Ellen và giờ đây là Mammy của nàng. Scarlett vẫn ngồi im, đầu óc trống rỗng trong khi đứa con của Melanie đã bú khá no, bật khóc vì lạc núm vú. Dilcey im lặng áp miệng đứa bé vào ngực mình. Tiếng chân kéo lê chậm chạp của Mammy băng qua sân sau. Đêm hoàn toàn yên tĩnh. Những tiếng động nhẹ cũng đủ vang vào tai nàng như tiếng sấm.
Hành lang trên lầu như rung lên dưới sức nặng của Mammy khi bà tới gần cửa phòng. Rồi thì Mammy có mặt trong phòng, Mammy với đôi vai chĩu xuống bởi sức nặng của hai thùng nước bằng gỗ, mặt hiền từ và trầm ngâm khó hiểu.
Mắt sáng lên khi nhận ra Scarlett, bà nhe răng trắng nõn ra cười và đặt hai thùng nước xuống. Scarlett chạy tới, gục đầu vào ngực Mammy, bộ ngực đã từng ấp ủ bao nhiêu mái đầu đen lẫn trắng. Scarlett thầm nghĩ: “Rồi mọi việc sẽ ổn định lại, sẽ có một cái gì làm cho mình tìm lại được nếp sống bất biến ngày cũ”. Nhưng Mammy đã đánh tan ảo tưởng của nàng.
– Con của Mammy đã về đây ‘ồi! Ồ, Scarlett bây giờ Ellen đã chết, chúng ta còn biết làm gì đây? Scarlett ơi, nhiều khi Mammy muốn chết theo luôn. Tôi chẳng làm gì được nếu không có Ellen chỉ bảo. Chúng ta chỉ còn lại sự đói khổ thôi, còn nhiều gánh nặng lắm con ơi, thật nhiều gánh nặng. Đứng áp đầu vào ngực Mammy nhưng hai tiếng “gánh nặng” cũng đã làm Scarlett chú ý. Đó là những tiếng đã ám ảnh nàng trong suốt buổi xế chiều hôm qua. Bây giờ nàng đã nhớ lại cả đoạn chót của bài ca:
Chỉ còn vài hôm nữa Oằn vai dưới gánh nặng Mệt mỏi dặm đường xa Dầu không còn ánh sáng… Đến bao giờ gánh nặng ở vai nàng sẽ nhẹ bớt đi? Thế là nàng đã trở về, trở về Tara mà vẫn không được yên nghỉ để phải magng thêm vài gánh nặng khác? Nàng vùng ra khỏi vòng tay của Mammy và sờ soạng lên khuôn mặt nhăn nheo của nhũ mẫu.
– Ủa, sao tay con…?
Mammy cầm bàn tay nhỏ nhắn đầy vết phồng dộp và lở loét của Scarlett nhìn với vẻ bất mãn:
– Cô Scarlett, tôi đã từng nói với cô là chỉ cần nhìn bàn tay cũng biết đó là người đàn bà thanh nhã hay không và…mặt cô lại còn ‘ám nắng nữa.
Tội nghiệp Mammy, bà vẫn cố giữ những quy lệ không cần thiết đó ngay trong khi chiến tranh và chết chóc bao trùm đất nước. Chỉ một lúc nữa thôi là bà sẽ nói thêm rằng một thiếu nữ có bàn tay chai nám thường không kiếm được chống, nhưng đã đoán trước, Scarlett đổi sang chuyện khác:
-Mammy, tôi muốn vú kể cho nghe chuyện của má. Để ba kể lại tôi không chịu nổi đâu.
Nước mắt Mammy trào ra khi bà khom xuống nhấc hai chậu nước lên. Bà lẳng lặng tới bên giường kéo mền ra, bắt đầu cởi áo ngủ cho Suellen cà Carreen. Scarlett chăm chú nhìn hai đứa em trong ánh đèn chập chờn. Carreen mặc áo ngủ còn sạch nhưng đã vá víu nhiều chỗ, Suellen quấn mình trong chiếc áo mặc ở nhà bằng vải nâu đã cũ mèm có viền đăng-ten Ái Nhĩ Lan. Mammy lặng lẽ khóc trong khi lau rửa cho hai thân hình gầy trơ xương bằng một cái khăn choàng ngực cũ.
– Scarlett, chung quy cũng tại cái quân Slatte’y phản phúc, quân bất lương, đê hèn đã giết Ellen. Tôi đã nói với bà hàng ngàn lần là chẳng ích lợi gì phải lo săn sóc cái quân phản phúc đó, nhưng bà Ellen không chịu nghe, bà còn nhân hậu bảo rằng bất cứ ai cũng cần sự giúp đỡ của bà.
Scarlett ngạc nhiên hỏi:
– Slattery? Làm sao lọt bọn chúng vô đây?
Mammy vừa chỉ hai cô gái vừa nói:
– Thì chúng đã mắc cái bệnh này nè. Con gái của mụ già Slatte’y, con Emmie nó bị bệnh và mụ Slatte’y chạy ào tới bà Ellen như thường khi có chuyện túng ngặt. Bộ mụ không biết săn sóc cho con gái mụ hay sao? Bà Ellen cũng đâu có ‘ảnh ‘ang. Vậy mà bà cũng qua săn sóc cho con Emmie. Bà Ellen đâu có khỏe mạnh gì, hơn nữa quân Yankee cứ lại đây sung công thức ăn làm chúng ta chẳng còn đầy đủ thức ăn nữa. Bà Ellen thì ăn ít như chim. Tôi đã nói đi nói lại là cứ bỏ mặc cái quân da t’ắng hạ tiện đó đi nhưng bà không chịu nghe. Bởi vậy, khi con Emmie đã bớt thì Ca”een bị lây. Bệnh thương hàn nó chộp được Ca”een ‘ồi thì tới Suellen. Vậy là bà Ellen phải lo săn sóc cho hai con.
Lúc đó quân Yankee đã vượt sông và cũng không ai biết được số phận Ta’a ‘a sao. Tôi thì muốn điên lên nhưng bà Ellen thì lạnh lùng như t’ái dưa leo, chỉ lo cho hai cô bệnh đã nặng mà không tìm ‘a thầy thuốc, cũng không có thuốc men. ‘ồi một đêm, sau khi tôi và bà vừa lau mình xong cho hai cô thì bà nói với tôi: “Mammy, phải chi tôi bán được linh hồn để mua nước đá đắp cho mấy đứa nhỏ”
Bà không cho ông Ge’ald vào đây, ‘osa, Teena và mọi người khác cũng không, t’ừ tôi ‘a vì tôi đã có lần bị thương hàn. ‘ồi bà bị lây, cô Scarlett, và tôi biết ngay không còn cách nào cứu chữa. Mammy ngồi dậy kéo yếm lau nước mắt.
– Bệnh trở nặng thật mau, cô Scarlett và dầu viên bác sĩ Yankee hảo tâm ấy đã hết lòng săn sóc cũng đành chịu. Bà không còn biết gì nữa. Tôi gọi tên bà, gợi chuyện với bà nhưng bà không còn nhận ‘a vú của bà nữa.
– Má tôi có…có bao giờ nhắc tôi…hoặc kêu tên tôi không?
– Không, bà tưởng bà còn là thiếu nữ ở Savannah. Bà không gọi tên một ai cả.
Dilcey chợt quay lại, đặt đứa bé đã thiêm thiếp ngủ xuống gối.
– Có, bà có gọi tên một người nào đó.
– Câm miệng con mọi da đỏ kia.
Mammy quay sang Dilcey với điệu bộ đe dọa.
– Thôi, Mammy. Vậy má gọi tên ai, Dilcey? Ba tôi phải không?
– Thưa cô không. Không phải tên ba cô. Ngay t’ong đêm bông vải bị đốt.
– Thôi bỏ qua chuyện bông vải cháy…nói tôi nghe mau đi.
– Dạ, bông vải cháy hết cả. Quân Yankee đem chất ‘a ngoài sân hết t’ơn kho, chúng ‘eo hò: “Đây là ngọn lửa vĩ đại nhứt Geo’gia và đốt ngay.
Tất cả số bông vải tích trữ suốt ba năm…một trăn năm chục ngàn đô-la tan tành trong một ngọn lửa!
– Và khi lửa cháy sáng như ban ngày…chúng tôi sợ nhà bị cháy lây, lửa sáng đến đỗi cô có thể tìm được một cây kim ‘ớt trên sàn. Và khi ngọn lửa chiếu qua cửa sổ, bà Ellen tỉnh lại, bà ngồi thẳng trên giường và gọi lớn nhiều lần: “Philippe! Philippe!”. Tôi chưa bao giờ nghe cái tên này, nhưng chắc chắn là tên của một người nào đó.
Mammy ngồi sững như tượng đá, trừng mắt nhìn Dilcey nhưng Scarlett không trông thấy, nàng đã vùi đầu vào lòng bàn tay. Philippe…người ấy là ai và đã làm gì đến nỗi mẹ nàng gọi tên trước lúc lìa đời?
Đoạn đường xa dịu vợi từ Atlanta về Tara đã kết thúc nhưng kết thúc trong một hoàn cảnh nan giải, đáng lẽ chỉ kết thúc trong vòng tay của Ellen. Từ đây, Scarlett sẽ không bao giờ được yên giấc như một đứa bé dưới mái nhà của cha và được bao bọc ấm cúng trong sự thương yêu che chở của mẹ như một lớp lông hải âu nữa. Bây giờ nàng không còn trông cậy vào ai để tìm được yên ổn nữa. Không còn cách nào để vùng vẫy hầu thoát khỏi cái kết thúc nan giải đó. Không còn người nào để chia với gánh nặng với nàng. Gerald đã già và ngây dại, mấy đứa em đang bệnh, Melanie ốm yếu mảnh mai, mấy đứa nhỏ vô dụng và những người da đen còn lại thì đang trông mong vào nàng với lòng tin của trẻ con, họ bám riết vào nàng, nghĩ rằng con gái của bà Ellen sẽ cứu vớt được họ như chính Ellen. Bên ngoài cửa sổ, dưới ánh trăng mơ hồ,Tara trải dài trước mặt nàng. Bọn hắc nô đã trốn đi, những sào đất bỏ hoang, chuồng thú bị thiêu rụi, tất cả đều như những thân xác đẫm máu dưới mắt nàng, cũng giống như chính thân xác nàng đang từ từ rướm máu. Đó là phần cuối của con đường với những người già run rẩy, những chứng bệnh, những cái miệng đòi ăn, những bàn tay yếu đuối bám vào nàng. Và ở tận cùng con đường, không có gì cả, không có gì ngoài Scarlett O’Hara Hamilton, mười chín tuổi đầu và là quả phụ có một con. Nàng sẽ làm gì với tất cả những thứ ấy? Cô Pitty và họ Burr ở Macon có thể nhận nuôi Melanie và đứa con. Nếu mấy đứa em nàng hết bệnh, bên ngoại nàng có thể nhận chúng về ở chung, dầu họ có thích hay không cũng vậy. Còn nàng và Gerald thì có thể nhờ cậy vào hai bác James và Andrew.
Scarlett nhìn xuống hai thân hình gầy còm dưới lớp mền ướt sũng. Nàng không ưa Suellen, chưa lúc nào nàng nhận rõ điều đó bằng lúc này. Nàng không bao giờ thương nó. Nàng cũng chẳng thích Carreen cho lắm…nàng không chịu được những yếu ớt. Nhưng chúng đồng huyết thống với nàng, một phần tử không thể tách rời của Tara. Không, nàng sẽ không để cho chúng sống nhờ mấy bà dì với tư cách những người bà con sa sút. Một người trong họ O’Hara sa sút, sống nhờ vào những miếng bánh bố thí của người khác? Ồ, không bao giờ!
Vậy là chẳng còn cách nào để vượt qua cái đoạn cuối nan giải ấy sao? Bộ óc mệt mỏi của nàng làm việc mới chậm chạp làm sao. Scarlett uể oải đưa tay chống cằm rồi cầm lấy bầu rượu trên bàn. Còn một ít rượu dưới đáy nhưng không rõ bao nhiêu. Nàng ngạc nhiên tự hỏi tại sao mùi rượu hăng nồng không còn làm mũi nàng khó chịu nữa. Scarlett uống thật chậm, rượu không còn đốt chấy cổ họng nữa, nàng chỉ thấy một cảm giác ấm ấm tê mê.
Scarlett đặt bầu rượu xuống nhìn quanh. Tất cả đang diễn ra như một giấc mơ, căn phòng mù mờ khói, hai đứa em gầy gò, Mammy ngồi sầm mặt bên giường, Dilcey bất động như một pho tượng đồng với đứa bé sơ sanh đỏ hỏn nép sát vào ngực…một giấc mộng mà khi tỉnh dậy nàng hy vọng sẽ ngửi được mùi mỡ chiên dưới bếp, sẽ nghe được tiếng cười ằng ặc của bọn hắc nô, tiếng xe bò lăn bánh cót két ra đồng và sẽ được Ellen nhẹ nhàng đánh thức.
Rồi Scarlett thấy mình đang nằm trên chiếc giường ở phòng riêng, dưới ánh trăng mờ mờ, Mammy và Dilcey đang thay áo cho nàng. Cái áo nịt không còn siết chặt lồng ngực nên Scarlett khoan khoái thở. Nàng biết đôi vớ đang được nhẹ nhàng kéo ra khỏi chân mình và Mammy vừa lẩm bẩm an ủi vừa lau rửa bàn chân sưng phồng của nàng. Nước mát dịu làm sao! Thật là sung sướng khi được nằm thoải mái như một đứa bé trên chiếc giường êm ái. Rồi không biết sau đó bao lâu, nàng thấy chỉ còn lại một mình, ánh trăng đã sáng hơn và chiếu xuyên tới giường. Scarlett không biết mình đã say, say vì mệt và vì rượu mạnh. Nàng chỉ biết mình đang tách rời khỏi thể xác mệt mỏi của mình và đang bềnh bồng trong một khoảng không nào đó, nơi không có đau đớn và mệt nhọc. Tự nhiên nàng nhìn thấy mọi vật sáng rõ và trong suốt như pha lê.
Scarlett đang nhìn chúng bằng đôi mắt khác hẳn vì tại một nơi nào đó trên quãng đường dài về Tara, nàng đã bỏ lại sau lưng cái tuổi thanh xuân. Nàng không còn là một nắm đất sét mềm dẻo mà mỗi lúc, mỗi biến cố lại có thể in hằn dấu vết lên trên đó. Nắm đất sét ấy bây giờ đã khô cứng lại, một vài giờ trong cái ngày vô định hôm qua vẫn còn kéo dài mãi ngàn năm. Đây là đêm cuối cùng nàng để cho người ta săn sóc mình như đứa bé. Bây giờ nàng đã là một thiếu phụ mà tuổi xuân đã đi qua.
Không, nàng không thể cầu cạnh họ nội hay họ ngoại. Dòng họ O’Hara không chấp nhận sự bố thí, dòng họ O’Hara luôn luôn tự xoay sở. Gánh nặng cũng vẫn là gánh nặng của riêng nàng và nó vẫn luôn vừa đù nặng để đôi vai nàng hứng lấy. Nàng không còn ngạc nhiên khi nghĩ rằng vai mình đã đủ sức để mang bất cứ gánh nặng nào. Nàng sẽ không bỏ hoang Tara, nàng lệ thuộc vào những sào đất đỏ kia hơn là chúng lệ thuộc vào nàng. Như những cây bông vải, nàng đã bắt rễ vào mảnh đất màu đỏ như máu ấy để hút lấy nhựa sống. Nàng sẽ ở lại Tara và sẽ giữ gìn nó, dầu sao nàng cũng phải tự lo và lo cho mấy đứa em, cho Melanie và đứa con của Ashley, cho mấy người da đen còn lại. Ngày mai…ôi, ngày mai! Ngày mai nàng sẽ mang ách vào cổ. Ngày mai còn có nhiều việc phải làm. Phải qua Twelve Oaks và trại McIntost xem có gì còn sót lại trong những mảnh vườn hoang đó, phải xuống tận đầm lầy bên bờ sông tìm xem có heo gà lạc nào không, phải đi Jonesboro và Lovejoy với mấy món nữ trang của Ellen…Ở đó thế nào cũng còn sót vài người buôn bán chút ít thức ăn. Ngày mai…ngày mai…đầu óc nàng như một chiếc đồng hồ hết dây thiều càng lúc càng chạy chậm nhưng vẫn vô cùng sáng suốt. Trong khoảnh khắc những chuyện truyền kỳ trong gia tộc mà nàng thường nghe kể từ lúc bé, những chuyện chỉ làm nàng bực dọc và nghe một cách lơ là, bỗng hiện ra trong suốt như thủy tinh. Gerald túi không một cắc đã tạo dựng được Tara. Ellen đã vượt được một nỗi buồn bí ẩn, ông ngoại Robillard sống sót sau sự sụp đổ ngai vàng của Napoleon đã cố tìm được một vùng đất mới, phì nhiêu trên bờ biển xứ Georgia. Ông cố Prudhomme đã tạo dựng một tiểu vương quốc trong rừng thẳm trên đảo Haiti để rồi khi mất nó, vẫn còn sống để nghe tên mình được tôn kính nhắc nhở ở Savannah. Lại cũng có nhiều nàng Scarlett chiến đấu bên cạnh những chí nguyên quân Ái Nhĩ Lan để giành độc lập cho xứ sở rồi bị treo cổ và cũng có nhiều ông O’Hara đã chết trên bờ sông Boyne vì đã chiến đấu đến hơi thở cuối cùng để bảo vệ sự sản.
Tất cả đã chịu nhiều bất hạnh đắng cay nhưng bất hạnh không tiêu diệt được họ. Họ không để bị đắm chìm theo sự sụp đổ của các đế quốc, họ không để bị ngã gục trước lưỡi dao mở đường của bọn nô lệ nổi loạn, của chiến tranh, của những nhà cách mạng, của những sự bài xích và trưng dụng. Số kiếp lận đận có lẽ cũng mang tới cho họ muôn vàn nguy hiểm nhưng họ chẳng sờn lòng. Họ không khóc lóc, họ cứ phấn đấu. Bóng mờ của những người ấy, những người mang cùng dòng máu với nàng như đang di động chậm chạp dưới ánh trăng. Và Scarlett không chút ngạc nhiên khi thấy họ, những người trong dòng họ đã biến đổi được vận mạng để tìm ra hạnh phúc. Tara là vận mạng của nàng, là cuộc phấn đấu của nàng và nàng phải là người thắng cuộc.
Scarlett mơ màng xoay người lại, một lớp màn đen từ từ phủ xuống. Tiền nhân của nàng đang thực sự có mặt ở đây, họ đang thì thầm những lời khuyến khích hay là nàng chỉ nằm mơ? Nàng thì thào đi vào giấc ngủ.
” Dù các người có ở đây hay không, tôi vẫn chúc các người ngủ ngon…xin đa tạ!”
Scarlett bước ra khỏi nhà giam thì trời đang mưa. Binh sĩ ngoài công viên đã vào cả trong trại, phố xá thật hoang vắng. Trên đường, không một chiếc xe, Scarlett tự biết phải đi bộ về nhà.Men rượu tan dần thcó từng bước chân. Gió rét làm nàng rùng mình, mưa lạnh như hàng ngàn mũi kim châm vào mặt. Chiếc áo choàng mượn của cô Pitty thấm nước thật mau. Cái áo bằng nhung xanh đã bắt dầu hư mấy chiếc lông trên mũ đã biến dạng và trông ủ rũ như chủ nó trong những ngày mưa trên sân gà vịt ở Tara. Gạch lót lề đường đã bể nát và đứt đoạn từng quảng dài. Các nơi trũng lõm đó bùn lầy gặp tới cổ chân, dính chặt vào giày như keo và đôi khi còn kéo giật một chiếc giày khỏi chân nàng. Mỗi lần cúi xuống gỡ giày, vạt áo của nàng lại nhúng xuống bùn. Scarlett không cố tránh những vũng lầy nữa, cứ kéo lê vạt áo nặng nề đi. Váy lót bị ướt bám vào chân lạnh buốt, nhưng dù bộ quần áo mới có bị hủy hoại nàng cũng chẳng quan tâm. Searlett chỉ biết mình đang lạnh cóng và tuyệt vọng.
Làm sao có thể về Tara sau khi đã hùng hồn tuyên bố này nọ? Làm thế nào có thể báo cho họ biết là tất cả phải ra đi… và đi đâu? Làm sao có thể lìa bỏ những cánh đồng đất đỏ, những hàng thông cao vút, dãy đầm nằm trong thung lũng và khu nghĩa trang yên tĩnh, nơi Ellen đang yên nghỉ dưới tàng cây bạch hương râm mát.
Cứ mỗi bước chân là một lần thù hận Rhett chồng chất thêm,quân đê tiện! Scarlett mong muốn họ sẽ treo cổ hắn nàng không bao giờ muốn gặp lại kẻ đã chứng kiến sự hạ mình nhục nhã của nàng. Dĩ nhiên Rhett có thể đưa tiền cho nàng được, nếu muốn.
– ồ, treo cổ hắn còn là quá nhẹ! Tạ ơn Chúa, hắn không thể thấy được nàng giữa lúc này, quần áo ướt đẫm, tóc tai ủ rũ và răng ùn lập cập. Hắn sẽ chế giễu nàng đến đâu!
Những gã da đen gặp nàng trên đường đều quay nhìn, cười hỗn xược. Chúng lại còn cười to hơn khi thấy nàng loạng choạng trong bùn. Tại sao chúng dám cười? Đồ khỉ đen! Tại sao chúng dám chế nhạo nàng, Scarlett O’hara tiểu thơ của Tara? Nàng ao ước được chính tay cầm roi ngựa quất vào lưng chúng cho tới khi nào bật máu ra. Bọn Yankee thcó ma quỉ mới giải phóng cho bọn chúng để đi chế giễu người da trắng!
Đường Washington. quang cảnh phố xá cũng thê lương như tâm trạng của nàng, không còn những tiếng ồn ào phấn khởi như ở đường Cây Đào. Ngày trước đây là nơi có nhiều biệt thự tráng lệ bây giờ chỉ có vài căn vừa được xây lên. Cột ống khói đứng đừng sững trên những nền nhà nam khói ngày nay được mệnh danh là “lính canh của Sherman”, còn quá nhiều tại khu phố này. Gió lạnh và mưa, bùn lầy và cây trụi lá, im lặng và hoang vắng, chân lạnh ngắt mà đường về nhà cô Pitty hãy quá xa!
Bỗng có tiếng chân ngựa bì bõm sau lưng, nàng bước vội lên lề để tránh bùn bắn vào chiếc áo choàng của cô Pitty. Một cỗ xe bốn bánh chầm chậm tiến tới, nàng quyết định sẽ xin đi nhờ nếu người đánh xe là dân da trắng. Mưa làm mờ tầm mắt nhưng Scarlett vẫn thấy người đánh xe đang phủ một tấm vải dầu tới cằm. Mặt y có vẻ quen quen khiến Scarlett phải bước xuống lòng đường để nhìn cho rõ. Người đàn ông có vẻ bối rối, hắn ho khe khẽ và cất tiếng kêu, giọng vừa vui mừng vừa ngạc nhiên:
– Cô Scarlett đó hả?
– ồ, ông Kennedy’
Scarlett vừa kêu vừa chạy lúp xúp tới dựa người vào bánh xe dính đầy bùn đất, không còn lo giữ cho áo khỏi dơ nữa. “Chưa bao giờ mình thấy sung sướng gặp được người quen như lúc này”. Frank sung sướng đến đỏ mặt khi nghe Scarlett gọi mình bằng một giọng ân cần. Y lật đật quay người phun nước thuốc lá trong miệng và nhảy ngay xuống đất, nồng nhiệt bắt tay Scarlett và dỡ tấm lá phủ đỡ nàng lên xe.
– Cô Searlett, có chuyện gì cần mà đi vào khu này? Cô không biết tình hình lúc này rất nguy hiểm sao? Và cô lại ướt đẫm nữa. CÔ quấn chân vào cái tấm này.
Trong lúc Frank lăng xăng, quýnh quáng, Scarlett vẫn ngồi yên. Được một người đàn ông săn sóc cho quả thật dễ chịu, dù đó là Frank Kennedy, một “cô gái già” mặc quần dài. Sự săn đón xoa dịu được nàng sau khi đã bị Rhett tàn nhẫn hắt hủi. Và hơn nữa, thật vui mừng quá đỗi khi được gặp lại một người cùng quê giữa lúc xa nhà! Nàng nhận thấy Frank ăn mặc thật đẹp và chiếc xe cũng mới tinh. Con ngựa trông còn non tuổi và được nuôi nấng kỹ, nhưng Frank có vẻ già trước tuổi già hơn lần nàng gặp ở Tara trong dịp Giáng sinh. Y đã gầy đi, da mặt vàng khè, mắt trũng sâu. Bộ râu đỏ hoe dính nhiều vệt nước thuốc của y trông xác xơ hơn bao giờ hết. Nhưng trái hẳn với những bộ mặt lo âu, phiền muộn Scarlett thường gặp, Frank hăng hái nói:
– Gặp cô tôi vui quá. Tôi không ngờ cô đã lên đây. Tôi có gặp cô Pitty tuần qua không không nghe nói là cô sẽ lên. Cô… hơ…Có người nào ở Tara đi không với cô không ?
“Hắn đang nhớ Suellen đây, đồ già ngơ’.
Scarlett quấn chân vào tấm mền và cố kéo nó lên tới cằm.
– Tôi đi có một mình. Tôi cũng không báo cho cô Pitty hay trước.
Frank tróc lưỡi giục ngựa, con vật cẩn thận chạy lõm bõm trên con đường lầy.
– Mọi người ở Tara vẫn khỏe?
– Vâng, cũng thường thôi.
Searlett thấy cần phải nghĩ ra chuyện gì để nói nhưng nàng tự biết chứa đủ sức để bàn chuyện. Vẫn còn bị ám ảnh bởi sự thảm bại vừa qua, nàng chỉ muốn nằm dài trên tấm nệm ấm và tự nói với mình:
“Hãy nghĩ tới Tara sau. Sau này hẵn hay, thời gian có thể giúp mình chịu đựng”.
– ông Kennedy, tôi rất ngạc nhiên gặp lại ông. Tôi biết mình đáng trách vì quá thờ ơ với bạn cũ, nhưng thật tình tôi không biết ông ở Atlanta. Tôi nhớ có người nói với tôi rằng ông đang ở Marietta mà.
– Tôi có một vài dịch vụ ở Marietta, khá nhiều. Vậy Suellen không cho cô hay tôi lập nghiệp ở Atlanta sao? Cô ấy không nói về cửa hàng của tôi à?
Scarlett nhớ mang máng như Suellen có nhắc tới Frank và một cửa hàng nhưng nàng chẳng bao giờ để ý tới những lời nói của Suellen. Chỉ cần biết Frank vẫn còn sống và một ngày nào đó sẽ đem Suellen đi là đủ rồi.
– Không, nó chăng nói gì. ông có cửa hàng à? Khéo xoay xở quá.
Frank có vẻ xót xa khi được biết Suellen chẳng nhắc nhở gì mình nhưng mặt y tươi lên ngay khi được khen.
– Vâng, tôi có một cửa hàng, một cửa hàng xinh xắn. Người ta nói tôi có khiếu doanh thương.
“Tên già điên tự phụ’. Scarlett thì thầm:
– ồ, hễ ông mó tay vào chuyện gì là y như chuyện đó phải thành công. Nhưng tôi không hiểu nhờ đâu ông lại gây dựng được một cửa tiệm? Lần gặp vào dịp Giáng sinh qua, ông có nói là chẳng còn một xu nào nữa mà.
Frank đằng hắng, gãi râu và cười rụt rè:
– Chuyện dài dòng lắm, cô Scarlett.
“May quá, có lẽ hắn ta kể hết chuyện là mình đã tới nhà”.
– Kể cho tôi nghe đi.
Cô còn nhớ lúc chúng tôi tới Tara lần cuối cùng để thu lương thực cho quân đội không? Sau đó không lâu, tôi gia nhập đơn vị tác chiến, nghĩa là đánh giặt thật sự, không còn làm ở ban quân nhu nữa. Quân đội không còn cần ban ấy vì chúng tôi chẳng thu góp được gì nữa cả. Tôi cũng nghĩ một người khỏe mạnh như mình cần phải có mặt ở tiền tuyến. Thế là tôi vào lực lượng ky binh trong một thời gian ngắn cho đến khi bị một mảnh đạn nhỏ ở vai. Thấy Frank có vẻ tự mãn, Scarlett dựa hỏi:
– ồ’ ghê quá!
– Chỉ bị thương xoàng thôi. Sau đó tôi được gửi về một y viện ở miền Nam, vừa mới bình phục thì quân xung kích Yankee đánh thúc tới. Vì không được báo trước nên chúng tôi cuống cuồng lên, người nào còn có thể đi được đều phải tự lực lấy quân dụng và y cụ trong kho đem ra xe lửa. Lúc đó quân mình đã lấy lại Atlanta, người ta cho đoàn xe chúng tôi về đó. Rồi chiến tranh chấm dứt… tôi còn giữ rất nhiều đồ sứ, vòng, nệm lò xo và đệm trải giường mà không ai nhận. Tôi cho rằng đương nhiên những món đó sẽ là của quân Yankee vì chúng đã quy định trung văn kiện đầu hàng.
– ừm…
Scarlett trả lời lơ đãng. Nàng đang cảm thấy ấm áp và hơi buồn ngủ. Frank rầu rĩ tiếp:
– Tới bây giờ tôi cũng không biết mình có lý hay không? Theo lý luận của tôi thì quân Yankee cũng không dùng số hàng đó làm gì, có lẽ chúng sẽ thiêu hủy luôn. Nhưng còn dân mình thì phải bỏ ra nhiều tiền mới mua nổi nên tôi nghĩ chúng vẫn còn thuộc về nhân dân và chính phủ Liên bang miền Nam. Cô hiểu ý tôi chứ?
– ừm…
– Được cô đồng ý là sung sướng lắm rồi. Lương tâm tôi vẫn cứ bứt rứt hoài. Nhiều người bảo, “ồ, quên chuyện đó đi Frank”, nhưng tôi vẫn không quên được. Tôi vẫn không dám ngẩng đầu lên vì cứ nghĩ là mình đã sai lầm. Cô có cho là tôi đã xử sự hợp lẽ không?
– Dĩ nhiên.
Scarlett vừa đáp vừa cố nhớ không biết tên già điên này đã nói gì Một cuộc chiến đấu với lương tâm gì đó. Một người đàn ông già khú như Frank Kennedy thì phải biết cách hành động để tránh lo nghĩ về sau chớ. Nhưng lúc nào hắn ta cũng vẫn là một người mẫn cảm và hay quan trọng hóa mọi chuyện y hệt như gái già.
– Rất sung sướng nghe cô nói vậy. Sau ngày đầu hàng, tôi còn được khoảng mười đô la bạc và hai bàn tay trắng. Cô biết quân Yankee làm gì ở Jonesboro không? Nhà cửa và cửa hiệu của tôi ra tro. Tôi không biết phải làm thế nào. Rồi tôi dùng mười đô la đó để lợp lại nóc một hiệu buôn dưới Ngã Năm và chuyển hết các món đồ còn sót lại đến đó để bán. Lúc đó, ai cũng đang cần giường ngủ, tô dĩa, nệm giường, tôi bán cho họ với giá rẻ. Tôi nghĩ hầu hết những món đồ đó đâu phải của riêng mình. Và rồi tôi vơ được một ít tiền, tôi mua thêm hàng về bán tiếp, thế là cửa hàng của tôi bắt đầu phát đạt. Nếu công cuộc buôn bán được trở lại như xưa, có lẽ tôi sẽ kiếm được khá tiền.
Vừa nghe tới chữ “tiền”, Scarlett tỉnh táo ngay:
– ông nói là ông đang có tiền?
Frank sung sướng ra mặt. Đàn bà thường đối xử với y rất lịch sự nhưng hời hợt trừ Suellen, nên hết sức khoan khoái khi được Scarlett chú ý tới lời nói của mình. Frank cũng lơi dây cương cho ngựa đi chậm lại để có thể chấm dứt câu chuyện trước khi tới nhà.
– Tôi chưa phải là triệu phú đâu, cô Scarlett, so với tài sản của tôi ngày trước, số tiền hiện tại không nghĩa lý gì. Nhưng năm nay, tôi cũng kiếm được một ngàn đô la. Chắc chắn món tiền đó sẽ giúp tôi nhiều, vì tôi đã nghĩ ra một đường lối kinh doanh khác.
Chuyện tiền bạc gợi sự chú ý của Scarlett ngay. Nàng chớp mắt và xích lại gần Frank hơn nữa.
– ông nói sao, ông Kennedy?
Frank bật cười và nhịp nhịp cây roi lên lơng ngựa. Có lẽ những chuyện mua bán của tôi làm cô bực bội. Một phụ nữ xinh xắn như cô thì cần gì biết chuyện thương mại đâu. “Đồ già ngu”
– ô, tôi biết, tôi dốt đặc chuyện buôn bán nhưng tôi vẫn thích nghe, ông vui lòng kể đi và giải thích rõ những gì tôi không hiểu được, đường lối kinh doanh mới của tôi là một trại cưa.
– Một cái gì?
Một nhà máy xẻ gỗ ra thành ván mỏng. Tôi chưa có, nhưng sẽ mua một ngày gần đây. Một người tên Johnson có xưởng cưa ở đường Cây Đào, đang cần bán gấp vì muốn có ngay một số tiền mặt. Nếu mua thì tôi phải mướn hắn ở lại coi sóc và trả lương hàng tuần cho hắn. Trong vùng đó chỉ có vài xưởng cưa thôi. Vì quân Yankee đã phá hủy gần hết các xưởng máy nên mỗi xưởng cưa là một kho vàng mình muốn bán ván theo giá nào cũng được. Quân Yankee đã đốt hết nhà cửa nên dân chúng rất cần ván gỗ để dựng lại. Hiện nay, người ta đua nhau đổ xô vào Atlanta, dân quê thiếu nông nô nên không còn trồng trọt được nữa, tụi Yankee và tụi Carpetbagger thì sẵn sàng xúm vào đây để kiếm chác. Không bao lâu Atlanta sẽ trở nên một thành phố lớn. Người ta cần ván để cất nhà, vì vậy tôi mua lại nhà máy ấy ngay khi… ngay khi thu lại được hết tiền nợ. Năm tới, khoảng này chắc chắn tôi sẽ không còn phải lo nghĩ nhiều tới tiền bạc nữa. Tôi . . . chắc cô biết tại sao tôi muốn kiếm tiền thật mau không? Frank lại ấp úng và đỏ mặt. “Hắn ta lại nghĩ đến Suellen đây”, Scarlett ghê tởm nghĩ thầm.
Trong một thoáng, Scarlett định mượn Frank ba trăm đô la, nhưng nàng chán nản loại bỏ ý nghĩ đó đa. Thế nào hắn ta cũng sẽ lúng túng lắp bắp vài tiếng, sẽ tìm lời thối thoát, hắn không thể cho nàng mượn được. Hắn đã làm lụng cực nhọc mới tìm ra tiền để cưới Suellen vào mùa xuân tới và nếu không gìn giữ số tiền đó, đám cưới của hắn sẽ phải hoãn lại vô hạn định. Dù gợi được lòng tốt và bổn phận tương lai của Frank với gia đình bên vợ để được hắn hứa cho vay thì thế nào Suellen cũng ngăn cản. Suellen càng ngày càng sợ thành gái già và sẽ phải làm bất cứ gì để chống lại những dự định có thể hoãn ngày cưới của mình thêm nữa. Suellen không xứng có người chồng như Frank và cũng không xứng hưởng hoa lợi một cửa hàng và một nhà máy cưa. Có được chút ít tiền trong tay là Suellen sẽ khó ưa hơn và nó sẽ không bao giờ chịu bỏ ra một đồng nào để bảo vệ Tara. Suellen rất ích kỷ nếu sắm được nhiều quần áo đẹp, được người ta gọi bằng “bà” thì Tara có về tay người khác hoặc bị đốt ra tro nó cũng không cần”.
So sánh tương lai êm ấm của Suellen với cuộc sống bấp bênh của mình và của Tara, Scarlett bừng giận vì sự bất công của cuộc đời. Nàng vội quay mặt ra đường sợ Frank để ý. Nàng sắp sửa mất tất cả trong khi Suellen. .. Bỗng nhiên nàng nảy ra một ý định. Suellen sẽ không có được Frank, sẽ không có cửa hàng và xưởng cưa! Suellen không đáng hưởng những thứ đó. Những thứ đó phải là của nàng. Scarlett nhớ lại số phận của Tara và tên Jonas Wilkerson hiểm độc như rắn đứng trước cửa nhà nàng. Nàng chỉ còn một hy vọng mong manh. Rhett đã đánh tan hy vọng của nàng nhưng nhờ trời, nàng đã có Frank.
Nhưng làm sao để quyến rũ anh ta? Scarlett thẫn thờ nhìn mưa, tay nắm nhặt. “Mình có thể làm cho anh ta quên Suellen và quay sang cưới mình không?” Nếu đã gần thành công với Rhett, thì thế nào mình cũng sẽ thành công với Frank! Nàng chớp chớp mắt nhìn Frank. “Hắn ta chẳng đẹp trai chút nào, răng vểnh, hơi thở hôi hám và có lẽ già gần bằng ba mình. Hơn nữa, hắn ta lại quá nhút nhát, quá tỉ mỉ. Chưa bao giờ mình thấy một người có nhiều thứ tồi tệ như vậy. Nhưng dầu sao, Frank cũng là một người quý phái và có lẽ mình sống với hắn sẽ còn dễ chịu hơn là với Rhett. Chắc chắn mình sẽ chi phối hắn dễ dàng. Với lại, đã ăn mày thì làm gì có quyền lựa chọn” Dù hắn là vị hôn phu của Suellen, nàng cũng không thấy hối hận chút nào. Sau khi đã vứt bỏ nguyên tắc luân lý để đi Atlanta tìm Rhett, việc chiếm đoạt người chồng sắp cưới của em mình chỉ là chuyện nhỏ.
Hy vọng mới làm nàng tự tin trở lại, nàng quên mất hai chân đang ẩm lạnh. Nàng chăm chú nhìn Frank làm hắn có vẻ lo ngại và sực nhớ lại lời Rhett, nàng vội vàng sụp mắt xuống: “Tôi đã từng thấy nhiều cặp mắt như vậy trong những cuộn đấu súng… Nó không làm đàn ông hứng thú chút nào”.
– Sao đó, cô Scarlett? Cô lạnh à?
– Phải, ông có thể… ông có thể cho tôi để tay vào túi áo ông được không? Lạnh quá đôi găng tay ướt hết.
– ủa, cô không có bao tay da sao? ồ! sao tôi lại vô tâm đến thế, cứ mãi nói chuyện mà quên là cô đang lạnh. Mau lên, Sally! Mà này cô Scarlett, tôi cứ lo nói chuyện của tôi mà quên hỏi cô có việc gì mà phải ra đường vào giờ này?
Không nghĩ ngợi, Scarlett đáp:
– Tôi vừa tới Bộ chỉ huy Yankee.
Frank nhíu mày ngạc nhiên:
– Nhưng, cô Searlett! Tụi lính. . . sao . . .
Scarlett vội cầu nguyện: Lạy Maria Đức mẹ, hãy giúp con tìm cách nói láo cho xuôi. Làm thế nào dể Frank đừng nghĩ rằng mình đã tới Rhett. Frank xem Rhett là một trong những tên vô lại nhất.
– Tôi tới đó. . . tới đó để xem coi . . . coi có sĩ quan Yankbe nào muốn mua mấy món đồ thêu gởi về cho vợ họ không. Tôi thêu đẹp lắm.
Frank ngồi lùi ra sau một chút, vừa có vẻ giận dỗi vừa có vẻ phân vân.
– Cô tới chỗ quân Yankee… Nhưng, cô Scarlett, đáng lý cô không nên tới… tại sao… Chắc chắn ba cô không biết chuyện này! Chắc chắn cô Pittyat…
– ồ’ ông mà nói lại cô Pitty là tôi chết mất…
Scarlett bật khóc, nàng thật sự lo ngại chuyện đó. Nàng khóc thật dễ dàng vì quá lạnh và quá khổ, nhưng Frank cũng bị kích thích dễ dàng. Y lúng túng và ngượng nghịu tựa như một người chợt thấy là mình lõa thể cứ chặc lưỡi than khổ luôn miệng. Y muốn bạo gan áp đầu Searlett vào vai mình và vỗ về nàng, nhưng vì chưa bao giờ làm vậy với đàn bà nên y không biết phải bắt đầu làm sao. Scarlett O’hara người đẹp và thông minh nhất đời lại khóc lóc trong xe y. Scarlett O’hara người kiêu hãnh nhất trong những người kiêu hãnh lại phải đi gạ bán đồ thêu cho quân Yankee. Y đau xót. Scarlett vẫn khóc nức nở, thỉnh thoảng lại kể vài câu rời rạc, và Frank liền tổng kết là Tara chắc đang khốn đốn. Có lẽ ông O,Ha ra vẫn “không còn như xưa”, có lẽ Tara đã không có tiền mua thực phẩm. Do dó, Searlett phải đi Atlanta để kiếm tiền cho mẹ con nàng. Frank lại chắc lưỡi và bỗng nhận thấy Scarlett đã ngã đầu vào vai y. Y hoàn toàn không biết nàng đã làm vậy lúc nào. Chắc chắn là y đã không kéo đầu Scarlett vào vai mình, nhưng quả thật Scarlett đang dựa vào vai y và nước mắt đang rơi lã chã trên ngực y.
Frank xúc động, một xúc động hoàn toàn mới lạ. Y rụt rè vuốt ve vai nàng và thấy Searlett không phản đối, bèn mơn trớn bạo dạn hơn. Nàng hết sức dịu dàng và yếu đuối! Nhưng cũng thật can đảm, thật điên cuồng khi cố kiếm tiền bằng cách bán đồ thêu.
– Cô Scarlett, tôi sẽ không nói lại với cô Pitty, nhưng phải hứa với tôi là không bao giờ làm chuyện đó nữa. Cứ nghĩ con gái của ông O’hara…
Scarlett mở đôi mắt xanh ngấn lệ nhìn Frank.
– Nhưng, ông Kennedy, tôi phải làm một cái gì chứ. Tôi phải lo nuôi con trong khi không ai đoái hoài tới chúng tôi cả.
Cô là một quả phụ dũng cảm, nhưng tôi không muốn cô làm một việc như vậy. Gia đình cô sẽ xấu hổ đến chết mất.
– Vậy tôi phải làm sao bây giờ?
Scarlett lại nhìn Frank như là y sẽ có cách giúp đỡ nàng.
– Được, ngay bây giờ thì tôi chưa nghĩ ra, nhưng thế nào cũng có cách.
– Tôi biết là thế nào ông cũng có cách mà. ông là người tài
Chưa bao giờ Scarlett gọi thân mật như vậy nên vừa nghe, Frank đã bàng hoàng và hết sức hài lòng. Có lẽ do quá rối trí nên cô ta không chú ý tới lời nói của chính mình. Frank tự thấy có bổn phận ân cần và che chở, phải làm một việc gì đó dể giúp đỡ cho người chị của Suellen. Y móc ra cái khăn tay đỏ đưa cho nàng. Scarlett lau mắt rồi phân trần:
– Tôi ngớ ngẩn quá. ông tha thứ cho tôi nghe.
– Cô không ngớ ngẩn đâu. Cô đúng là một phụ nữ can đảm, cố gắng mang cả một gánh nặng quá sức mình. Chắc cô Pittypat cũng không giúp gì cho cô được, phải không? Nghe nói cô ấy đã mất gần hết sản nghiệp, cả ông Henry cũng không còn khá giả gì Tôi chỉ mong có một ngôi nhà để bao bọc cô. Nhưng Scarlett, cô nhớ điều này, lúc nào cưới Suellen xong, chúng tôi sẽ dành cho cô và bé Wade Hampton một chỗ trong mái nhà của chúng tôi.
Đã tới lúc rồi dây! Thánh thần có lẽ đã để mắt tới nên mới tạo ra một cơ hội bằng vàng như vậy, Scarlett cố làm ra vẻ kinh ngạc và bối rối. Nàng giả vờ há miệng như muốn nói điều gì đó rồi ngậm lại.
– Chắc cô dư biết tôi sẽ thành em rể của cô vào mùa xuân tới.
Frank vui vẻ nói nhưng chợt thấy mắt Scarlett lại trào lệ nữa,
– y vội lo lắng hỏi:
– Chuyện gì vậy? Suellen có đau ốm gì không?
– ồ, không, không.
– Chắc có chuyện gì rắc rối phải không? Cô phải nói cho tôi hay mới được.
– Không được đâu, tôi không biết! Tôi nghĩ là nó đã viết thơ cho ông hay rồi… Trời, khó nói quá.
– Cô Scarlett, chuyện gì.xảy ra?
– Frank, tôi không muốn nói gì tôi tưởng ông đã biết. . . tôi tưởng nó đã viết thơ cho ông rồi
Frank run rẩy:
– Viết cho tôi cái gì?
– Dám làm chuyện đó với một người tốt bụng thì quá lắm.
– Nhưng chuyện gì?
– Nó không viết thơ cho hay sao? à, tôi đoán có lẽ vì xấu hổ nên nó không chịu viết thơ. May là nó còn biết xấu ôi, có một đứa em gái như nó!
Frank không còn mở miệng hỏi tiếp được nữa. Y nhìn Scarlett chòng chọc, mặt tái xám, tay buông thõng dây cương.
– Nó sẽ lấy Tony Fontaine tháng tới. ồ, xin lỗi ông Frank, tôi rất buồn là chính mình lại làm kẻ báo tin này cho ông. Nó đã chán phải chờ đợi lâu, nó sợ sẽ trở thành gái già.
Mammy đã đứng ở thềm nhà lúc Frank đỡ Scarlett xuống xe. Có lẽ bà đã đứng đợi khá lâu vì tóc đã rối tung và khăn choàng đã lốm đốm nước mưa. Mặt bà vừa biểu lộ nét giận dữ, vừa lo sợ. Liếc nhanh về phía Frank và nhận rõ ra y, bà thay đổi ngay sắc mặt… với đôi chút hài lòng. Mammy nặng nề đi tới, mỉm cười lễ phép lúc Frank bắt tay bà.
– Gặp lại người cùng quê, hân hạnh quá. Mạnh khỏe không ông Frank? ông có vẻ tươi tắn lắm. Nếu biết Scarlett đi với ông tôi đâu có lo lắng dữ vậy. Mới về nhà thấy cô đi mất, tôi cuống cuồng như con gà bị vặn cổ. ông thử nghĩ Scarlett ra đường có một mình trong lúc mấy tên mọi giải phóng hỗn xược lúc nhúc ngoài đường sao mà không lo.Sao không cho tôi hay, con gái cưng? Coi chừng bị cảm nữa đó. Scarlett nháy mắt với Frank. Mặc dầu đang đau đớn vì cái tin buồn vừa qua, Frank cũng mỉm cười và nháy mắt trả lại tỏ ý đã thông cảm lắm rồi. Scarlett nói:
– Mammy lên lầu lấy cho tôi quần áo khô, pha trà nóng nữa.
– Chúa ơi, cái áo của cô đã. tơi hết rồi kia. Vậy là tôi phải mất thì giờ để hong khô và chải lại. Tối nay còn phải mặc đi dám cưới .
Mammy quay vào, Scarlett dựa vào người Frank, thì thầm:
– ở lại dùng bữa tối với tôi nghen! Chúng tôi trơ trọi quá. Sau đó chúng ta sẽ đi đám cưới, ông cũng đi nữa! Và nhớ đừng nói gì với cô Pitty về chuyện… về chuyện Suellen. Cô sẽ buồn ghê lắm. Và tôi sẽ lãnh hết vì tôi là chị nó.
Frank hấp tấp trả lời:
– Không đâu! Không đâu!
– Hôm nay ông tử tế với tôi quá. Tôi đã cảm thấy hoàn toàn vững lòng trở lại.
Nàng siết chặt tay Frank và đắm đuối nhìn anh ta.
Mammy đứng chờ ngay bên trong cửa, nhìn Scarlett một cách khó hiểu rồi cả hai lên lầu, vào phòng ngủ. Bà lẳng lặng cởi quần áo ướt của Scarlett mắc lên thành ghế và đỡ nàng vào giường. Lúc mang tới cho Scarlett một tách trà và một viên gạch nóng quấn trong vải, bà nhìn Scarlett và nói với một giọng đầy hối tiếc mà chưa bao giờ nàng nghe thấy;
– Con gái, sao con không nói cho Mammy biết, con muốn tính toán cái gì? Nếu vậy vú đâu có lo lắng suốt đường đi Atlanta. Vú đã quá già và mập nên không xòa xoay xở được như trước.
– Bà nói gì?
– Con gái cưng, đừng gạt vú. Vú hiểu con quá mà. Vú đã nhìn rõ mặt ông Frank và mặt con, vú đọc rõ như đang đọc Thánh kinh vậy. Vú còn nghe những lời con thì thầm với ông Frank về Suellen nữa.
Nếu vú biết trước chuyện Frank và con, vú đâu có lo lắng nhiều vậy.
– Được rồi.
Scarlett cuộn người trong mền, nàng biết có đóng kịch thêm nữa với Mammy cũng vô ích.
– Vậy bà tưởng tôi đi gặp ai?
Con gái, vú không biết, nhưng vú không thích cái mặt của con ngày hôm qua. Và vú nhớ cô Pitty đã viết cho Melly rằng cái tên đê tiện Butler có nhiều tiền lắm và vú cũng không quên chuyện gì đã nghe. Nhưng còn ông Frank, ông ấy cũng thuộc giới quý tộc dầu không đẹp trai… Scarlett gay gắt nhìn Mammy. Bà cũng bình tĩnh nhìn trả lại với tia mắt của một người toàn trí.
– Được, bây giờ bà muốn gì? Bép xép lại với Suellen?
– Tôi chỉ muốn giúp cô vui vẻ bên ông Frank thôi.
Mammy vừa đáp vừa nhét mí mền quanh cổ Scarlett. Nàng nằm yên lặng một lúc lâu trong khi Mammy cứ đi qua đi lại trong phòng, không một đòi hỏi giải thích, không một lời trách cứ Mammy đã hiểu rõ và im lặng. Scarlett bỗng nhận ra Mammy còn có vẻ thật sự ương ngạnh hơn mình. Mammy là vú nuôi Scarlett và hễ Scarlett muốn gì, dầu cái đó thuộc về người khác, Mammy cũng điềm nhiên giúp nàng đạt được ý muốn. Quyền lợi của Suellen và Frank Kennedy không nghĩa lý gì đối với Mammy. Scarlett đang túng bấn và cố sức vùng vẫy. Mammy ủng hộ nàng không chút do dự. Searlett hiểu được sự ủng hộ ngấm ngầm của người nhũ mẫu và khi viên gạch nóng đã làm nàng ấm áp, tia hy vọng lúc nãy còn yếu ớt lóe lên trên đoạn trường về nhà bây giờ bùng cháy mãnh liệt. Trái tim ồ ạt bơm máu khắp người. Sức lực trở lại với Scarlett làm nàng. Nàng muốn cười to lên “Mình vẫn chưa thất bại”, nàng vui vẻ nghĩ thầm. Mammy đưa cho tôi cái gương. Đừng để hở vai ra nghe không! Mammy đưa cái gương soi. Scarlett nhìn vào đó. Mặt xanh mét như ma, còn tóc thì bù xù như đuôi ngựa.
– Cô không còn tươi tắn như ngày xưa nữa.
– Hừm… mưa có lớn lắm không?
– Cô đã biết là mưa lớn lắm mà.
– Cũng được, bà đi mua đồ cho tôi
– Mưa như vầy làm sao đi được?
– Không, để tôi đi vậy.
– Cô cần gì gấp đến nỗi không chờ được? Hôm nay như vậy cũng chưa đủ sao?
Searlett chăm chú quan sát mặt mình trong gương, nói:
– Tôi cần một chai dầu thơm. Bà gội đầu rồi xịt lên tóc cho tôi một bình nước hột mộc qua.
– Tôi không gội đầu cho cô trong lúc cô đã ướt mem tôi cũng không muốn cô xài dầu thơm như những người đàn bà phóng đãng kia.
– Bà phải làm theo ý tôi. Lục trong bóp lấy năm đô la vàng đi mua đồ cho tôi ngay. Và… ơ… Mammy, bà mua giùm tôi một… một thỏi son nữa.
Mammy đâm nghi:
– Cái đó là cái gì?
Vú không cần biết. Chỉ hỏi người ta là được.
– Tôi không muốn mua cái gì mà tôi không biết.
– Được đó là một loại màu, nếu vú tò mò muốn biết! Đó là màu để thoa mặt. Vú đi mau đi.
Mammy la lối:
– Thoa mặt! Cô đã lớn lắm rồi nên tôi không đánh đòn được. Chưa bao giờ tôi thấy xấu hổ như vậy! Cô phát điên rồi! Ngay lúc này bà Ellen nằm dưới mồ cũng không yên! Cô thoa mặt như một. . .
– Bà biết là bà ngoại Robillard cũng từng thoa mặt và . . . Phải và bà ấy chỉ mặc có một cái váy lót bên trong thôi.
– Nhưng không phải đó là lý do để cô bắt chước. Hồi bà ngoại còn nhỏ, nếp sống rất buông thả, nhưng bây giờ thì khác, lúc đó họ…
Scarlett tốc mền ngồi dạy, hét lớn:
– Nếu vậy thì bà về ngay Tara đi.
– Tôi chỉ về Tara khi nào tôi muốn. Tôi có toàn quyền. Bây giờ tôi muốn ở lại. Nằm xuống đi. Bộ muốn bị sưng phổi hay sao? Mặc áo nịt vào mau. Mặc áo nịt vào đi. con cưng! Chúa ơi, cô giống y hệt như là ba cô vậy! Nằm xuống đi… Tôi không thể mua màu cho cô được! Xấu hổ lắm ai cũng biết là tôi đi mua cái đó cho con gái tôi! Scarlett, cô đã đẹp quá rồi, cần cái đó làm chi. Con cưng, chỉ có hạng đàn bà lẳng lơ mới xài thứ đó.
– Nhưng họ đã đạt được kết quả, phải không?
– Chúa ơi! Con đừng nói bậy bạ vậy! Bỏ đôi vớ ướt đó xuống, con gái cưng. Tôi không muốn cô đi mua mấy món đó. Bà Ellen sẽ hiện về rấy rà tôi. Nằm xuống đi. Tôi sẽ đi mua cho. Có lẽ tôi sẽ tìm ra được một cửa hiệu không có người nào quen với chúng ta.
Đêm đó, tại nhà riêng bà Elsing, sau khi mọi nghi thức hôn lễ của Fanny đã làm xong và khi lão Levi cùng cái nhạc sĩ đang sửa soạn nhạc cụ cho cuộc khiêu vũ, Scarlett sung sướng rảo mắt nhìn quanh. Được dịp tham dự lại một đám tiệc thật là khoan khoái. Nàng cũng hài lòng vì sự tiếp đón nồng hậu của mọi người. Lúc nàng cặp tay Frank bước vào nhà, mọi người đổ xô tới chào hỏi, hôn hít bắt tay, bày tỏ sự nhớ mong. Họ còn yêu cầu nàng đừng về Tara nữa. Ngay đến những người như bà Meade, bà Merriwether, bà Whiting và những người đàn bà khác từng đối xử lạnh nhạt với nàng trong thời chiến cũng đã quên hết những hành vi của nàng ngày xưa. Họ chỉ thấy nàng cũng chịu đau khổ trước những thất bại chung như họ và nàng là cháu của cô Pitty, là bà quả phụ Charles. Họ rơm rớm nước mắt khi hôn nàng, nhắc lại cái chết của mẹ nàng và bỏ ra nhiều thì giờ để hỏi thăm cha nàng cùng các cô em gái. Người nào cũng hỏi thăm Ashley và Melanie, họ muốn biết tại sao vợ chồng họ không cùng về Atlanta.
Dù rất hài lòng trước sự đón tiếp mềm nở ấy, Scarlett cũng thoáng thấy bực bội, bực bội vì cái áo nhung của mình. Chiếc áo vẫn còn ướt ngang gối và có những vết lốm đốm khắp nơi trên họ nhận ra là nàng chỉ có một cái, vậy thôi. Nhưng rồi nàng cũng yên tâm khi nhận thấy y phục của nhiều người khác trông còn lôi thôi lếch thếch hơn vá víu chỗ này chỗ nọ. Dầu sao, áo nàng cũng còn nguyên và mới nhất trong đám khách, trừ cái áo cưới bằng satanh trắng của Fanny. Nhớ lại những gì cô Pitty đã nói về tình hình tài chính của bà Elssing, Scarlett ngạc nhiên tự hỏi họ lấy tiền ở đâu để may áo satanh đó, để mua đồ giải khát, để trang hoàng và mướn nhạc công. Chắc chắn là phải tốn nhiều tiền lắm. Có lẽ bà ta vay mượn hoặc cả dòng họ Elsing đóng góp vào để làm quà cưới cho Fanny. Một đám cưới linh đình vào lúc này, đối với Scarlett cũng hoang phí như gia đình Tarleton làm bia mộ cho mấy đứa con trai. Bây giờ đâu còn là lúc xài tiền như nước nữa. Tại sao đám người này vẫn cố sống như xưa trong khi ngày xưa êm đẹp không còn nữa?
Nhưng Scarlett gạt qua ngay những ám ảnh về chuyện tiền bạc đó Không phải là tiền của nàng thì lo nghĩ làm gì cho mất vui.
Scarlett nhận ra mình có quen biết nhiều với chú rể, anh ta tên là Tommy Wellburn người Sgrarta. Năm 1863, nàng đã có lần săn sóc Tommy khi anh ta bị thương ở vai. Ngày trước Tommy rất đẹp trai, anh rời trường Đại học Y khoa để gia nhập kỵ binh. Bây giờ. trông như một cụ già, vết thương ở háng làm anh ta thấp hẳn xuống. Tommy đi rất khó khăn và đúng như nhận xét của cô Pitty, cái lối đi hai hàng của anh ta trông rất khó coi. Nhưng anh ta không có vẻ gì lo nghĩ hoặc quan tâm tới dáng điệu của mình. Tommy đã bỏ ý định theo đuổi ngành y khoa, bây giờ anh ta đang làm thầu khoán, coi sóc một đám nhân công người Ireland xây cất một khách sạn mới. Scarlett không hiểu tại sao Tommy có thể theo đuổi được cái nghề đó với thương tích như thế, nhưng nàng không hỏi. Nàng nhận thức rằng người ta có thể làm dược bất cứ việc gì khi bị sự túng cùng thúc đẩy.
Tommy, Hugh Elsing và chàng Ren Picard bé choắt như khỉ đứng tiếp chuyện nàng trong khi gia nhân đang kéo bàn ghế vào vách để dọn chỗ làm sàn khiêu vũ. Từ lần gặp chót vào năm 1962 tới nay, Hugh vẫn không có gì thay đổi. Vẫn còn là một anh chàng gầy gò, mẫn cảm với mớ tóc lòa xòa trước trán. Nhưng René đã khắc hẳn với cái ngày nghỉ phép để làm lễ cưới cùng Maybelle Merriwether, nụ cười anh ta rõ ràng là gượng gạo mặc dầu những nét linh hoạt sống động của dân Creole vẫn sáng ngời trong mắt và dáng vẻ ngạo mạn trong bộ đồng phục Zouave cũng không còn nữa. Anh ta vừa hôn tay Scarlett vừa nói:
– Má như hoa hồng, mắt như bích ngọc. Vẫn đẹp như ngày tôi gặp lần đầu trong hội chợ. Cô nhớ không? Tôi không bao giờ quên cái lối cô bỏ nhẫn cưới vào giỏ của tôi. Hà! Can đảm lắm Nhưng không bao giờ tôi lại có thể nghĩ được là cô đã chờ đợi lâu như thế mà chưa chịu có thêm cái nhẫn khác.
René thúc cùi chỏ vào hông Hugh. Scarlett trả đũa:
– Còn tôi cũng không bao giờ nghĩ được rằng anh có thể đánh xe đi bán bánh ba-tê, Ren Picard.
Thay vì xấu hổ, anh ta lại tỏ ra đắc chí, vừa cười lớn vừa vỗ vỗ vào lưng Hugh.
– ôi, bà già vợ yêu quý đã bắt tôi làm việc đó. Lần thứ nhất trong đời tôi. Ren Picard này, con người đáng lẽ chỉ lo nuôi ngựa giống và chơi vĩ cầm thôi. Vậy mà bây giờ đánh xe đi bán bánh ba tê. Nhưng tôi lại khoái. Bà nhạc tôi có thể khiến một người đàn ông làm bất cứ chuyện gì. Nếu bà mà làm Tướng có lẽ chúng ta đã thắng trận, có phải không Tommy?
Scarlett nghĩ thầm: “Lạ chưa, chỉ khoái đánh xe đi bán bánh ba tê trong khi gia đình có mười dặm đất đai dọc theo bờ sông Mississíppi và một dinh thự to lớn ở Orleans”. Tommy liếc nhìn bà già vợ mới, gật gù:
– Nếu các bà già vợ của tụi mình gia nhập quân đội, thì chúng ta đã đánh bại quân Yankee trong vòng tuần lễ. Lý do duy nhất khiến chúng ta kháng cự được khá lâu là nhờ cái khối các bà đứng đàng sau nhất định không bỏ cuộc.
Hugh cười kiêu hãnh:
– Họ không bao giờ bỏ cuộc. Không một người đàn bà nào có mặt đêm nay lại chịu đầu hàng, nó làm họ đau khổ còn nhiều hơn đàn ông tụi mình.
Tommy kết luận:
– Và họ đang căm hận lắm, phải không Scarlett? Các bà buồn rầu trước cảnh xuống dốc của chúng ta còn hơn chính mình nữa. Đáng lý Hugh sẽ là một luật sư, Ren thì kéo đàn cho vua chúa âu châu.
Tommy thụp xuống vừa vặn tránh một cú đấm của Ren.
– Và đáng lý tôi sẽ thành một bác sĩ . . . .
Ren kêu lên:
– Cứ để thêm một ít lâu nữa rồi coi. Lúc đó tôi sẽ thành ông hoàng bánh ba tê ở miền Nam. Hung sẽ thành ông vua bán củi và mày, Tommy, mày sẽ là chủ nhân ông của hàng trăm nô lệ Ireland thay vì bọn nô lệ da đen ngày xưa. Thay đổi nhiều lắm chứ! Còn các cô, Scarlett, Melanie sẽ trở thành cái gì đây? Các cô vắt sữa bò, hái bông?
– Không là cái gì cả.
Scarlett lạnh lùng trả lời, nàng không hiểu tại sao Ren lại vui vẻ trước những cảnh khốn khổ như vậy được. Nàng nói thép:
– Đã có bọn hắc nô làm những chuyện đó cho chúng tôi.
Nghe nói cô Melly đặt tên con là Beauregard. Cô nói lại với Melly là tôi, Ren này, chấp nhận và tuyên bố là cái tên đó chỉ thua có danh Thánh chúa Jesus thôi. Ren mỉm cười, mắt long lanh kiêu hãnh vì cái tên Beauregard của vị tướng nổi danh về chiến thuật tập kích ở Louisianna.
Tommy phụ họa:
– Cái tên Robert Edward Lee cũng vậy. Tại sao tôi không bắt chước cái lối đặt tên như vậy kìa, đứa con đầu lòng của tôi sẽ tên là Bob Lee Wellburn.
Ren nhún vai cười to.
Sau khi đã thử lại nhạc cụ, cái nhạc sĩ chơi bài “ông lão Dan Tucker”, Tommy quay lại Scarlett:
– Cô khiêu vũ không? Tôi thì không thể mời cô được, còn Hugh và Ren…
– Không cám ơn… tôi vẫn còn tang mẹ.
Scarlett đưa mắt tìm Frank Kennedy thì thấy y đang đứng gần bà Elsing. Nàng ra hiệu cho Frank lại gần.
– Tôi ngồi ở góc phòng đằng kia, ông tìm một ít món giải khát với đó, chúng ta sẽ nói chuyện với nhau.
Trong khi Frank hấp tấp đi ìấy rượu vang và bánh ngọt, Scarlett ngồi vào trong một lõm nhỏ của phòng khách cẩn thận xếp váy lại để giấu những vết dơ. Cảnh đông người, tiếng nhạc làm Scarlett quên hết những nhục nhã với Rhett ban sáng. Ngày mai nàng sẽ nghĩ tới thái độ của Rhett, nghĩ tới sự nhục nhã của mình. Ngày mai nàng sẽ tự hỏi xem đã chiếm được trái tim của Frank chưa. Nhưng đêm nay thì không. Đêm nay phải sống cho chính mình.
Được khiêu vũ trở lại thì thích quá nhưng dĩ nhiên ngồi với Flank trong một góc phòng hẻo lánh như thế này thì hữu ích hơn. Tiếng nhạc nghe mời mọc thật, Scarlett không ngớt nhịp chân theo tiếng gõ nhịp của lão Levi. Trên sàn nhảy hai hàng người khi thì hòa nhập vào nhau rồi lùi ra, lúc thì quay tròn rồi nắm tay nhau. Trông họ cũng như xưa nhưng ở họ lại có một cái gì khác ngày xưa. Tại sao? Có phải họ đã sống thêm vài tuổi rồi? Không, có một cái gì khác hơn mãnh lực của thời gian. Bọn họ, thế giới của họ đã mất đi một cái gì đó. Năm năm trước, họ sống trong một thế giới đầy an nhàn tươi đẹp. Bây giờ thế giới đó không còn nữa, những rung động, những ý nghĩa, những nét đáng yêu của nếp sống xưa cũ đã mất cả rồi.
Scarlett biết chính mình cũng đã biến đổi, nhưng không phải người rồi chợt cảm thấy mình như một người lạ lạc lõng tới đây.nàng thấy mình lạc lõng như vừa đến từ một thế giới khác. Và rồi nàng nhớ lại, đó cũng là cái cảm nghĩ thường có mỗi khi gần gũi với Ashley và những người cùng bản chất với chàng, Scarlett nhận thấy không thể nào hiểu được họ. Thế giới xa xưa của họ đã thay đổi, nhưng bề ngoài của họ không thay đổi, vì đó là những gì họ còn giữ lại được. Họ vẫn bám víu chặt chẽ vào những gì họ yêu mến nhất của ngày xưa, những cử chỉ uể oải, thanh lịch và vượt lên trên hết là ý thức bảo vệ phụ nữ của nam giới.
Scarlett cũng biết mình thay đổi nhiều. Nếu không, nàng không thể làm được những chuyện nàng đã làm từ ngày rời Atlanta chạy nạn. Nếu không, nàng không thể trù liệu được một kế hoạch vô vọng như ngày hôm qua: Tuy nhiên nàng vẫn thấy mình khác họ, nhưng tới bây giờ nàng vẫn không thể hiểu tại sao có sự khác biệt đó. Có lẽ vì nàng có thể làm được những chuyện mà họ thà chết chứ không làm. Có lẽ vì họ đã mất hy vọng nhưng vẫn cố mỉm cười, vẫn lễ phép trước cuộc đời, còn Scarlett thì không. Nàng không thể làm ngơ trước cuộc đời. Nàng phải sống và cuộc sống thì lại quá tàn nhẫn với nàng, chứa đựng quá nhiều bất trắc cho nên dầu muốn gượng cười với nó nàng cũng không làm được. Nhìn thái độ dịu dàng can đảm hoặc kiêu hãnh của bạn bè nàng thấy nó chẳng nói lên một ý nghĩa nào cả. Đối với nàng, họ chỉ là những người ngoan cố, không chịu nhìn thẳng vào sự thật. Nhìn những người đang quay cuồng trên sàn khiêu vũ, Scarlett tự hỏi không biết cuộc đời có đẩy họ vào đường cùng như nàng không, những người yêu đã chết, những người không tàn phế, đám con cái đói khát, ruộng đất bị xâu xé, nhà cửa thuộc về người lạ. Dĩ nhiên là họ cũng đang khốn đốn như nàng! Scarlett biết rõ hoàn cảnh của họ, sự khánh tận, khốn khổ của họ cũng là của nàng, vấn đề của họ cũng là vấn đề của nàng. Nhưng họ lại phản ứng khác hẳn nàng. Những khuôn mặt hiện diện trong phòng này đêm nay không còn là những bộ mặt thật nữa, đó là những cái mặt nạ, những cái mặt nạ hoàn hảo.
Bỗng nhiên nàng thấy thù ghét mọi người vì họ khác hẳn nàng, vì họ cưu mang sự khánh tận của họ bằng một thái độ ung dung mà nàng không thể nào bắt chước. Những người đàn bà kia dù hàng ngày phải làm lụng cực nhọc và chưa biết tới chừng nào sẽ có thêm được một cái áo mới, nhưng họ cứ khư khư giữ lấy những dáng điệu của người đàn bà quý tộc ngày xưa. Scarlett không thể coi mình là người quý tộc được nữa, dù nàng vẫn còn một cái áo nhung và một mái tóc xe nước hoa, dù vẫn là người xuất thân từ giới thượng lưu và dù trước đây cũng đã có một gia sản vĩ đại. Scarlett biết không thể coi mình là một phụ nữ quý tộc được nữa khi trên bàn ăn không còn muỗng mạ bạc, không còn chén dĩa bằng pha lê, không còn ngựa xe thừa thãi và bông vải Tara chưa biết tới chừng nào mới được những bàn tay da đen hái lại.
Và! Thì ra khác biệt là ở đó! Dù đang nghèo khó, họ vẫn cứ tưởng mình còn sang trọng như xưa, còn mình thì không. Bọn ngu đần ấy không nhận thức được là không còn tiền thì không thể là một nhà quý tộc”.
Scarlett không ngớt nghe những lời nhạo báng cái thói xét người theo tiền bạc của người Yankee. Nhưng ngay lúc này, nàng không khỏi không đồng ý với chúng, vì họ hoàn toàn có lý về đỉểm này, dù vẫn sai lầm nhiều chuyện khác. Nàng biết Ellen có thể bất tỉnh khi nghe con gái mình nói lời như vậy, bởi vì cảnh nghèo khó không bao giờ làm Ellen xấu hổ. Xấu hổ! Phải, đó là cảm nghĩ của Scarlett giữa lúc này. Nàng xấu hổ vì thấy mình nghèo, vì phải làm lụng như một hắc nô.
Nàng tức bực nhún vai. Có lẽ bọn người này có lý, nhưng dù sao cái đám kiêu căng ngốc nghếch kia cũng không biết nhìn về tương lai như nàng. Họ vẫn nuối tiếc quá khứ. Thời buổi đã trở nên khó khăn, nhưng Scarlett biết có nhiều người vì cố giữ gia phong nên không dám dấn thân phấn đấu… phấn đấu để kiếm tiền. Tất cả đều nghĩ rằng việc kiếm tiền hoặc nói tới tiền đều là những chuyện thấp kém. Dĩ nhiên. cũng có những trường hợp đặc biệt. Bà Merriwether nướng bánh và Ren Picard đánh xe giao bánh. Hugh Elsing cưa cây và bán củi dạo. Tommy làm thầu khoán và Frank mở cửa tiệm. Một số điền chủ chỉ còn vài sào đất để canh tác nhưng vẫn canh tác vì thiếu thốn. Những luật sư hay bác sĩ phải quay lại với nghề nghiệp họ. để cứ chờ đợi những thân chủ có lẽ không bao giờ tới nửa. Còn bao nhiêu người khác, sống buông thả như ngày xưa chuyện gì sẽ đến với họ?
Phần Scarlett, nàng không muốn sống trong cảnh nghèo khổ trọn đời không muốn ngồi im chờ phép lạ. Nàng muốn dấn thân vào cuộc đời và sẽ chi phối nó, nếu được. Scarlett không giống như những người kia đem vốn liếng để đầu tơ vào một chính nghĩa đã sụp đổ. Cha nàng, một thanh niên di cư nghèo khó đã tạo dựng được cả một đồn điền to tát như Tara. ông đã làm được gì thì con gái ông cũng phải làm theo được. Họ sống bằng quá khứ còn nàng thì sống nhờ hy vọng ở tương lai. Từ đây Frank Kennedy sẽ là tương lai của nàng vì ít ra y cũng có một cửa hàng và một số tiền mặt. Nếu nàng lấy được Frank và đặt được tay lên món tiền đó, nàng sẽ cứu nguy cho Tara trong nhiều năm nữa. Và sau đó… cần phải bảo Frank mua lại xưởng cưa. Searlett nhận thấy rằng thành phố đang trong thời kỳ tái thiết và người nào làm chủ một tiệm buôn gỗ cũng cầm bằng như sẽ có một mỏ vàng.
Scarlett bỗng nhớ lại những lời của Rhett trong những năm đầu của cuộc chiến, lần hắn nói về số tiền kiếm được nhờ cuộc phong tỏa. Lúc đó nàng không sao hiểu nổi nhưng bây giờ nó lại trở thành quá rõ ràng, “Chúng ta có thể kiếm ra thật nhiều tiền trong nhịp sụp đổ của một nền văn minh cũng như giữa lúc xây dựng một nền văn minh khác”. Nàng nghĩ. “Đây đúng là sự sụp đổ mà hắn tiên đoán. Hắn có lý. Ai không ngại làm việc đều có thể kiếm ra tiền dễ dàng.
vừa thấy Frank từ bên kia phòng khách đi tới với ly rượu dâu và dĩa bánh ngọt trên tay, Scarlett sửa soạn một nụ cười. Nàng không bận tâm nghĩ ngợi xem Tara có đáng cho nàng lấy Frank không. Vừa nhấm nháp ly rượu ngọt, nàng vừa mỉm cười với y.
Scarlett tự biết đôi má mình hồng hào và gợi cảm hơn bất cứ cô gái nào ở đây. Nàng kéo vạt áo lên cho Frank ngồi bên cạnh và phe phẩy thiếc khăn tay cho mùi nước hoa thoảng ra.Nàng hãnh diện với mùi hương đó vì trong phòng không có người đàn bà nào dùng dầu thơm và tất cả cũng đã chú ý ngay tới nó. Trong một thoáng bạo dạn, Frank thì thầm khen nàng tươi đẹp thơm ngát như một nụ hoa hồng.
Phải chi Frank đừng làm nàng liên tưởng tới một con thỏ già. Phải chi anh ta có vẻ nịnh đầm và nồng nàn như anh em Tarleton hoặc cùng lắm thì có những hành động thô bạo như Rhett. Nhưng nếu Frank có được những thứ đó thì đã đủ khôn ngoan để nhận ra những băn khoăn hiện rõ trong ánh mắt của nàng rồi. Frank không biết gì về đàn bà thì làm sao có thể nghi ngờ được những mưu chước của nàng. Đó là một cái may cho Scarlett, nhưng không phải vì thế mà nàng tăng được lòng kính phục Frank.
Scarlett từ Atlanta trở về Tara đã được hai tuần lễ thì một vết xước da ở chân bị nhiễm trùng và sưng tấy lên làm cô không thể nào xỏ vào giầy được. Cô phải khập khiễng đi bằng gót chân. Thấy ngón chân cái sưng vù, cô thất vọng vô cùng. Nếu vết thương của cô trở thành hoại thư như ở những người lính? Và nếu cô chết không có một bác sĩ nào? Mặc dù cay đắng, cô không muốn từ giã cõi đời này chút nào. Vả lại ai chăm nom Tara nếu cô mất đi?
Khi trở về nhà, cô đã hy vọng là ông Gérald sẽ trở lại như xưa và ông sẽ gánh vác lấy mọi trách nhiệm. Nhưng trong suốt hai tuần lễ đó, hy vọng ấy đã tan biến. Từ bây giờ, cô hiểu rằng dù thế nào, số phận của đồn điền và những người trong nhà đều dựa vào bàn tay chưa có kinh nghiệm của cô, vì ông Gérald nhân đức là thế, cứ suốt ngày như trong giấc mơ. Lúc Scarlett hỏi xin ý kiến ông, ông chỉ biết trả lời: “Con thấy thế nào là tốt thì cứ làm!” hoặc “Con hãy hỏi ý kiến của mẹ con, con mèo nhỏ của ba ạ!”
Ông sẽ không bao giờ thay đổi được, và lúc này Scarlett đã trông thấy thực tế rành rành trước mắt đành phải chấp nhận. Cô biết rằng cho đến giây phút cuối cùng, ba cô vẫn cứ tiếp tục đợi mẹ cô trở về và không ngừng rình tiếng bước chân của bà. Ông sống trong một xứ sở nào đó không có biên giới rõ ràng mà thời gian thì bị xoá và ông thấy hình như bà Ellen ở buồng bên cạnh. Cái lò xo cho tất cả cuộc sống của ông đã gãy tan tành sau cái chết của vợ và cùng với nó đã biến hết lòng tin, lòng quả cảm và sức sống tràn trề của ông. Bà Ellen là người phụ tá cho tấn kịch huyên hoang của ông Gérald. Bây giờ tấm màn đã buông xuống vĩnh viễn, người ta đã tắt đèn đi và khán giả đã đột ngột biến hết chỉ còn lại tay diễn viên già ngơ ngác trên sân khấu để đợi lời đối đáp.
Buổi sáng hôm đó, ngôi nhà lặng lẽ, trừ Scarlett, Wade và ba người ốm, tất cả mọi người đều ra đồng để bẫy con lợn cái trong đầm lầy. Cả ông Gérald cũng đã hồi lại đôi chút, ông vịn vào vai Pork lê bước trên các luống cày và còn một tay ông cầm lủng lẳng một cuộc dây. Do khóc nhiều, Carreen và Suellen đã ngủ. Ðiều này mỗi tuần xảy ra ít nhất hai lần khi các cô nghĩ đến bà Ellen. Mélanie lần đầu tiên từ khi sinh con được phép ngồi lên giường. Hai chân phủ trong một cái chăn dạ, cô bế em bé ở một tay, con cô đầu tóc hung còn con của Dilcey tóc đen và xoăn tít.
Ðối với Scarlett, sự yên lặng của Tara là không thể tha thứ được vì nó làm cô nhớ lại cánh đồng quê hoang tàn mà cô đã đi qua khi từ Atlanta trở về đây. Có đến hàng giờ hai mẹ con con bò không gây nên một tiếng động. Không một con chim nào hót. Scarlett kéo một cái ghế thấp tới cạnh cửa sổ buồng cô và phóng tầm mắt xuống con đường trước ngôi nhà, lên bãi cỏ và lên những cánh đồng hoang vắng ở đầu đường phía bên kia. Cô vén váy lên quá đầu gối và cứ ngồi như thế, cằm tỳ lên hai cánh tay để trên bờ thành cửa sổ. Trên mặt sàn bên cạnh cô để một xô nước giếng và thỉnh thoảng cô lại nhúng bàn chân nhức ngối vào đấy.
Bực mình, cô ẩy sâu cằm vào chỗ hõm của cánh tay. Ðúng vào lúc cô cần có sức khoẻ nhất thì ngón chân cái của cô lại đau. Những của nợ ấy thì chẳng bao giờ bắt được con lợn xề. Họ phải mất một tuần lễ, con lợn mẹ vẫn cứ ở ngoài. Scarlett biết là nếu cô đi theo bọn họ được, cô sẽ xắn váy lên, cầm cái dây và quăng thòng lọng vào con lợn.
Nhưng cứ cho là họ bắt được con lợn xề, sẽ ra sao khi người ta ăn hết con lợn và con của nó. Và cuộc sống sẽ cứ tiếp diễn và cái đói cũng vậy. Mùa đông sắp tới và người ta chẳng có gì cho vào miệng, ngay cả những thứ còm cõi còn lại của vườn nhà hàng xóm. Người ta không bỏ qua được những hạt đậu khô, bo bo, bột ngô, bột gạo… biết bao thứ khác nữa. Cần phải có những hạt ngô và bông để gieo trồng vào mùa xuân, ấy là chưa nói đến quần áo. Lấy tất cả những thứ đó ở đâu và trả tiền ra sao?
Scarlett đã bí mật lục soát các túi của ông Gérald và các tủ của ông để tìm tiền. Trong quá trình lục lọi, cô chỉ tìm thấy hàng chồng những biên lai của Liên bang và ba ngàn đôla Liên bang tiền giấy. “Chỉ đủ một bữa ăn tối, đồng tiền Liên bang bây giờ hầu như mất hết giá trị!” Scarlett nghĩ bụng mỉa mai. Nhưng cứ cho là cô có tiền và mua được thức ăn, làm sao mà trở về được Tara? Ngay cả nếu còn con ngựa khốn nạn mà Rhett đã ăn cắp được cũng chẳng đi đến đâu. Ôi! Những con lừa xinh đẹp đầy sức sống tung những cái đá hậu trên đồng cỏ, những con ngựa đẹp mà người ta vẫn đóng và xe, con ngựa cái xinh xinh của cô, những con ngựa con, con ngựa giống của ông Gérald lao qua bãi cỏ như một mũi tên… Ôi! Nếu có được một trong những con đó, ngay cả con lừa cái âm thầm nhất.
Nhưng cóc cần!… Khi mà ngón chân khỏi, cô sẽ đi bộ đến Jonesboro. Cuộc hành trình đó sẽ là dài nhất trong đời cô nhưng cô sẽ đi. Ngay cả nếu quân Yankees đã đốt hết cả thành phố cô cũng sẽ tìm ra một người nào đó để hỏi ta xem có thể tìm được thức ăn ở đâu. Cô trông thấy trước mặt cô bộ mặt cau có của Wade. Cô biết là con trai cô không thích khoai mài. Nó không ngừng nói và nhắc đi nhắc lại:
“Con thích một cái đùi gà, gạo và nước sốt”.
Mặt trời đang chiếu sáng khu vườn bỗng nhiên tối sầm lại. Nước mắt đã làm mờ những hình ảnh trước mắt. Scarlett để rơi đầu lên cánh tay và cố gắng không khóc. Khóc làm chi những điều vặt ấy vả lại nước mắt chỉ có ích khi muốn có được ưu thế đối với đàn ông.
Trong lúc cô đang cố gắng kìm nước mắt, cô bỗng nghe thấy có tiếng vó ngựa. Tuy thế cô cũng không ngẩng đầu lên. Trong hai tuần qua, suốt đêm ngày cô đều như nghe tiếng vó ngựa, cũng như cô tưởng nghe thấy tiếng sột soạt váy của bà Ellen. Trước khi cô có đủ thì giờ để tự nhủ: ‘Thôi, đừng có ngớ ngẩn nữa”. Tim cô đã đập rộn ràng. Cô kinh ngạc hết sức thấy rõ tiếng vó ngựa bước chậm lại và cô nghe thấy tiếng lạo xạo của cát dưới móng ngựa ở lối đi. Ðúng là một con ngựa… Anh em Tarleton hay Fontaine? Cô vội vàng ngẩng đầu lên. Ðó là một tên kỵ binh Yankees.
Như cái máy, cô vội nấp ngay đằng sau cái rèm cửa và sững sờ nhìn người đó qua tấm vải trong. Cô rụng rời như không thở được nữa. Ðó là một tên đồ sộ, vẻ như chết treo. Có thể nói là nó đè bẹp cái yên ngựa dưới sức nặng của mình, bộ râu đen cẩu thả, tua tủa ra tứ phía trên cái áo vét xanh không cài khuy. Nó có hai con mắt sát vào nhau đang bình tĩnh nghiên cứu ngôi nhà dưới cái vành mũ cát két đội rất nghiêm chỉnh. Nó xuống ngựa không vội vã và buộc ngựa vào một thanh gỗ thường dùng vào việc đó. Thế là Scarlett lấy lại được hơi thở nhưng một cách tàn nhẫn và đau đớn như một cú đấm vào dạ dày. Một tên Yankees. Một tên Yankees. Với một khẩu súng tay dài đeo ở đùi, cô chỉ có một mình trong nhà, một mình với ba người phụ nữ và hai đứa bé sơ sinh.
Trong lúc người đó từ lối đi đi lên không vội vã, tay để lên bao súng, cặp mắt tròn nhỏ của hắn tìm tòi bên phải bên trái, một mớ hình ảnh hỗn độn tập hợp trong óc Scarlett như trong ống kính vạn hoa. Cô nhớ lại tất cả những gì bà Pitty đã kể cho cô nghe, những câu chuyện về những người phụ nữ bị tấn công, những cái cổ họng bị chặt, những ngôi nhà bị cháy, những đứa trẻ bị lưỡi lê xiên vì chúng khóc, tất cả những sự khiếp đảm không thể tả được ấy đều chứa đựng trong một câu “Yankees!”
Trong cơn kinh hoàng, động tác đầu tiên của cô là chạy trốn vào trong một cái tủ đứng. Rồi cô nghĩ đến chui xuống gậm giường, cuối cùng cô có ý nghĩ điên cuồng là lao xuống cầu thàng phía sau để vừa chạy vừa kêu về phía đầm lầy. Bất cứ thế nào cũng phải thoát khỏi tên Yankees này. Thế là cô nghe thấy hắn thận trọng bước lên các bậc thềm rồi đi vào buồng dưới nhà và vào lúc đó cô hiểu là lối rút của cô bị cắt đứt rồi. Quá kinh hoàng, cô nghe thấy tên địch đi từ buồng này sang buồng khác. Càng tiến lên hắn càng nhận thấy ngôi nhà bị bỏ trống, bước chân hắn đã mạnh dạn hơn. Bây giờ hắn đã đến buồng ăn, chỉ một lát nữa hắn sẽ vào đến bếp. Ðột nhiên một cơn điên căng phồng ngực Scarlett, một cơn điên tàn nhẫn mà cô cảm thấy như bị một nhát dao găm vào tim và sự sợ hãi lập tức nhường bước cho cơn thịnh nộ. Trong bếp! Trên miệng lò có để hai cái nồi, một cái đầy khoai tây đã chín, một cái đầy các thứ rau phải vất vả mang từ Mười hai cây sồi và từ nhà Mac Intosh về. Bữa ăn chiều chỉ đủ cho hai người, đó là tất cả những gì đang chờ đợi chín cái dạ dày lép kẹp. Từ nhiều giờ nay, Scarlett cố giữ mình không xuống, chờ cho mọi người về đủ. Và nghĩ là tên Yankees sắp ăn mất bữa ăn còm cõi ấy, cô run người vì tức giận.
Quỷ tha tất cả bọn chúng đi. Chúng sà vào như những con châu chấu và ra đi để lại nạn đói phía sau. Và kìa chúng lại trở lại để cướp đi nốt chỗ còn lại ít ỏi. Cái dạ dày trống rỗng của Scarlett thắt lại. Lạy Chúa. Tên Yankees này ít ra cũng không còn thời cơ để ăn cướp nữa.
Cô rút chiếc giày vẹt gót và chạy chân không đến bên cái bàn của cô, không cảm thấy đau nữa. Cô kéo nhẹ cái ngăn kéo phía trên và lấy ra khẩu súng tay nặng của Charles mà cô đã mang từ Atlanta về, khẩu súng đó Charles chưa dùng lần nào. Cô lục trong cái túi da treo ở trên tường cạnh thanh gươm lấy mồi lửa, cô đặt nó vào chỗ bằng một bàn tay chẳng run tí nào. Im lặng và nhanh nhẹn, cô đi qua hành lang và xuống cầu thang, một tay vịn vào thành cầu còn tay kia cầm khẩu súng áp chặt vào đùi để giấu nó trong nếp váy.
“Ai?” Tên Yankees kêu lên bằng giọng mũi. Và Scarlett dừng lại ở giữa cầu thang, mạch máu cô đập mạnh ở lỗ tai làm cô nghe không rõ lắm câu “Dừng lại không tao bắn!”
Tên Yankees đã đứng trên ngưỡng cửa buồng ăn, đang lấy đà như muốn chồm lên. Một tay hắn cầu khẩu súng, tay kia cái hộp đồ khâu trong có chứa một cái đê bằng vàng, một cái kéo chuôi vàng và một cái hộp đựng kim nhỏ bằng vàng. Scarlett cảm thấy chân mình lạnh giá đến tận đầu gối nhưng cơn giận làm bỏng mặt cô. Cái hộp đồ khẩu của bà Ellen đang ở trong tay thằng kia. Cô muốn kêu lên:
“Bỏ nó ra, bỏ nó ra, đồ…!” nhưng không sao nói được. Cô chỉ có thể nhìn trừng trừng vào mặt hắn qua thành cầu thang và quan sát sự thay đổi đang diễn ra trên mặt hắn, từ vẻ căng thẳng cục cằn chuyển sang một nụ cười nửa khinh bỉ nửa quyến rũ.
– Vậy là có người hả? Hắn vừa nói vừa cất khẩu súng vào bao và tiến đến tận phía dưới Scarlett. Một mình thôi à, cô em xinh đẹp?
Nhanh như chớp, Scarlett giương khẩu súng lên qua thành cầu thang và chĩa thẳng vào bộ mặt râu ria và ngơ ngác của hắn. Trước khi hắn kịp đưa tay lên bao súng, cô bóp cò. Cái giật lại làm cô lảo đảo đồng thời tiếng nổ âm vang trong tai cô cùng với mùi hắc của thuốc súng đâm vào mũi cô. Thằng địch ấy ngã ngửa ra và nằm thẳng cẳng trong phòng ăn mạnh đến nỗi làm rung cả đồ đạc. Cái hộp rơi khỏi tay hắn làm vãi các thứ ra xung quanh. Chả cần nhận thức điều cô vừa làm, Scarlett xuống cầu thang cúi người xuống thằng Yankees và quan sát mặt hắn: một lỗ thủng máu me ở chỗ mũi, hai con mắt lờ đờ bị thuốc súng làm cháy.
Trong lúc cô nhìn như vậy, hai dòng máu bắt đầu chảy xuống sàn, một từ lỗ mùi, một từ phía sau đầu. Phải, hắn chết rồi. Không còn nghi ngờ gì nữa. Cô đã giết một người đàn ông. Khói cuồn cuộn bay lên trần nhà và hai dòng suối đỏ lớn dần dưới chân cô. Trong một thời gian, không thể nào biết được là bao lâu, cô đứng đó không cử động và trong cảnh im lặng và nóng của buổi sáng mùa hè hôm đó, mọi tiếng động, mọi hương thơm hình như có một sự quan trọng thái quá, những tiếng đập không đều trong trái tim cô, tiếng lào xào nhè nhẹ của lá cây mộc lan, tiếng kêu xa xa của một con chim ngoài đầm lầy, mùi hương dịu dàng của hoa bay vào qua cửa sổ.
Cô đã giết chết một người, cô cũng khó tránh cảnh con thú bị săn đuổi cùng đường, cô không thể chịu được tiếng rú của con lợn bị người ta chọc tiết hay tiếng kêu của một con thỏ bị sa bẫy. “Một tội giết người!” cô bối rối nghĩ. “Ta đã phạm một tội giết người. Ôi. Việc này không thể nào lại xảy ra cho ta!” Mắt cô nhìn xuống đất, nhìn vào bàn tay lông lá đặt ngay cạnh cái hộp đồ khâu và bỗng nhiên cô nhận thức được về cuộc sống và cô tràn ngập một niềm vui hung dữ của con hổ cái. Chỉ một chút nữa cô dận gót chân vào vết thương đang há hốc để được cảm thấy niềm vui thú thấy máu nóng áp vào bàn chân trần của mình. Cô đã bắt đầu báo thù cho Tara… báo thù cho bà Ellen.
Trên gác có một tiếng bước chân hối hả nhưng do dự. Rồi ngừng một lát lại tiếp tục nhưng lần này yếu hơn, chậm hơn và điểm theo tiếng lích kích của một vật bằng kim loại. Scarlett ngẩng đầu lên và trông thấy Mélanie đứng trên đầu cầu thang. Cô chỉ mặc độc cái áo sơ mi rách bươm và bàn tay yếu ớt của cô cầm thanh kiếm của Charles. Mélanie đưa mắt liếc nhìn toàn bộ cảnh tưởng từng chi tiết một, cô trông thấy cái xác mặc áo lính màu xanh nằm dài trong một vũng máu, cái hộp đồ khâu, Scarlett chân không, nét mặt như đất, tay cầm khẩu súng ngắn. Mélanie không nói một câu, nhưng cặp mắt cô gặp mắt Scarlett. Bộ mặt cô bình thường dịu dàng là thế lúc này đượm một niềm kiêu hãnh tàn bạo, nụ cười của cô bày tỏ sự đồng tình và một niềm vui man rợ hoà hợp chặt chẽ với những tình cảm hỗn độn trong lòng Scarlett lúc này.
“Nhưng… nhưng… cô ấy cũng giống mình. Scarlett nghĩ bụng. Cô ấy thông cảm với mình. Cô ấy cũng sẽ làm như mình!”
Xúc động, cô nhìn Mélanie mảnh khảnh và lảo đảo mà từ trước đến nay cô chỉ có ác cảm và coi khinh. Lúc này trong lòng Scarlett nảy nở một tình cảm mến phục và thân thương đấu tranh với niềm căm ghét vợ Ashley. Trong lúc sáng suốt, cô nhìn thấy rõ dưới giọng nói đáng yêu và cặp mắt chim câu của Mélanie còn có vấn đề khác, một lưỡi kiếm mỏng mà không có gì bẻ gãy được, đồng thời cô cũng hiểu là trong mạch máu của Mélanie cũng có dòng máu anh hùng.
– Scarlett! Scarlett! Suellen và Carreen đồng thanh yếu ớt kêu lên từ trong phòng riêng của các cô.
Ðến lượt Wade cũng thét lên: ‘Cô, cô!” Mélanie lập tức để một ngón tay lên môi rồi để thanh gươm xuống một bậc thang, cô khó nhọc đi qua hành lang để mở cửa phòng các cô gái:
– Ðừng sợ các em ạ. Cô nói bằng giọng đùa cợt và khá to để dưới nhà cũng có thể nghe thấy được. Chị Scarlett mang súng của đức ông chồng ra cạo rỉ chẳng may chạm phải cò và viên đạn bay ra. Chị ấy sợ quá suýt nữa chết đấy… Nào Wade, mẹ cháu vừa mới bắn một phát súng của ba cháu, khi nào cháu lớn mẹ cháu sẽ cho cháu bắn!
“Nói dối khiếp thật! Scarlett nghĩ bụng và khâm phục. Ta chả thế nào mau lẹ được như thế. Nhưng nói dối để làm gì? Cần phải cho mọi người biết việc ta vừa mới làm chứ”.
Cô lại quan sát một lần nữa cái xác. Cơn giận dữ đã tan mất và cô bắt đầu ghê sợ và hai đầu gối cô run lên. Mélanie lại xuất hiện trên đầu cầu thang, cô ta bám vào thành và bắt đầu lần xuống.
– Về buồng nằm đi, cô muốn tự sát hay sao?
Scarlett nói nhưng Mélanie gần như trần truồng cắn chặt môi lần từng bước một và cuối cùng cũng xuống được đến dưới nhà. Cô thì thầm.
– Chị Scarlett này, phải mang nó đi. Phải đem hắn đi chôn. Có thể không phải chỉ có mình hắn và nếu người ta tìm hắn ở đây. Cô vịn vào cánh tay Scarlett.
– Chỉ có một mình hắn thôi. Tôi đã nhìn qua cửa sổ và không thấy ai khác. Có lẽ là một thằng đào ngũ.
– Dù cho hắn chỉ có một mình, không nên để cho ai biết chuyện này. Bọn nô lệ có thể bàn tán xôn xao và thế là người ta sẽ đến bắt chị. Chị Scarlett, chúng ta phải đem giấu hắn đi đâu trước khi người của chúng ta từ đầm lầy về.
Ðược kích thích bởi giọng nói lo lắng của Mélanie, Scarlett bắt đầu suy nghĩ.
– Tôi có thể chôn hắn ở một góc vườn nơi Pork đào lấy thùng rượu. Ðất ở chỗ ấy mềm lắm. Nhưng tôi làm sao mà vác được hắn ra tận đấy?
– Chúng ta mỗi người lôi một chân. Mélanie quả quyết tuyên bố,
Scarlett không thể không khâm phục cô em chồng.
– Sức của cô không đủ để kéo một con mèo. Ðể tôi kéo. Cô về nằm nghỉ đi, kẻo lại ốm lại thì chết. Nếu cô không nghe, chính tôi sẽ vác cô lên buồng nằm.
Bộ mặt tái mét của Mélanie nở một nụ cười duyên dáng:
– Chị tốt quá, chị Scarlett. Mélanie nói và hôn má chị. Nếu chị kéo nó đi được, em sẽ lau chùi và sắp xếp thứ tự trước khi mọi người về. Thế rồi, chị Scarlett…
– Thật hả?
– Thế chị cho lục túi hắn là bất lương sao? Có thể hắn có thứ gì ăn được.
– Tôi không tin, Scarlett phản đối và thấy khó chịu vì cô đã không nghĩ ra việc đó trước. Cô cầm lấy cái túi rết của hắn, còn tôi lục túi áo.
Kinh tởm cúi xuống xác chết, cô cởi khuy áo hắn và lần lượt lục các túi.
– Trời ơi, cô nói và giơ một cái ví dày cộm bọc trong một cái giẻ. Mélanie này… chắc là đầy tiền.
Mélanie không trả lời nhưng đột nhiên ngồi xuống đất, tựa lưng vào tường.
“Mélanie nhìn này! Mélanie nhìn đã nào!”
Mélanie nghe lời và cặp mắt cô mở to ra. Cô trong thấy một tập giấy bạc, những tờ giấy bạc của nước Mỹ nền xanh, lẫn lộn cả những tờ giấy bạc của Liên bang và ở giữa chúng có một đồng tiền vàng sáng chói, đồng mười đôla và hai đồng đôla nữa cũng bằng vàng.
– Thôi, chị đừng đếm vào lúc này vội, Mélanie khuyên Scarlett, chúng ta không có đủ thì giờ đâu.
– Cô phải biết là số tiền này có nghĩa là chúng ta sắp có cái ăn.
– Vâng, em biết. Nhưng lúc này không có thời gian. Chị hãy kiểm tra các túi khác còn em cái túi rết này.
Scarlett ghê tởm phải bỏ cái ví xuống. Những triển vọng sáng sủa mở ra trước mắt cô… tiền, con ngựa của tên Yankees… thức ăn. Nói tóm lại là Ðức Chúa Trời đã cung cấp những thứ cần thiết cho nhân loại và còn tạo ra nhiều biện pháp kỳ lạ để có những thứ đó. Cô ngồi xuống và nhìn cái ví mỉm cười. Có gì ăn rồi! Mélanie giật lấy cái vì và nói:
– Nhanh lên chị.
Hai túi quần không có gì ngoài một mẩu nến, một con dao tồi, một túi thuốc lá và một mẩu dây. Mélanie lôi trong túi rết ra một gói cà phê nhỏ mà cô cứ hít mãi như thể là một thứ nước hoa hảo hạng. Mặt thất sắc, cô lôi trong cái túi ra một bức chân dung cô gái nhỏ bằng hột xoàn, một cái bàn chải bằng ngọc thạch, hai cái vòng lớn đeo tay bằng vàng có đính những dây vàng nhỏ, một cái đê bằng vàng, một cái chén bạc cho trẻ con, cái kéo thêu bằng vàng, một cái nhẫn kim cương và một đôi hoa tai ở mỗi đầu có một hạt kim cương.
– Một thằng ăn cắp! Mélanie kêu lên giọng nghẹn ngào. Chị Scarlett, đúng nó đã ăn cắp tất cả những thứ này.
– Tất nhiên rồi. Và khi tới đây, nó cũng hy vọng ăn cắp được của ta thứ gì nữa.
– Em lấy làm mừng chị đã giết được nó. Bây giờ nhanh lên nào. Chị kéo nó đi.
Scarlett cúi xuống, hai tay nắm lấy hai chiếc giầy ống của hắn và hết sức kéo. Sao mà nặng thế và sao cô bỗng nhiên thấy mình yếu hẳn đi. Nếu cô không lôi được nó đi thì sao? Quay lưng lại phía xác chết, hai tay cô cầm hai cẳng của nó và gò người xuống kéo. Cái xác lay chuyển, cô ghì cứng. Trong lúc hăng say cô quên hẳn cái chân đau nhưng một cái nhức buốt ác liệt lôi cô về với thực tế. Cô nghiến răng lại và tỳ hết trọng lượng người lên gót chân. Mồ hôi cô vã ra. Cô kéo xác chết qua suốt hàng lang, để lại đằng sau đó một vệt máu.
– Nếu máu chảy ra sân, chúng ta sẽ không thể nào tẩy hết được vết, Scarlett nói trong một hơi thở ngắn. Mélanie, đưa cái áo sơ mi của cô đây để tôi bọc đầu hắn. Thấy Mélanie đỏ ửng mặt lên, cô nói tiếp: Ðừng có mà ngốc, tôi không thèm nhìn cô đâu. Nếu tôi có một cái váy trong hoặc một cái quần, tôi sẽ dùng nó ngay.
Co quắp vào bức tường, Mélanie lột cái áo rách rưới ra và sau khi đã quẳng nó cho Scarlett không nói một lời nào, cô cố gắng che đậy sự trần truồng của mình.
– Cảm ơn chúa, tôi không có tính cả thẹn ấy. Scarlett vừa nói nhỏ vừa quấn cái áo rách vào đầu xác chết.
Tiến hành bằng những bước nhảy nối tiếp, tùy theo chân cô cho phép, cuối cùng cô cũng kéo ra tới được hàng hiên trông ra sân. Và tới đó, cô dừng lại để lau mồ hôi. Cô quay lại và trông thấy Mélanie ngồi quay lưng vào tường, cô lấy hai đầu gối gày còm che cặp vú trần. “Lúc này mà còn vẽ chuyện thế kia, sao Mélanie ngốc thế?” Scarlett khó chịu lẩm bẩm. Dù sao… dù sao thì Mélanie đã phải dậy hơi sớm sau khi đẻ, lại còn tìm cách đến cứu cô với một vũ khí quá nặng đối với sức khoẻ. Làm được thế là phải có can đảm lắm, thứ can đảm đã được tôi luyện trong đêm ghê gớm ở Atlanta và trong cuộc hành trình dài trở về Tara. Cũng cùng là thứ can đảm không phô trương, mà tất cả những người nhà họ Wilker đều có, một thứ đức tính mà Scarlett không hiểu nhưng bất đắc dĩ phải kính nể. Cô thét lên:
– Ði lên buồng nằm. Cô sẽ chết toi nếu không chịu lên, cứ để đấy, sau khi chôn xong tôi sẽ lên lau.
– Chị cứ mặc em, Mélanie đáp với giọng dịu dàng và ghê rợn nhìn vũng máu.
– Thôi được, nếu chết thì đừng có trách đấy nhé. Nếu người nhà chúng ta về, trước khi tôi làm xong việc, cô tìm cách giữ họ lại trong nhà và nói là con ngựa tự nhiên đến, không biết từ đâu nhé.
Mặt trời buổi sáng chiếu vào Mélanie đang run lẩy bẩy và khi cái đầu của người chết va xuống từng bậc thềm một, Mélanie phải lấy hai tay bịt lỗ tai lại để khỏi phải nghe tiếng động thảm khốc ấy. Chẳng ai hỏi con ngựa từ đâu đến. Sau trận chiến cuối cùng họ đã mất quá nhiều nên có được con ngựa họ quá sung sướng. Tên Yankees được đặt vào trong cái hố mà Scarleet đã đào dưới lùm cây. Không một con ma nào chui ra ngoài nấm mồ tạm thời ấy để đến ám ảnh Scarlett trong những đêm dài quá mệt không ngủ được. Chẳng thấy sợ hãi mà cũng chẳng hối hận khi nghĩ đến người chết, cô cũng lấy làm lạ vì cô biết là chỉ một tháng trước đây, cô không thể nào có khả năng làm được việc đó. Một thiếu phụ rất trẻ với những lúm đồng tiền, những hoa tai kêu lanh canh, với nét mặt hơi khiếp sợ, thế mà dám bắn nát mặt một tên đàn ông và chôn hắn xuống một cái hộ tự mình đào lấy. Scarlett không thể nào kìm được một nụ cười ghê sợ nghĩ đến nỗi kinh hoàng của những người biết được chuyện đó.
“Ta sẽ không nghĩ đến nữa, một hôm Scarlett tự tuyên bố. Thế là xong và xong thật rồi và ta sẽ lố bịch biết bao nếu đã không giết nó. Nhưng dù sao… ta cũng đã hơi thay đổi từ khi trở về Tara. Nếu không ta chẳng dám làm”.
Cô không tìm cách đào sâu làm gì nhưng trong đáy lương tâm, mỗi khi cô phải giải quyết một vấn đề khó khăn, cô thường tự nhủ để có thêm can đảm: “Ta đã phạm tội giết người thì việc này ta có thể làm được”.
Cô đã thay đổi nhiều hơn cô tưởng và cái vỏ cứng nhỏ thành hình trong cô từ ngày cô nằm úp mặt xuống đất trong khu vườn ở Mười hai cây sồi, bắt đầu dày dần lên. Bây giờ đã có một con ngựa, Scarlett có thể tìm hiểu xem láng giềng của cô ra sao. Từ ngày về, cô đã hàng nghìn lần tự hỏi: “Phải chăng chúng ta là những người độc nhất còn lại trong địa hạt này? Tất cả những người khác đã chết cháy trong nhà? Hay họ tản cư sang Macon?” Cô hầu như sợ hãi biết được sự thật chừng nào mà còn hiện lên trong trí óc cô cảnh hoang tàn ở Mười hai cây sồi và ở nhà Mac Intosh hoặc ngay cả ở nhà Slattery. Tuy nhiên, thà biết được cái tồi tệ nhất còn hơn là cứ ngồi đó mà đặt những câu hỏi. Cô quyết định trước tiên là đến nhà Fontaine, không phải vì họ là láng giềng gần nhất mà vì cô có thể tìm được ông bác sĩ già cho Mélanie. Cô ta chưa lại được sức, vẫn quá yếu và xanh xao làm Scarlett lo ngại.
Do đó, ngay sau khi chân cô đã khá bình phục để có thể sỏ được vào đôi giày vải, cô lên ngựa của tên Yankees, một chân để vào cái bàn đạp đã được rú ngắn lại, còn chân kia để lên yên theo kiểu nữ kỵ sĩ, cô băng qua các đồng ruộng tiến về đồn điền Mimosas mà cô cho là đã thành tro bụi. Ngạc nhiên và vui mừng, cô trông thấy ngôi nhà màu vàng hiện ra trước mắt cô như nó vẫn xuất hiện trước kia giữa một khóm cây mimôza. Sung sướng đến chảy nước mắt, cô trông thấy ba bà Fontaine từ trong nhà chạy ra, reo mừng và ôm hôn nhau thắm thiết.
Tuy nhiên, sau khi đã xong phần đón tiếp thân mật, lúc mọi người đã ngồi vào phòng ăn, Scarlett khẽ rùng mình. Bọn Yankees chưa xong đến Mimosas vì đồn điền này ở cách xa đường cái, do đó nhà Fontaine vẫn giữ được súc vật và lương thực. Nhưng Mimosá bị bao bọc bởi những không khí im lặng kỳ lạ như ở Tara và ở khắp các miền xung quanh. Ngoài bốn người đàn bà phục vụ trong nhà, tất cả nô lệ đều trốn hết vì sợ hãi quân Yankees. Không một người đàn ông nào trừ đứa con nhỏ Joe của Sally mới vừa thoát khỏi quấn tã. Chỉ có ba người đàn bà trong căn nhà lớn đó: bà già Fontaine đã ngoài 70 tuổi, người con dâu suốt đời được gọi là “bà Trẻ” dù đã quá 50 và Sally chưa quá 20. Ba người đàn bà ấy sống rất xa với hàng xóm láng giềng, không có ai bảo vệ nhưng nếu họ có sợ họ cũng chẳng dám bộc lộ. “Có lẽ vì Sally và bà Trẻ quá sợ bà Già”, Scarlett nghĩ vậy. Bản thân Scarlett cũng rất sợ bà Già vì bà có con mắt tinh đời và giọng lưỡi sắc sảo, trước kia Scarlett cũng đã có dịp nếm phải.
Các bà đã không gắn bó với nhau vì quan hệ máu mủ, lại thêm tuổi tác quá chênh lệch, nhưng họ vẫn gắn bó với nhau do tính tính và gian nan giống nhau. Cả ba đều mặc tang phục, cả ba đều tiều tuỵ, buồn nản, bận rộn, cả ba đều chứa chấp một nỗi đắng cay không để bộc lộ trên nét mặt, không phàn nàn, tuy nhiên cũng thấy qua nụ cười và những lời chào đón của họ. Ðiều này cũng dễ hiểu. Nô lệ của họ đều trốn đi hết, đồng tiền không có giá trị, chồng của Sally và Joe đã bị giết ở Getsburg, và cả bà Trẻ nữa cũng goá chồng vì người bác sĩ thứ hai của họ Fontaine đã chết vì kiết lỵ ở Vicksburg. Hai người con trai khác Alex và Tony ở đâu đấy ở Virginie và chẳng ai biết còn sống hay chết rồi. Còn ông bác sĩ già Fontaine đã ra đi cùng với đội kỵ binh của Wheeler.
– Và cái lão già điên rồ ấy, bà Già nói, đã 73 tuổi rồi mà vẫn còn cố gắng làm ra vẻ thanh niên…
– Các bà có biết chút tin gì về Atlanta không? Scarlett hỏi sau khi mọi người đã ngồi yên đâu đấy. ở Tara hoàn toàn không có tin tức gì.
– Ðó là tình hình chung đấy cháu ạ. Bà Già tuyên bố và cầm đầu câu chuyện theo thói quen. Chúng tôi đây cũng ở một khoảng cách như cháu. Chúng tôi không biết gì ngoài việc cuối cùng rồi Sherman cũng chiếm được thành phố.
– Vậy là ông ta cũng đã tới được đấy? Bây giờ ông ta đang làm gì? Người ta đánh nhau ở đâu?
– Làm sao mà ba người đàn bà ở sâu trong quê này biết được về tình hình chiến tranh, báo chả có, thư từ thì không? Bà Già nói giọng chua chát. Một con đàn bà nô lệ nói với một tên nô lệ là đứa đã gặp một tên nô lệ khác đi Jonesboro về, ngoài bảo là quân Yankees đã ở Atlanta chỉ để cho người ngựa của chúng nghỉ ngơi, nhưng có đúng thế không? Ai mà biết được? Ôi, không thể nào chỉ vì để nghỉ ngơi sau khi đã giao chiến với chúng ta.
– Thì suốt thời gian đó cháu cũng ở Tara mà, bà Trẻ ngắt lời. Ôi, tôi giận mình quá vì không biết cưỡi ngựa. Nhưng ở đây cũng có biết bao nhiêu là việc sau khi bọn nô lệ trốn đi cả. Tôi không thể nào vắng mặt được. Lẽ ra tôi cũng phải để thời gian lại thăm cháu, tôi đã không làm tròn bổn phận một người láng giềng tốt. Nhưng chúng tôi cũng đã nghĩ là quân Yankees đã đốt cháy Tara như đã đốt Mười hai cây sồi và nhà Mac Intosh và cha mẹ cháu đã đi Macon cả. Chúng tôi cũng không nghĩ là cháu đã trở về, Scarlett ạ.
– Thật là khó mà nghĩ khác được khi bọn nô lệ của ông Gérald đến đây mắt nhớn nhác, nói là quân Yankees sắp đốt Tara, bà Già nói tiếp.
– Và chúng tôi đã cho là… Sally bắt đầu nói.
– Ðể cho bà nói, bà Già ngắt lời. Phải, chúng nói là quân Yankees đã thiết lập doanh trại xung quanh Tara và bố mẹ cháu chuẩn bị đi Macon. Và buổi tối hôm ấy, chúng tôi có trông thấy lửa rực sáng ở phía
Tara lâu đến hàng giờ làm cho bọn nô lệ ở đây khiếp sợ bỏ chạy hết. Cái gì cháy vậy?
– Bông của chúng tôi trị giá 150 ngàn đôla. Scarlett giọng cay đắng nói.
– Cũng còn mừng là ngôi nhà không việc gì. Bông cháu còn có thể trồng lại được, nhưng ngôi nhà thì khó lòng xây dựng lại được. Bông cháu đã bắt đầu hái chưa?
– Chưa ạ, vả lại phần lớn ruộng bông bên chúng cháu đều bị tàn phá. Cháu cho là dù có hái cũng không được qúa ba kiện, và cho là hơn thế nữa cùng dùng để làm gì? Tất cả bọn nô lệ đã chuồn cả rồi, lấy ai mà đi hái?
– Trời ơi, tất cả bọn nô lệ đã đi hết và không có ai để hái bông. Bà Già nhắc lại câu nói của Scarlett và liếc nhìn cô với vẻ chế nhạo. Vậy những bàn tay xinh đẹp của cháu và các em cháu dùng để làm gì?
– Cháu? Hái bông? Scarlett hoảng sợ kêu lên như thể câu gợi ý của bà Già như một tội ác quỷ quái. Như một con nô lệ ngoài đồng? Như một trong những đứa da trắng nghèo khó? Nhưng những mụ vợ của Slattery?
– Nghèo khó? Cháu nói hay nhỉ. Dĩ nhiên là thế hệ này quá mềm yếu, đàn bà đều như những bà lớn. Ðể tôi nói cho cháu nghe, hồi tôi còn con gái, bố tôi đánh bạc hết cả tiền. Tôi sẽ không xấu hổ sử dụng bàn tay của tôi một cách lương thiện, lao động ngoài đồng cho đến khi cha tôi có đủ tiền để mua nô lệ. Tôi đã sử dụng cái cuốc, tôi đã hái bông và tôi sẽ còn bắt đầu nếu cần. Tôi có cảm tưởng là còn cần đấy. Nghèo khó. Cháu thấy thế à?
– Ôi, thưa mẹ, bà con dâu can thiệp, việc ấy lâu rồi. Ðiều kiện sống không còn giống nhau. Thời gian thay đổi hết.
– Thời gian không bao giờ thay đổi nếu là vấn đề lao động lương thiện. Tôi lấy làm xấu hổ cho mẹ cháu, Scarlett, nghe thấy cháu nói là lao động lương thiện làm giảm giá trị con người. Khi Adam cuốc đất và Eva dệt…
Ðể lái câu chuyện, Scarlett vội hỏi:
– Thế còn nhà Tarleton và nhà Calvert? Nhà họ có bị đốt không? Mọi người có đi Macon không?
– Quân Yankees không đến được nhà Tarleton. Cũng như chúng tôi, ở đấy xa đường cái quá. Nhưng chúng đến nhà Calvert. Chúng cướp hết súc vật, gia cầm và bắt bọn nô lệ đi theo chúng… Sally bắt đầu nói, nhưng bà già lại ngắt lời:
– Chao ôi. Chúng hứa với tất cả bọn nô lệ gái là đi theo chúng sẽ có quần áo lụa và hoa tai vàng. Cathleen Calvart đã kể với tôi là một số lính đã ra đi với những ả điên rồ ngồi đằng sau lưng ngựa. Cuối cùng là những ả điên rồ ấy được cái gì nếu không là những đứa bé da nâu và tôi có thể nói là máu Yankees làm thay đổi nòi giống.
– Ôi, thưa mẹ!
– Ðừng có mà ngốc thế. Chúng ta đều là những người đàn bà có chồng cả rồi phải không nào? Và có Trời biết là chúng ta đã từng nom thấy những đứa con lai như thế.
– Tại sao chúng không đốt nhà Calvert?
– Nhờ những lời van xin của người vợ hai Calvert và của Hilton người quản lý gốc Yankees, bà Già nói và bà vẫn tiếp tục gọi người nữ quản gia cũ là “người vợ hai” mặc dù bà cả đã chết từ hai mươi năm nay.
“Chúng tôi là những ủng hộ Liên Hiệp. Bà Già mỉa mai. Cathleen kể là hai người đã thề sống thề chết là cả nhà Calvert đều là người Yankees. Và ông Calvert đã chết cho Mục đích. Và Raidford đã bị giết ở Gettysburg, và Cade đang ở Virginie với quân đội. Cathleen nói là cô ta nhục nhã quá, mong cho chúng đốt nhà. Cô ta nói là Cade sẽ ra sao khi cậu trở về nhà biết được tin này. Nhưng làm sao được, đó là điều sẽ xảy ra khi một người đàn ông lấy vợ là Yankees… chẳng có tự hào, chẳng có mạt vận, bọn chúng chỉ nghĩ đến thoát thân… Làm sao mà Tara không bị đốt hả Scarlett?”
Scarlett định thần lại một lúc trước khi trả lời câu hỏi. Cô biết câu hỏi sẽ là: “Ông bà ra sao? Bà mẹ thân yêu của cô ra sao?” Cô biết là cô không thể nói với những người đàn bà này mẹ cô đã chết. Cô biết là nếu cô cho họ biết tin ấy, họ sẽ xót thương cho nỗi đau khổ của cô, cô sẽ lại chảy nước mắt, cô sẽ lại khóc đến phát ốm. Và cô không thể cho phép cô khóc. Từ lúc trở về cô chưa được thực sự khóc và cô biết là một khi dòng thác đã mở thì trôi băng theo cả lòng can đảm bấy lâu nay giữ gìn. Nhưng lúc đưa con mắt cuống quýt nhìn những bộ mặt thân thiết xung quanh cô, cô cũng biết là nếu cô im không nói đến cái chết của bà Ellen, họ sẽ không bao giờ tha thứ cho cô. Bà Già có cảm tình đặc biệt với mẹ cô, và rất ít người trong địa hạt được bà chú ý đến.
– Nào, nói đi, bà Già nói và không ngừng nhìn cô. Cháu không có gì nói cho chúng tôi nghe à?
– Có ạ. Các bà và chị cũng biết là cháu trở về sau hôm xảy ra chiến tranh. Quân Yankees đã rút đi cả. Ba cháu… ba cháu nói là… ông đã yêu cầu được họ đốt nhà vì Suellen và Carreen bị sốt thương hàn quá nặng không thể mang đi được.
– Ðây là lần đầu tiên tôi nghe nói quân Yankees cũng có biết điều đôi chút, bà Già tuyên bố như thể bà lấy làm tiếc nghe nói tốt cho bọn xâm lược. Và bây giờ các cô nhỏ thế nào rồi?
– Các em cháu đã khá rồi. Chúng gần như bình phục nhưng còn rất yếu – Scarlett trả lời rồi thấy đôi môi bà Già mấp máy như muốn hỏi câu mà cô rất sợ. Cô vội đề cập đến vấn đề khác. Cháu tự hỏi không biết các bà ở đây có thể cho chúng cháu vay được một chút gì để ăn không? Quân Yankees đã tàn phá hết của chúng cháu như giặc châu chấu. Nhưng nếu các bà đã phải đi đến hạn chế khẩu phần, xin cứ thành thật cho cháu biết và…
– Cháu cứ bảo Pork đánh xe bò sang đây vì chúng tôi sẽ chia cho một nửa số gạo bột và mỡ chúng tôi có. Chúng tôi cũng sẽ cho thêm mấy con gà. Bà Già nói và nhìn Scarlett bằng con mắt sắc sảo.
– Ôi, thế thì nhiều quá. Thành thật cháu…
– Không cần nói. Tôi không muốn nghe gì cả. Vậy hàng xóm láng giềng để làm gì?
– Bà tốt quá làm cháu không thể… bây giờ cháu xin phép về, mọi người đang mong cháu.
Ðột nhiên, bà Già đứng lên nắm cánh tay Scarlett.
– Hai người ở lại đây, bà ra lệnh và đẩy Scarlett ra ngoài hiên phía sau nhà. Bà có hai câu muốn nói với cô bé này. Scarlett giúp bà bước xuống thềm.
Bà Trẻ và Sally chào khách và hứa sẽ đến thăm. Hai người sốt ruột muốn biết bà già nói gì với Scarlett nhưng họ không bao giờ có thể biết được trừ phi họ dám hỏi thẳng bà. “Các bà già khó tính lắm” bà Trẻ thì thầm với Sally khi họ đã bắt đầu khâu vá.
Scarlett cầm dây cương ngựa và hơi lo lắng. Bà Già nhìn thẳng vào mắt Scarlett nói:
– Thế nào, có gì không ổn ở Tara? Cháu giấu điều gì trong đầu?
Scarlett nhìn cặp mắt sắc sảo của bà Già và hiểu là cô có thể nói sự thật mà không sợ nhỏ một giọt nước mắt. Không ai có thể khóc trước mặt bà Già Fontaine nếu không được phép của bà.
– Mẹ cháu mất rồi. Cô đáp một cách đơn giản.
Bà Già nắm chặt lấy cánh tay cô làm cô đau và mắt bà chớp chớp những ánh vàng.
– Bị bọn Yankees giết à?
– Mẹ cháu chết vì thương hàn. Chết… trước hôm cháu về.
– Ðừng nghĩ đến đấy nữa cháu ạ, bà Già nói giọng mệnh lệnh và Scarlett thấy cổ họng bà thắt lại. Thế còn ba cháu?
– Ba cháu… ba cháu không được như trước.
– Cháu nói thế là thế nào? Nói đi. Ba cháu ốm à?
– Một sự chấn động… kỳ lắm… ba cháu không còn…
– Ðừng nói với bà là ba cháu không được như trước. Cháu muốn nói là ba cháu bị loạn trí có phải không?
Nghe thấy sự thật được biểu lộ một cách trực tiếp như thế thật nhẹ cả người. Bà Già thật nhân đức không bộc lộ với cô một mối thiện cảm làm rơi nước mắt. Cô đột ngột đáp:
– Vâng ạ, ba cháu bị loạn óc. Ba cháu cứ như người có ảo tưởng và đôi khi hình như lại không nhớ là mẹ cháu đã mất. Ôi, thưa bà, cháu không thể nào chịu đựng được thấy ba cháu kiên nhẫn chờ đợi mẹ cháu trở về. Ba cháu trước đây không có lòng kiên nhẫn của một đứa trẻ. Nhiều khi, sau khi đã nghe ngóng mãi, ông vùng đứng lên, đi ra ngoài nghĩa địa. Thế rồi ông lê lết trở về, mặt giàn giụa nước mắt và không ngừng nhắc lại với cháu cho đến khi hét lên: “Scarlett, mẹ con chết thật rồi. Mẹ con chết thật rồi”, cứ như thể là nói với cháu lần đầu tiên. Cũng có đôi khi, trong đêm khuya, cháu nghe thấy ba cháu gọi mẹ cháu. Cháu trở dậy nói với ông là mẹ cháu đang đi thăm một đứa bé nô lệ ốm. Và thế là ông nổi giận vì mẹ cháu cứ phí công hao sức vì người khác. Làm cho ông nằm lại được thật khó khăn.
Ba cháu cứ như đứa trẻ. Ôi, sao mà cháu muốn có được bác sĩ Fontaine ở nhà thế. Cháu biết là ông có nhiều tác động với ba cháu. Thế rồi Mélanie cũng cần phải có bác sĩ. Sau khi đẻ, cô ấy vẫn chưa lại được sức như bình thường.
– Mélanie, đẻ con? Nó ở nhà cháu à?
– Vâng.
– Mélanie có thể làm được gì ở nhà cháu? Làm sao nó không đi Macon với bà cô nó và những người họ hàng khác? Bà không thể nào tưởng được là cháu quý nó đến thế mặc dù nó là em chồng cháu. Nào, kể cho bà nghe cả câu chuyện đi.
– Thưa bà câu chuyện này dài lắm. Bà có muốn vào nhà ngồi không?
– Bà có thể đứng được. Vả lại, nếu cháu kể chuyện cháu trước mặt kẻ khác, chúng sẽ than thở làm phiền cháu. Nào bà nghe đây.
Bằng một giọng hổn hển, Scarlett bắt đầu kể lúc bị bao vây và Mélanie có mang, trong quá trình cô kể dưới con mắt thấu suốt của bà Già không lúc nào ngừng nhìn cô, cô tìm được những từ, những từ mà cô cần có để nói lên sự ác liệt và khiếp đảm của tình hình mà cô đã được tham gia. Cô nhớ lại tất cả, cái nóng chết người của ngày đứa bé ra đời, nỗi kinh hoàng dày xé, cuộc chạy trốn, Rhett bỏ đi. Cô nói đến cảnh tối tăm kinh hoàng của ban đêm, những khó lửa trại có thể chỉ cho ta thấy địch hay ta, những cái lò sưởi hãi hùng mà cô đã trông thấy lúc trời dạng sáng, người và ngựa chết dọc hai bên đường đi, về cái đói, về nỗi hãi hùng lo cho Tara bị đốt cháy.
“Cháu cho là nếu cháu trở về được đến nhà, gần mẹ cháu, mẹ cháu sẽ trông nom cháu và cháu có thể thoát bỏ gánh nặng của cháu. Trên dọc đường, cháu nghĩ là cháu đã được biết cái tồi tệ nhất có thể xảy ra cho cháu, nhưng khi biết là mẹ cháu đã mất, cháu mới hiểu rõ thế nào là tệ hại nhất”.
Cô cúi mặt xuống chờ bà Già nói. Im lặng quá lâu làm cô tự hỏi không biết bà có thông cảm được nỗi thống khổ của cô không. Sau cùng bà cất tiếng nói đầy êm dịu, hơn cả từ trước đến nay cô được nghe.
– Cháu ạ, đối với người phụ nữ biết trước được cái gì tồi tệ nhất có thể xảy đến cho mình là không tốt đâu bởi vì sau đó không còn gì lớn đáng lo nữa. Và đối với một người phụ nữ không còn sợ gì nữa là một điều rất xấu. Cháu tưởng là bà không hiểu được vấn đề cháu đã kể… những gian lao mà cháu đã trải qua? Có chứ, bà rất hiểu. Khi bà cũng trạc tuổi cháu, bà đã phải tham gia vụ nổi dậy của những người Creek, đúng sau khi tàn sát pháo đài Mims. Phải – bà nói giọng xa xắm – bà trạc tuổi cháu, vì cách đây cũng chừng năm mươi năm. Phải, bà đã nấp được vào bụi cây, bà trông thấy nhà bà cháy, bà trông thấy những người da đỏ lột da đầu các anh chị em bà. Bà chỉ còn một hy vọng, nằm im và cầu cho ánh lửa cháy không soi sáng chỗ bà trốn. Thế là chúng bắt được mẹ bà và giết mẹ bà ở cách chỗ bà nấp có mười lăm mét, sau đó cũng bị lột da đầu. Và để được tin chắc là mẹ bà đã chết thật rồi, một tên da đỏ quay lại và lấy rìu bổ vỡ sọ. Bà… bà là con cưng của mẹ và phải chứng kiến tấn thảm kịch đó. Ðến sáng, bà lên đường lần về cơ sở gần nhất, cách đó chừng ba mươi dặm. Bà phải đi đường trong ba ngày, qua các đầm lầy và qua những toán người da đỏ. Sau đó người ta tưởng là bà phát điên. Chính ở đó bà đã gặp bác sĩ Fontaine. Ông chăm sóc bà. Cháu thấy không, cách đây đã năm mươi năm rồi, và kể từ đó bà không còn biết một điều gì, không còn biết sợ ai, bởi vì đã được biết tất cả những gì là tồi tệ nhất có thể xảy ra. Sự không biết sợ ấy đã mang lại cho bà không ít những điều chán ngán và đã lấy đi của bà một phần hạnh phúc không nhỏ. Thượng đế muốn là người đàn bà phải rụt rè, nhút nhát và sợ sệt, và ở một người đàn bà không biết sợ là cái cái gì không tự nhiên. Scarlett, cháu hãy luôn luôn giữ lấy điều gì làm cho mình sợ, đúng như cháu giữ lấy vấn đề để yêu đương. Giọng bà lắng xuống và bà im lặng, cái nhìn trở về một nửa thế kỷ trước, ngày mà còn còn biết sợ. Scarlett có vẻ sốt ruột. Cô tưởng là bà Già sẽ chứng minh cho cô biết là bà hiểu và có thể chỉ cho cô biết một biện pháp để giải quyết những vấn đề mà cô đang mắc mứu. Nhưng noi theo kinh nghiệm của những người già, cô bắt đầu nói sang những vấn đề xa xưa và xảy ra trừ trước khi sinh những người nghe, những vấn đề chẳng quan hệ đến ai.
Bà Già đột nhiên nói:
– Thôi về đi cháu, kẻo ở nhà lại lo lắng. Cho Pork đến đây với một chiếc xe bò, ngay buổi chiều nay. Và chớ có tưởng là cháu sẽ trút được gánh nặng của cháu. Không thể được đâu. Bà biết mà.
Mùa hè năm ấy kéo dài đến tận cuối tháng Mười. Một năm đó và là những ngày đẹp cho những người ở Tara. Thời kỳ gian khổ nhất đã qua rồi. Từ nay họ có một con ngựa. Họ đã có những quả trứng tráng cho bữa điểm tâm và mỡ rán bữa ăn chiều thay vì ăn mãi khoai mài, những củ lạc, những quả táo khô, có khi vào dịp lớn họ được ăn cả gà quay. Cuối cùng rồi cũng bắt được con lợn nái và đàn con của nó, nó vùng vẫy vui vẻ trong chuồng. Nhiều khi những con lợn con kêu lên những tiếng chói tai nhức óc nhưng tóm lại là một tiếng dễ chịu. Khi nào mùa đông đến, người ta có thể thịt lợn tươi cho những người da trắng và bộ lòng cho da đen. Trong suốt mùa rét, sẽ có đủ thịt ăn.
Cuộc đến thăm nhà Fontaine đã củng cố tinh thần cho Scarlett nhiều hơn cô tưởng. Chỉ một việc biết mình có láng giềng, một số bạn bè và họ hàng còn sống sót trong cuộc khủng hoảng vừa qua đủ để xoá bỏ cảm giác bị bỏ rơi và sự cô đơn đã đè nặng lên cô mấy tuần lễ đầu sau khi trở về nhà. Thế rồi nhà Fontaine và Tarleton ở ngoài phạm vi hoạt động của chiến tranh đã tỏ ra rất rộng lượng chia sẻ những thứ họ còn. Phong tục của địa hạt là giúp đỡ lẫn nhau giữa các láng giềng và họ không bao giờ nhận một xu của Scarlett. Họ nói là chắc chắn cô cũng sẽ làm thế với họ và cô sẽ bù lại bằng vật chất vào vụ mùa năm sau nếu Tara lại bắt đầu sản xuất được.
Vậy là từ nay Scarlett đã có thực phẩm nuôi cả nhà. Cô có một con ngựa, cô có tiền và đồ nữ trang lấy của tên Yankees đào ngũ. Nhưng thứ mà cô cần cấp thiếp là quần áo. Cô biết rằng nếu cử Pork đi về phía Nam để mua quần áo thì quá liều lĩnh vì con ngựa là cái mồi bọn Yankees thèm khát và cả quân Liên bang. Nhưng dù sao cô cũng có đủ tiền để mua sắm đồ mặc và Pork có thể là sẽ không bị bắt ở dọc đường. Phải, thời kỳ khó khăn nhất đã qua rồi.
Các buổi sáng thức dậy, Scarlett cảm ơn Chúa đã cho trời xanh và thời tiết ấm áp, vì mỗi ngày đẹp trời sẽ làm chậm lại vấn đề phải mặc quần áo ấm. Và mỗi một ngày nắng ấm lại được chất thêm một ít bông trong những cái lều trống của bọn nô lệ, nơi duy nhất còn lại có thể chứa được bông hái về. Những cánh đồng bông sản xuất được nhiều hơn dự tính cả Scarlett và của bọn Pork. Rất có thể được bốn kiện và mấy cái lều sắp sửa đầy.
Ngay sau lời nhận xét nghiêm khắc của bà Già Fontaine, Scarlett không hề nghĩ đến tham gia vào việc hái bông. Không thể tưởng được, cô, một người quý phái, một bà lớn bây giờ là chủ Tara, lại làm việc ngoài đồng. Ðiều đó hạ cô xuống ngang hàng với mụ Slattery tóc rối bù và đứa con gái mụ là Emmie. Cô nghĩ dùng những người da đen để hái bông còn bản thân cô và mấy đứa em đang lại sức trông nom công việc trong nhà; nhưng cô lại vấp phải một tinh thần đẳng cấp còn gay go hơn của cô. Pork, bà Má và Prissy mới nghe nói đến ra đồng làm việc đã chu chéo lên rồi. Họ viện cớ họ là những người đầy tớ làm việc trong nhà chứ không phải là những người cày ruộng. Ðặc biệt bà Má tuyên bố kịch liệt là bà đã nhận được sự giáo dục trong đại gia đình Robillard, trong phòng của cụ cố và bà ngủ trên một cái đệm cỏ dưới chân giường cụ. Chỉ có Dilcey là không nói câu nào, chị trừng trừng nhìn con gái Prissy làm nó phải khó chịu. Scarlett cứ làm ngơ trước những lời kêu ca ấy và đẩy tất cả ra đồng. Nhưng bà Má và Pork làm chậm chạp quá và không ngớt kêu ca đến nỗi Scarlett phải cho về bếp và phái Pork đi cây cá và bẫy thú. Hái bông thì không xứng với Pork nhưng đi săn và đi câu thì hắn làm tốt.
Sau sự việc này, Scarlett thử dùng hai cô em và Mélanie nhưng cũng không hơn. Một giờ ở ngoài trời, làm việc tích cực, Mélanie làm việc rất nhanh và rất chính xác nhưng sau đó cô lặng lẽ ngất đi và phải nằm mất tám ngày. Suellen cau có và khóc giả vờ, cũng làm ra vẻ ngất nhưng bị Scarlett hắt cho một gáo nước lạnh, cô ta tỉnh ngay và nhổ phì phì như con mèo. Cuối cùng cô dứt khoát tuyên bố không làm nữa.
– Em không muốn làm ngoài đồng như một con nô lệ thế này. Chị không thể bắt buộc em được. Chị hãy nghĩ mà xem, nếu bạn bè em biết và nếu… nếu Kennedy biết… Ôi, nếu mẹ trông thấy thế này…
– Suellen, nếu còn gọi mẹ một lần nữa thì chị sẽ cho một gậy. Scarlett kêu lên. Mẹ còn làm việc vất vả hơn bất cứ một nô lệ nào trong đồn điền, em cũng biết đấy, cô tiểu thư hay làm dáng ạ.
– Không đúng thế. Dù sao thì mẹ cũng không làm việc ngoài đồng và chị đừng ép nữa. Em sẽ nói với ba và ba sẽ cấm em không được làm.
– Này, đừng có quấy rầy ba về những chuyện cỏn con ấy, Scarlett kêu lên vừa bực tức vừa sợ tiếng thét của ông Gé rald.
– Em, em sẽ giúp chị. Carreen ngoan ngoãn can thiệp vào. Em sẽ làm việc cho cả hai chị. Chị cũng biết đấy, chị Suellen chưa khoẻ lắm, chưa phơi nắng được đâu.
– Cảm ơn, em bé yêu quý của chị
Scarlett nói đồng thời lo âu nhìn đứa em. Carreen có nước da trắng hồng của bông hoa mùa xuân nhưng giờ đây không có một sắc hồng nào trên má, nhưng bộ mặt nghĩ ngợi của cô vẫn giữ được vẻ mỹ miều của nụ hoa hé nở. Cô hết sức thầm lặng từ khi khỏi ốm. Cô biết là bà Ellen đã mất, Scarlett trở nên hung dữ, thế giới đã thay đổi và chỉ lao động tích cực mới thích hợp. Nhưng bản chất mảnh mai của Carreen không thích hợp với sự thay đổi. Cô không hiểu được việc gì đã xảy ra, cô đi như người mơ ngủ và làm đúng như người ta yêu cầu. Cô mảnh dẻ, lúc nào cũng tỏ ra có thiện ý, vâng lời và sẵn sàng giúp đỡ. Lúc nào Scarlett để cho cô rảnh rang, cô lại lần tràng hạt và cầu nguyện cho mẹ cô và Brent Tarleton. Scarlett không nghĩ là cái chết của Brent Tarletton lại quan trọng với Carreen đến vậy và nỗi buồn của cô khó mà nguôi được. Ðối với Scarlett, Carreen vẫn là “cô bé”, quá trẻ để có một vết thương trong tim.
Lưng bị gãy do cúi quá nhiều, bàn tay thì chai lại, Scarlett chỉ mong có một đứa em gái vừa có nghị lực của Suellen vừa có tính tốt của Carreen.
Quả nhiên Carreen mang hết nỗ lực ra làm việc nhưng sau một giờ cố gắng, người ta thấy rõ là Carreen không có khả năng làm việc chứ không phải Suellen. Thế là Scarlett buộc lòng phải cho nốt Carreen về nhà. Trong những dãy hàng cây dài, lúc này chỉ còn có Dilcey và Prissy làm việc với cô. Prissy làm việc như cầm chừng. Nó uể oải và luôn miệng than phiền cái lưng, đôi chân, những cơn đau ngấm ngầm, kiệt lực hoàn toàn, cho đến khi mẹ nó phải vớ lấy một cành bông làm roi vụt cho nó thét lên. Sau đó nó làm việc có khá lên một chút và tránh không đứng gần tầm tay mẹ nó. Còn Dilcey làm việc không ngừng, lặng lẽ như một cái máy. Scarlett lưng đau như dần, hai vai mỏng nhừ vì phải vác cái bị bông, cô nghĩ có được Dilcey quý như vàng. Một hôm cô nói: “Dilcey, đến khi nào thời kỳ tốt đẹp trở lại, tôi sẽ không bao giờ quên công lao của chị. Chị rất xứng đáng”.
Dilcey không mỉm cười cũng không vặn vẹo người như những nô lệ khác thường làm khi được khen. Chị chỉ quay bộ mặt nghiêm trang về phía Scarlett và nói:
– Cảm ơn cô. Ông Gérald và bà Ellen đã đối xử với tôi rất tốt. Ông Gérald đã mua cả cháu Prissy về để cho tôi khỏi buồn và tôi không thể nào quên được… Tôi lai da đỏ và người da đỏ không bao giờ quên những người đã đối xử tốt với mình. Tôi rất xấu hổ về con Prissy của tôi, chẳng được việc gì. Nó có vẻ da đen chính cống như bố nó, lười kinh khủng.
Mặc dù khổ tâm về việc phải nhờ đến người khác và mặc dù kiệt sức vì bản thân phải lao động, Scarlett cũng được phấn khởi dần lên từ khi các lều cứ từ từ đầy chặt bông. Từ bông như toát ra thứ gì đó làm yên tâm hơn, làm khoẻ ra. Chính bông đã đem lại sự thịnh vượng cho Tara cũng như toàn miền Nam, và Scarlett, người miền Nam chính cống nghĩ rằng những cánh đồng đất đỏ sẽ cứu sống Tara và miền Nam.
Tất nhiên là lượng bông ít ỏi mà cô đã hái được không là bao nhưng cũng là đáng kể. Nó sẽ mang lại một ít tiền Liêng bang và số tiền nhỏ đó sẽ giúp cô giữ lại những tờ giất bạc xanh và vàng ở trong ví của tên Yankees cho đến khi nào thật cần dùng đến. Ðến mùa xuân sáp tới, cô sẽ cố gắng xin lại chính phủ Liên bang Sam Lớn và những người da đen khác đã bị trưng dụng và nếu chính phủ từ chối không cho họ trở về, cô sẽ sử dụng đến số tiền của Yankees để thuê những nô lệ của láng giềng. Ðến mùa thu tới, cô sẽ trồng thứ này, thứ kia. Cô sẽ thẳng tấm lưng mệt mỏi và nhìn ra những cánh đồng mà mùa thu đã làm cho nâu xạm, cô sẽ nhìn thấy mạnh mẽ và xanh thẳm vụ mùa sang năm.
Mùa xuân tới. Vào mùa đó có thể chiến tranh sẽ kết thúc và thời kỳ tốt đẹp sẽ trở lại. Liêng bang dù có thăng hay không, chắc chắn là thời gian tốt đẹp hơn. Tất cả đều tốt đẹp hơn là thường xuyên bị quân đội bên này hay bên kia đột kích. Khi nào chiến tranh kết thúc, một đồn điền sẽ cho phép được làm ăn sinh sống lương thiện. Ôi, nếu chiến tranh kết thúc là người ta có thể gieo trồng và chắc chắn là có thu hoạch.
Từ nay người ta có quyền hy vọng. Chiến tranh sẽ không tồn tại vĩnh viễn. Scarlett đã có một ít bông, có lương thực, có một con ngựa và một món tiền. Phải, thời kỳ khốc liệt đã qua rồi.
Tháng Năm 1864 – một tháng oi nồng làm héo úa cả những nụ hoa đang nở – quân Yankee dưới quyền Tướng Sherman kéo vào lãnh thổ Georgia lần nữa. Họ đang ở phía trên Dalton, thành phố cáhc một trăm dặm Bắc Atlanta. Tin đồn sẽ có những trận đánh ác liệt dọc theo biên giới Georgia và Tennessee. Quân Yankee đã tập trung lực lượng định tấn công hệ thống thiết lộ miền Tây và dọc theo bờ Đại Tây Dương, thiết lộ nối liền Atlanta với Tennessee và miền Tây, con đường đã giúp Liên bang miền Nam chiến thắng vào mùa thu trước tại Chikamauga.
Nhưng đa số dân Atlanta chẳng lo lắng bao nhiêu trước viễn ảnh sẽ có đánh nhau gần Dalton. Nơi tập trung quan của Yankee chỉ cách chiến trường Chickanmauga vài dặm phía Đông Nam. Họ đã bị đẩy lui khi cố gắng vượt qua những sơn đạo của miền này và họ sẽ còn bị đẩy lui nữa nếu vẫn cố vượt qua.
Atlanta – và toàn thể Georgia – biết rằng tiểu bang của họ vô cùng quan trọng đối với liên bang miền Nam nên Tướng Joe Johnston không bao giờ để cho quân Yankee nấn ná bên trong biên giới quá lâu. Lão tướng Joe và lực lượng của ông chẳng bao giờ cho một tên Yankee nào lọt xuống phía Nam Dalton, vì cần phải để cho guồng máy của Georgia hoạt động điều hoà. Tiểu bang chưa bị tàn phá này là một vựa lúa vĩ đại, một nơi gồm nhiều cơ xưởng và kho hàng của Liên bang miền Nam. Georgia sản xuất đạn dược, vũ khí và hầu hết vật dụng bằng vải và len. Giữa Atlanta và Dalton là thành phố Rome với các xưởng chế tạo đại bác. Etowah và Allatoona có những lò luyện kim to lớn nằm ở phía Nam Richmond. Và Atlanta, chẳng những có các xưỏng chế tạo súng lục, yên cương, lều và đạn dược, còn là nơi qui tụ những nhà máy ép kim loại rộng lớn, cơ sở hoả xa và những y viện lớn nhất miền Nam. Chính Atlanta lại cũng là nơi qui tụ những nhà máy ép kim loại rộng lớn, cơ sở hoả xa va những y viện lớn nhất miền Nam. Chính Atlanta lại cũng là giao điểm của bốn con đường hoả xa mà Liên bang miền Nam đã đặt cả tính mạng vào đó.
Bởi thế, chẳng ai lo lắng bao nhiêu. Vả lại, Dalton e hãy còn quá xa, gần sát biên giới Tennessee nên dân chúng đã quen nghĩ rằng tiểu bang đó là một chiến trường xa xôi, xa cũng bằng Virginia hay vùng lưu vực Mississippi. Dầu sao Lão tướng Joe và binh sĩ của ông cũng là một thành lũy che trở cho Atlanta. Mọi người đều biết là sau Tướng Lee, chẳng còn ai xứng đáng bằng tướng Johnston cả, kể từ khi “bức tường đã” Jackson tử trận.
Bác sĩ Meade đã tóm lược tất cả quan điểm củ dân chúng về chuyện này vào một chiều tháng nămg oi ả trước mái hiên nhà có Pitty. Ông nói chẳng việc gì phải lo, vì Tướng Johnston đã cố thủ trên núi như một chiến luỹ thép. Tất cả cùng nghe, nhưng mỗi người đều hiểu theo ý riêng của họ vì tất cả những người có mặt, đang đong đưa trên ghế xích đu trong ánh nắng nhạt hoàng hôn và ngắm nhứng con đom đóm đầu mùa di động lãng đãng giữa buổi chiều tà, đều có những mối bận tâm riêng của họ. Bà Meade đang nắm tay thằng Phil, mong rằng chồng mình nói đúng. Nếu chiến tranh tới gần hơn là thằng Phil phải ra đi. Năm nay, vừa đúng mười sáu tuổi, nó đã gia nhập đội vệ binh. Fanny Elsing, xanh xao và hốc hác từ sau trận Gettysburg, đang cố gắng xua đuổi hình ảnh đau đớn đã quấy nhiễu cô ta trong nhiều tháng. Hình ảnh Trung uý Dallas Mclure thoi thóp trên chiếc xe bò lắc lư dưới cơn mưa trong cuộc lui quân kinh khiếp và xa dịu vợi về Maryland.
Cánh tay cụt của Đại uý Carey Ashburn lại đau nhức. Ông ta càng thất vọng hơn bao giờ hết khi nghĩ tới cuộc theo đuổi Scarlett đã đi tới chỗ bế tắc. Tình trạng đáo xảy ra kể từ khi có tin Ashley Wilkes bị bắt. Ashburn cũng không rõ tại sao hai sự kiện trên lại có thể tác động với nhau.
Scarlett và Melanie đang nghĩ tới Ashley. Họ vẫn thường nghĩ về Ashley khi những công việc cấp bách hoặc những mẩu đối thoại không làm khuây thỏa được. Scarlett buồn rầu đinh ninh:
“Chàng đã chết, nếu không thì người ta cũng phải nghe tin”.
Melanie cố tự trấn an:
“Chàng không thể chêt. Nếu chết… mình sẽ linh cảm được ngay”.
Rhett Butler uể oải ngả người trong bóng mát, chân gác chéo hững hờ, đôi giày ống thật sang.
Thằng bé Wade nằm ngủ ngon lành trong tay hắn. Mỗi khi có Rhett tới chơi là Scarlett cho phép con ở nán lại bởi vì Rhett thương thằng bé một cách lạ kỳ và đứa bé nhút nhát ấy lại cũng mên hắn vô cùng. Trong khi đó cô Pitty cố ngăn cho khỏi ợ bởi vì con gà trống mà ôc làm thịt đãi khách đã quá già.
Sáng hôm đó, cô hơi tiếc khi đã quyết định làm thịt con gà trước khi nó chết vì quá già. Nhưng tới khi bác Peter vặn cổ con gà, cô lại có mặc cảm chẳng yên lòng vì ăn uống sang trọng riêng cho nhà mình thôi trong khi bao nhiêu bạn bè cô luông mấy tuần không ăn một miếng thịt gà nào cả. Thế là cô quyết định mời một số thân hữu tới chung vui.
Melanie lúc đó đã có thai năm tháng nên không muốn tiếp xúc người ngoài. Vả lại, nàng cũng thấy việc tiếp khách trong nhà giữa lúc Ashley chưa biết sống chết ra sao là điều không phải. Tuy thế, sau một hồi cãi nhau, cô Pitty vẫn giữ nguyên ý đình bằng cách dùng quyền hạn của một bà cô.
Rồi đúngvào lúc mùi gà thiến thơm phức từ nhà bếp bốc lên, bỗng có tiếng gõ cửa và Rhett Butler vừa đi xa về bước chân vào với một hộp kẹo trên tay và liến thoắng nói mọt tràng dài những lời tâng bốc. Không biết sao hơn, cô Pitty đành mời hắn ở lại mặc dầu biết những người khách sẽ bực mình.
Khi đã ăn xong và mọi người ra sân hóng mát, câu chuyện bắt đầu xoay quanh vấn đề chiến tranh. Tât cả các câu chuyện bất cứ với đề tài nào, sớm hay muộn rồi cũng trở lại vấn đề chiến tranh. Bác sĩ Meade quàng một mtay lên vai Đại uý Carey và tuyên bố:
– Chỉ một trận nhỏ và ngắn ngủi nữa thôi là quân Yankee sẽ bị đẩy lui về Tennessee. Trừng đó, Tướng Forrest sẽ hỏi thăm dân chúng. Các bà, các cô đừng hốt hoảng vì thấy quân địch tới gần. Đã có Lão tướng Johnston và quân đội của ngưòi trấn đóng trên núi thì phải coi là một bức tường thép. Phải, đó là một bức tường thép.
Tất cả phụ nữ đều mỉm cười tán thành, vì những nhận xét của bác sĩ Meade đối với họ không bao giờ sai chạy. Vả lại, đó là vấn đề của đàn ông nên đàn ông phải hiểu rõ hơn, và một khi ông Meade bảo Tướng Johnston là bức tường thép thì nhất định đó là bức tường thép. Chỉ trừ có Rhett. Suốt buổi ăn tới giờ, hắn chẳng nói lời nào. Ngồi dưới bóng chiều, hắn lẳng lặng theo dõi câu chuyện chiến tranh với khoé môi miệt thị, đứa bé vẫn đang ngủ trên vai:
– Theo tin đồn thì Tướng Sherman của quan Yankee hiện có tới một trăm ngàn quân nhờ mới được tăng viện, chẳng biết đúng hay sai?
Ông bác sĩ gằn giọng ngay:
– Ông muốn nói gì?
– Dường như lúc nãy, Đại uý Ashburn có cho biết là Tướng Johnston hiện thời chỉ có bốn chục ngàn quân, kể cả những binh sĩ đào ngũ vừa trở lại nhờ quân ta chiến thắng trận vừa qua.
Bà Meade không nhịn được:
– Thưa ông, trong quân đội Liên bang miền Nam không có ai đào ngũ cả.
Rhett làm ra điều khiêm tốn:
– Xin bà thứ lỗi. Tôi quên… tôi chỉ muốn nói về chuyện hàng ngàn người đi nghỉ phép ròi quên trở lại đơn vị, và những người này đã chữa lành thương tích cả sáu tháng mà vẫn cứ ở lại lo chuyện nhà hoặc lo vụ cày cấy mùa xuân.
Mắt hắn ngời sáng trong khi bà Meade vừa xấu hổ vừa tức giận mím môi. Scarlett suýt bật cười vì Rhett đã làm bà Meade ê măt. Trong hạng người mà Rhett vừa kể có một số đã tuyên bố đây là “cuộc chiến của kẻ giàu và ngưòi nghèo phải đi chiến đấu”. Họ cũng cho biết họ nản lắm rồi. Tuy nhiên, đa số không ở trong trưòng hợp đo. Họ đã buộc lòng đào ngũ hay ở nán lại nhà sau khi mãn phép chỉ vì gia đình họ chẳng còn gì để sống, phải nhờ đến sự tiếp tay của họ. Những người này tự động trở lại hàng ngũ sau khi đã giúp gia đình có chút ít sống tạm trong vài tháng.
Bác sĩ Meade vội vàng nói, giọng lạnh lùng:
– Thuyền trưởng Butter, vấn dề quân số chênh lệch nhau không đáng kể. Ông cũng biết là mỗi chiến sĩ của Liên bang miền Nam có thể đánh gục cả chục tên Yankee mà.
– Đúng vậy, nhất là khi chiến tranh mới phát khởi. Có lẽ bây giờ cũng đúng… với điều kiện là binh sĩ miền Nam có đủ đạn để bắn, có giày để mang và có gì để nhét vào bao tử. Có phải vậy không, Đại uý
Ahsburn?
Giọng hắn vẫn dịu dàng và đầy khiêm tốn. Ashburn bối rối. Tuy không ưa nổi Rhett nhưng không thể dối lòng nên Ashburn đành lặng thinh. Ông bác sĩ nổi sùng lên:
– Trước đây, chiến sĩ chúng ta có cần giày vớ và thực phẩm đâu mà cũng chiến thắng. Họ sẽ tiếp tục đánh và sẽ thắng. Cho ông biết là Tướng Johnston không thể bị đánh bật đâu. Núi non hiểm trở bao giờ cũng là những nơi ẩn trú an toàn và cũng là những thành luỹ kiên cố của các dân tộc bị xâm lăng từ ngàn xưa. Hãy nhớ… nhớ tới chuyện “Thermopylae (1)”!
Scarlett cố tìm hiểu nhưng cái tên Thermopylae đó quá xa lạ đối với nàng. Rhett vừa hỏi vừa cố giữ cho khỏi phì cười:
– Thưa bác sĩ, chẳng biết có phải tại Thermopylae, họ đã hy sinh tới người cuối cùng không ạ?
– Chú muốn chửi vào mặt tôi phải không?
– Bác sĩ, xin bác thứ lỗi. Bác sĩ hiểu lầm rồi. Tôi chỉ muốn hỏi cho biêt vì trí nhớ về lịch sử thời cổ của tôi kém lắm.
Ông Meade gằn từng tiếng:
– Nếu cần, quân đội của chúng ta sẽ hy sinh tới người cuối cùng khi quan Yankee tràn qua để tiến vào Georgia. Nhưng không hề có chuyện đó. Quân ta sẽ đẩy chúng ra khỏi Georgia chỉ với một trận nho nhỏ.
Cô Pitty vội vàng đứng lên yêu cầu Scarlett đánh dương cầm và hát cho mọi người nghe. Cô thấy câu chuyện bắt đầu gây sóng gió nên cố làm nguôi đi. Cô biết hễ có mặt Rhett ở đâu là y như có chuyện rắc rối. Vậy mà, chúa ơi! Con Scarlett thích y ở chỗ nào? Và sao Melanie lại cứ sốt sắng bênh vực cho y?
Trong khi Scarlett bước vào phòng khách, bên ngoài hoàn toàn im lặng – một sự im lặng nặng nề căm hận Rhett. Tại sao lại có ngưòi dám không tin tưởng vào tài bách chieens bách thắng của Tướng Johnston và quân sĩ dưói quyền ông? Tin tưỏng là một bổn phận thiêng liêng. Và những kẻ có tinh thần phản bội đến không tin tưởng như thế phải câm miệng lại. Scarlett đánh vài hoà âm và bắt đầu hát. Tiếng hát vừa ngọt ngào vừa buồn thảm qua lời ca của một nhạc khúc bình dân:
Trong bệnh viện giữa những tường vôi trắng. Nơi có người chết và người đang hấp hối. Bị thương bởi lưỡi lê, trái phá, đạn. Một người nào đó một hôm được sinh ra. Đó là con một bà mẹ! Quá trẻ và dũng cảm. Trên khuôn mặt còn nét tươi vui. Một hôm ngã xuống… bụi mồ. Ánh sáng chập chờn nhảy múa trên khuôn mặt trẻ.
Giọng ca ảo não Fanny chịu không nổi phải nhổm người lên, nghẹn ngào nói nhỏ với Scarlett:
– Chị hát bản khác đi!
Tiếng dương cầm bỗng im bặt trong khi Scarlett bối rối vì ngạc nhiên. Nàng vội vã đánh sang bản khác, bài “Chiếc áo trận màu xám” nhưng rồi bỗng sai một hoà âm khi nàng sực nhớ ca khúc này lại cũng não lòng. Tiếng đàn lại chêt lịm vì Scarlett không còn biết chọn bản nào. Hầu hết những bản nàng nhớ đều dính líu tới sự chết chóc, buồn thảm. Rhett đứng lên thật mau, đặt thằng Wade vào lòng Fanny rồi đi thẳng ra phòng khách:
– Chơi bản “Kentucky quê hương tôi” đi.
Scarlett được cứu gỡ, vội cám ơn rồi cúi xuống nhấn phím. Giọng kim cao vút của nàng hoà với giọng thổ tuyệt diệu của Rhett nghe nhu vừa có một luồng gió mát thoảng qua. Và đến lúc họ bắt sạng điệp khúc thứ hai, những người ngồi ngoài hiên cảm thấy lâng lâng, mặc dầu bài hát chẳng có gì tươi vui lắm.
Kentucky quê hương tôi Chỉ còn vài hôm nữa. Lang thang mệt mỏi trên đường. Dầu trời không ánh sáng. Chỉ vài ngày lang thang trên đường. Là đã tới quê hương, giã từ bóng tối!
Lời tiên đoán của bác sĩ Meade quả đúng… nhưng chỉ đúng phần nào. Lão tướng Jonhston đã giữ vững vị trí như một bức tường thép ở dãy núi phía trên thị trấn Dalton, cách xa trăm dặm – ông đã quyết liệt cố thủ và đã chiến đấu dũng mãnh đên nỗi Tướng Sherman phải từ bỏ ý định vượt qua thung lũng để tiến tới Atlanta và cuối cùng là quân Yankee phải rút lui tìm phương cách khác của họ. Họ không thể chọc thủng phòng tuyến xám bằng các cuộc xung phong trực diện, do đó, họ chờ đêm tối, chuyển quân qua núi theo đường vòng cung, hy vọng sẽ tìm ra được phía sau Tướng Johnston và cắt đứt thiết lộ ở Resaca, cách Dalton mười lăm dặm ở mặt sau.
Trước sự lâm nguy của con đường sắt quý báu đó, quân đội của Tướng Johnston phải lập tức rời hầm hố, đi dưới trời sao, tiến một mạch về Resaca bằng con đường tắt ngắn nhất. Khi quân Yankee từ các đồi núi túa ra thì quân đội miền Nam đã sẵn sàng chờ đợi sau những pháo luỹ, lưỡi lê tuốt trần như ở Dalton.
Đến khi các thương binh ở Dalton về tường thuật sai lạc là Lão tướng Joe đã rút về Resaca, cả Atlanta ngạc nhiên và bấn loạn lên. Bầu trời Tây BẮc như có một đám mây đen xuất hiện, đám mây báo hiệu một trận bão mùa hè. Lão tướng nghĩ gì mà lại để quân Yankee xâm nhập thêm mười tám dặm sâu trong nội địa Georgia? Bác sĩ Meade đã nói núi non là chiến lũy thiên nhiên, vậy tại sao Lão tướng Joe không chặn đứng được quân Yankee ở đó.
Jonhston phản công ác liệt ở Resaca và đẩy lui được địch quân lần nữa. Nhưng Sherman lại sử dụng chiến thuật bọc hông. Ông lại di quân theo một đường vòng cung khác, băng qua sông Oostanaula để tấn công vào hệ thống thiết lộ của hậu phương liên bang miền Nam. Quân miền Nam lại tức tốc rút ra khỏi các giao thông hào đất đỏ để bảo vệ con đường sắt. Mệt nhoài vì thiếu ngủ, kiệt sức sau nhiều lần di binh và chiến đấu, đói khát – vẫn luôn đói khát – họ tràn thật mau xuống thung lũng. Họ tới được thị trấn Calhoun, sáu dặm phía dưới Rasaca, sớm hơn quân Yankee. Họ đào công sự sẵn sàng chờ quân Yankee tới. Những trận đánh ác liệt xảy ra và quân Yankee bị đẩy lui. Binh sĩ Liên bang miền Nam gần như kiệt sức, mong muốn được nghỉ ngơi. Nhưng Sherman không để họ nghỉ ngơi, ông ta cứ tàn nhẫn tiến từng bước. Quân Yankee cứ di chuyển theo hình cánh cung rộng lớn. Họ bắt buộc quân miền Nam phải tiếp tục lui để bảo vệ con đường sắt sau lưng.
Quân miền Nam vừa đi vừa ngủ, tât cả đều đã quá mệt để có thể nghĩ tới chuyện khác. Và nếu có phải suy nghĩ là họ đặt hết lòng tin vào Lão tương Joe. Họ biết mình đang rút lui nhưng chưa bại trận. Họ không đủ quân để vừa giữ vững chiến luỹ vừa bẻ gãy chiến thuật bọc hậu của Sherman. Họ luôn luôn đánh bại địch quân mỗi khi chúng tấn công trực diện. Đến lúc nào mới ngừng lui quân, họ không thể biêt nhưng lão tướng Joe biết rõ bổn phận của ông, và như vậy là quá đủ rồi. Ông điều động cuộc lui quân rât quy của nên quân đội miền Nam chỉ tổn thât nhẹ trong khi quân Yankee chết và bị bắt rất nhiều. Họ chẳng mật một toa xe ngoại trừ bốn khẩu súng. Và họ cũng không mất con đường sắt sau lưng họ mặc dầu Sherman đã áp dụng nhiều chiến thuật: đánh trực tiếp, đánh ngang hông và đột kích bằng kỵ binh.
Con đường sắt vẫn còn, con đường sắt đó quanh co dưới thung lũng chói nắng trải dài tới Atlanta. Binh sĩ nằm ngủ cũng thấy con đường sắt lấp loáng dưới ánh sao. Hoặc trước khi ngủ gục, hình ảnh cuối cùng trong đôi măt lờ đờ của họ cũng vẫn là con đường sắt chói loà trong nắng lửa.
Khi họ triệt thoái xuống vùng đất đồng bằng, một toán thường dân lánh nạn đã tản cư trước họ, một đoàn người đông đảo bao gồm cả dân da trắng nghèo khó lẫn giàu sang, đàn bà, trẻ con, người già cả, kẻ hấp hối, người tàn tật, kẻ bị thương, phụ nữ gần ngày sinh nở, lũ lượt kéo về hướng Atlanta bằng con đường bộ, bằng xe lửa, trên lưng ngựa, hoặc trong các cỗ xe ngựa, xe bò, chất đầy rương tráp và vật dụng trong nhà.
Họ đi trước đạo quân tản năm dặm. Họ dừng lại Resaca rồi Calhoun và Kingston, cứ mỗi lần dừng chân là một lần hy vọng được nghe quân Yankee đã bi đẩy lui để họ trở về nhà. Nhưng không làm sao có thể đi ngược lại con đường nắng chói kia được nữa. Đoàn quân áo xám đi qua những biệt thự trống rỗng, những nông trại bỏ hoang, những túp lều cửa mở. Đây đó còn nấn ná lại vài người đàn bà đơn độc với mấy tên nô lệ da đen mặt mày hoảng hốt. Họ ra sát đường cái để khích lệ binh sĩ, tiếp tế từng thùng nước mat, băng bó thương binh và chôn cất người chết trong nghĩa trang gia đình họ. Nhưng hầu hết nhà cửa ở vùng thung lũng đều bỏ hoang và hoa màu không người coi sóc đã bắt đầu héo úa.
Lại bị vòng cung ở Calhoun, Tướng Johnston phải rút lui về Adairsville. Địch quân đã vượt quá Dalton năm mươi dặm. Ở New Hope Church, cách đó mười lăm dặm, quân liên bang miền Nam đào hầm trú ẩn dài trên đường, nhất quyết phản công đến kỳ cùng. Đoàn quân áo xanh hung hãn như mãnh xà, cuộn tròn mình và phun nọc độc, cứ tiến đánh bất kể tổn thât. Trận New Hope Church diễn ra khốc liệt với mười một ngày đêm đẫm máu và cứ mỗi lần tân công là quân Yankee bị đẩy lui. Nhưng rồi Tướng Johnston lại bị đánh bọc hậu nên phải rút tàn quân lui thêm vài dặm.
Số thương vong của quân đội miền Nam ngày càng lên cao. Thương binh tràn ngập cả Atlanta khiến dân chúng kinh hoàng vi chưa bao giờ thành phố lại có nhiêu thương binh đến thế, ngay cả trận Chickamauga cũng không tổn thất nhiều như vậy. Bệnh viện đã nghẹt cứng nên thương binh phải nằm trền sàn kho hàng bỏ trống, hoặc trên những kiện bông vải của kho khách sạn, nhà trọ, tư gia đầy những người bệnh tật. Cô Pittypat không muốn có người lạ trong nhà vì Melanie đang mang thai và những hình ảnh ghê rợn có thể ảnh hưởng đến bào thai. Nhưng Melanie đã nâng đai váy cao hơn một chút để che khuất bụng, và thương binh lại ở đầy trong ngôi nhà gạch đỏ này. Người nhà phải nấu ăn, giặt quần áo, quấn lại những cuộn băng vừa mới giặt và bắt chí rận cho họ.
Đêm xuống, người nhà cứ trằn trọc mãi vì hơi nóng và tiếng rên la mê sảng của những người bên phòng kế cận. Cuối cùng, thành phố không còn đủ chỗ để tiếp nhận thương binh, người ta phải gửi họi tới các bệnh viện ở Macon và Augusta. Với số thương binh thặng dư và số dân lánh cư mỗi lúc một đông nghẹt thành phố Atlanta muốn nháo lên. Đám mây nhỏ cuối trời đã lớn thật mau thành đám mây báo hiệu cơn giông sẵp tới còn mang theo cả luồng gió buốt.
Không ai mất niêm tin với quân đội vô địch của họ, nhưng mọi người, đúng hơn là thường daan, đã mất tín nhiệm nơi Lão tướng Joe. New Hope Church chỉ cách Atlanta có ba mươi dặm! Tướng Johnston đã để cho địch đẩy lui tới sáu mươi lăm dặm trong ba tuần lễ. Tại sao ông ta không chịu cầm chân chúng mà cứ rút lui triền miên như vậy? Ông ta đã điiên và còn nguy hại hơn một người điên. Các cụ già trong đội Vệ binh và lực lượng Dân quân vẫn còn yên ổn ở Atlanta, tự cho là họ còn khá hơn nhiều rồi phác hoạ những bản đồ hàng quân để chứng tỏ khả năng quân sự của mình. Khi đã mât quá nhiều quân và bị đẩy lui quá xa, Tướng Joe khẩn thiết kêu gọi Thống đốc Brown cung cấp thêm quân số, nhưng lực lượng bảo vệ tiểu bang vẫn cứ ngồi yên. Thống đốc tiểu bang đã chấp lệnh của Tổng Thống Jeff Davis thì lời kêu gọi của Tướng Johnston có nghĩa gì đâu?
Đánh và lùi! Đánh và lùi! Liên bang miền Nam chiến đấu liên miên trên suốt chặng đường bảy mươi dặm trong hai mươi lăm ngày. New Hope Church đã mất, một kỉ niệm chìm trong sương mù mang theo hơi nóng, bụi đường, đói khát, mệt mỏi, tiếng chân sầm sập trên con đường đất đỏ, tiếng chân lõm bõm trong bùn lầy, đắp công sự phòng thủ, chiến đấu… rút lui, rồi đắp công sự rồi chiến đấu. New Hope Church là ác mộng và sau đó là Big Shanty, nơi họ đã chiến đấu như quỷ dữ. Nhưng dầu cho xác định quân nặm xanh ngất đồng cỏ vẫn cứ còn những tên Yankee khác, những tên Yankee thật mạnh khoẻ thay bào. Lúc nào cũng có những cánh quân hung tàn đánh thốc vào sau lưng Liên bang miền Nam, vào hệ thống thiết lộ… và vào Atlanta.
Từ Big Shanty, toán quân kiệt sức và thiếu ngu rút xuống con đường dẫn đến núi Kennesaw, gần một thành phố nhỏ tên Marietta, nơi đây họ dàn quân dài mười dặm theo hình cánh cung. Họ đào giao thông hào dọc theo chân núi và tìm chỗ cao để đặt đại bác. Binh sĩ vừa đổ mồ hooi vừa chửi thề trong khi kéo những cỗ đại pháo lên triền núi gần như thẳng đứng, vì lừa không leo núi được. Quân bưu viên và thương binh mang tới Atlanta những bản tường trình lạc quan. Các cao điểm trong rặng Kennesaw không thể nào bị tràn ngập được, vì hai ngọn núi Pine và Lost ở kế cận thành phố nhất là đã được xây chiên lũy. Quân Yankee không thể nào đánh bật nổi Tướng Joe và quân đội của ông được nũa. Chúng cũng không còn cách nào đánh bọc hậu được vị các khẩu đại bác đặt trên cao điểm thuận lợi đã kiểm soát được nhiều dặm chung quanh. Atlanta thở phào nhẹ nhưng…
Nhưng núi Kennesaw chỉ cách thành phố hai mươi dặm. Ngày đầu tiên, thương binh từ vùng núi Kennesaw đã được đưa tới, xe bà Meriwether đã thấy đậu trước cửa cô Pitty vào một giờ bất ngờ nhất – bảy giờ sáng, và bác Levi gọi Scarlett thay quần áo tức khắc để đến bệnh viện. Fanny Elsing và chị em Bonnell bị đánh thức quá sớm đang ngáp dài ở băng sau, vú của Elsing đang ngồi trên bệ xe cạnh xa phu, trên đầu gối bà một giỏ băng mới giặt, Scarlett bực bội vì đem qua nàng đã khiêu vũ đến khuya ở dạ hội của lực lượng Vệ binh và bây giờ, chân nàng hãy còn mỏi nhừ. Nàng rủa thầm sự sốt sắng không biết mệt của bà Merriwether, rủa đám thương binh và luôn cả Liên bang miền Nam trong khi Prissy gài nút áo cho nàng, chiếc áo vải chúc bâu cũ nhất mà nàng thường mặc khi làm việc ở nhà thương. Nuốt vộ vài ngụm nước sắc với bắp khô và khoai khô để thây thế cho cà-phê, nàng ra xe.
Chán nản lắm rồi, nàng nhất định nội hôm nay phải nói với bà Merriwether là Ellen đã viêt thơ gọi nàng về thăm nhà. Nhưng vô ích, vì người đàn đáng kính ấy, tay áo đã xắn lên, người đã mang áo choàng, nghiêm nghị nhìn nàng:
– Tôi khong muốn nghe những chuyện điên khùng đó nữa, Scarlett Hamilton. Nội ngày hôm nay viết thơ về mẹ cô bảo rằng chúng tôi rất cần có cô. Chắc là bả hiểu và cho cô ở lại. Bây giờ, mặc áo choàng vào và chạy mau tới bác sĩ Meade. Ông đang cần người tiếp tay.
Scarlett buồn bực nghĩ:
“Chúa ơi, phiền phức quá! Má sẽ bắt mình ở lại đay và mình sẽ chết nếu cứ ngửi mãi những mùi hôi thối này. Phải chi mình là một bà già để doạ nạt mấy đứa con gái, thay vì bị lấn áp như vậy mãi… và mình sẽ nói thẳng với mấy mụ khắc nghiệt như Merriwether là nên đi Halifax cho rảnh mắt”.
Nàng đã quá chán không khí bệnh viện, chán những mùi hôi thối, những con rận, những đau đớn và những người dơ bẩn. Những thú vị trong cách săn sóc thương binh, nếu có, chỉ là trong năm trướcư. Bây giờ, những người bị thương sau nhiều lần rút lui tơi tả không còn đẹp trai. Họ không còn làm nàng xúc động chút nào và học cứ thường hỏi:
“Chiến sự đang diễn ra thế nào?”
“Lão tướng Joe đang làm gì?”
“Ông ta là một người sáng suốt”
Nàng không thấy Lão tướng Joe sáng suốt chỗ nào. Đã sáng suốt tại sao lại để cho quân Yankee tiến sâu vào nội địa hơn tám mươi dặm. Không, họ không phải những hạng người dễ thương. Hơn nữa, phân lớn đều đang hấp hối, chết thật im lặng và mau chóng vì chỉ còn chút ít sức tàn không đủ đề kháng chất độc trong máu, chứng hoại thư, thương hàn và sưng phổi mà họ đã mắc phải trước khi tới Atlanta hoặc tới tay bác sĩ.
Không khí oi bức, ruồi nhặng từ bên ngoài cửa sổ bay vào, những con ruồi làm người bị thương còn khổ sở hơn bị cơn đau hàng hạ. Mùi hôi thối và tiếng rên như nước thủy triều càng lúc càng dâng cao quanh nàng. Mồ hôi đã ướt đẫm áo vì nàng phải bưng chậu bén gót bác sĩ Meade. Thật là gớm ghiếc! Scarlett phải nén lắm mới không nôn mửa khi nhìn bác sĩ Meade dùng con dao mổ sáng loáng cắt những khoảng thịt thối. Và thật là kinh khủng khi nghe tiếng kêu thét vang dậy trong phòng giải phẫu. Nàng đã chán nhìn những bộ mặt trắng nhợt, căng thẳng đang chờ bác sĩ tới khám, những bộ mặt chờ đợi những câu nói khủng khiếp như: “Rất tiếc là cánh tay của bạn đã ung thối rồi. Vâng, vâng tôi hiểu, nhưng đây này, những vết thương đỏ bầm này. Phải cắt đi mới được!”.
Thuốc mê quá hiếm chỉ được dùng cho những cuộc giải phẫu quan trọng và thuốc phiện thì vô cùng quý giá, chỉ được sử dụng để làm dịu thần kinh những kẻ sắp lìa đời thay vì làm an thần cho những kẻ đang bị cơn đau hành hạ. Ký ninh và thuốc sát trùng đã hêt sạch.
Đúng vậy, Scarlett đã chán ngấy rồi và sáng nay nàng muốn được như Melanie, từ chối tới bệnh viện với lý do mang thai. Đó là cái cớ khoái thác duy nhất có thể chấp nhận được trong lúc này. Tới trưa, nàng vội vàng cởi áo choàng và lẻn ra bệnh viện lúc bà Merriwether đang bận viết thơ giùm một anh chàng người sơn cước mù chữ. Scarlett không thể nào chịu đựng lâu hơn. Đây là việc phải làm vì nàng biết trưa nay xe lửa sẽ mang thêm thương binh tới và nàng sẽ phải bận rộn cho đến tối… có lẽ chẳng còn thì giờ để ăn uốn nữa. Nàng hấp tấp vượt qua hai dãy phố để ra đường Cây Đào và thở mạnh giữa khoảng trời thoáng mát. Đứng ở góc đường nàng do dự chưa biết sẽ làm gì, về nhà thì xấu hổ mà chắc chắn là không thể nào trở lại bệnh viện được nữa. Giữa lúc đó, Rhett đánh xe đi qua. Hắn nói ngay:
– Trông cô chẳng khác một con bé đi mót giẻ rách.
Vừa phê bình, hắn vừa nhìn chiếc áo vá víu, ướt đẫm mồ hôi và lốm đốm nhiều chỗ do chậu nước bắn ra khi nàng ôm theo bác sĩ. Scarlett thẹn quá hoá giận. Tại sao hắn cứ luôn luôn chú ý đến lối ăn mặc xuềnh xoàng của nàng như vậy?
– Tôi không muốn nghe ông nói tiếng nào nữa cả. Đưa giùm tôi tới chỗ nào đừng để ai thấy tôi. Tôi không trở lại nhà thương dẫu họ có treo cổ tôi cũng mặc! Trời ơi! Tôi có gây ra trận chiến này đâu, cũng không có lý do gì bắt tôi làm việc trối chết và…
– À, cô bé phản bội chính nghĩa đây rồi!
– Đừng có vừa đánh trống vừa ăn cướp nữa. Đỡ tôi lên xe đi. Tôi chẳng cần biết ông đi đâu. Hay là đi dạo cũng được.
Rhett nhảy xuống xe và đột nhiên Scarlett cảm thấy thoải mái vì khỏi phải thấy một người chột hay mù mắt, một gương mặt xanh lè vì đau đớn hoặc vàng vọt vì sốt rét. Rhett mập mạp và khỏe mạnh. Hắn ăn mặc thật bảnh bao. Bộ quần áo mới, không bị rách mướp để lòi ra những ống chân trần trụi và lông lông lá. Hắn có vẻ thoả mãn với chính hắn trong khi những người đàn ông khác đang buồn bã, bận rộn lo nghĩ. Gương mặt đen sạm của hắn dễ thương và đôi môi đỏ, sắc sảo như môi đàn bà đang hé cười khi đỡ nàng lên xe. Bắp thịt hắn căng phồng dưới lớp quần áo khi hắn ngồi bên cạnh nàng, và lần nào cũng vậy, khi nghĩ đến thân thể lực lưỡng của hắn là nàng cảm thấy choáng váng như vừa bị một vật gì chạm mạnh. Nàng say mê nhìn đôi vai lực lưỡng của hắn, một sự say mê vừa bấn loạn vừa hơi sợ sệt. Thân thể hắn cũng cứng rắn như bộ óc sắc bén của hắn. Trông hắn thật khinh khoái và thanh nhã, uể oải như một con beo đang sưởi nắng và gọn gàng như một con báo sắp sửa vồ mồi.
Hắn tróc lưỡi cho ngựa chạy rồi nói:
– Cô bé man trá! Cô khiêu vũ suốt đêm qua với mấy ông lính, tặng hoa hồng cho họ và thỏ thẻ là cô sẵn sàng chết vì chính nghĩa. Nhưng mới băng bó mấy vêt thương và bắt vài con rận là cô chuồn mất.
– Thôi, nói chuyện khác đi và cho ngựa chạy mau hơn. Cái lão Merriwether mà bước ra khỏi cửa hàng thấy được thì tôi tới số, ổng sẽ nói với con mẹ… À, mà tôi muốn nói tới là bà Merriwether.
Hắn quất nhẹ vào lưng ngựa cho nó chạy nước kiệu qua Ngã Năm rồi băng qua con đường sắt cắt đôi thành phố. Chuyến xe di tản thương binh đã đậu ở sân ga và phu khiêng cáng đang chạy tới chạy lui dưới ánh nắng gay gắt. Họ chuyển thương binh vào xe cứu thương và chất lên đồ tiếp tế cho quân đội. Scarlett chẳng thấy hối hận chút nào mà nàng chỉ nghe khoai khoái vì đã thoát khỏi công việc săn sóc thương binh.
– Tôi chán cái nhà thương đó lắm rồi.
Nàng vừa nới vừa sửa lại chiếc váy và thắt chặt quai nón.
– Càng ngày càng có nhiều thương binh. Đó là lỗi của Tướng Johnston. Nếu ông ta cầm chân được bọn Yankee ở Dalton thì…
– Cô ngốc lắm. Ông ta chống cự mãnh liệt chớ sao không. Nhưng ông ta chỉ có thể giữ vững một chỗ Sherman thì cứ đánh bọc hông và sẽ đánh úp theo thế gọng kềm. Vả lại, nêu không lui quân ông ta sẽ để mất thiết lộ mà phận của ông ta là bảo toàn thiết lộ.
– Ồ, nhưng…
Scarlett cố nói dù mù tịt về quân sự:
– Nhưng dầu sao đó cũng là lỗi của ông ta. Phải có cách để ngăn chặn chúng chứ. Tôi thấy là cần phải đổi ông tướng khác. Tại sao không chịu ở lại đương cự mà cứ rút lui hoài?
– Cô cũng y như mấy người khác, họ gào lên: “Lấy đầu hắn” chỉ vì Tướng Joe không thể làm được một việc mà trên đời này không ai làm nổi. Ở Dalton, ông ta là đấng Cứu thế nhưng tới Kennesaww thì bị coi là tên bán Chúa vỏn vẹn chỉ trong vòng sáu tuần lễ. Bây giờ nếu đẩy lui được quan Yankee hai chục dặm, ông tướng già đó là Chúa Cứu Thế trở lại. Cô bé ơi, quân số của Sherman đông gấp đôi của tướng Johnton,và Sherman có thể đổi hai người lấy một trong những người trai dũng cảm của chúng ta. Trong khi đó Tướng Johnston không thể mất một người. Ông đang khẩn bách đòi tăng viện mà có được gì đâu? Chỉ còn có mây cục cưng của Thống đốc Brown. Nhưng đám đó thì làm được cái gì!
– Bộ có lệnh động viên Vệ binh quốc gia à? Lực lượng Dân quân nữa sao? Tôi chưa nghe gì hết, sao ông biết?
– Có tin đồn như vậy, tin đồn đã phát xuất từ chuyến tàu từ Milledgeville mới tới sáng nay. Cả Vệ binh và Dân quân đều được gửi đi tăng viện cho Tướng Johnston. Mấy cục cưng của ông Brown sắp được ngửi mùi thuốc súng rồi, chắc phần đông bọn họ sẽ ngạc nhiên lắm. Họ không ngờ có ngày phải động binh. Ông Thống đố đã hứa là họ khỏi đi chiến đấu. Thật là một trò đùa dai. Họ tin lắm vì ông Thống đốc của họ đã dám cãi lệnh Tổng thoóng Jeff Davis, không chịu gửi quân đến Virginia, lấy lý do cần phải bảo vệ tiểu bang. Có bao giờ họ nghĩ rằng chiến tranh có thể xảy ra trước xân nhà đâu và thật sự họ có muốn bảo vệ tiểu bang của họ không?
– Sao ông cười được như vậy, tàn nhẫn quá! Sao không nghĩ đến mấy ông già và mấy thằng bé trong lực lượng Vệ binh? Những người nhu thằng Phil, ông lão Merriwether và chú Henry Hamilton cũng phải ra trận nữa sao?
– Tôi không nói đến mấy cậu bé và những cựu quân nhân trong trận Mễ Tây Cơ. Tôi muốn nói những người can đảm như Wille Guinan, chỉ thích mặc quân phục cho oai và múa kiếm…
– Còn ông thì sao?
– Cô ơi, chẳng quan hệ gì tới tôi cả! Tôi không mặc quân phục cũng chẳng múa kiếm, và vận mạng Liên Bang miền Nam chẳng ý nghĩa gì với tôi. Hơn nữa, tôi không muốn boả mạng trong hàng ngũ Vệ binh hay bất cứ một quân đội nào. Tôi đã có đủ kiến thức quân sự ở West Point… đủ để đời rồi. Đại tướng Lê không giúp gì được cho Lão tướng Joe đâu vì quân Yankee đã cầm chân ông ấy ở Virginia. Vì vậy tướng Joe chỉ còn mong lấy được viện quân ở bộ đội phòng thủ Georgia thôi. Ông ta là người có công với quốc dân và cũng là một chiến lược gai đại tài, luôn luôn đưa quân tới trước những điểm mà địch định tới. Nhưng ông ta vẫn phải lui quân nếu muốn bảo vệ thiết lộ. Và có nên nghe rõ, chừng nào bọn Yankee đẩy Tướng Joe ra khỏi vùng sơn cước xuống miền đông bằng quanh dây, lúc đó là đi đứt.
Scarlett hoảng hốt:
– Quanh đây? Ông biết là quân Yankee không cách nào tiến xa hơn nữa được mà!
– Kennesaw chỉ cách đây hai mươi dặm và tôi đánh cá rằng…
– Rhett cái gì kia! Một đám đông đàn ông! Không phải binh sĩ. Cái gì vây…? Toàn người da đen không!
Bụi đỏ dấy lên mù mịt và trong đám bụi đó vang ra tiếng chân sầm sập và tiếng hàng trăm người da đen kéo hết gân cổ hát một đoạn Thánh ca. Rhett cho xe lên lề, Scarlett tò mò nhìn đoàn người da đen ướt đãm mồ hôi, xuổng cuốc vác vai đang được một sĩ quan và một tiểu đội mang phù hiệu công binh hướng dẫn.
– Cái gì lạ vây?
Scarlett lặp lại. Rồi mắt nàng nhìn trân tên da đen đang hát ở hàng đầu. Hắn cao khoảng một thước chín, đúng là một anh chàng khổng lồ, da đen bóng, dáng đi mèm dẻo như mánh thú. Hắn đang nhe hàm răng trắng toát ca bài “Moses (2) xuống trần”. Chắc không một người da den nào trên thế giới cao lớn và to giọng như thế, ngoài Sam khổng lồ cai thợ của Tara ra. Nhưng Sam làm gì ở đây, thật xa nhà, nhất là bây giờ đồn điền đang thiếu quản gia và Gerald đang coi hắn như cánh tay mặt của mình?
Lúc nàng nhổm dậy để nhìn rõ hơn, gã khổng lồ chợt trong thấy nàng cười toe toét. Hắn đã nhận ra nàng. Hắn dừng lại đặt xuổng xuống và vừa chạy về phía nàng, vừa gọi những tên da đen gần đó:
– Chúa ơi! Cô Sca’lett đây mà! Tụi bây, ‘Lige! Apostle! P’ophet! Cô Sca’lett tụi bây ơi!
Hàng ngũ nhốn nháo lên. Đoàn người ngập ngừng dừng lại, cười hềnh hệch khi Sam khổng lồ cùng ba gã da đen khác chạy vụt qua đường tới chỗ chiếc xe. Viên sĩ quan cuống cuồng đuổi theo, miệng hét vang:
– Trở về hàng, mau. Trở về ngay hay là đợi… Ủa, bà Hamilton. Chào bà và chào ông. Sao các người lại xúi chúng phá rối kỷ luật vây? Khổ quá, tôi đã vất vả với bọn chúng suốt sáng nay rồi.
– Đại uý Randall, xin đừng mắng chúng! Đây là người nhà của chúng tôi. Sam khổng lồ là cai nhân công của đồn điền chúng tôi và mấy đứa kia là Elijah, Apostle và Prophet. Dĩ nhiên là chúng cần phải tới chào tôi. Sao, mấy đứa mạnh giỏi hả?
Scarlett lần lượt bắt tay hết cả bốn gã da đen, bàn tay trắng nõn nà của nàng mất hút trong những bàn tay đen đúa, to kềnh. Bốn gã hắc nô cùng nhảy nhót hớn hở vì bât ngờ gặp chủ, đồng thời cũng hãnh diện trước bạn bè là có được một nữ tiểu chủ quá xinh.
– Mấy đứa làm gì mà bỏ Tara đi quá xa vậy? Trốn hả? Chắc đúng rồi. Bộ không biết là tuần cảnh sẽ bắt lại rất dễ dàng sao?
Cả bốn cười ngặt nghẽo trước lời nói của Scarlett. Sam khổng lồ đáp:
– T’ời ơi, t’ốn cái gì! Không phải t’ốn đâu. Họ tới kiếm tụi tui, tụi tui là mấy đứa lớn và mạnh nhất ở Ta’a. Đặc biệt họ mời tui vì tui hát hay. Ông Kennedy tới kiếm dẫn tụi tui đi.
– Nhưng để làm gì?
– Chúa ơi, cô Sca’llett chưa nghe gì sao? Tụi tui đi đào hầm cho mấy người da t’ăng chui xuống khi tụi Yankee tới.
Đại uý Randall và những người ngồi trên xe phì cười vì cái lối giải thích ngây ngô về các công sự chiến đấu. Ông Ge’ald chút nữa nổi sùng khi họ dẫn tụi tui đi, ông nói ông không làm gì được nếu không có tui. Nhưng bà Ellen nói: “Cứ đem nó đi, ông Kenned. Liên bang miền Nam cần nó hơn chúng tôi ở đây”. Bà cho tôi một đô-la dặn tôi phải làm đúng theo lời chỉ dạy của mấy ông da T’ắng. Bởi vậy, tụi tui tới đây.
– Chuyện này là thế nào, Đại uý Randall?
– Ồ, có gì đâu. Chúng tôi cần đào thêm nhiều dặm công sự chiến đấu nữa để tăng cường hệ thống phòng thủ cho Atlanta. Ông tướng không đủ người để làm công việc này. Chúng tôi phải cần đến những tên da đen mạnh nhất trong xứ làm thay.
– Nhưng…
Scarlett bỗng nghe lạnh buốt. Thêm nhiều dặm công sự chiến đấu! Tại sao lại cần thêm? Năm rồi người ta đã cho xây nhiều loạt pháo đài vững chắc chung quanh Atlanta, cách trung tâm thành phố một dặm. Các pháo đài to lớn đó, hết dặm này tới dặm kia, hoàn toàn bao kín thành phố rồi, vậy còn xây thêm công sự chiến đấu làm gì?
– Nhưng tại sao mình phải tăng cường phòng thủ trong khi đã phòng thủ chắc chắn rồi? Mấy chỗ đó còn chưa cần tới thì xây thêm làm gi? Chắc chắn là ông Tướng không để…
Đại uý Randall nói gọn:
– Chiến luỹ của ta hiện chỉ cách thành phố có một dặm. Vậy là không an toàn lăms. Chúng tôi đang cho xây xa hơn. Bà thấy, chỉ còn một lần rút lui nữa là quân ta đã phải vào Atlanta rồi.
Viên sĩ quan biết mình đã lỡ lời, khi thấy Scarlett trố to mắt sợ hãi. Ông ta hấp tấp thêm:
– Nhưng dĩ nhiên là chẳng có một cuộc rút lui nào nữa. Các phòng tuyến ở núi Kennesaw đều kiên cố. Đại bác đặt khắp nơi trên núi và kiểm soát các trục giao thông. Bọn Yankee không cách nào lọt qua được đâu.
Nhưng Randall đã sụp mắt xuống trước cái nhìn lừ đừ, sâu sắc của Rhett. Scarlett hoảng lên. Nàng nhớ lời Rhett “Khi bọn Yankee đẩy ông ta khỏi vùng sơn cước xuống đồng bằng, lúc đó là đi đứt”.
– Ồ, Đại uý, ông có nghĩ…
– Không đâu, dĩ nhiên không! Bà đừng bận tâm. Lão tướng Joe chỉ phòng xa vậy thôi. Đó là lý do độc nhứt khiến chúng tôi phải đào thêm công sự phòng thủ… À, nhưng tôi phải đi ngay. Rất hân hạnh được hầu chuyện cùng bà… Chào cô chủ tụi bây đi, rồi lên đường.
– Chào mấy đứa, khi nào đau yếu, bị thương hoặc có gì rắc rối hãy cho cô biêt. Cô ở cuối đường Cây Đào, xuống đó rồi lại ngay căn nhà cuối cùng. Khoan, đợi một chút…
Nàng lục lọi trong túi xách.
– Ủa, không còn đồng nào cả. Rhett cho tôi mượn vài đồng. Này Sam, mua thuốc là cho mấy bạn hút. Nhớ ngoan ngoãn tuân lời Đại uý Randall nghe.
Đoàn người họp thành đội ngũ, bụi đỏ lại dẫy lên như một đám mây. Họ bắt đầu di chuyển và giọng nói của Sam khổng lồ lại cất lên:
Cầu Moses giáng thế! Tới ngay vùng Ai Cập. Truyền với vua Pharaon. Cho dân Ngài đi qua!
– Rhett, Đại uý Randall dối gạt tôi cũng như những người đàn ông khác… Dấu kín sự thật vì sợ đàn bà lo lắng. Y nói dối phải không? Rhett, nếu không nguy hiểm tại sao lại đào thêm hầm hố làm gì nữa? Có phải quân đội thiếu người nên phải xài tới bon da đen không?
Rhett giục ngựa:
– Quân đội cạn người kinh khủng. Nếu không, sao lại phải gọi tới Vệ binh? Mấy cái công sự phòng thủ đó là để chống đỡ một cuộc bao vây. Tướng Joe chuẩn bị sẵn trận đánh cuối cùng tại đây.
– Bao vây hả? Trời ơi ông quay ngựa lại. Tôi phải về nhà, về ngay Tara bây giờ.
– Làm gì mà cuống quýt lên vây?
– Bao vây! Chúa ơi, một cuộc bao vây? Tôi đã nghe kể lại một vụ bao vây! Ba tôi hay ông nội tôi dã bị rồi, và ba tôi nói là…
– Bao vây ở đâu?
– Ở Drogheda (*), khi Cromwell bao vây người Ái Nhĩ Lan. Dân chúng không còn gì để ăn và ba tôi nói họ đã chết đói rất nhiều ngoài đường, cuối cùng họ ăn thịt mèo, chuột cống và ngay đến mấy con vật như gián chẳng hạn. Ba còn nói họ ăn thịt nhau trước khi đầu hàng nữa. Tôi cũng không dám nghĩ tới chuyện tin hay không tin. Và khi Crowell vào thành phố, tất cả đàn bà đều bị… Bao vây, Đức Mẹ ơi!
– Chưa ai ngu dốt quá đỗi như cô. Vụ Drogheda xảy ra hồi thế kỷ mười bảy, lúc đó làm gì có ông O’Hara. Hơn nữa Sherman đâu phải là Cromwell.
– Nhưng ông ta cũng tàn nhẫn! Họ nói…
– Còn về mấy món người Ái Nhĩ Lan đã an khi bị bao vây… Riêng tôi, tôi thích ăn mấy con chuột béo ngậy hơn là những món trong nhà hàng. Tôi nghĩ là tôi phải trở lại Richmond. Ở đó, còn nhiều món ăn thật ngon nếu có đủ tiền mua.
Bực bộ vì đã tỏ ra run sợ thái quá, Scarlett kêu lên:
– Vậy ông còn ở hoài làm gì? Ông chỉ nghĩ toàn chuyện sống sang trọng, ăn uống và… và mấy thứ cùng một loại.
– Tôi còn biết làm gì để giết thời giờ hơn là ăn uống và … ơ … những thứ cùng một loại. Cô biết tại sao tôi vẫn còn ở đay hả? Tôi đã đọc nhiều mẩu chuyện thú vị về các cuộc bao vây thành phô, nhưng tôi chưa thây lần nào. Do đo, tôi nghĩ là nên ở lại để coi cho biết. Tôi không sợ gì cả vì tôi là người ngoài cuộc và hơn nữa, tôi muốn chứng kiến tận mắt. Đừng bao giờ bỏ qua một kinh nghiệm mới nào cả, Scarlett. Nó sẽ làm cho đầu óc mình mở mang ra.
– Đầu óc tôi mở mang ra đủ lắm rồi.
– Có lẽ cô hiểu chuyện đó nhiều hơn tôi, nhưng tôi muốn nói… Mà thôi, toi ngại sẽ không đựoc lịch sự lắm. Có lẽ tôi sẽ ở lại đây để giải cứu cô khi cuộc bao vây bắt đầu. Chưa bao giờ tôi có dịp cứu một phụ nữ khi cuộc bao vây trong cảnh bế tắc. Đó cũng là một kinh nghiệm mới.
Nàng biêt hắn đang chọc tức mình nhưng cảm thấy hắn có lý. Nàng lắc đầu:
– Tôi cũng không cần ông cứu tôi. Tôi tự lo được, cám ơn.
– Đừng nói vậy, Scarlett. Cô cứ nghĩ như thế nếu thấy thích nhưng đừng bao giờ nói ra vói một người đàn ông. Đó là sự lầm lẫn của con gái Yankee. Họ sẽ dễ yêu hơn nếu đừng cứ mỗi lúc mỗi nói “Cám ơn ông, tôi tự lo được”. Thưòng thì họ nói thật, nhờ ơn Chúa. Nhưng thế là đàn ông để mặc họ xoay sở lấy.
– Ông nói quá rồi đó.
Scarlett lạnh lùng nói, không gì nhục nhã bằng khi bị cho là giống Yankee.
– Tôi biết ông nói láo về chuyện bao vây. Ông biết là quân Yankee không bao giờ vào Atlanta được mà.
– Tôi cá với cô, trong vòng một tháng chúng sẽ tới đây. Tôi có một hộp kẹo đổi lấy…
Đôi mắt đen huyền của hắn lướt trên môi nàng:
– Lấy một cái hôn.
Nỗi lo sợ bị quân Yankee chiếm thành phố vài phút trước còn bóp chặt tim nàng, nhưng khi nghe nói đến chữ “hôn” nàng quên hết. Đó là địa hạt quen thuộc của nàng, nó thú vị hơn những chuyện hành quân. Không dằn được, Scarlett cười tươi. Từ ngày tặng nàng cái nón xanh, Rhett không hề tỏ ý đi xa hơn. Hắn không bao giờ bị cám dỗ trong những cuộc nói chuyện riêng, nhưng bây giờ không cần nàng khơi mào, hắn cũng nói đến chuyện hôn. Scarlett lạnh lùng nói:
– Tôi không cần. Hơn nữa, thà tôi hôn một con heo còn hơn.
– Xin miễn bàn về sở thích của mỗi người, vả lại tôi thường nghe người Ái Nhĩ Lan rât ưa heo… có khi còn cho nó ngủ cùng giường nữa. Nhưng Scarlett, cô đang thèm hôn lắm. Những kẻ si mê cô đều quá vị nể cô, chỉ có tôi mới biết tại sao, hay là họ quá sợ nên không dám làm những chuyện đáng làm. Kết quả là cô kiêu căng. Tôi biết là cô cần hôn và được hôn bởi một người biết cách hôn.
Câu chuyện đi đi tới một chiều hướng bất lợi cho nàng. Gặp hắn là cứ vậy. Luôn luôn có đấu khẩu và luôn luôn nàng bị thua.
– Chắc ông tự cho mình là người đó?
Nàng châm biếm hỏi lại trong khi đang cố dằn cơn giận.
– Đúng, nếu tôi chịu phiền một chút. Người ta nói tôi hôn tuyệt lắm. Scarlett giận sôi lên vì sắc đẹp của mình bị xem thường:
– Ồ… Tại sao ông… ông…
Nhưng nàng chợt thấy ngượng. Hắn đang mỉm cười nhưng trong ánh mắt đen thẫm của hắn dường nhu loé lửa.
– Dĩ nhiên cô tự hỏi là tại sao tôI không tìm cách tiến xa hơn cáI hôn phớt hôm tôI tặng cô chiếc nón?
– TôI không bao giờ…?
Cô không phảI là một cô gáI dễ yêu chút nào, Scarlett. TôI rất buồn khi biết điều đó. Những cô gáI dễ yêu đều ngạc nhiên khi đàn ông tìm cách hôn họ. Dù biết rằng mình không thèm muốn như thế và họ biết phảI làm ra vẻ bị xúc phạm khi đàn ông hôn, nhưng trong lòng họ vẫn ước ao được người ta hôn? Này cô bé, hãy ráng chờ. Một ngày nà o đó tôI sẽ hôn cô và cô sẽ thấy thích thú. Nhưng bây giờ thì không, đừng sốt ruột.
Nàng biết hắn trêu trọc mình nhưng lần nào những lời trêu chọc của hắn cũng làm nàng tức bực. Luôn luông trong lời hắn có quá nhiều sự thật. Nhưng bây giờ cần phảI bắt hắn chấm dứt. Nếu hắn mất dạy đến nỗi tìm cách sàm sỡ với nàng,nàng sẽ làm cho hắn biết.
– Ông làm ơn quay xe lại, Thuyền trưởng Butter! TôI muốn trở về bệnh viện.
– Thật không, nàng tiên hiền dịu? Vậy là chí rận với nước dơ đáng yêu hơn lối nói chuyện của tôI à? Ðược, tôI không dám ngăn cản hai bàn tay giàu thiện chí muốn phục vụ cho chính nghĩa vinh diệu của chúng ta.
Hắn quay ngựa, bắt đầu trở lại Ngã Năm. Hắn tiếp tục bằng một giọng trầm trầm:
– Cô có muốn hiểu tại sao tôI không chịu tiến xa hơn không? Ðó là tôI muốn đợi cô lớn hơn chút nữa. Cô thấy hôn cô bây giờ thật là khôI hàI bởi vì làm vậy là tôI chỉ tìm khoáI cảm cho riêng mình thôi. TôI không bao giờ ngốc đến đỗi hôn mấy đứa con nít.
Hắn bật cười khi liếc thấy ngực nàng phập phồng vì cơn giận nghẹn lời. Hắn êm áI tiếp:
– Hơn nữa, tôI cũng muốn đợi cho hình ảnh của Ashley phai mờ.
Nghe tới tên Ashley, Scarlett đột nghột xót xa, nước mắt nóng bỏng làm nhức buốt mi. Phai mờ ư? Kỷ niệm Ashley không bao giờ phai mờ, dẫu chàng đã chết hàng ngàn năm cũng vậy. Nàng tưởng tượng Ashley đang bị thương hấp hối trong một trại tù binh xa thăm thẳm, không có mên đắp, không một người nào cầm tay. Và nàng đẩm thù hận người đàn ông phè phỡn đang ngồi bên cạnh nàng với giọng nói lúc nào cũng chế giễu người khác.
Scarlett lặng thinh và lạnh lùng như pho tượng. Rett lại nói:
– Tôi đã hiểu rõ những chuyện giữa cô và Ashley. Từ ngày chứng kiến màn kịch không thanh nhã lắm ở Twelve Oaks, tôI bắt đầu hiểu ra, từ đó đến nay, tôI đã thâu lượm được nhiều điều khác. Ðiều gì?
Ðó là cô vẫn ôm ấp mối tình của một nữ sinh lãng mạn với Ashley và cũng được anh ta đáp lại trong giới hạn luân lý. Bà Wilkes thì vẫn không hay biết gì cả, hai người đã lừa dối bà ấy bằng một mánh khoé tuyệt hảo. TôI hiểu hết trừ chuyện gợi tính tò mò tôi. Ðó là chuyện ông Ashley đáng kính kia có bao giờ vượt ra khỏi con người khả kính của mình để hôn cô chưa? Scarlett không đáp và quay đầu di.
– à, vậy là ông ấy đã hôn cô rồi. TôI chắc ông ấy đã hôn cô trong kỳ nghỉ phép vừa uqa. Và bây giờ có lẽ ông ấy đã chết nên cô còn nâng niu kỷ niệm đó. Nhưng tôI tin rằng cô sẽ đoạn tuyệt với dĩ vãng và đến lúc cô đã quên được cáI hôn đo, tôI sẽ?
Nàng giận dữ quay lại, mắt long lên:
– Ông cút đi? Ðể tôI xuống, nếu không toi nhảy đại xuống bây giờ. Không bao giờ tôI nói chuyện với ông nữa đâu.
Hắn dừng xe, nhưng không đợi hắn nhảy xuống để đỡ mình, nàng phóng bừa xuống. Váy nàng mắc vào bánh xe, và trong khoảng khắc dân Ngã Năm được thấy cảnh váy lót để lòi ra. Rhett khom xuống tiếp gỡ. Nhưng không nói một tiếng, cũng không ngoảnh lại, Scarlett lơ đi. Rhett cười nho nhỏ và cho xe chạy. ——————
(1) Themopyles hay Les Portes chaudes – sơn đạo giữa ngọn Ceta và vịnh Lannia, Đông Hy Lạp hiểm trở, cao 6m trên mặt biển. Nơi Leonides, vua Sparta(490 – 480 B.C) với 300 quân cầm cự chốn quân Xerxes, vua Ba Tư (485 – 465 B.C). Nhưng sau cùng bị tàn sat không càon một người.
(2)Cựu ước-chiến sĩ, ngưòi giải phóng dân Do Thái ra khỏi Ai Cập, luân lý gia và nhà lập pháp xứ Hebreux chết trên núi Ne’bo, thuộc vùng Palestine ngày nay, từ đỉnh núi đó nhìn thấy được Đất Hứa.
Mùa lạnh đột ngột tới mang theo những cơn buốt giá kinh người. Gió rét lùa qua ngạch cửa làm khua những tấm thảm. Những chiếc lá cuối cùng đã lìa cành chỉ còn lại những cây thông vẫn gần như nguyên vẹn, run rẩy và đen đúa nổi bật giữa nền trời mờ ảo. Những con đường đỏ hằn sâu vết lõm ngựa xe đã trở nên lạnh cóng và khô cằn như đá núi. Và nạn đói cũng lan theo gió buốt thổi ngang qua xứ Georgia.
Scarlett chua xót nhớ lại câu chuyện đã nói nói với bà cụ Fontaine. Buổi trưa đó chỉ mới cách đây hai tháng nhưng dường như đã qua mất nhiều năm. Nàng đã bảo với bà cụ là mình phải trải qua nỗi khốn cùng nhứt trong đoiòi và nàng nghĩ đó là sự thật hoàn toàn. Nhưng bây giờ, nhận xét đó đã trở thành quá tầm thường như một song khúc tuyến trong môn đại số học của các nữ sinh. Trước khi đoàn quân của tướng Sherman trở lại Tara lần thứ hai, nàng còn có được một số thực phẩm và tiền bạc, còn có những láng giềng may mắn hơn mình và một ít bông vải đủ sống tới mùa xuân. Nhưng bây giờ, bông vải đã bị thiêu rụi, thực phẩm đã bị cướp đoạt và tiền bạc thì vô dụng bởi có còn nơi nào để tìm ra thực phẩm nữa đâu, trong khi láng giềng lại đang phải sống trong một tình trạng còn tồi tệ hơn cả chính nàng. Ít ra nàng cũng còn lại được một con bò và một con bê, một vài con heo nhỏ và con ngựa, giữa lúc các nhà quanh vùng chẳng có gì hơn là một ít đồ vật mà họ đã kịp thời cất giấu trong rừng hay chôn dưới đất.
Ở Fairhaill, ngôi nhà của họ Tarleton hoàn toàn ra tro và bà Tarleton cùng bốn cô con gái phải đi tá túc nơi nhà của viên quản gia. Nhà của họ Munroe gần Lovejoy cũng bị san bằng. Ngôi biệt thư xây bằng gỗ ở Mimosa cũng bị phóng hỏa chỉ còn lại một gian tô hồ còn sót lại nhờ sự cứu chữa tận tình của mấy bà Fontaine và người hắc nô chưa bỏ trốn. Một lần nữa, nhà của gia đình Calvert lại thoát nạn nhờ sự xin xỏ của viên quản gia Hilton, người Yankee , nhưng tất cả gia súc, gia cầm đều bị bắt đi, ngay cả một trại bắp cũng không còn.
Tại Tara cũng như trong toàn hạt, vấn đề chánh vẫn là thực phẩm. Phần lớn các gia đình chẳng còn cái gì khác hơn là một số khoai mỡ, đậu và thỉng thoảng một vài con thú gài bẫy được. Những gì họ có đều được đem chia với bạn bè bất hạnh hơn, cũng y như những ngày còn sung túc. Nhưng rồi, cũng tới lúc chẳng ai còn gì để chia sớt cho nhau nữa.
Ở Tara, món ăn thỉnh thoảng đệm vào là thỏ hoang hoặc chuột đồng hay cá trê nếu Pork may mắn bẫy hay câu được. Vào những ngày khác, tất cả chỉ có được một ít sữa, hột hồ đào, trái dẻ rừng và khoai mỡ. Mọi người luôn luôn bị thiếu ăn. Đối với Scarlett, dường như cứ mỗi lần quay mặt sang phía nào là mỗi lần bắt gặp những cánh tay xin xỏ, những đôi mắt van lơn. Càng nhìn cảnh tượng đó, nàng càng muốn điên lên vì chính nàng cũng đói meo như họ.
Nàng ra lịnh cho hạ thịt con bê vì nó uống quá nhiều sữa và đêm đó cả nhà đã ăn thịt bê tươi một cách hả hê cho tới nỗi tất cả đều bội thực. Nàng cũng thấy đã tới lúc phải làm thịt một con heo, nhưng rồi lại cứ ngần ngừ ngày này sang ngày khác, mong đợi nó mau lớn để có được nhiều thịt hơn. Hiện thời chúng hãy còn quá nhỏ. Đêm đêm, nàng thường bàn với Melanie về việc phái lão Pork đi ra xa hơn để dùng bạc xanh của Yankee mua thức ăn về. Nhưng rồi cứ mãi lo con ngựa và khoản tiền quý báu kia bị cướp giựt dọc đường, cả hai đành từ bỏ ý định đó. Không ai biết hiện quân Yankee đang ở đâu. Có thể chúng đang ở xa cách hàng ngàn dặm hay chỉ đang đóng quân bên kia bờ sông. Có lần, Scarlett định đích thân cưỡi ngựa đi tìm thực phẩm nhưng cả nhà đồng loạt lo sợ cuống cuồng lên khiến nàng phải thôi.
Riêng Pork thì tự mình đi xa, có khi cả đêm chẳng về nhà và Scarlett cũng chảng hỏi han gì. Thỉnh thoảng, ông ta trở về với một con thú bẫy được. Một hôm, Pork đem về một vài trái bắp hoặc một túi đậu khô. Một hôm Pork đem về một con gà trống và bảo là bắt được trong rừng. Cả nhà ăn thật ngon lành nhưng với đôi chút mặc cảm phạm tội, vì biết rằng chính Pork đã trộm con gà đó cũng như chính ông ta đã hái lén bắp và đậu. Một hôm, sau khi cả nhà đã ngủ yên, Pork trở về gõ cửa phòng Scarlett và ngượng nghịu chìa ra một cái chân lỗ chỗ những vết đạn chì. Trong lúc Scarlett lo băng bó các vết thương, ông ta lắp bắp kể lại là trong lúc sắp sửa lẻn vào một chuồng gà ở Fayetteville thì bị bắt gặp. Scarlett không hỏi đó là chuồng gà của nhà ai, nhưng nhè nhẹ vỗ vào vai người lão bộc, rơi nước mắt. Người da đen đôi khi rất khó thương, ngu đần và lười biếng, nhưng lòng trung tín của họ thì chẳng có tiền bạc nào mua chuộc nổi, họ luôn luôn nghĩ là đã hoà đồng với chủ nhân da trắng rồi và chính ý nghĩ đó khiến họ liều mạng để tìm món ăn cho chủ.
Nếu là dạo trước thì những vụ ăn cắp vặt của Pork sẽ là những vấn đề nghiêm trọng có khi phải chịu phạt đòn. Nếu là dạo trước thì Scarlett sẽ phải nặng lời với ông ta. Ellen thường nhắc nhở:
– “Con phải luôn luôn nhớ, chúng mình phải chịu trách nhiệm về tinh thần cũng như vật chất của người da đen. Chúa đã giao phó cho mình sứ mạng đó. Nên nhớ là họ cũng như con nít, phải luôn luôn được trông chừng và riêng mình thì phải làm gương tốt để họ noi theo”.
Nhưng bây giờ, Scarlett không thể bận tâm vì lời nghiêm huấn đó. Dầu có phải khuyến khích người nhà trộm cắp và có thể trộm cắp của những kẻ còn nghèo xơ xác hơn mình, nàng cũng chẳng thấy bị lương tâm cắn rứt. Thật vậy, vấn đề đạo đức đối với gánh nặng hiện thời trên vai, nàng đã trở thành quá nhẹ. Thay vì trách mắng, nàng chỉ thấy hối hận về việc Pork bị bắn.
– Pork, bác nên cẩn thận hơn. Chúng tôi không muốn mất bác. Nếu không có bác rồi chúng tôi làm sao đây? Bác là người tốt và trung tín. Khi nào có nhiều tiền trở lại, tôi sẽ mua cho bác một cái đồng hồ lớn bằng vàng và khắc vào đó một câu lấy từ kinh Thánh như: “Tặng người lão bộc trung thành, tử tế và giỏi giang”.
Mặt Pork sáng rỡ với lời khen. Ông ta đưa tay sờ nhẹ vào chỗ các vết thương đã đưọc băng bó.
– Cũng không nặng lắm, chắc lành mau. Chừng nào mình mới có tiền, cô?
– Tôi chưa biết. Nhưng chắc chắn thế nào rồi cũng có.
Nàng cúi xuống nhìn Pork với đôi mắt chua xót và xa vắng đến nỗi khiến ông ta sờ sợ.
– Một ngày kia, khi chiến tranh chấm dứt, tôi sẽ kiếm ra thật nhiều. Chừng đó, tôi sẽ không còn đói lạnh khổ sở nữa. Không một người nào trong nhà mình sẽ bị đói lạnh. Chúng ta sẽ có quần áo tốt, mỗi ngày mỗi ăn gà rô – ti và …
Scarlett ngừng ngang. Quy lệ nghiêm khắc của Tara dạo sau này do chính nàng đề ra và phải được áp dụng triệt để là không ai được nhắc tới những món ăn ngon ngày trước hoặc những thức mà họ muốn được ăn khi có cơ hội.
Pork lặng lẽ ra ngoài trong khi Scarlett vẫn còn đăm đăm nhìn vào khoảng không. Những ngày xưa cũ, bây giờ đã mất đi, sao có quá nhiều vấn đề rắc rối và phức tạp. Phải làm sao vừa đoạt được Ashley vừa giữ cho hàng chục thanh niên khác không bất mãn. Phải giấu cha, dấu mẹ, giấu những người trên bước những hành động phóng túng, phải ve vuốt và xoa dịu những bạn gái hay ganh ghét, phải chú trọng tới kiểu áo, mẫu hàng, phải thay đổi kiểu tóc và còn hàng trăm việc khác cần suy tính. Còn bây giờ, vấn đề quan trọng nhứt là làm sao giữ cho mái nhà đừng dột, thế thôi.
Mưa tạnh liên miên luôn nhiều ngày mang theo giá rét và hơi ấm vào nhà làm mọi người tê cóng. Củi đốt lò sưởi đều ẩm ướt nên chỉ xông ra thật nhiều khói mà chẳng ấm bao nhiêu. Tara không còn gì để ăn ngoài một chút sữa bò vào sáng sớm. Khoai mỡ đã hết và bẫy thỏ , câu cắm của Pork chẳng bắt được một con nào. Ngày mai nếu vẫn không có gì ăn, có thể họ sẽ giết một con heo con. Mọi người ở Tara, da đen lẫn da trắng đều ngước mắt đói lả trông chờ nơi Scarlett. Có lẽ nàng sẽ liều cho Pork cưỡi ngựa đi tìm mua thức ăn. Sau hết, nàng còn khổ sở hơn, là Wade đã bị sưng cổ họng và lên cơn sốt trong khi chung quanh đó chẳng có một bác sĩ nào và cũng chảng có thuốc men.
Vừa đói, vừa mệt vì phải luôn luôn trông chừng con, Scarlett phải giao nó lại cho Melanie để vào giường nằm. Chân tê cóng làm nàng không ngủ được, mãi lo sợ trong tuyệt vọng.
” Mình phải làm gì bây giờ ? Trông cậy vào ai đây? Còn người nào trên đời này có thể giúp mình? . Phải chăng thế giới ngày nay không còn mang tới cho con người sự ấm êm nữa? Tại sao chẳng có một ngừơi nào đó dồi dào sức khỏe để chịu đựng giúp nàng? Nàng đâu phải sanh ra để gánh chịu nặng nề như thế. Làm cách nào để chịu đựng nổi?
Và rồi nàng thiếp đi.
Scarlett thấy mình đang lạc vào xứ lạ, sương mù giăng kín và chân nàng hụt hẫng . Nàng thấy mình đang lạc lõng trong cái xứ ma quái và im lặng rợn người, đang sợ hãi như đứa bé mất lối trong đêm. Nàng thấy đói, lạnh và kinh hoàng trước những gì ẩn hiện giữa màn sương, nàng muốn kêu lên nhưng miệng cứng lại. Trong sương mù như có nhiều bàn tay thò ra nắm váy, lôi nàng xuống hố sâu, những bàn tay lạnh lẽo, tàn nhẫn, những bàn tay ma quái. Rồi nàng chợt nghĩ trong bóng tối dày dặt kia, chắc hẳn phải có một chỗ trú ẩn, một nơi êm ấm, an toàn. Nhưng nơi đó thật sự ở đâu? Nàng phải tìm cho ra nó trước khi những bàn tay ma quái kia kịp đẩy nàng tới bãi lầy.
Bỗng nàng thấy mình đang chạy, chạy như một người điên, xông vào lớp sương mù, vừa khóc, vừa la . Tay quờ quạng về phía trước nhưng nàng chỉ bắt được có không khí và sương ẩm. Chỗ ẩn náu đâu rồi? Nàng chưa tìm được, nhưng chắc chắn nó đang khuất trong một nơi nào đó là nàng được an toàn ngay! Nhưng sợ hãi làm chân nàng rã rời, muốn khụy xuống, đói khát làm nàng muốn ngất đi. Scarlett tuyệt vọng kêu lên và choàng tỉnh. Melanie đang đứng bên giường lay gọi nàng.
Và mỗi lần đi ngủ với cái dạ dầy gần như trống rỗng là giấc mơ đó lại đến. Sợ quá, nàng không dám ngủ tiếp. Cơn khủng hoảng làm Scarlett xanh xao, gầy guộc, má hóp lại, đôi mắt xanh lộ ra giống đôi mắt một con mèo đói đang rình rập kiếm ăn.
Giáng Sinh năm đó, Frank Kenedy cùng đội quân nhu tới Tara với một hy vọng hão huyền là tìm ra lúc gạo và gia súc cho quân đội.Tất cả đều rách rưới, bẩn thỉu như một bọn thổ phỉ. Ngựa họ chỉ còn là nhnữg con vật bệnh hoạn và què quặt, quả thật những con vật ấy không thể nào còn dùng được cho những cuộc hành quân. Cũng như ngựa họ, đội quân nhu gồm toàn những phế binh, trừ Frank ra, người nào cũng chỉ còn một tay, một mắt hoặc bị gãy xương. Phần đông đều mặc áo xanh lấy được của quân Yankee. Lúc vừa xuất hiện, họ làm Tara hốt hoảng vì ngỡ là quân của Sherman quay lại. Họ ở lại đồn điền qua đêm, tất cả đều khoan khoái vì được duỗi mình trên những tấm thảm trong phòng khách, vì hàng tuần qua họ chỉ được ngủ trên đất hoặc trên nệm lá thông nhọn hoắt. Tuy râu tóc bẩn thỉu, quần áo rách nát, họ vẫn tỏ ra thanh lịch. Họ luôn miệng kể lại những chuyện vui, họ pha trò và chúc tụng hết mọi người trong nhà và biểu lộ rõ sự sung sướng được dự tiệc ” Nữa đếm” trong một biệt thự lớn, bên cạnh những cô gái đẹp, như trong những dịp lễ Giáng Sinh xa xưa. Toán quân không nhắc đến chiến trận mà chỉ pha trò để chọc cười mấy cô. Họ mang lại cho Tara cái không khí tưng bừng của những ngày lễ trong dĩ vãng.
Suellen sung sướng thì thầm với chị:
” Giống y như những lần nhà mình đãi tiệc, hả chị?”.
Suellen vui ra mặt vì sự hiện diện ý trung nhân của mình trong nhà, mắt cô không lúc nào rời Frank Kenedy, Scarlett cũng phải ngạc nhiên khi thấy Suellen như đẹp hẳn lên đầu thân thể còn gầy gò vì hậu quả của bệnh tưong hàn. Hai má đỏ hồng và mắt sáng long lanh.
“Nó thương hắn thiệt rồi. Cũng mong nó lấy chồng phứt cho rồi dầu ông chồng già khú như Frank”.
Carreen cũng tươi tắn hơn đôi chút, mắt cô không còn mơ dại như người mộng du nữa. Carreen đã tìm được trong đám lính một người bạn của Brent Tarleton, anh ta đã ở bên cạnh lúc Brent tử trận. Cô tự hứa sẽ nói chuyện với anh ta sau bữa ăn tối.
Suốt tối, mọi người trong nhà đều ngạc nhiên về thái độ linh hoạt của Melanie. Nàng cười đùa với một quân nhân chột mắt khiến y khoái chí đáp lại bàng những lời nịnh đầm hơi quá trớn. Scarlett biết người chị chồng đang vận dụng cả tinh thần lẫn thể xác để làm vui mọi người , vì ngày thường melanie rất rụt rè khi tiếp xúc với đàn ông, hơn nữa, nàng vẫn còn quá yếu. Nhưng đêm nay chị nàng cũng như Carreen và Suellen đang cố gắng làm cho toán lính có được một bữa tiệc nửa đêm Giáng Sinh thú vị. Chỉ có Scarlett là không thích nói chuyện với người nào cả.
Đội quân nhu cũng đóng góp một phần báp khô và thịt lát của họ cho Mammy sửa soạn bữa tối. Scarlett. Scarlett nhìn bọn họ ăn mà cảm thấy xốn xang. Chẳng những xót xa khi nhìn thấy họ nhai nuốt ngấu nghiến, mà nàng còn lo ngại họ khám phá ra con heo con mà Pork mới làm thịt hôm qua. Con vật hiện đang được móc trong tủ đựng thức ăn và nàng trừng trợn đe dọa người nhà là sẽ móc mắt kẻ nào nói cho đám lính biết là họ vừa làm thịt một con heo hoặc tiết lộ là còn một bầy heo nữa đang được nhốt ngoài đầm. Đám quân nhân đói khát ấy sẽ ngốn hết con heo trong một thoáng và nếu biết còn một bầy heo nữa, họ sẽ có thể trưng thâu cho quân đội. Nàng cũng đang lo ngại cho con ngựa và con bò cái đang buộc trong cánh đồng gần bìa rừng v àgiận mình sao chẳng cho đem chúng vào đầm luôn với bầy heo. Nếu đội quân nhu bắt mấy đám gia súc đó. Tara biết trông vào đâu để sống qua mùa đông tới. Phần quân đội, họ có gì để ăn hay không thì là chuy(ên riêng của họ. Cứ để quân đội tự tìm thức ăn. Chỉ nuôi sống được gia đình là cũng đã quá khổ nhọc rồi.
Nhìn số lương khẩu phần ít ỏi của đám lính, nàng nhủ thầm:
“Làm sao họ có thể chiến đấu nổi khi thiếu ăn đến thế?”.
Bữa tiệc khá vui, ngay cả Gerald ngồi chủ tọa ở đầu bàn, cũng cố nhớ lại vài kiểu cách của gia chủ khi tiếp khách, thỉnh thoảng ông lại cười mơ hồ. Toán binh sĩ không ngớt gợi chuyện, các phụ nữ luôn luôn mỉm cười….Nhưng lúc định quay sang Frank Kenedy để hỏi thăm tin tức cô Pittypat, Scarlett chợt bắt gặp vẻ mặt kỳ lạ của y làm nàng quên hết những điều định hỏi. Frank đã thôi nhìn Suellen, y đưa mắt nhìn quanh quẩn trong phòng, hết chú ý tới đôi mắt ngơ ngác của Gerald, y lại nhìn xuống sàn nhà không còn thảm , nhìn cái kệ trên lò sưởi không còn một món trang hoàng , nhìn mấy cái ghế nệm bị quân Yankee chọc thủng, nhìn tấm gương bể trên vách, nhìn bốn bức tường trần trụi không còn một bức tranh, nhìn mấy chiếc áo phai màu của các cô gái, nhìn cái quân may bằng bao bột của thằng Wade.
Nhớ lại Tara trước khi có chiến tranh , mặt y buồn buồn thoáng hiện nét mơ hồ. Frank yêu Suellen, mến Scarlett và Carreen, kính trọng Gerald và thành thật quý trọng đồn điền. Từ lúc Sherman xua quân tàn phá Georgia, Frank đã từng nhìn thấy nhiều cảnh hãi hùng trong khi đi khắp vùng khắp vùng để gom góp thực phẩm tiếp tế cho quân đội, nhưng cảnh tượng Tara làm y đau lòng hơn cả. Frank muốn làm một việc gì cho gia đình O’Hara và đặc biệt là với Suellen nhưng nhận thấy mình bất lực. Lúc Scarllet để ý tới Frank là lúc y đang lắc đầu cắn môi. Bắt gặp vẻ kiêu hãnh chói lóe trong đôi mắt Scarllet, y vội vàng nhìn xuống đĩa thức ăn, lúng túng.
Mấy cô gái nóng muốn biết tin. Từ lúc Atlanta thất thủ, bốn tháng qua, họ không nhận được một lá thư nào. Họ hoàn toàn không biết quân Yankee đang ở đâu và quân Nam đang gặp khó khăn nào. Chuyện gì đang xảy ra cho Atlanta và cho bạn bè của họ. Franck với bổn phận phải đi khắp xứ, có nhiều tin quý giá như một tờ báo, nhứt là y quen biết hầu hết mọi gia đình từ Macon lên Atlanta nên y có nhiều tin đồn mà ít tờ báo nào có được. Để che giấu sự bối rối, Frank lật đật kể chuyện.
– Quân Liên bang miến Nam mình chiếm lại Atlanta khi Sherman vừa rút đi, nhưng cũng chẳng được gì, vì Sherman đã hoàn toàn thiêu rụi thành phố
Scarllet ngạc nhiên kêu lên:
– Sao? Chớ không phải Atlanta đã bị đốt ngay cái đêm tôi chạy nạn à? Tôi tưởng quân ta đốt nó.
Frank hấp tấp cải chính:
– Ồ, không phải đâu, cô Scarllet. Quân mình có bao giờ đốt thành phố khi dân chúng còn kẹt trong đó! Cô thấy có đám cháy là do chúng ta phóng hỏa những nhà kho đồ tiếp liệu, đạn dược và xưởng đúc để quân Yankee khỏi chiếm đoạt. Chỉ có bao nhiêu đó thôi. Khi Sherman lấy được thành phố, nhà cửa tư nhân vẫn còn nguyên vẹn , hắn đã cho lính tráng trú đóng trong những ngôi nhà đó.
– Rồi dân chúng có sao không? Hắn có …. có giết họ không?
Người lính một mắt xen vào:
– Hắn đã giết một số … nhưng không phải bằng súng. Ngay lúc vào Atlanta, Sherman đã tuyên bố với Thị trưởng là toàn thể dân chúng phải rời khỏi thành phố ngay. Còn lại rất nhiều người già cả, bệnh hoạn và đàn bà đang… Hừ, tất cả đều không thể đi xa nổi. Nhưng hắn vẫn bát họ phải lên đường dưới một cơn mưa bão kinh khủng, hắn bỏ hàng trăm người trong một cánh rừng gần Rough and Ready và cho người gọi Tướng Hood tới đón. Thế là nhiều người phải chết vì bệnh sưng phổi, vì không chịu đựng nổi cách đối xử tàn nhẫn đó.
Melanie kêu lên:
– Ồ, tại sao ông ta phải làm vậy ? Họ đâu có làm gì hại ông ta đâu ?
Frank đáp :
– Sherman bảo hắn cần lấy đó làm nơi dưỡng quân. Hắn ở lại Atlanta cho tới trung tuần tháng mười một thì rút đi sau khi thiêu hủy hoàn toàn thành phố.
– Không lẽ hắn đốt rụi cả thành phố sao?
Thật khó mà tưởng tượng nỗi là cả cái đô thị đông đúc dân cư và binh sĩ đó lại có thể bị người ta thiêu rụi hoàn toàn! Những biệt thự xinh xắn nằm giữa vườn cây mát mẻ, những cửa tiệm to lớn to lớn và những khách sạn sang trọng …. làm sao những thứ đó lại có thể tiêu tan trong biển lửa! Melanie gần như sắp bật khóc vì Atlanta là quê hương thân yêu của nàng, nơi nàng quen biết rất nhiều. Scarllet cũng thấy lòng se lại , Atlanta là quê hương thứ hai của nàng sau Tara.
– Phải , hầu hết đều bị đốt.
Frank có vẻ ân hận khi nhìn thấy nét mặt của Melanie và Scarllet, y muốn an ủi các cô gái bản tính của Frank là không muốn làm đàn bà lo âu. Y rất khổ tâm khi nhìn thấy một phụ nữ lo buồn vì vậy y không dám kể tiếp những cảnh hoang tàn mà y đã nhìn tận mắt. Y muốn để các cô gái tìm biết nơi người khác. Y không thể diễn tả lại cảnh tượng mà quân đội đã nhìn thấy khi lấy lại Atlanta . Hàng trăm cột ống khói đứng kế tiếp nhau trên những đóng tro than, từng đống gạch vụn ám khói ngổn ngang ngoài đường phố , những thân cây cổ thụ cháy khô, cành cây cứ rơi lột bộp mỗi khi gió lùa qua.
Y nhớ lại cảm giác đau đớn không thể tả khi nhìn thấy những cảnh đó. Nhớ lại những lời nguyền rủa của Liên bang miền Nam đứng trước cảnh đổ nát của thành phố thân yêu, Frank hy vọng hai thiếu phụ đừng nghe tới những chuyện cướp phá rùng rợn dã man tại nghĩa trang thành phố thân yêu. Charlie Hamilton và cha mẹ Melanie đều được chôn ở đó. Cảnh tượng ở nghĩa trang cho tới bây giờ vẫn còn ám ảnh Frank như ác mộng. Hy vọng tìm được nữ trang chôn theo người chết, quân Yankee phá cửa hầm mộ và bổ tung các quan tài ra. Chúng lấy hết đồ đạc trên các xác chết, lột những bảng tên bằng vàng và bạc trên nắp hòm cùng những đồ trang hoàng bằng bạc trên nhà mồ. Xương khô và xác người còn nguyên phơi trần một cách thảm thương giữa hàng trăm chiếc quan tài tan nát… Frank cũng là kẻ yêu thương thú vật. cảng hàng ngàn chó mèo lạc chủ nằm chết la liệt vì đói cũng làm y đau đớn như nhìn thấy cảnh cướp bóc trên các thây ma trong nghĩa địa. Và rồi bên trong thành phố đổ nátv đó, lũ diều hâu hung hãn bay đen cả vòm trời mlùa đông.
Frank cố moi óc tìm những tin tức gì có thể làm yên lòng hai thiếu phụ:
– Vẫn còn khá nhiều nhà đứng vững , những can nhà cách biệt hẳn với các nhà kế cận nên không bắt lửa. Mấy ngôi giáo đường và phòng họp của hội Masonic vẫn còn nguyên. Cũng có một số cửa hàng không bị cháy. Nhưng thương xá khu vực dọc đường sắt và Ngã Năm đều bị san bằng.
Scarlett xót xa:
– Vậy thì cái kho hàng theo đường sắt của Charlie đã để lại cho tôi chắc cũng đã cháy tiêu rồi?
– Nếu nó nằm bên cạnh đường sắt xe lửa thì chắc cũng đã bị cháy rồi nhưng …..
Frank chợt cười tươi. Y tự trách sao chẳng nhớ sớm hơn:
– Tôi quên mất một tin vui! Nhà cô Pitty vẫn còn nguyên, tuy có bị phá phách chút ít.
– Ủa, nó không bị cháy hả ?
– Đây này, ngôi nhà xay bằng gạch và là ngôi nhà duy nhứt ở Atlanta lợp bằng đá bảng đen nên không bị tàn lửa ngún, ý kiến của tôi chỉ có thế. Hơn nữa, đó là ngôi nhà ở cực bắc thành phố lửa lan tới đó đã yếu đi nhiều. Dĩ nhiên là quân Yankee đóng trong nhà đâu có từ bỏ món gì. Chúng phá hết sàn nhà và lan can bằng gỗ đào hoa t-am để chụm lửa, nhưng mặc xác chúng, ngôi nhà còn nguyên là được rồi. Khi tôi gặp cô Pitty tuần qua ở Macon….
– Ông đã gặp cô Pitty ? Cô tôi có mạnh không ?
– Vẫn mạnh khoẻ. Khi nghe tôi nói nhà cửa vẫn còn nguyên vẹn, cô đã đòi về Atlanta ngay nếu… nếu cái lão da đen đó cho phép. Hầu hết dân Atlanta đều sửa soạn hồi cư, họ ngán ở Macon . Sherman thì không định chiếm Macon, nhưng ai cũng sợ Wilson sẽ làm việc đó. Lính biệt kích của hắn còn dễ sợ hơn lính của Sherman nhiều.
– Nhưng sao họ lại ngu ngốc vậy ? Trở về rồi ở đâu ?
– Cô Scarlett, họ giăng lều hoặc cất chòi để ở, có khi họ sống chen chúc sáu bảy gia đình trong một ngôi nhà nào còn nguyên. Tất cả đều lo xây dựng lại. Đừng cho là họ ngu ngốc, cô biết rõ dân Atlanta cũng như tôi, họ thương mến Atlanta như người như người Charleston thưong mến thành phố của họ. Quân Yankee và cảnh cháy nhà chưa đủ đẩy họ rời khỏi Atlanta vĩnh viễn. dân Atlanta đều … xin lỗi cô Melanie, ương ngạch như mấy con la. Tôi không biết tại sao nhưng riêng phần tôi , là một người sanh trưởng ở đồng quê, tôi không thích những thành phố có nếp sống xô bồ và cứng đầu như vậy. Nhưng để tôi kể tiếp cho nghe, những người hồi cư đầu tiên là những người khôn ngoan nhứt. Mấy người về trễ sẽ không tìm được một cục đá, một hòn gạch của ngôi họ mua nữa vì mấy người về trước đã gom góp sạch đá gạch trong thành phố để xây nhà mình. Mới hôm kia tôi còn thấy bà Merriwether và cô Maybelle cùng với mấy người hầu da đen đi tìm gạch chất lên xe cút kít đem về. Còn bà Meade nói với tôi bà tính cất một cái chòi bằng ván khi nào bác sĩ có thì giờ tiếp tay bà.
Bà Meade còn cho biết trước khi bà mới tới Atlanta, thành phố còn mang tên Marthasville, hai ông bà cũng sống trong một cái nhà bằng ván nên bây giờ cũng không có gì đáng buồn phiền. Dĩ nhiên , bà chỉ nói để an ủi, nhưng điều đó cũng chứng tỏ tâm hồn của người Atlantat ra sao.
Melanie hãnh diện :
– Tôi nghĩ rằng họ vẫn còn nhiều nghị lực, phải không Scarlett ?
Scarlett gật đầu, nàng cũng hài lòng và hãnh diện với Atlantat. Đúng như lời của Frank, nàng yêu thương nó nhờ cái không khí náo nhiệt và chẳng ngượng ngùng của nó. Atlanta không câu nệ, nhiều thành kiến như những đôi thị cổ. Nàng nghĩ thầm :
“Mình cũng như Atlanta, quân Yankee hay một trận hỏa hoạn cũng không làm mình xuống tinh thần được” .
Melanie chợt nói:
– Nếu cô Pitty về Atlanta, chúng mình cũng nên về ở với cô, phải không Scarllet ? Ở một mình cô sẽ sợ chết mất.
Scarlett xẳng giọng :
– Chị nói sao? Tôi phải rời bỏ nơi này à? Nếu chị muốn thì cứ đi đi, tôi không cản đâu.
Melanie đỏ mặt vì hối hận:
– Chết chưa, không phải chị muốn nói vậy đâu. Chị ngớ ngẩn quá! Dĩ nhiên là chị không thể rời Tara và …. chị nghĩ là bác Peter và bà bếp cũng đủ săn sóc cho cô rồi.
Scarlett vẫn chưa hết giận:
– Không ai cản chị đâu. Muốn đi thì cứ đi.
– Em biết là chị không thể rời em. Không có em chắc chắn là chị sẽ sợ và chết mất.
– Cái đó tùy chị , nhưng đừng bắt tôi về Atlanta. Mới cất lên được mấy cái nhà rồi thằng cha Sherman sẽ tới đốt nữa cho mà biết.
Frank chen vào, cố làm ra vẻ điềm tĩnh nhưng mặt vẫn nhìn nxuống:
– Hắn không quay lại đâu. hắn đã vượt xuyên qua tiểu bang và tiến ra vùng duyên hải. Savannah mới bị chiếm tuần này và có lẽ bọn chúng sẽ tiến dần xuống miền Nam Carolina.
– Savannah bị chiếm !
– Không có cách gì giữ nổi nên đành phải thất thủ. Mình không đủ người để phòng vệ, mặc dầu tất cả đều được gọi …. ngay tới người chỉ còn lết được một chân. Các vị có biết là quân Yankee tiến gần tới Milledgeville, bên mình đã phải gọi tới tất cả thiếu sinh quân nhỏ cỡ nào cũng mặc, rồi lại còn mở hết các cửa khám ra để lấy tù bổ sung cho quân đội. Đúng vậy người tù nào chịu ra chiến đấu đều được hứa sẽ tha tội khi chiến tranh chấm dứt. Cứ mỗi lần nhìn thấy những cậu bé thiếu sinh phải cùng ở chung hàng ngũ với bọn đầu trộm đuôi cướp là tôi không khỏi rợn người và xốn xang.
– Thả xổng bọn tù đó để chúng nó phá hại dân chúng sao ?
– Cô Scarlett xin đừng ngại . Vụ đó xảy ra ở cách đây quá xa, vả lại những người tù đó chiến đấu cũng ác liệt lắm. Theo tôi một tên trộm vẫn có thể trở thành một người lính tốt…
Melanie lẩm bẩm :
– Tôi cho đó là một giải pháp hay .
Scarlett cộc lốc :
– Còn tôi thì khác . Cả vùng này đang có khối bọn trộm cướp rồi, nào là bọn Yankee , nào là ….
Nàng dừng lại kịp lúc, nhưng đội quân lương cũng cười ồ lên , có người nói tiếp thêm khiến nàng đỏ mặt lên vì xấu hổ :
– Nào là bọn quân lương của phe mình.
Melanie hấp tấp chen vào :
– Còn quân đoàn của Tướng Hood đâu có trách nhiệm ở vùng đó. Người đang bận chiến đấu ở tận Tennesse, cố đẩy bật bọn Yankee ra khỏi Georgia.
Scarlett mỉa mai :
– Và ông đánh hay quá ! Hay đến nổi để bọn Yankee trời đánh tràn tới khắp vùng và chẳng có ai để bảo vệ dân chúng hơn là bọn học trò, đám tù được thả lỏng và các đội vệ binh suy nhược.
Gerald vụt đứng lên:
– Con! Sao con ăn nói vô thần vô thánh vậy. Má con sẽ buồn cho coi.
Scarlett vẫn tiếp tục nguyền rủa:
– Đúng là bọn Yankee trời đánh! Tôi cứ gọi chúng như vậy hoài.
Nghe nhắc tới Ellen, mọi người bỗng bối rối và lặng thinh. Một lúc sau Melanie lên tiếng :
– Lúc ghé qua Macon ông có gặp India và Honey Wilkes không? Chúng Nó có …. Có nghe tin tức gì Ashley không?
– Coi , cô Melly. Nếu có được bất cứ một tin tức gì về Ashley thì tôi đã không ngần ngại chạy bay về đây để cho hay liền. Không, họ không được tin gì cả … nhưng đừng lo. Trại tù binh của bọn Yankee coi vậy mà không đến nỗi tệ như bên mình bởi vì chúng vẫn dồi dào thcự phẩm và thuốc men, lại có mền nữa. Không như bên mình đâu…. lính mà còn không đủ ăn thì nói gì yù binh.
Melanie kêu lên cay đắng :
– Bọn chúng ta có của cải nhiều thật, nhưng chúng đâu có chịu đối xử tử tế với tù binh . Ông biết rõ chúng quá mà. Chắc ông nói vậy cho tôi yên lòng chớ gì. Ở các tại tù của chúng, chúng ta không chết vì lạnh cóng thì cũng chết vì đói hoặc bệnh hoạn không có bác sĩ, không thuốc men chỉ vì chúng thù hận chúng ta tận xương tủy. Ôi, ước gì chúng ta quét sạch tên Yankee cuối cùng khỏi mặt đất này ! Scarlett thót tim, la lớn :
– Đừng nói nữa !
Nàng vẫn cứ nghĩ rằng hễ có ai nói Ashley chết là Ashley sẽ tức khắc lăn đùng ra chết. Nàng hy vọng Ashley vẫn sống, một hy vọng không bao giờ tắt.
Anh chàng một mắt dịu dàng :
– Đừng quá lo buồn cho ông. Ngay trận đấu ở Manassas, tôi đã bị chúng bắt và được trao đổi sau đó. Lúc ở trại tù tôi đã được chúng cho ăn hết sức đầy đủ và bổ dưỡng … gà quay béo ngậy, bánh nướng nóng hổi.
Melanie cười với anh ta :
– Tôi cho là ông nói láo, có đúng không ?
Gã một mắt vỗ đùi cười :
– Tôi cũng nghĩ như bà.
Melanie đề nghị :
– Nếu các vị thích ra phòng khách, tôi sẽ cố gắng hát cho quý vị nghe một vài bản Thánh ca Giáng sinh. Chiếc dương cầm là vật dụng duy nhứt còn lại vì bọn Yankee không thể mang theo. Lạc giọng nhiều lắm phải không, Suellen ?
– Lạc dữ lắm.
Vừa đáp, Suellen vừa cười duyên với Frank.
Nhưng trong khi mọi người cùng đi ra phòng khách, Frank bỗng đứng sựng lại, níu tay áo Scarlett :
– Cô vui lòng cho tôi nói chuyện riêng vài phút.
Trong một lúc, Scarlett tưởng như mất thở. Nàng sợ Frank sẽ hỏi tới đám gia súc của Tara và chuẩn bị ngay một câu nói dối hợp tình hợp lý. Khi phòng ăn đã được dọn dẹp xong và chỉ còn lại có hai người đứng bên lò sưởi, tất cả vẻ vui tươi giả tạo của Frank trước mặt bao nhiêu người khác bỗng biến mất đi và Scarllet nhận thấy là ông ta đã già hơn. Da mặt Frank khô héo và úa vàng như những chiếc lá rơi rụng trên thảm cỏ Tara, râu mép đã thưa thớt hẳn và gần như xám bạc. Vừa ngượng ngập rờ râu, y vừa cố lắng giọng để giữ chút ít tự nhiên.
– Tôi rất đau buồn về tin mẹ cô đã từ trần.
– Cảm ơn ông. Nhưng có lẽ mình không nên nhắc tới chuyện đó trong lúc này.
– Còn ba cô… Có phải từ ngày đó …?
– Ba tôi … như ông thấy, người không còn như xưa nữa.
– Tôi biết ông quý mến bà nhiều lắm.
– Ông Kennedy, xin ông đừng nhắc nữa …
Kennedy đứng không yên chỗ:
– Cô Scarllet, tôi rất tiếc là những dự định thưa với ba cô chắc bây giờ không còn hợp cảnh , hợp thời.
– Dầu sao, tôi cũng có thể giúp ông. Như ông thấy, hiện thời tôi đã là gia chủ.
– Như vậy thì…
Một lần nữa, Frank lại bứt bứt mấy cọng râu thưa thớt:
– Tôi muốn nói …. cô Scarlett , tôi có ý định cầu hôn cô Suellen.
Scarlett không khỏi cảm thấy đôi chút thích thú khi hỏi lại:
– Có phải ông muốn nói là chưa lần nào ngỏ ý với ba tôi … trong khi ông vẫn đeo đuỗi nó từ nhiều năm nay?
Kennedy đỏ mặt lên, ngượng ngập như một đứa bé bị bắt quả tang đang ăn vụng. 6 Tôi …tôi không biết rõ là Suellen có thích tôi không. Tôi lớn tuổi nhiều hơn và … có nhiều cậu cứ lảng vảng quanh Tara. Scarlett nghĩ:
“Họ tới đây là để tán tỉnh mình chớ có phải vì nó đâu”.
Nhưng Kennedy đã tiếp:
– Vì vậy mà tôi không biết Suellen có ưng thuận không. Tôi chưa bao giờ nói ra nhưng tin chắc cô ấy đã hiểu tôi nghĩ ra sao. Tôi … tôi định xin gặp ông O’Hara và nói rõ sự thật. Cô Scarlett , tôi không còn một xu dính túi. Trước kia tôi có quá nhiều tiền, cô thứ lỗi cho về việc nhắc lại chuyện đó, nhưng ngay bây giờ tất cả những gì còn lại của tôi chỉ là con ngựa này và bộ áo quần đang mặc. Cô cũng biết lúc mới nhập ngũ, tôi đã bán hầu hết đất đai để lấy trái phiếu và cô cũng rõ là trị giá của chúng chẳng còn ra gì nữa. Còn kém hơn cả giá tiền mảnh giấy in nó . Nhưng tất cả những thứ đó cũng không còn nữa, chúng đã bị tiêu hủy luôn với ngôi nà của chị tôi.Tôi biết đi cầu hôn với cô Suellen trong tình trạng này là bất xứng, nhưng biết làm sao… ! Chiến tranh thật khó hiểu ra sao, nhưng đối với riêng tôi thì nó giống sắp tới ngày tận thế. Không có gì rõ ràng cả… tôi chỉ biết là sẽ được an ủi rất nhiều nếu chúng tôi đính ước với nhau. Đó là điều chắc chắn. Tôi sẽ không yêu cầu làm lễ thành hôn cho tới khi nào tôi đủ sức bảo bọc Suellen, nhưng hiện thời tôi vẫn chẳng có cách gì hiểu rõ là tới chừng nào. Nhưng, Scarlett, nếu cô nhận thấy tình yêu chân thật cũng có một giá trị nào đó thì chắc chắn là Suellen cũng cảm thấy hạnh phúc ít nhiều trong chuyện đính ước này còn hơn là chẳng có gì cả.
Những lời cuối cùng của y được nói ra với tất cả chân thành khiến Scarlett cảm động mặc dầu nhận thấy vấn đề có đôi chút quái lạ. Đối với Scarlett thì chuyện Suellen có được người yêu vượt ra khỏi sức tưởng tượng của nàng. Trước mắt Scarllet, cô em gái đó chỉ là một con nữ quái đầy ích kỷ, lúc nào cũng than van và tâm hồn như hướng cả về suy bại.
Scarlett nhã nhặn :
– Kìa, ông Kennedy, có gì đâu mà nói vậy. Tôi xin hứa là có thể thay mặt ba tôi . Ba tôi cũng rất quý mến ông và cũng mong là ông sẽ cưới Suellen.
Mặt Frank sáng rỡ lên:
– Thật không cô?
– Thật chớ.
Scarlett vừa trả lời vừa nhớ lại những lần Gerald cộc cằn hỏi vặn Suellen giữa bàn ăn:
” Nè cô, cái anh chàng bám riết cô chưa chịu mở miệng sao? Hay là còn đợi chính tôi bắt hắn phải nói ra xem hắn muốn gì?”.
Frank nắm lấy bàn tay Scarlett mừng rỡ rít:
– Vậy, thì ngay đêm nay, tôi sẽ bảo nó tới gặp ông.
Bên ngoài, Melanie đang chơi nhạc, chiếc dương cầm đã lạc nhưng vẫn còn một vài hòa âm đúng điệu và Melanie đang cao giọng hướng dẫn mọi người hát một bản Thánh ca rạng danh các thiên thần. Scarlett dừng bước. Dường như đây không phải là cảnh thật, giữa lúc chiến tranh đã tới tận nơi đến hai lần mang theo tàn phá, đói khổ…vậy mà bản Thánh ca xưa cũ đó vẫn còn được hát lên. Nàng đột ngột quay lại nhìn Frank:
– Lúc này ông nghĩ gì khi bảo là giống như sắp tới ngày tận thế?
Frank chậm rãi:
– Tôi xin được nói thật với cô nhưng đừng để cho người nhà cuống hoảng lên. Chiến tranh không thể kéo dài được nữa. Đã hết cả tài nguyên, nhân lực để bổ sung rồi, trong khi nạn đào ngũ ngày càng lên cao… cao đến quân đội không còn chịu đựng nổi. Họ đào ngũ chỉ vì thấy gia đình họ sắp chết đói nên phải trở về tiếp tay, may ra mới có được miếng ăn. Tôi không có ý trách họ, nhưng việc đó càng làm cho quân đội suy yếu thêm. Đã vậy, người ta cũng không chiến đấu nổi trong khi chẳng còn gì để ăn. Tôi biết rõ vì đó là nghề của tôi. Tôi đã chạy ngược chạy xuôi khắp cả vùng này từ khi chúng ta chiếm Atlanta nhưng không tìm đâu ra thức ăn, dầu là để nuôi một con chim nhỏ. Tình trạng đó cũng xảy ra suốt ba trăm dặm đường tới Savannah. Dân chúng dang đói khát , đường sắt bị phá hủy, đã vậy quân mình lại chẳng có súng mới để thay, đạn dược đã gần cạn hết cũng chẳng còn một miếng da để đóng giày…Như vậy là cô đã thấy sắp tới ngày tàn rồi.
Tuy nhiên, những nhận định của Frank về sự tuyệt vọng của quân đội Liên bang không làm cho Scarllet lo nghĩ nhiều hơn là sự tiết lộ khan hiếm thực phẩm, vật dụng và hàng vải. Nhưng nếu những gì Frank vừa kể đều là sự thật …
Nhưng Macon chưa thất thủ, ở đó chắc còn tìm được món ăn. Ngay khi đội quân lương đi rồi, Scarlett sẽ cho Pork tới Macon, đành liều dù có thể bị mất ngựa. Chẳng còn cách nào hơn. Nàng bảo Kennedy:
– Thôi, mình không nên nói tới những chuyện buồn đó đêm nay. Ông vào trong thư phòng của mẹ tôi đợi ở đó. Tôi sẽ bảo Suellen tới và hai người sẽ … hai người sẽ có dịp tâm sự riêng chút ít.
Mặt đỏ bừng và cười ngượng nghịu, Frank bước mau ra khỏi phòng và Scarlett nhìn theo, chợt nghĩ:
” Phải chi y lấy phứt nó đi cho rồi. vậy là bớt được một miệng ăn”.
Tháng tư năm 1865, Đại tướng Johnston cùng số tàn quân kiệt quệ đầu hàng Sherman ở miền bắc Carolina và chiến tranh chấm dứt. Nhưng mãi hai tuần sau, Tara mới hay tin. Lúc đó đang vào giữa vụ cày mùa xuân, Tara bắt đầu gieo giống bông vải và hoa màu phụ do Pork mua về từ Macon. Pork tự cho có công lớn khi đem về nguyên vẹn chiếc xe đầy hàng vải, hột giống, gà, vịt, thịt muối, thịt heo tươi và bột. Ông ta luôn miệng kể lại những cảnh thoát hiểm trong gang tấc, những con đường mòn, những đoạn đường tắt và những hoang lộ trên đường tìm về Tara. Luôn năm tuần lễ Pork vắng nhà, Scarlett hết sức bồn chồn nhưng lúc bác về nhà nàng không trách mắng một lời bởi vì quá mừng vì thấy Pork đã thành công và nhất là đã còn đem về được khá nhiều tiền dư. Nàng cũng không hỏi vì sao Pork chỉ bỏ ra một ít tiền mà mua về thật nhiều gà, vịt và thực phẩm như vậy.
Đã có khá đủ thực phẩm, mọi người ở Tara bắt đầu biến cải đời sống trở lại mức bình thường. Ai cũng làm việc và phải làm nhiều việc. Những gốc bông vải khô héo của mùa qua được nhổ đi và gieo giống mới, còn con ngựa, không quen việc cày nai lưng làm việc, tuy chậm chạp. Ngoài vườn, cỏ được nhổ đi để trồng rau đậu. Phải đi đốn củi, phải làm các chuồng gia súc và còn hàng dặm rào đã bị quân Yankee phá tan hoang cắm dựng lại. Pork mỗi ngày hai ba lần phải vào rừng thăm bẫy và ra sông móc mồi lại cho hàng câu cắm. Phải dọn giường, quét dọn nhà cửa, phải nấu nướng, phải cho gà vịt ăn và lượm trứng. Con bò cái cần phải được vắt sữa mỗi ngày, phải dắt nó vào gần đầm lầy để ăn cỏ và canh chừng suốt ngày đề phòng quân Yankee hoặc người của Frank Kenedy có thể quay lại. Ngay thằng Wade cũng có nhiệm vụ riêng, mỗi sáng nó trịnh trọng mang thúng đi khỏi nhà rồi lượm cành cây khô và rơm rạ về nhúm lửa.
Những người đầu tiên trong hạt được xuất ngũ là anh em nhà Fontaine, và chính họ cũng là người báo tin bại trận. Alex đi bộ, anh ta vẫn còn giữ được đôi giày ống, còn Tony chân không, ngồi vắt vẻo trên lưng con la cũng không có yên cương. Trong gia đình, Tony bao giờ cũng là kẻ tìm được lối sống an nhà hơn anh em. Sau bốn năm dầm mưa dãi nắng, họ đem xậm đi và bộ râu không cạo gọt, xồm xoàm khiến khó nhận ra.
Trên đường về Mimosa, họ chỉ ghé qua Tara một chút để hôn mấy cô gái và cho biết vài tin tức chung quanh việc quy hàng. Họ nói: “Đã chấm dứt tất cả rồi, mọi việc đã trôi qua hết”, nhưng hình như họ không cần hay nói đúng hơn là không muốn nhắc tới chuyện đó. Họ chỉ nóng lòng muốn biết một điều, đó là đồn điền Mimosa có bị đốt hay không. Trên đường về, họ đã thấy nhà cửa của thân hữu đều hoàn toàn cháy rụi và không còn hy vọng gì nhà họ vẫn yên lành. Hai anh em thở phào nhẹ nhõm và vỗ đùi cười dòn dã khi hay tin nhà họ còn nguyên vẹn nhất là khi Scarlett kể lại cảnh Sally phóng ngựa như giông như gió và nhảy rào tuyệt hảo thế nào lúc đến báo tin quân Yankee tới.https://ambient.cachefly.net/assets/player/jwp722/videoinpage-player-jwp722.html?flash=false&volume=30&autoStart=false&skipAd=7&tag=https%3A%2F%2Fdelivery.adnetwork.vn%2F247%2Fxmlvideoad%2Fwid_1547612627%2Fzid_1547631148%2Ftype_inline%2Feff_vidinpage%2Fcb_3224%2Fw_500%2Fh_281%2Fpurl_aHR0cHM6Ly93d3cudHJ1eWVubmdhbi5jb20udm4vdGlldS10aHV5ZXQva2luaC1kaWVuLzM1OS1jdW9uLXRoZW8tY2hpZXUtZ2lvLzEzNDA2LWNodW9uZy0yOS5odG1s&media_path=https%3A%2F%2Fambient.cachefly.net%2Fassets%2F&w=500&h=281
Tony nói:
– Con nhỏ đó can đảm lắm, nhưng rủi cho nó là thằng Joe chết rồi. Scarlett còn thuốc lá để nhai không?
– Chỉ có ống hút thôi, cha tôi hút bằng ống điếu làm từ lõi bắp
– Tôi thì chưa đến nỗi tệ như vậy. Nhưng cũng tới lúc rồi.
Alex ngập ngừng hỏi:
– Dimiti Munroe khoẻ không?
– Ồ, khoẻ. Cô ấy đang ở với bà cô Feyetteville. Nhà ở Lovejoy đã cháy hết rồi. Còn gia đình thì ở Macon.
– Nó muốn hỏi là… là Dimity có lấy một ông đại tá dũng cảm nào trong lực lượng dân quân chưa?
Tony xen vào chế nhạo làm Alex trừng mắt nhưng Scarlett vui vẻ nói:
– Chưa lấy chồng đâu.
Alex buồn bã
– Có lẽ như thế cũng yên. Mẹ kiếp… xin lỗi Scarlett. Làm sao có thể đi hỏi cưới một cô gái khi mình chẳng còn lấy một tên hắc nô, không còn gia súc và túi cũng trống không.
– Anh biết mà. Dimity đâu có quan tâm đến điều đó.
– Mẹ kiếp… ấy, xin lỗi lần nữa. Tôi phải ráng bỏ cái thói chửi thề nếu không ngoại sẽ cho ăn đòn quá. Tôi không thể yêu cầu một cô gái lấy một tên kiết xác. Có lẽ Dimity không quan tâm nhưng tôi thì
không được.
Trong lúc Scarlett đang ngồi nói chuyện với hai anh em nhà Fontaine ngoài hiên, Melanie, Suellen và Carren lẳng lặng quay vào nhà ngay khi nghe tin đầu hàng. Lúc anh em nhà Fotaine đi rồi, Scarlett quay về phòng và nghe thấy tiếng nức nở của Ellen. Tất cả đã chấm dứt. Giấc mộng đẹp họ đã từng ôm ấp, cái chủ nghĩa đã mang đi bạn bè, chồng con của họ và gieo tang tóc vào gia đình của họ đã cáo chung. Cái chánh nghĩa mà họ tưởng đã vững như núi đá đã sụp đổ rồi.
Nhưng đối với Scarlett, nàng không thể nhỏ một giọt lệ nào. Lúc nghe tin bại trận, nàng đã thầm nói. “Tạ ơn Chúa! Bây giờ khỏi sợ họ bắt con bò cái nữa. Không cần lo lắng cho con ngựa. Bây giờ có thể mang muỗng, nĩa bằng bạc dưới giếng lên. Bây giờ không còn lo ngại mỗi khi kiếm ăn lòng vòng trong hạt”.
“Sung sướng quá! Không bao giờ còn giật mình thon thót khi nghe tiếng vó ngựa. Không bao giờ còn phải choàng tỉnh giữa khuya để nín thở, nghe ngóng coi có phải mình đang mơ hay quả thật tiếng chân ngựa ngoài sân và giọng quê mùa của những tên chỉ huy Yankee không. Và trên hết vẫn là một điều, Tara còn nguyên vẹn! Và ác mộng đã không biến thành sự thật”.
Cái chánh nghĩa của xứ sở nàng đã bị tiêu diệt nhưng đối với nàng hoà bình vẫn hơn vì chiến tranh chỉ là một hành động điên cuồng. Scarlett chưa bao giờ bị phấn khích khi nhìn thấy lá cờ Liên bang miền Nam tung bay và cũng chưa bao giờ xúc động khi nghe hát bản Dixie. Tất cả đã chấm dứt, chấm dứt thực sự nhưng không phải vì vậy mà nàng phải lăn ra khóc.
Tất cả như đã chấm dứt! Trận giặc có vẻ như đã kéo dài vô tận, trận giặc thay đổi hẳn con người nàng, đã cáo chung. Bây giờ nàng có thể điềm nhiên nhìn về dĩ vãng, nhìn về cô Scarlett ngày xưa với đôi giày bằng da Maroc, với những lọn tóc óng ả và tự hỏi đã có lần mình như vậy sao? Scarlett O’Hara, hoa khôi của hạt Clayton, dưới tay có hàng trăm kẻ hắc nô để sai bảo, tài sản ở Tara như bức tường đồng ở sau lưng và cha mẹ lúc nào cũng cưng chìu. Cô Scarlett lúc nào cũng lơ đãng, bất cẩn và chưa bao giờ bị làm trái ý, trừ Asley.
Tại một nơi nào đó, trên con đường dài, quanh co xuyên qua bốn năm tối ám vừa qua, người con gái mang vũ hài đã biến mất, nhường chỗ cho một thiếu phụ mắt xanh biếc, đang ngồi đếm từng xu và bên mình lúc nào cũng có những công việc nặng nhọc chờ đợi. Một thiếu phụ chẳng còn giữa lại được gì trong sự sụp đổ vừa qua, ngoại trừ mảnh đất đỏ vững bền, nơi nàng đang sống.
Lúc nãy, khi đứng ở tiền sảnh nghe tiếng khóc của chị chồng và mấy đứa em, đầu óc nàng chỉ bận rộn sắp đặt mọi việc cho những ngày sắp tới.
“Mình sẽ trồng thêm bông, thêm nhiều, thật nhiều nữa. Ngày mai sẽ cho Pork đi Macon mua thêm giống. Từ đây, quân Yankee không còn đốt bông vải của mình và quân mình không còn truy thâu nữa.
Sung sướng quá! Mùa thu tới mình sẽ có cả núi bông vải’. Scarlett vào phòng việc, không đếm xỉa tới mấy cô gái đang khóc than bên trường kỷ. Nàng quay vào bàn viết và cầm cây bút lông lên tính toán tiền mua hột giống làm sao cho vừa với số tiền còn lại.
“Chiến tranh đã chấm dứt”, Scarlett bỗng đặt viết xuống bàn. “Chiến tranh chấm dứt và Asley… nếu Asley còn sống thì bây giờ đang trên đường trở về. Nàng băn khoăn chẳng biết Melanie có nghĩ vậy không mà cứ ngồi khóc lóc cho cái chánh nghĩa vong yểu kia hoài.
“Thế nào mình cũng nhận được thơ chàng… mà không, bây giờ làm gì có thơ. Nhưng sớm muộn gì cũng… ồ, thế nào chàng cũng có cách báo tin cho mình hay”.
Nhưng tuần này qua tuần khác, chẳng có tin tức gì của Asley. Sở bưu điện miền Nam chỉ làm việc cầm chừng và trong những vùng quê hẻo lánh thì chẳng còn một bưu trạm nào cả.. Thỉnh thoảng có người từ Atlânt trở về, ghé cho hay bà cô Pitty khẩn khoản yêu cầu nàng và Melanie trở về ở với cô. Nhưng tin tức về Asley thì vẫn bặt tăm.
Những ngày tháng sau cuộc đầu hàng, Suellen và Scarlett bỗng nảy sinh một ác cảm ngầm. Suellen nóng lòng muốn viếng thăm bạn bè trong hạt sau nhiều năm sống cô đơn và thiếu vắng những dịp họp vui tươi. Nhưng Scarlett thì thật tàn nhẫn, nàng nói thẳng:
– Con ngựa chỉ được sử dụng trong việc nó vào rừng chở củi về, phải kéo cầy và Pork còn phải dùng nó để đi kiếm đồ ăn. Chủ nhật phải cho nó nghỉ ngơi. Muốn thăm ai thì cứ đi bộ.
Nhưng Scarlett chỉ nói một nửa sự thật, nàng dùng con ngựa để đi thăm viếng nhiều nơi sau ngày quy hàng. Và khi gặp lại bạn bè và các đồn điền quen cũ, nàng lại thấy tinh thần xuống dốc hơn. Nhà Sally thường bạo dạn đi xa, đồ điền Fontaine có vẻ dễ thở nhất so với những tình cảnh bi thảm của những đồn điền lân cận. Lão bác sĩ Fontaine đã bình phục cánh tay sau một thời gian, Alex và Tony bắt đầu tập cầm cày, cầm cuốc. Scarlett vừa tới, hai anh em nghiêng người qua rào bắt tay nàng và chế nhạo cái xe bò cũ kĩ với nụ cười chua xót như chính mình bị chế nhạo. Scarlett hỏi mua một ít giống cải và cả ba bắt đầu quay ra bàn tán về chuyện đồng áng. Nhà Fontaine còn mười hai con gà, hai con bò cái, năm con heo và một con la mang về hôm xuất ngũ. Một con heo lăn ra chết, hai anh em đang lo ngại mấy con còn lại có thể bị chết lây. Nghe những lời bàn về heo từ những cậu thanh niên phong lưu, bảnh bao ngày trước chỉ đắn đo với chuyện làm sao thắt cà vạt cho đúng mốt. Scarlett bật cười chua xót, cũng không kém cái cười chua xót của hai anh em nhà Fontaine trước đó.
Đồn điền Mimosa đón tiếp nàng thật nồng hậu, họ nhất định cho không hột giống chứ không chịu bán. Họ giận dỗi khi nàng đặt một tờ giấy xanh lên bàn. Họ quyết liệt từ chối. Scarlett cầm gói hột bắp và bí mật dúi tiền vào tay Sally. Sally bây giờ thật khác với cô gái tám tháng trước, khi nàng gặp lúc vừa về tới Tara. Lúc đó cô ta trông xanh xao và buồn thảm nhưng vẫn còn phảng phất đôi chút hăng hái. Bây giờ cô ta hoàn toàn trống rỗng… Cuộc đầu hàng của quân đội liên bang làm như đã vùi lấp hy vọng cuối cùng của người con gái đó. Cầm tờ giấy bạc, Sally thì thầm:
– Scarlett, chúng ta làm như vậy có ích lợi gì? Gây chiến làm chi. Ôi, tội nghiệp Joe, tội nghiệp con tôi!
– Tôi cũng không biết tại sao lại phải đánh nhau và cũng không cần tìm hiểu. Không bao giờ tôi quan tâm tới chiến tranh. Chiến tranh là chuyện riêng của đàn ông. Tôi chỉ nghĩ tới chuyện duy nhất là làm sao được mùa bông vải. Chị cầm lấy tiền sắm cho bé Joe cái áo, không ai biết đâu, tôi thấy thằng bé thiếu áo. Tôi không muốn lợi dụng lòng tốt của Alex và Tony.
Anh em Fontaine đưa Scarlett ra xe và đỡ nàng lên, dẫu quần áo rách rưới, họ vẫn không quên lịch sự, vẫn vui vẻ đúng với cái vô tư lự của dòng họ Fontaine. Rời Mimosa, Scarlett bất giác rùng mình khi nhớ lại tình trạng bần cùng của gia đình họ, dẫu chính nàng cũng đã quá mệt mỏi vì cái nghèo đói của gia đình mình rồi. Sung sướng làm sao khi con người không còn phải lo kiếm ăn từng bữa một nữa. Đến Pine Bloom, Scarlett gặp là Cade Catvert. Lúc bước lên những bậc thềm của ngôi nhà cổ kính, nơi nàng đã từng dự nhiều đêm khiêu vũ trong những ngày hạnh phúc xa xưa, Scarlett nhìn đăm đăm vào khuôn mặt như sắp chết của Cade đang ho khúc khắc, nhưng vừa nhìn thấy Scarlett, mắt anh sáng hẳn lên: “Chỉ là biến chứng của cảm lạnh thôi”. Cade vừa nói vừa gượng dậy để chào nàng. Anh cho biết thêm đó là vì cứ thường phải nằm ngủ dưới mưa nhưng sắp khỏi rồi và anh sẽ tiếp tục làm việc với người nhà.
Nghe tiếng khách, Cathreen Calvert bước vào. Bắt gặp ánh mắt của cô, Scarlett hiểu ngay tình hình nhà họ và tim nàng se lại. Cade chưa biết gì nhưng Cathleen đã biết rõ tình trạng. Pine Bloom trông tiêu điều vì cỏ dại và thông con đã bắt đầu bén rễ khắp đồng, còn gian nhà thì xiêu vẹo, đồ đạc bừa bãi. Người Cathleen hốc hác, xanh xao.
Hai anh em cùng bà mẹ kế người Yankee, sống dưới nhà lặng lẽ dị thường. Scarlett vốn ghét cay ghét đắng Hilton cùng tên quản gia Jonas Wikerson của gia đình nàng, bây giờ nàng lại càng ghét hắn nhiều hơn khi hắn ra chào hỏi nàng với tư cách một kẻ ngang hàng.
Vừa liếc nhìn Cathleen, bà Calvert vừa nói:
– Ông Hilton thật tử tế khi đã không bỏ chúng tôi trong hoàn cảnh khó khăn này. chắc cháu có nghe Hilton đã hai lần cứu thoát chúng tôi khỏi tay Sherman? Tôi không biết phải làm sao nếu không có Hilton, trong khi nhà tôi đã hết tiền và Cade…
Cade đỏ bừng mặt và Cathleen sụp mắt. Scarlett biết hai anh em họ rất khổ tâm khi phải chịu ơn tên quản gia người Yankee. Bà Calvert gần như muốn khóc, bà biết mình lại vừa lầm lỗi. Dù đã sống ở Georgia luôn hai mươi năm, bà vẫn không làm sao khéo léo hơn vì chẳng bao giờ bà hiểu nổi tâm ý của người miền Nam. Bà không biết phải nói chuyện với mấy đứa con ghẻ như thế nào trong khi chúng vẫn luôn luôn lễ phép với bà. Bà tự hứa là sẽ mang mấy đứa con riêng về miền Bắc, rời bỏ những người ngoại xứ khó hiểu và ương ngạnh ở đây.
Sau hai cuộc viếng thăm đó, Scarlett không còn muốn đến nhà Talerton nữa. Bây giờ bốn cậu con trai trong gia đình đã chết, ngôi biệt thự đã cháy rụi nên cả gia đình phải chen chúc dưới mái nhà của viên quản gia. Scarlett không muốn nhưng Suellen và Careen cứ nài nỉ luôn miệng còn Melanie bảo đi qua hỏi thăm ông Talerton vừa xuất ngũ. Thế là một sáng chủ nhật, cả bốn cô cùng lên đường Lúc cho ngựa chạy đến phía khu nhà đổ nát, họ thấy Beatrice Tarleton mặc bộ đồ kỵ mã cũ rách, tay cầm roi ngựa, ngồi vắt vẻo trên bờ rào của chuồng ngựa ngày xưa. Sau lưng là anh chàng da đen nhỏ người, chân vòng kiềng. Hắn là người huấn luỵên ngựa cho bà. Cả hai đều đang nhìn vào khoảng không, cau có. Cái chuồng ngựa vĩ đại ngày trước bây giờ chỉ còn lại vỏn vẹn có một con la do ông Tarleton cưỡi về sau cuộc đầu hàng. Vừa leo xuống hàng rào, bà Tarleton nói ngay:
– Bác chẳng biết làm gì cả, mấy cục cưng đó đã bỏ bác rồi.
Nếu là người lạ thì chắc khi nghe câu nói đó sẽ cho rằng bà thương tiếc bốn đứa con trai tử trận, nhưng mấy cô gái ở Tara hiểu rõ bà muốn nói về bầy ngựa yêu quý đã mất đi.
– Mấy con ngựa quý đều chết hết! Tội nghiệp con Nelie! Phải chi còn lại một mình con Nelie cũng được. Các cháu coi, chỉ còn một con la ôn dịch đó thôi! Đúng là nhục nhã cho bầy ngựa nòi đành để một con la không ra gì chiếm chỗ. La là loài thú lai căng, phản thiên nhiên. Đáng lý phải cấm nuôi chúng.
Jim Tarleton từ trong nhà người quản gia bước ra hôn mấy cô gái. Thật khó mà nhận ra ông qua bộ râu xồm xoàm. Theo sau ông là bốn cô gái quần áo bạc phếch và hơn chục con chó săn lông đen nâu sậm. Cái không khí gượng gạo của gia đình Tarleton làm Scarlett lạnh người hơn sự chua xót của gia đình Fontaine hay sự ghê rợn ở Pine Bloom.
Gia đình Tarleton khẩn khoản mời bọn Scarlett ở lại dùng bữa trưa. Họ bảo đã lâu chẳng có ai tới thăm và họ muốn nghe các cô cho biết một vài tin tức bên ngoài. Scarlett muốn từ chối vì sợ cái không khí ở đây làm nàng ngột thở, nhưng Melanie và hai cô em nhất định đòi ở lại lâu hơn. Bữa ăn trưa chỉ gồm vài miếng thịt lát và đậu khô.
Vừa ăn mọi người vừa vui vẻ cười đùa. Mấy chị em Tarleton kể lại những phương cách cùng quẫn mà họ đã áp dụng để tìm vải may áo, coi đó là mẩu chuyện thú vị nhất đời. Melanie cũng phụ hoạ kể lại chuyện cực nhọc ở Tara và nói nhiều đến nỗi Scarlett ngạc nhiên vì riêng nàng không làm sao mở miệng được. Gian phòng như rộng hẳn ra vì thiếu bốn anh em Tarleton, thiếu tiếng cười đùa, thiếu dáng điệu uể oải và thiếu mùi khói thuốc của họ.
Suốt bữa ăn, Careen thật ít nói nhưng sau bữa ăn cô bé chợt tới bên bà Tarleton thì thầm một câu gì đó. Bà Tarleton chợt biến sắc, nụ cười chưa tròn môi chợt dừng lại, bà quàng tay qua người Careen và cả hai cùng ra khỏi phòng. Scarlett nán lại một chút rồi bước theo. Nàng nhìn thấy hai người băng qua vườn ra nghĩa địa gia đình. À! Bây giờ thì nàng không thể nào quay trở lại. Careen đã nói gì mà bà Tarleton lại dắt nàng qua một các con trong khi phải khó nhọc lắm bà mới có thể gượng vui?
Trong khu nghĩa trang nằm dưới những tầng bách hương um tùm, nàng thấy hai tấm bia mộ cẩm thạch mới tinh… mới đến nỗi nước mưa chưa làm dính lớp bùn đỏ nào. Bà Tarleton hãnh diện:
– Mới mua tuần trước. Chính ông Tarleton đánh xe đi Macon lấy về.
Bia mộ! Chắc chắn phải tốn thật nhiều tiền. Bỗng nhiên Scarlett thấy không còn thương cảm với gia đình Tarleton như lúc nãy. Những kẻ đã dám vung phí tiền bạc để mua bia mộ trong lúc thực phẩm quý như vàng và khó kiếm ra, quả thật không đáng thương xót. Trên bia lại có nhiều hàng chữ! Càng khắc nhiều hàng chữ càng tốn tiền! Gia đình này điên hết rồi sao? Đã vậy họ còn phải tốn rất nhiều tiền để đem xác ba đứa con về. Riêng Boyd thì đã mất xác, không có tin tức gì về anh ta cả. Giữa hai ngôi mộ của Brent và Stuart có một tấm bia mang dòng chữ:
“Dễ thương và linh hoạt khi còn sống. Không hề rời nhau trong lúc chết”
Tấm bia còn lại giữa mộ Boyd và Tom có ghi một câu gì bằng tiếng la tinh bắt đầu bằng chữ: “Dulce et…* làm Scarlett không hiểu gì cả. Nàng luôn tìm cách trốn những giờ học tiếng la tinh khi còn học ở Nữ học viện Feyetteville.
Dốc túi tiền để mua bia mộ! Tại sao lại ngớ ngẩn như thế? Scarlett xót xa như chính họ đã phung phí tiền bạc của mình. Mắt Careen long lanh một cách kỳ dị, cô chỉ tấm bia đầu tiên:
– Cháu thấy tấm bia này dễ thương nhứt
Dĩ nhiên, cái gì liên quan đến ý trung nhân của nàng đều dễ thương cả.
– Phải, bác cũng nghĩ như vậy… hai đứa nó gần như tử trận liền một lúc. Stuart chết trước, Brent chụp lá cờ của anh nó vừa buông xuống theo.
Trên đường về ấp Tara, Scarlett thừ người nghĩ đến những nơi vừa ghé thăm. Nàng nhớ lại cảnh sắc huy hoàng của Clayton ngày xưa, lúc khách khứa còn tấp nập tại các biệt thự lớn, tiền bạc còn dồi dào, hắc nô còn đông nghẹt trong nhà và những cánh đồng bông vải nằm phơi mình rực rỡ. Scarlett chợt rùng mình khi nhìn những khu vườn xung quanh. Trong năm tới là đồng ruộng sẽ biến thành rừng thông, không còn hắc nô, đành chịu bó tay. Không ai có thể quán xuyến một đồn điền lớn mà không nhờ có bàn tay của hắc nô. Những cánh đồng sẽ biến thành rừng. Không ai còn có thể trồng nhiều bông được nữa và mình sẽ làm gì đây? Nông gia sẽ ra sao? Dân thành phố còn có cách xoay sở. Nhưng dân trồng trọt như mình phải trở về một trăm năm trước, cái thời những kẻ khẩn hoang chỉ có một căn chòi nho nhỏ và vài sào đất để canh tác với hai bàn tay trắng.
Không, Tara không thể nào như vậy được. Không bao giờ, dẫu mình phải tự tay cầm cày. Tất cả vùng này hoặc tiểu bang này có thể biến thành rừng, mặc họ, nhưng Tara thì không. Mình đâu có phí tiền cho những tấm bia mộ hoặc bỏ thì giờ để than khóc thảm thương cảnh do chiến tranh gây ra.. Mình sẽ tìm ra lối thoát. Mình sẽ tìm được lối thoát nếu vẫn còn có đàn ông. Mất bọn hắc nô cũng không đến nỗi nào, mất những người đàn ông, những thanh niên mới là đáng sợ.
Scarlett chợt nhớ tới bốn anh em nhà Tarleton, Fontaine, Raiford Calvert, anh em Munroe và những thanh niên ở Fayetteville, ở Jonesboro, những người nàng đã đọc thấy tên trong danh sách tổn thất. Phải chi còn sót lại một người nào đó, chính mình sẽ tìm thấy lối thoát ngay.
Bỗng một ý nghĩ hiện ra… nếu nàng muốn tái giá? Dĩ nhiên là không bao giờ nàng muốn tái giá. Một lần lấy chồng cũng đã quá ê chề. Hơn nữa, người đàn ông duy nhất nàng mong muốn là Asley thì cũng đã có vợ. “Nhưng cứ cho là mình muốn tái giá đi, thì mình sẽ lấy ai?” Scarlett bỗng hoảng sợ với chính ý tưởng của mình.
– Melly, rồi những thiếu nữ miền Nam sẽ ra sao?
– Em nói vậy nghĩa là gì?
– Có gì đâu. Chuyện gì sẽ tới với họ? Đâu còn ai sống sót để lấy họ. Tại sao vậy Melly, thanh niên đã chết hết cả, chẳng lẽ hàng ngàn người phải biến thành gái già hay sao?
– Và cũng sẽ không bao giờ có thêm trẻ con.
Melanie tiếp lời, đối với cô đó mới chính là chuyện quan trọng nhất. Hiển nhiên, ý nghĩ của Scarlett không mới mẻ gì với Suellen, nhưng vừa nghe nói tới cô bật khóc. Từ sau lễ Giáng sinh tới nay, Suellen chẳng nhận được tin tức nào của Frank Kenedy. Cô không biết là tại đường bưu điện bị gián đoạn hay là Frank đã quên mình rồi. Hoặc có lẽ Frank đã chết trong những ngày sau cùng của cuộc chiến!
– Chúa ơi, mày đừng có khóc được không, Suellen?
– Chị không có quyền nói vậy vì chị đã có chồng, có con và ai cũng biết chị sẵn có nhiều người gắm ghé. Còn tôi thì sao đây? Tôi biết chị có ác ý với tôi, chị muốn trù cho tôi trở thành gái già.
– Câm ngay! Mày biết là tao ghét mấy người hễ động một chút là khóc sướt mướt. Mày biết rõ lão râu đỏ Frank có chết chóc gì đâu và chắc chắn lão ta sẽ quay lại hỏi cưới mày mà. Nhưng theo tao, thà chết già còn hơn lấy một người như lão ta.
Thế là Suellen nín bặt. Careen lơ đãng vuốt ve an ủi chị. Cô bé đang hồi tưởng chuyện ba năm trước, những lần cưỡi ngựa dạo chơi với Brent Tarleton. Mắt Careen như linh hoạt hẳn lên. Melanie buồn bã:
– Phải! Miền Nam sẽ ra sao khi những thanh niên ưu tú của chúng ta không còn nữa. Chúng ta cần lòng can đảm, ý chí cương quyết và đầu óc của họ. Scarlett, mình phải dạy dỗ con mình cách nào để chúng thay thế những người dũng cảm đó.
Careen dịu dàng:
– Chẳng bao giờ còn có những con người như họ nữa. Không có ai có thể thay thế được họ.
Đường về tiếp tục trong im lặng.
Một ngày sau đó không lâu, Cathleen Calvert tới Tara lúc mặt trời sắp lặn. Nàng cưỡi một con la què quặt, cả ngựa lẫn chủ đều có vẻ bi thảm lạ lùng. Cathleen mặc một cái áo bằng vải thô dệt ở nhà, đội nón rộng vành với đoạn dây thừng làm quai. Nàng ngừng trước cửa nhưng không leo xuống. Scarlett và Melanie đang ngắm cảnh mặt trời lặn, vội bước xuống thềm chào hỏi. Cathleen gày guộc và xanh xao hơn lần Scarlett gặp ở nhà riêng. Cathleen nói:
– Cám ơn các chị, tôi không xuống đâu. Tôi chỉ tới báo tin tôi sắp lấy chồng.
– Cái gì?
– Lấy ai?
– Ồ, tuyệt quá Cathy?
– Chừng nào cưới?
– Ngày mai!
Cathleen trả lời thật bình tĩnh nhưng giọng nàng ẩn chứa một cái gì đó khiến Scarlett và Melanie không cười được nữa.
– Tôi tới cho các chị hay là ngày mai tôi lấy chồng, hôn lễ sẽ cử hành tại Jonesboro… và tôi cũng không mời người nào đi dự.
Hai người im lặng, bối rối nhìn Cathleen, bỗng Melanie hỏi:
– Một người quen phải không em?
Cathleen trả lời cộc lốc:
– Quen, ông Hilton
– Hilton?
– Phải, Hilton, người quản gia của chúng ta.
Scarlett nghẹn ngào, đột nhiên Cathleen nhìn chòng chọc Melanie, giọng nói gần như hung tợn:
– Nếu chị khóc, Melly, tôi không chịu đựng thêm nổi nữa đâu. Tôi sẽ chết ngay tại đây.
Melanie không nói nhưng đưa tay mân mê đôi dép của Cathleen trên bàn đạp – Đừng đụng vào tôi. Tôi cũng không chịu được.
Melanie bỏ tay xuống nhưng vẫn không nhìn lên
– Thôi được, tôi phải đi ngay. Tôi tới đây chỉ cho các chị hay tin thôi.
Scarlett cố tìm một lời để phá tan sự im lặng bao trùm:
– Còn Cade thế nào?
– Ảnh đang chết từ từ. Tôi sẽ cố tìm cho ảnh một cái chết thoải mái và an nhàn hơn, khỏi phải lo nghĩ tới tương lai của tôi. Ngày mai, bà mẹ kế của tôi sẽ dẫn mấy đứa con đi Bắc Mỹ. Thôi, tôi về đây.
Nhìn ánh mắt quả quyết nhưng vô hồn của Cathleen, mắt Melanie ướt sũng. Nàng thông cảm tình cảnh của Cathleen. Trong khi đó, Cathleen cố gượng cười, cái cười mếu máo của một đứa bé cố dằn cho khỏi khóc. Riêng Scarlett thì vẫn chưa hết ngạc nhiên vì cái tin Cathleen Calvert sắp lấy một tên quản gia… Cathleen, con gái của một chủ đồn điền giàu có, Cathleen là thiếu nữ có nhiều người si mê nhứt trong hạt Clayton, chỉ đứng sau Scarlett!
Cathleen cúi xuống và Melanie kiễng chân lên. Họ hôn nhau. Rồi người con gái sắp lấy chồng trong tủi nhục giật cương thật mạnh, con la già nua cất bước.
Melanie nhìn theo, nước mắt lăn dài trên má. Scarlett cũng thẫn thờ nhìn theo hình bóng người bạn xa dần.
– Melly, nó có điên không? Chị biết làm sao Cathleen có thể yêu tên quản gia của nó được.
– Yêu? Ồ, Scarlett, đừng nói đến tiếng ghê rợn đó. Tội nghiệp Cathleen, tội nghiệp cho Cade!
Dĩ nhiên không ai có thể sung sướng khi làm vợ một gã da trắng ti tiện như thế. Nhưng một cô gái đơn độc làm sao có thể quán xuyến cả một đồn điền to lớn. Cathleen cần phải lấy chồng để có người gánh vác thay nàng.
– Melly đúng như tôi nói, bây giờ các cô gái không còn tự ý lựa chọn chồng nữa. Họ phải lấy đại bất cứ người nào.
– Ồ, họ đâu cần hấp tấp như vậy! Làm gái già có gì xấu đâu. Cô Pitty thì sao. Ôi, thà chị nhìn Cathleen chết còn ít đau lòng hơn. Chắc chắn Cade cũng nghĩ như chị. Dòng họ Calvert đã đổ nát rồi. Em tưởng tượng những… những đứa con của Cathy sẽ ra sao? Này, Scarlett, em cho Pork thắng ngựa đuổi gấp theo Cathy bảo nó về sống với mình.
– Chúa ơi!
Scarlett kêu lên, nàng giận cái lối mời đón kẻ khác vào Tara của Melanie. Scarlett không bao giờ dám nghĩ đến chuyện phải nuôi thêm một miệng ăn nào nữa. Nàng muốn nói thẳng ra nhưng trên mặt Melanie có cái gì đó khiến nàng phải dịu giọng:
– Cathy không chịu đâu. Melly. Chị biết nó rất tự ái, nó sẽ nghĩ là chúng ta thi ân cho nó
– Em nói đúng, đúng lắm.
Melanie lẩm bẩm như người ngây dại, mắt vẫn không rời đám bụi xa dần trên con đường đỏ.
Scarlett nghĩ: “Chị đã sống với tôi nhiều tháng rồi, chị không hề nghĩ tới chuyện đang sống nhờ người khác. Chắc chị không bao giờ nghĩ thế! Chị không phải là hạng người bị chiến tranh thay đổi tâm tánh. Chị cứ làm như mình giàu có và dồi dào lương thực lắm. Chắc rồi tôi không khỏi phải gánh vác chị suốt đời. Nhưng còn Cathleen thì không”.
